Obszary tworzenia klimatu sprzyjającemu współpracy rodziców i nauczycieli

Obszary tworzenia klimatu sprzyjającemu współpracy rodziców
i nauczycieli w Przedszkolu nr 74 „Mały Piekarczyk”

„Bliska współpraca rodziców z nauczycielami jest konieczna po to,
żeby dziecko mogło żyć w zintegrowanych,
a nie w dwóch odrębnych systemach"
Wojciech Eichelberg

Niezależnie z jakiej perspektywy spoglądamy na proces kształtowania się człowieka jako jednostki ludzkiej to zawsze dostrzegamy strefę wpływów jakie wnosi edukacja. Współczesne społeczeństwo charakteryzuje wielość instytucji, które uczestniczą w procesie wychowania młodego pokolenia. Szczególne miejsce ma tu do spełnienia rodzina i przedszkole. Są to podstawowe środowiska wychowawcze, odgrywające znaczną rolę w życiu dziecka.
Dobre relacje nauczyciela i rodziców należą do najważniejszych elementów w budowaniu pozytywnego klimatu sprzyjającemu współpracy oraz wsparciu dla rozwoju dziecka.
Dlatego nieustannie podejmowane są próby poszukiwania różnorodnych metod i form efektywniejszej wszechstronnej współpracy. Umiejętna współpraca z rodzicami ułatwia osiąganie pożądanych efektów wychowawczych. Ma też znaczący wpływ na osiągnięcia dzieci. Integralność i współzależność procesów wychowawczych i działań dydaktycznych wymaga płynnej współpracy podmiotów oddziałujących.
W każdej współpracy istotnymi czynnikami są: odpowiedni klimat, poczucie bezpieczeństwa i sprawstwa oraz ważność przedsięwzięcia. Ostatni z elementów powinien być potraktowany jak misja, za której powodzenie odpowiedzialni są w równej mierze rodzice i przedszkole. Skuteczność procesu wychowawczo- dydaktycznego oparta na partnerskiej współpracy i wzajemnym szacunku nauczycieli i rodziców jest celem do którego należy nieustannie dążyć.
Nadrzędnym celem nauczycieli jest zachęcanie rodziców do współpracy w atmosferze zrozumienia i sympatii oraz postrzeganie ich, jako cennych partnerów w doskonaleniu działań wychowawczych. Na tworzeniu sprzyjającego klimatu wspieraniu i budowaniu relacji między rodzicami, dziećmi i nauczycielami, tak aby każdy mógł odnaleźć swoje miejsce w społeczności przedszkolnej. Przedszkole powinno wspomagać rodziców w procesie wychowania dzieci. Rodzice i nauczyciele nawzajem powinni budować swój autorytet. Wpływów rodziny nie można ignorować - to rodzice są „kopalnią wiedzy” o własnym dziecku, z której nauczyciel czerpie informacje niezbędne do indywidualnej pracy z dzieckiem. Od współdziałania tych dwóch środowisk zależą efekty pracy z wychowankiem.
Podjęłam próbę szukania odpowiedzi na to, co sprzyja tworzeniu klimatu współpracy rodziców i nauczycieli w naszym przedszkolu oraz udowodnienie tezy, która brzmi:
Tworzenie dobrego klimatu, sprzyjającemu współpracy rodziców i nauczycieli, wymaga wspólnych działań w wielu obszarach pracy przedszkola.
W tym celu posłużyłam się metodą zwaną sondażem diagnostycznym. W ramach tej metody zastosowałam technikę ankiety.
W Przedszkolu nr 74 „Mały Piekarczyk” we Wrocławiu są 4 oddziały po 25 dzieci w grupie. Do przedszkola uczęszczają dzieci w wieku od 3 – 6 lat. W placówce pracuje 8 nauczycieli.
W przedszkolu odbywają się cyklicznie zajęcia dodatkowe; zajęcia rytmiczno- taneczne,
j. angielski, piłka nożna, tenis, basen, logopeda. W przedszkolu realizowane są zadania w ramach różnych projektów: Promocja Zdrowia, Edukacja ekologiczna, regionalna, Edukacja Globalna dla dzieci oraz międzynarodowy - Zielona Flaga, Piękna Nasza Polska Cała.
Dzieci biorą udział w różnorodnych konkursach międzyprzedszkolnych i ogólnopolskich, na których zdobywają liczne sukcesy.
Analizując badania wynikające z ankiet dla rodziców wnioskuję, iż w przedszkolu funkcjonuje różnorodny system współpracy z rodzicami. Najczęściej występujące formy współpracy to: zebrania z rodzicami, uroczystości przedszkolne, zajęcia otwarte, pomoc materialna, Rada Rodziców, wycieczki, strona internetowa. Rodzice są zainteresowani współpracą
z przedszkolem. Rodzice regularnie otrzymują informacje o postępach i zachowaniu dzieci. Dla niektórych rodziców informacje są zbyt mało szczegółowe i zrozumiałe. Większość rodziców nie chce zmiany formy przekazu informacji, nieliczni chcieliby otrzymywać wiadomości na e-mail oraz organizowanie konsultacji indywidualnych 2 razy w półroczu. Rodzice chętnie angażują się we współpracę z przedszkolem. Wyraża się to poprzez pomoc materialną, aktywność w Radzie Rodziców, organizowanie imprez, dzielenie się wiedzą ,pomoc w utrzymaniu estetyki przedszkola, w funkcjonowaniu placówki, organizowaniu akcji.
Wiedza na temat wszelkich działań podejmowanych w placówce pochodzi od wychowawcy, ze strony internetowej, z plakatów, nauczycieli odpowiedzialnych za dane działanie.
Rodzice systematycznie biorą udział w spotkaniach z nauczycielami. Najczęściej i najaktywniej biorą udział w zebraniach ogólnych, uroczystościach przedszkolnych, indywidualnych rozmowach z wychowawcą, zajęciach otwartych. Rodzice są zadowoleni ze współpracy z przedszkolem. Zmianie poddano uszczegółowienie przekazu informacji o postępach ich dzieci, oraz systematyczne przekazywanie informacji drogą mailową.
Dokonując analizy ankiet dla nauczycieli stwierdzam, że nauczyciele są raczej zadowoleni ze współpracy z rodzicami. Zdaniem nauczycieli rodzice najczęściej korzystają z form współpracy: uroczystości przedszkolne, zebrania, rozmowy indywidualne. Rzadko uczestniczą w zajęciach otwartych. Nauczyciele uczestniczą w różnych formach kontaktów z rodzicami – 1-3 w miesiącu, 6-10 w semestrze, 12-20 w roku. Rodzice raczej są aktywni w stosunku do przedszkola. Nieliczni są zaangażowani w konkretne zdania. Chętnie biorą udział w życiu grupy, szczególnie oferując pomoc przy wyjściach, poprzez udział w konkursach, zajęciach otwartych, czytaniu dzieciom bajek, chwaleniem się zawodem, włączając się w akcje charytatywne, organizując poczęstunek, oferując pomoc materialną, aktywnie działając w Radzie Rodziców. Rodzice najczęściej wspierają nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych kontaktując się indywidualnie lub proponując rozmowę ze specjalistą. Nauczyciele zachęcają rodziców do współpracy przy organizacji imprez przedszkolnych np. Festyn Rodzinny, dekorowaniu placówki, udziału w akcjach przedszkolnych, konkursach, przedsięwzięciach, szyciu strojów, czytaniu dzieciom bajek. System kontaktów raczej spełnia potrzeby nauczycieli ,nie oczekują żadnych zmian w systemie kontaktów z rodzicami.
Jakość życia przedszkolnego jest uwarunkowana efektywną współpracą nauczycieli z rodzicami opartą na różnorodności form i jasnej komunikacji. Prowadzenie systematycznego dialogu przyczynia się do budowania wzajemnego zrozumienia oraz konstruktywnej wymiany opinii. Rodzice, nauczyciele i dzieci, współpracują ze sobą, rozmawiając, rozwijają swoje kompetencje społeczne. Rodzice w różny sposób wspierają działania przedszkola i nauczyciela. Chętnie deklarują potrzebę i gotowość współpracy, jednakże to w gestii nauczycieli leży nawiązywanie kontaktu z rodzicami oraz wybór najlepszych form tejże współpracy. Nauczyciele cenią sobie współzależność z rodzicami. Stroną inicjującą efektywną współpracę jest głównie przedszkole.
Tworzenie dobrego klimatu, sprzyjającemu współpracy rodziców i nauczycieli, wymaga wspólnych działań w wielu obszarach pracy przedszkola:
- rozmów z rodzicami,
- organizacji przedszkola,
- promowaniu placówki w środowisku,
- pedagogizacji rodziców i nauczycieli.
Zadaniem przedszkola jest budzenie zainteresowania rodziców tym jak radzi sobie ich dziecko
w przedszkolu. Swoje sukcesy dydaktyczno-wychowawcze przedszkole osiąga we współpracy
z rodzicami, podejmując wspólne działania.
Na właściwe zorganizowanie współpracy ma wpływ życzliwy i partnerski stosunek nauczycieli
i rodziców oraz wzajemne zrozumienie. Dobrze zorganizowana- celowa współpraca przedszkola z rodzicami jest istotnym czynnikiem osiągania sukcesów w pracy opiekuńczej, wychowawczo-dydaktycznej. W placówce wśród rodziców znajdują się tacy, którzy żywo są zainteresowani tym co robią ich dzieci i sami dążą do nawiązywania kontaktów z nauczycielem. Są i tacy którzy tego unikają. Niezależnie od inicjatywy rodziców, każdy nauczyciel zabiega o kontakty dla dobra dzieci. W związku z powyższym pragnieniem jest aby rodzice i nauczyciele łączyli się w jednolitym procesie wychowawczo-dydaktycznym dla dobra dzieci.
Badania także pokazują, iż zastany porządek należy nieustannie zmieniać i udoskonalać oraz wychodzić naprzeciw oczekiwaniom rodziców i nauczycieli.
Oto pewne propozycje dotyczące poprawy jakości współpracy rodziców i nauczycieli;
1. Rodzice i nauczyciele muszą stale i odpowiedzialnie współpracować ze sobą w zakresie wspomagania rozwoju dzieci. Poszukiwać ciągle nowych i ciekawych pomysłów na współpracę.
2. Dobra współpraca nauczycieli z rodzicami powinna obejmować wiele różnorodnych kontaktów. Rodzice powinni mieć możliwość obserwowania swoich dzieci na zajęciach, uroczystościach przedszkolnych. Proponować spotkania ze specjalistami na terenie placówki.
3. Nauczyciele powinni nie tylko rozmawiać z rodzicami w sytuacjach kłopotów wychowawczych, ale również, rozmawiać o postępach wychowanków lub aby pochwalić dziecko w obecności rodziców. Informacje te rodzice pragną uzyskiwać także drogą elektroniczną. Działania dydaktyczno- wychowawcze korelować ze sobą.
4. Żeby rodzice chcieli z przedszkolem współpracować muszą znaleźć w nim odpowiedni klimat – powinni czuć się potrzebni i ważni. Nauczyciele powinni wsłuchiwać się w oczekiwania rodziców. Rodzice muszą poczuć się prawdziwymi partnerami nauczycieli.
Myślę, że tworzenie dobrego klimatu, sprzyjającemu współpracy rodziców i nauczycieli, wymaga wspólnych działań w wielu obszarach pracy przedszkola. Różnorodność działań podejmowanych w placówce wpływa na jej ujednolicenie. Zaangażowanie rodziców nie tylko łączy ich z przedszkolem, ale i także ze sobą nawzajem. Im większa zgodność systemów wychowawczych tym bardziej spójny i lepszy będzie rozwój dziecka, a przecież w tym tkwi sedno współpracy. Postawa nauczycieli – twórcza i aktywna – oraz świadome włączenie się rodziców, to podstawowe czynniki sprzyjające współpracy rodziców i nauczycieli.

Justyna Żądło