Ocenianie w klasach I-III - propozycje rozwiązań w statucie wg podstaw prawnych obowiązujących w 2018 r.

Ocenianie w klasach I-III

Ocenianie w klasach I-III ma charakter bieżący, sumujący (semestralny), klasyfikacyjny (na zakończenie roku szkolnego).
Ocenianie opisowe ma postać rozbudowanej informacji pisemnej z komentarzem.
W ocenie opisowej akcent kładziony jest na komentarz, a nie informację o wyniku uczenia się.

1. Ocenianie postępów w nauce:
Nauczyciel posługuje się w ocenianiu bieżącym umowną skalą, w której określone symbole odnoszą się do poziomu osiągnięć uczniów.
Mogą to być symbole:
• liczbowe (np. 1–6),
• literowe (np. A–D),
• ikoniczne (np. buźki, postaci, słoneczka z zastosowaniem pieczątek, znaczków, dyplomików),
• słowne (np. wspaniale, wyśmienicie, brawo czy celująco, bardzo dobrze...),
• dźwiękowe (np. sygnały muzyczne, dźwięk gwizdka),
• ruchowe (np. ruchy rąk),
Uczeń otrzymuje pisemną lub ustną informację na temat swoich bieżących postępów, a ocenianie respektuje indywidualny charakter nauki dziecka. Za informację bieżącą uznaje się również pochwały ustne.
Symbole ikoniczne, ruchowe i dźwiękowe stosowane są głównie w klasie I, w szczególności
w okresie przygotowawczym , który w zależności od potrzeb danej klasy trwa od 1 do 3 miesięcy.
W uzasadnionych przypadkach możliwe jest odstąpienie od stosowania symboli liczbowych w całym I semestrze klasy I.
W klasie II i III ocenianie bieżące oparte jest głównie na symbolach liczbowych. Możliwy jest także dodatek symboli literowych A-D, w szczególności w edukacjach/zajęciach z wychowania fizycznego, zajęć technicznych, plastycznych, muzycznych oznaczający poziom wysiłku wkładanego w wywiązywanie się z obowiązków wynikających z charakteru zajęć. Ponadto stosuje się także informacje ustne lub pisemne.
Wysiłek A to stopień niewielki, D bardzo duży np. 4 A.
Ucznia niepełnosprawnego ocenia się adekwatnie do jego możliwości.
W klasie II i III w celu stopniowego przyzwyczajania uczniów do sformalizowanego oceniania w klasach IV-VIII i złagodzenia przejścia do II etapu edukacyjnego wprowadza się następujące ocenianie sprawdzianów i pisania z pamięci oraz ze słuchu (dyktand), bez wprowadzania średniej ważonej:

sprawdziany/testy:
% Ocena/symbol
100% - 6 (celująca)
Poniżej 100%-90% - 5(bardzo dobra)
Poniżej 90 %-75% - 4 (dobra)
Poniżej 75%-50% - 3(dostateczna)
Poniżej 50%-30% - 2(dopuszczająca)
Poniżej 30% -1(niedostateczna)

Pisanie z pamięci i ze słuchu (dyktanda)-ocenia się ilość błędów ortograficznych, literowych, interpunkcyjnych, opuszczenie całych wyrazów.

Ilość błędów ocena/symbol
0 6 (celująca-cel)
1-2 5( bardzo dobra-bdb)
3-4 4 (dobra-db)
5-6 3 (dostateczna-dst)
7-8 2 (dopuszczająca- dop)
9 i więcej 1 (niedostateczna-ndst)

Możliwe jest stosowanie plusów i minusów.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach możliwe jest inne ocenianie sprawdzianów/testów, dyktand, wypowiedzi ustnych, kaligrafii u ucznia, który jest objęty pomocą psychologiczno-pedagogiczną i posiada wskazania w tym zakresie.
Gromadzenie informacji o postępach ucznia odbywa się na podstawie sprawdzianów, testów kompetencji, zeszytów ucznia i ćwiczeń, bieżącej obserwacji pracy ucznia, jego aktywności , prac domowych, wytworów pracy ucznia, prac długoterminowych, wypowiedzi ustnych, udziału w konkursach, projektach itp. Ocenie opisowej podlega aktywność dziecka w zakresie wszystkich edukacji. Możliwe jest łączne traktowanie oceny z edukacji społecznej z edukacją polonistyczną lub razem z edukacją przyrodniczą, a edukacja plastyczna może być łączona z edukacją techniczną, w szczególności w ocenie opisowej. Rejestrowanie osiągnięć odbywa się w e-dzienniku, ale również w zeszycie ucznia, ćwiczeniach, na pracach kontrolnych np. na kartach pracy, dyktandach, sprawdzianach. W e-dzienniku możliwe jest odnotowanie informacji typu np, bz, nb/ 0, jeśli uczeń pracy pisemnej nie pisał. Trzeci brak zadania lub nieprzygotowanie się - traktuje się jak symbol 1 z danej edukacji.

Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z wykonywania określonych ćwiczeń fizycznych na zajęciach wychowania fizycznego, na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia tych ćwiczeń wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii (w szczególności dotyczy uczniów niepełnosprawnych) .
Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z realizacji zajęć wychowania fizycznego lub informatyki-(odpowiednio zajęć komputerowych) na podstawie opinii o braku możliwości uczestniczenia ucznia w tych zajęciach wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii.

Śródroczna i roczna opisowa ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych (nie dotyczy religii) uwzględnia poziom i postępy w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego oraz wymagań wynikających z realizowanych programów nauczania.
Ocenianie bieżące z zajęć edukacyjnych ma na celu monitorowanie pracy ucznia oraz przekazywanie uczniowi informacji o jego osiągnięciach edukacyjnych. Informacje te mają pomóc uczniowi w uczeniu się poprzez wskazanie, co uczeń robi dobrze, a co wymaga poprawy.

Na początku roku szkolnego rodzice są informowani o wymaganiach programowych.
Na koniec każdego semestru rodzice otrzymują kartę osiągnięć dziecka lub opis osiągnięć.
Ocena roczna jest przedstawiana w formie opisu osiągnięć ucznia na świadectwie szkolnym.

Uczeń klasy I–III szkoły podstawowej otrzymuje w każdym roku szkolnym promocję do klasy programowo wyższej. W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych poziomem rozwoju i osiągnięć ucznia w danym roku szkolnym lub stanem zdrowia ucznia, rada pedagogiczna może postanowić o powtarzaniu klasy przez ucznia klasy I–III szkoły podstawowej, na wniosek wychowawcy oddziału po zasięgnięciu opinii rodziców ucznia lub na wniosek rodziców ucznia po zasięgnięciu opinii wychowawcy oddziału. Zasięganie opinii rodziców odbywa się podczas konsultacji/wywiadówek w trybie indywidualnym lub poprzez e-dziennik. W sytuacji, gdy rodzice zostali poinformowania o konieczności wyrażenia swej opinii w w/w kwestii, a tego nie dokonali -tryb uznaje się za dotrzymany ze strony wychowawcy i szkoły.
Na wniosek rodziców ucznia i po uzyskaniu zgody wychowawcy oddziału albo na wniosek wychowawcy oddziału i po uzyskaniu zgody rodziców ucznia rada pedagogiczna może postanowić o promowaniu ucznia klasy I i II szkoły podstawowej do klasy programowo wyższej również w
ciągu roku szkolnego, jeżeli poziom rozwoju i osiągnięć ucznia rokuje opanowanie w jednym roku szkolnym treści nauczania przewidzianych w programie nauczania dwóch klas.

II. Ocenianie zachowania:

1. Roczna i śródroczna ocena klasyfikacyjna zachowania ma charakter opisowy i uwzględnia:
a) wywiązywanie się z obowiązków ucznia;
b) postępowanie zgodne z dobrem społeczności szkolnej;
c)dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób;
d )godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią;
e) dbałość o honor i tradycje szkoły;
f) dbałość o piękno mowy ojczystej;
h) udział w pracach na rzecz szkoły i środowiska
i) okazywanie szacunku innym osobom.

2. Ocenę ustala nauczyciel - wychowawca uwzględniając :
a) opinię innych nauczycieli ucznia,
b)opinię nie dydaktycznych pracowników szkoły,
c)opinię kolegów i koleżanek,
d) samoocenę ucznia.

3. Ocena zachowania nie może mieć wpływu na :
a) oceny z zajęć edukacyjnych,
b) promocję do klasy programowo wyższej.

4. Uczniowie mają obowiązek posiadać usprawiedliwienia nieobecności w terminie do 7 dni. W wyjątkowych sytuacjach wychowawca może na prośbę ucznia lub rodzica przedłużyć ten termin.

Opracowanie: Beata Kiermasz

Ocenianie w klasach I-III - podstawy prawne

Zgodnie z art 44i. Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, tekst jednolity z dnia 5 września 2018r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560.)

1. W klasach I–III szkoły podstawowej:
1) oceny bieżące z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art.13ust. 3, są ustalane w sposób określony w statucie szkoły;
2)śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art.13 ust.3, a także śródroczna i
roczna ocena klasyfikacyjna zachowania są ocenami opisowymi.
2.W klasach I–III szkoły podstawowej oceny bieżące z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art.13 ust.3, mogą być ocenami opisowymi, jeżeli statut szkoły tak przewiduje.

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r.
w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych:

Art. 44o.
1. Uczeń klasy I–III szkoły podstawowej otrzymuje w każdym roku szkolnym promocję do klasy programowo wyższej.
2.W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych poziomem rozwoju i osiągnięć ucznia w danym roku szkolnym lub stanem zdrowia ucznia, rada pedagogiczna może postanowić o powtarzaniu klasy przez ucznia klasy I–III szkoły podstawowej, na wniosek wychowawcy oddziału po zasięgnięciu opinii rodziców ucznia lub na wniosek rodziców ucznia po zasięgnięciu opinii wychowawcy oddziału.
3.Na wniosek rodziców ucznia i po uzyskaniu zgody wychowawcy oddziału albo na wniosek wychowawcy oddziału i po uzyskaniu zgody rodziców ucznia rada pedagogiczna może postanowić o promowaniu ucznia klasy I i II szkoły podstawowej do klasy programowo wyższej również w
ciągu roku szkolnego, jeżeli poziom rozwoju i osiągnięć ucznia rokuje opanowanie w jednym roku szkolnym treści nauczania przewidzianych w programie nauczania dwóch klas.

§ 2. Wymagania edukacyjne, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwanej dalej „ustawą o systemie oświaty”, dostosowuje się do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia:
1) posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – na podstawie tego orzeczenia oraz ustaleń zawartych w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy – Prawo oświatowe;
2) posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania – na podstawie tego orzeczenia;
3) posiadającego opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się lub inną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, wskazującą na potrzebę takiego dostosowania – na podstawie tej opinii;
4) nieposiadającego orzeczenia lub opinii wymienionych w pkt 1–3, który jest objęty pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole – na podstawie rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia dokonanego przez nauczycieli i specjalistów, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo oświatowe;
5) posiadającego opinię lekarza o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia określonych ćwiczeń fizycznych na zajęciach wychowania fizycznego – na podstawie tej opinii.
§ 3. 1. Opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej,
o specyficznych trudnościach w uczeniu się może być wydana uczniowi nie wcześniej niż po ukończeniu klasy III szkoły podstawowej i nie później niż do ukończenia szkoły podstawowej.
§ 4. 1. Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z wykonywania określonych ćwiczeń fizycznych na zajęciach wychowania fizycznego, na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia tych ćwiczeń wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii.
2. Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z realizacji zajęć wychowania fizycznego lub informatyki, na podstawie opinii o braku możliwości uczestniczenia ucznia w tych zajęciach wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii.
3. Jeżeli okres zwolnienia ucznia z realizacji zajęć, o którym mowa w ust. 2, uniemożliwia ustalenie śródrocznej lub rocznej, a w szkole policealnej – semestralnej, oceny klasyfikacyjnej, w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się „zwolniony” albo „zwolniona”.
§ 8. Śródroczna i roczna opisowa ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych, o której mowa w art. 44i ust. 1 pkt 2 i ust. 4 ustawy o systemie oświaty, uwzględnia poziom i postępy w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do odpowiednio wymagań i efektów kształcenia, o których mowa w art. 44b ust. 3 ustawy o systemie oświaty, dla danego etapu edukacyjnego oraz wskazuje potrzeby rozwojowe i edukacyjne ucznia związane z przezwyciężaniem trudności w nauce lub rozwijaniem uzdolnień.
§ 9. 1. Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego, techniki, plastyki i muzyki należy przede wszystkim brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć, a w przypadku wychowania fizycznego – także systematyczność udziału ucznia w zajęciach oraz aktywność ucznia w działaniach podejmowanych przez szkołę na rzecz kultury fizycznej.
§ 11. 1. Śródroczna i roczna ocena klasyfikacyjna zachowania uwzględnia następujące podstawowe obszary:
1) wywiązywanie się z obowiązków ucznia;
2) postępowanie zgodne z dobrem społeczności szkolnej;
3) dbałość o honor i tradycje szkoły;
4) dbałość o piękno mowy ojczystej;
5) dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób;
6) godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią;
7) okazywanie szacunku innym osobom.

Materiały piśmiennicze wykorzystane do opracowania:
1) Ocenianie w klasach I-III , Ośrodek Rozwoju Edukacji, Marta Choroszczyńska,Małgorzata Dotka, Iwona Konopka, Elżbieta Zwierzyńska (ORE, Warszawa 2015r.).

2) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017r. w sprawie warunków
i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych.

3)Ustawa dnia 7 września 1991 o systemie oświaty tekst jednolity, 05.09.2018r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560.)

4) Podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej z komentarzem 2017r.(MEN, ORE)