Obliczenia zegarowe. Scenariusz zajęć z edukacji matematycznej w klasie III

SCENARIUSZ ZAJĘĆ
Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ W KLASIE III

OBLICZENIA ZEGAROWE

Temat- Obliczenia zegarowe.

Cele lekcji:
A. Uczeń powinien zapamiętać:
- długość trwania jednostek czasu (minuta, kwadrans, godzina, doba);
- sposoby określania czasu przed południem i po południu.
B. Uczeń powinien umieć:
- posługiwać się zegarem;
- odczytywać i zaznaczać godzinę na zegarze ze wskazówkami;
- obliczać upływ czasu;
- zamieniać jednostki czasu;
- rozwiązywać zadania z obliczeniami zegarowymi;
- rozróżniać godziny poranne i popołudniowe;
- współpracować w grupie;
- kulturalnie zachowywać się podczas zajęć;
- mieć świadomość, że punktualność to piękna cecha człowieka.
Środki dydaktyczne:
- tablica multimedialna
- karty pracy
- plansze z zadaniami dla poszczególnych grup w celu indywidualizacji pracy
- zegary na wszystkich ławkach
- krótki film dotyczący historii zegara, nagranie hejnału z Kościoła Mariackiego w Krakowie
Metody pracy:
- praca indywidualna i grupowa.

Przebieg lekcji
CZĘŚĆ WSTĘPNA

1. Rozwiązanie zagadki jako wprowadzenie do tematu.
Nauczyciel wita uczniów, po czym prosi o uważne wysłuchanie zagadki. Po jej rozwiązaniu prowadzący podkreśla, że tematem lekcji będą znaczenie zegara
i obliczenia zegarowe.
Ma cyferki lub wskazówki,
aż trudno uwierzyć,
że mechanizm ten malutki,
potrafi czas mierzyć.
.
Następnie nauczyciel przechodzi do ogólnych rozważań na temat zegara i czasu. W tym celu wykorzystuje wiersz „Różne zegary”. Aktywizuje uczniów, stawiając odpowiednie pytania.

 Kto przypomni – Do czego służy zegar? (Odmierza czas...)
 Dlaczego zegar jest nam bardzo potrzebny? (Wyznacza nam rytm dnia. Możemy sobie zorganizować czas, zaplanować poszczególne czynności np. o określonej porze jemy śniadanie obiad czy kolację, kładziemy się spać, zaczynamy lekcje. Wiemy, o której godzinie przyjeżdża autobus. Możemy się umówić o określonej porze. Nie spóźniamy się do szkoły)

2. Wysłuchanie i omówienie wiersza „Różne zegary” autorstwa Bożeny Formy.

Tik, tak, tik - brzmią zegary.
Ma ich sto zegarmistrz stary.
Małe, duże, średnich sporo,
wciąż tikają nam wesoło.

Tik, tak, tik, tak, bim, bam, bom
dźwięczy stu zegarów ton.
Nowy zegar się pojawił,
w osłupienie wszystkich wprawił.

Jak to? - dziwią się zegary.
Tylko stoi przez dzień cały?
Bez wskazówek? Bez tikania?
Godzin wcale nie wydzwania.

Wciąż wyświetla cyfry nowe,
aż się wszystkim kręci w głowie.
Nowy zegar się odzywa:
- Tak to teraz z nami bywa.

Taka w nas elektronika,
że już żaden z nas nie tika.
Mechanizmy nowe mamy,
czas dokładnie wyświetlamy.

- Kto zajmuje się naprawianiem zegarów?
- Jakie rodzaje zegarów prezentuje autorka w wierszu? (zegary mechaniczne i zegar elektroniczny)
- Który zegar wprawił wszystkich w osłupienie? (elektroniczny)
- A czym różni się zegar elektroniczny od innych zegarów, o których była mowa w wierszu (Mechaniczne mają w sobie mechanizm, który uruchamiamy ręcznie, np. nakręcając sprężynę, natomiast zegar elektroniczny korzysta z określonego źródła energii, np. elektrycznej, bądź zasilany jest baterią. Zegar elektroniczny nie posiada wskazówek, wyświetla czas w sposób cyfrowy)?
- Kto z was pamięta, w jaki sposób ludzie odmierzali czas, kiedy nie było ani zegarów mechanicznych, ani elektronicznych (Do odmierzania czasu wykorzystywano słońce, czyli zegar słoneczny. Wykorzystywano też klepsydrę, w której przesypywał się piasek bądź przelewał jakiś płyn)

(Pokazanie zegara słonecznego i klepsydry na tablicy multimedialnej oraz wystawka zegarów)

3. Przypomnienie długości trwania wybranych jednostek czasu:
kwadrans, godzina, doba – oraz wyjaśnienie pojęć „południe”, „północ”.
- Ile sekund ma minuta?
- Ile minut ma kwadrans?
- Ile godzin ma doba?

CZĘŚĆ GŁÓWNA LEKCJI

W kolejnym etapie zajęć uczniowie wykonują ćwiczenia z zegarem, odczytują i zapisują godziny, zamieniają jednostki czasu i rozwiązują zadania tekstowe związane z obliczeniami zegarowymi.

4. Praca z zegarem.
Na tablicy multimedialnej nauczyciel prezentuje zegary wskazujące określoną godzinę. Przypomina, że od północy (czyli od godziny 24. lub 00. w nocy) godziny określamy jako pierwsza, druga trzecia, ...ósma ...jedenasta, dwunasta. Natomiast po południu (czyli od godziny dwunastej w południe) godziny określamy jako trzynasta, czternasta czy szesnasta, dwudziesta, dwudziesta trzecia – aż do godziny 24, czyli 00., która oznacz północ.

Następnie uczniowie udzielają odpowiedzi na pytanie: Którą godzinę wskazuje określony zegar przed południem, a która to będzie godzina po południu?
• uczniowie odczytują godzinę ustawioną na zegarze prezentowanym przez nauczyciela,
• uczniowie wskazują na swoich zegarach godzinę podaną przez nauczyciela,
• uczniowie podają nazwy godzin przedpołudniowych i popołudniowych.

W dalszej części lekcji uczniowie wykonują ćwiczenia i zadania umieszczone na ponumerowanych Kartach Pracy, które otrzyma każde dziecko.

5. Odczytywanie, zapisywanie godzin. (Karta Pracy nr 1)

6. Zamiana jednostek czasu. (Karta Pracy nr 2)

Uzupełnij:

1 godzina ____ to minut.

1 godzina i 30 minut to ______ minut.

Pół godziny to _____ minut.

Kwadrans to _____ minut.

3 kwadranse to _____ minut.

7. Samodzielne wykonanie zadania. (Karta Pracy nr 3)

Jest godzina 1745. Jaką godzinę wskaże zegar za kwadrans? Dorysuj wskazówki na tarczach zegarów.

Jest godzina:

Za kwadrans będzie:

8. Pamięciowe obliczanie upływu czasu. Praca z użyciem tablicy multimedialnej oraz Karty Pracy nr 4 .

Autobus wyruszył w trasę o godzinie 12:50. Oblicz i wpisz, o której godzinie autobus dojedzie na kolejne przystanki. Skorzystaj z pomocniczej linii przerywanej, aby ułatwić sobie wykonywanie obliczeń. Na czerwono oznaczono czas przejazdu autobusu z jednego przystanku do następnego.

9. Przerwa śródlekcyjna – Dzieci wysłuchają nagranych na kasecie dźwięków i ich zadaniem będzie rozpoznać, gdzie ten dźwięk słyszeli i co on oznacza np.: hejnał z wieży mariackiej w Krakowie o godzinie dwunastej w południe. Dzieci naśladują dźwięki zegarów.
10. Rozwiązywanie zadań tekstowych związanych z obliczeniami zegarowymi.

Zadanie 1. (Grupa 1)
W poniedziałek Ala rozpoczęła lekcje o godz. 8.00 rano, a skończyła o 13.00.
Oblicz , ile czasu dziewczynka była w szkole.

Odpowiedź: ______________________________________________________

Zadanie 2. ( Grupa 2 )
Rozwiąż zadania. Otocz pętlą właściwy zegar i napisz odpowiedź.

Bartek był na placu zabaw 2 godziny 30 minut. O której wrócił do domu, jeśli wyszedł o godzinie 13.00 ?

Odpowiedź: ______________________________________________________

Zadanie 3. ( Grupa 3 )
Mama wchodzi z domu o godz. 7.45. O godz. 8.15 rozpoczyna pracę, a kończy ją o godz. 16.00. Potem robi zakupy i w domu jest o godz. 17.30. Ile godzin jest w pracy, a ile poza domem?

Odpowiedź: ______________________________________________________

CZĘŚĆ KOŃCOWA

10. Podsumowanie zajęć.

Ewaluacja pracy. Uczniowie oceniają atmosferę panującą na zajęciach. Wskazują, co im się najbardziej podobało. Nauczyciel dziękuje uczniom za pracę na lekcji.