Spartańskie wychowanie - karta pracy

Przeczytaj uważnie tekst źródłowy mówiący o wychowaniu dzieci w starożytnej Sparcie i odpowiedz na dotyczące go pytania.

„Gdy rodziło się dziecko, ojciec nie był w prawie chować go, brał je i zanosił na miejsce spotkań, gdzie zasiadali najstarsi. Oni to badali noworodka. Jeśli miał prawidłową budowę i był silny, nakazywali go żywić i przydzielali mu jeden z dziewięciu tysięcy działów ziemi. Jeśli niemowlę miało wadliwą budowę, odsyłali je na miejsce będące urwiskiem w górach Tajgetu. Sądzili bowiem, że lepiej było dla niego samego i dla polis, aby nie żył to, co od samego początku nie miało zdrowia i siły. (...) Gdy chłopcy dochodzili do wieku siedmiu lat, Likurg zabierał ich od rodziców i dzielił na „stada”, każąc im żyć i jadać razem; przyzwyczajał ich w ten sposób do wspólnych zabaw i wspólnego uczenia się. Na czele każdego „stada” stawiał tego chłopca, który okazywał się najmądrzejszy i najbardziej zapalczywy w walce. Inni wykonywali jego rozkazy, poddawali się bez słowa protestu karom przez niego zarządzonym, tak iż wychowywanie polegało na ćwiczeniu w posłuszeństwie. (...) Strzyżono im włosy do skóry, przyzwyczajano chodzić boso i uczestniczyć w grach, najczęściej nago. Gdy dochodzili do dwunastego roku życia przestawali nosić spodnią szatę i otrzymywali na cały rok tylko jeden płaszcz. Byli brudni, nie kąpali się i nie namaszczali skóry oliwą, poza niektórymi dniami w roku, gdy pozwalano im na takie zbytki. Spali razem, grupami, na jakie byli podzieleni, na posłaniach, które sami sobie sporządzali.
Ponadto wyznaczano wychowawców spośród ludzi szlachetnych, a każdy oddział wybierał na swego naczelnika tego spośród młodych ludzi, który był najrozsądniejszy i najwaleczniejszy. Wybrany mając lat dwadzieścia dowodził odziałem chłopców w ćwiczeniach wojennych, w domu zaś nadzorował przygotowywanie posiłków. Polecał najsilniejszym przynieść drwa, najmłodszym jarzyny. Musieli je kraść z ogrodów lub wślizgując się do domów, gdzie odbywały się wspólne posiłki Spartan, z całym sprytem i ostrożnością. Jeśli złodziej dał się złapać otrzymywał wiele uderzeń batem za to że okazał się niedbały i za mało czujny.(...)
Wychowanie Spartan trwało aż po wiek dojrzały. Nikt nie mógł postępować, jak mu się podobało. Żyli w polis jak w obozie wojskowym, oddając się sprawom publicznym i prowadząc taki rodzaj życia, jak prawo przewidywało.”

Pytania do tekstu:

1. Jaki los czekał niemowlęta o wadliwej budowie?
a) opiekowało się nimi państwo
b) śmierć w górach Tajgetu
c) otrzymywało jeden z dziewięciu tysięcy działów ziemi

2. Kto decydował o losie niemowląt?
a) rodzice
b) rada starszych
c) Likurg

3. Kiedy dziecko przechodziło spod opieki rodziców pod opiekę państwa?
a) w wieku siedmiu lat
b) w wieku dwunastu lat
c) tuż po narodzinach

4. Kto stawa na czele „stada”
a) Likurg
b) najmądrzejszy i najwaleczniejszy chłopiec
c) najmądrzejszy i najspokojniejszy chłopiec

5. Jakie cechy starano się wyrobić w młodych Spartanach?
a) posłuszeństwo, odwagę, waleczność
b) posłuszeństwo, umiejętność pięknego wysławiania się
c) umiejętności artystyczne

6. W jaki sposób hartowano młodych Spartan?
a) posiadali tylko jeden płaszcz, sami musieli sporządzać sobie posłania
b) posyłano ich w góry Tajgetu
c) namaszczali skórę oliwą

7. Młodzi Spartanie musieli sami zdobywać pożywienie. W jaki sposób?
a) kupowali je
b) kradli jedzenie z ogrodów i z domów Spartan, a starsi przymykali na to oczy
c) kradli jedzenie z ogrodów i z domów Spartan, a jeśli zostali złapani, czekała ich sroga kara

8. Kto dowodził ćwiczeniami wojennymi chłopców?
a) rada starszych
b) najmłodszy chłopak
c) dwudziestoletni dowódca

9. Spartanie przez całe życie:
a) byli podporządkowani przepisom polis i oddawali się sprawom publicznym
b) mieli pełne prawo podejmowania decyzji o swoim losie
c) mieszkali w obozie wojskowym

10. Głównym celem wychowania w Sparcie było:
a) przygotowanie niezwyciężonych wojowników
b) zapewnienie wszechstronnej edukacji
c) rozwijanie demokracji