Rozwijanie percepcji słuchowej u sześciolatków

Niezwykle ważne jest, aby sześciolatki przygotować do nauki czytania. Kształtowanie umiejętności czytania zajmuje bowiem centralne miejsce w pierwszym roku nauki szkolnej.
W literaturze pedagogicznej spotkałam się z kilkoma definicjami procesu czytania. W książce Anny Brzezińskiej:Psychologiczne problemy edukacji przedszkolnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1985, s.103 - stwierdza się, że ,, czytanie jest procesem wymagającym współdziałania szeregu analizatorów człowieka: wzrokowego, słuchowego i kinestetycznego, sprawnego przebiegu wielu procesów myślowych odpowiedzialnych za prawidłowa analizę i syntezę informacji, ich przetworzenie i skojarzenie z posiadanym doświadczeniem". Zatem kształtowanie umiejętności czytania polega na rozwijaniu szeregu umiejętności cząstkowych. Jedną z nich jest przede wszystkim zdolność rozpoznawania liter, kojarzenie liter z odpowiednim dźwiękiem czy rozumienie znaczenia słowa. Z uwagi na potrzebę przygotowania sześciolatków do nauki czytania istotną rolę odgrywa, rozwijanie analizatora słuchowego. Uczeń nie będzie miał większych trudności w czytaniu, jeśli będzie potrafił usłyszeć pojedyncze głoski w wypowiadanych wyrazach.
Ważne jest, aby dzieci mówiły poprawnie, prawidłowo artykułowały głoski i stale wzbogacały swój zasób słownikowy.
W swoim oddziale przeprowadzam analizę i syntezę słuchową wyrazów w oparciu o materiał słownikowy realizowany aktualnie w klasie.
Stosuję szereg ćwiczeń, które pozwalają rozwijać u moich wychowanków słuch fonemowy. Jedne z nich to:

- Wybrzmiewanie głosek w wyrazie np. m-a-k, O-l-a
- Nazywanie obrazków i naśladowanie, np. głosów zwierząt lub odgłosów wydawanych przez różne przedmioty
- Tworzenie słów przez łączenie pierwszych lub ostatnich głosek np. w nazwach rysunków
- Dzielenie wyrazu na sylaby np. nazw obrazków: la-la, ce-bu-la, ko-tek itp.
- Dobieranie w pary rysunków, których nazwy rozpoczynają się taka samą lub kończą się taką samą sylabą
- Łączenie w pary rysunków, których nazwy maja taką samą liczbę sylab
- Rozpoznawanie i wyklaskiwanie rytmów oraz ilustrowanie ich np.układem kół, kresek
- Układanie domina obrazkowo- sylabowego
- Wypowiadanie się na temat oglądanego obrazka, np. zaznaczanie każdego zdania wypowiedzi kreską lub kółkiem
- Wyodrębnianie w wypowiedzi zdań i wyrazów, np. liczenie słów w zdaniu i zaznaczanie ich kreskami, układanie odpowiedniej ilości klocków
- Rozpoznawanie określonego wyrazu w szeregu wyrazów o podobnym brzmieniu
- Tworzenie i szukanie rymów przedmiotów, zwierząt lub roślin (np. poszukaj dwie nazwy rysunków, które się rymują)
- Słuchanie i powtarzanie ciągów słownych np. układu wyrazów.

Preferuję tego rodzaju ćwiczenia i tym większe przynoszą one efekty im częściej się je stosuje. Systematyczność w realizacji tego rodzaju ćwiczeń w formie zabawy pozwala mi na osiąganie dobrych rezultatów. Większość sześciolatków chce nauczyć się czytać i chętnie uczestniczy w zajęciach, których celem jest opanowanie umiejętności analizy i syntezy wyrazów.