Program edukacji komunikacyjnej

Program edukacji komunikacyjnej przeznaczony do realizacji w klasach I-III szkoły podstawowej
„Bezpieczna droga”

Wstęp

Prawie codziennie prasa, radio telewizja, informują nas o wypadkach drogowych. Często ofiarami są dzieci, które niekiedy z własnej niewiedzy doprowadzają do katastrofy. Nie zawsze winny jest kierowca, lecz bezmyślność naszych dzieci.
W wieku przedszkolnym dzieci jako uczestnicy ruchu drogowego są pod opieką dorosłych. Rodzice i opiekunowie w natłoku spraw i problemów zapominają o wpajaniu podstawowych zachowań obowiązujących na drodze. Sami często swoim postępowaniem uczą odwrotnych zachowań (przebieganie przez jezdnię w miejscach niedozwolonych, wożenie dzieci na bagażnikach rowerów itp.).
Zadaniem szkoły jest więc od najmłodszych lat kształcić prawidłowe nawyki zachowania na drodze.
Program \\"Bezpieczna droga\\" ma za zadanie zapoznać uczniów z podstawowymi przepisami ruchu drogowego w sposób przystępny i dostosowany do wieku rozwojowego dziecka.
Już siedmiolatek powinien wiedzieć, jak ma się zachować jako uczestnik na drodze, co wolno, a co jest całkowicie zabronione. Pomocą w realizacji tego zadania jest mój program.

Autorzy

Cele główne:
- przygotowanie dzieci klas I-III do uczestnictwa w ruchu drogowym,
- uświadomienie im zagrożeń istniejących na drodze,
- kształtowanie potrzeby troski o zdrowie i życie własne oraz innych uczestników ruchu drogowego,
- uświadomienie potrzeby bezkonfliktowego funkcjonowania
w ruchu.

Cele szczegółowe:

- wyposażenie ucznia w wiadomości niezbędne dla zrozumienia zasad świadomego, bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym oraz zrozumienia istniejących niebezpieczeństw i ich przyczyn,
- wyrabianie koniecznych umiejętności i nawyków potrzebnych do samodzielnego i odpowiedzialnego korzystania z dróg,
- rozwijanie wyobraźni, myślenia przyczynowo- skutkowego,
- kształtowanie postawy szacunku dla uczestników ruchu drogowego,
- rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej i słuchowej.

TREŚCI NAUCZANIA

KLASA I

1. Droga dziecka z domu do szkoły i z powrotem:
- miejsca oznakowane do przechodzenia przez jezdnię (zebra, sygnalizacja świetlna),
- miejsca przeznaczone dla pieszych: (chodnik, pobocze),
- rodzaje dróg w mojej okolicy.
2. Poznanie zasady prawidłowego poruszania się po drodze:
- chodzić prawą stroną chodnika,
- przechodzić w miejscach oznakowanych,
- kilkakrotnie upewniać się, że nie nadjeżdża pojazd,
- ustępować miejsca nadjeżdżającym pojazdom,
- nosić po zmroku światła odblaskowe.
3. Miejsca szczególnie niebezpieczne w najbliższym otoczeniu.
4. Zachowanie się na przystankach komunikacji publicznej oraz środkach komunikacji zbiorowej lub indywidualnej:
- wybór bezpiecznego miejsca z dala od jezdni,
- przestrzeganie zasady bezpieczeństwa przy wsiadaniu i wysiadaniu z autobusu, tramwaju, samochodu
- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas podróżowania środkami komunikacji zbiorowej.
5. Bezpieczeństwo zabaw w różnych porach roku.
6. Praca policjanta. Zachowanie bezpieczeństwa i porządku publicznego w mieście i na wsi.
7. Udzielanie pierwszej pomocy przy stłuczkach.
8. Pomoc osobom niepełnosprawnym (koleżankom i kolegom) na terenie szkoły.
9. Znaki drogowe przeznaczone dla pieszych. Rodzaje znaków drogowych: ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne.

KLASA II

1. Utrwalanie zasad poznanych w klasie I.
2. Zasada poruszania się zorganizowanych grup pieszych:
- na terenie zabudowanym,
- poza terenem zabudowanym.
3. Zasada przechodzenia przez jezdnię.
4. Cechy większości uczestników ruchu drogowego - określenie cech, jakie powinni posiadać uczestnicy ruchu drogowego (życzliwość, uprzejmość, chęć niesienia pomocy innym, zrozumienie potrzeb innych ludzi...).
5. Konsekwencje niewłaściwego zachowania pieszych.
6. Zagrożenia na drogach spowodowane warunkami atmosferycznymi:
- pory roku sprzyjające i niesprzyjające uczestnikom ruchu drogowego:
 lato - dzień długi, sucha nawierzchnia jezdni, ubrania kolorowe;
 jesień, zima - szybko zapadający zmrok, opady śniegu, śliska nawierzchnia jezdni, brania ciemne, szare; piesi - potrzeba noszenia elementów odblaskowych; pojazdy - potrzeba dobrego stanu opon, sprawności hamulców...
7. Poznanie numerów alarmowych (997, 998, 999) i sposobu korzystania z nich.
8. Udzielanie pierwszej pomocy przy skaleczeniach i zadrapaniach.

KLASA III

1. Utrwalenie materiału z klasy I i II.
2. Zasady poruszania się pieszych:
- w strefie zamieszkania,
- na drogach przeznaczonych dla rowerów i pieszych,
- na drogach przeznaczonych tylko dla rowerów,
3. Nieprawidłowe zachowania jako pasażer:
- wysiadanie z pojazdu, gdy ten się nie zatrzymał,
- wbieganie do pojazdu, gdy ten już ruszył, stanie blisko drzwi,
- wyrzucanie szkła, papierów kamieni przez okna pojazdu.
4. Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc w czasie zajęć ruchowych w szkole i poza szkołą.

Przewidywane efekty
Uczeń:

- akceptuje normy społeczne i postępuje według nich, uczestnicząc w ruchu drogowym jako pieszy i pasażer,
- wystrzega się zachowań, które zagrażają bezpieczeństwu własnemu i innych osób,
- dostrzega związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy niewłaściwym zachowaniem w ruchu drogowym, a powstawaniem niebezpiecznych sytuacji,
- podejmuje przedsięwzięcia, które zamierzają do poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego.

Sposoby i metody realizacji celów i treści zawartych w programie.

Pogadanki.
Wycieczki, podczas których uczniowie maja okazję obserwowania różnych zjawisk związanych z uczestnictwem w ruchu drogowym.
Zajęcia lekcyjne.
Spotkania z fachowcami:
- policjantem,
- pielęgniarką,
- pracownikiem służb drogowych,
- instruktorem jazdy,
- kierowcą autobusu,
- kolejarzem.
Zajęcia praktyczne, mające na celu wyrobienie odpowiednich nawyków, np. przechodzenie w bezpiecznej odległości obok innego pieszego lub przeszkody, zatrzymywanie się przed wejściem na jezdnię, stanie na chodniku w bezpiecznej odległości od jezdni, przechodzenie przez jezdnię po jak najkrótszym odcinku.

Literatura:

1. B. Szafarczyk - "Z Agatką na drodze"
2. "Ja, ty i my" - miesięcznik dla sześciolatków.
3. P. Łosowski - "Czerwone STÓJ! Zielone IDŹ!".
4. "Bezpieczeństwo ruchu drogowego" - program edukacyjny dla klas I- IV szkoły podstawowej
5. B. Bogacka-Osińska, E. Królicka, D. Łazuchiewicz „Wychowanie komunikacyjne” – Program Nauczania szkoła podstawowa
6. „Bezpieczny rowerzysta”- Opolska Policja Radzi
7. „ Karta rowerowa w szkole”- Wychowanie Komunikacyjne, wydanie specjalne, XII 1998 r.
8. „Ja, rower i przepisy”- Kodeks rowerzysty, broszura PZU