Jak się odnaleźć w nowej szkole?

Jak się odnaleźć w nowej szkole ? cz.I
Autor: mgr Sylwia Kubiak- Dobrowolska
Nauczyciel muzyki w gimnazjum nr 120, im. Noblistów Polskich


Pragnę przedstawić projekt który powstał z inicjatywy młodzieży rozpoczynającej naukę w naszym gimnazjum w poprzednim roku szkolnym i zaowocował niespodziewanymi efektami pedagogicznymi. Projekt polega na współtworzeniu przez młodzież i nauczycieli szkolnego „Musicalu gimnazjalisty”. W minionym roku szkolnym pozwolił uczniom zaaklimatyzować się w nowej szkole, nowym środowisku koleżeńskim i nawiązać nowe przyjaźnie, a także (co jest być może najważniejsze) uzyskać akceptację rówieśników. Dowodem na to może być fakt otrzymania listu od uczennicy klasy I gimnazjum z którego wynika, iż miała ona problemy z adaptacją w nowej szkole. Okazało się, że zajęcia śpiewu i udział w gimnazjalnym musicalu bardzo zmieniło jej nastawienie do naszej szkoły i pomogło w emocjonalnym „odnalezieniu siebie”.

Ważnym aspektem projektu jest to, iż młodzież gimnazjalna przekraczając próg nowej szkoły jest narażona na wiele stresujących sytuacji. Zmiany z jakimi musi sobie poradzić w tak młodym wieku często powodują że nie wie w jaki sposób wyrazić swoją frustrację i poczucie osamotnienia. Nagromadzenie dużej ilości emocji najczęściej skutkuje przejawami agresji u uczniów lub całkowitego zamknięcia się w sobie.

Powstanie projektu „Musical gimnazjalisty” daje szansę młodzieży na „wyrażenie siebie” poprzez muzykę i taniec, pozwala na realizację pomysłów uczniowskich, gdyż należy podkreślić iż jest to projekt autorski tworzony od podstaw (warstwa muzyczna, tekst literacki – scenariusz, układy taneczne – choreografia, wykonywanie muzyki na żywo – gra na instrumentach) przez uczniów, pod okiem i z pomocą nauczyciela.
Istotnym elementem tego projektu jest tez możliwość autoprezentacji na forum publicznym, co pozwala młodym ludziom zmierzyć się ze zjawiskiem tremy i poprzez trening, wałczyć z nią. Dzięki temu że młodzież samodzielnie proponuje i pod kierunkiem nauczyciela wybiera muzykę oraz tworzy warstwę literacką przedstawienia ma możliwość przekazania jak postrzega otaczający ja świat i jakie problemy są dla niej istotne. Jest to projekt niezwykle twórczy i rozwijający osobowość młodych ludzi.
W minionym roku szkolnym spotkał się z niezwykłą popularnością wśród młodzieży i rodziców (niezwykle liczna publiczność podczas występu) oraz zapoczątkował ideę odchodzenia od „sztywnych” form akademii szkolnych.

Cele ogólne

Podstawowym celem międzyszkolnego programu rozwijania twórczości muzycznej w gimnazjum jest:
1. Rozładowanie nagromadzonych emocji u młodzieży poprzez własną twórczość muzyczną i ekspresję wykonawczą.
2. Włączenie się w życie szkoły i autoprezentacja uczniów uzdolnionych artystycznie.
3. Rozwijanie wrażliwości muzycznej i praktyczne realizowanie zadań artystycznych.
4. Wyrabianie nawyku systematycznej pracy w dążeniu do osiągnięcia sukcesu i samorealizacji.
5. Nauka autoprezentacji w zetknięciu z publicznością – pokonywanie tremy podczas pub licznych wystąpień - przygotowanie do kolejnego etapu edukacyjnego jakim jest publiczna prezentacja podczas egzaminu maturalnego.
6. Możliwość tworzenia autorskich interdyscyplinarnych przedstawień 9 połączenie twórczości literackiej, kompozytorskiej, aranżacyjnej, choreograficznej).

Cele szczegółowe

1. Rozwijanie twórczości artystycznej młodzieży i zachęcanie jej do wyrażania emocji poprzez muzykę i taniec.
2. Doskonalenie warsztatu wykonawczego młodego artysty poprzez regularne spotkania na zajęciach muzyczno-ruchowych.
3. Pokonywanie tremy i zdobywanie umiejętności prezentacji własnych osiągnięć na wystąpieniach publicznych.
4. Rozwijanie zainteresowań i zdolności muzycznych uczniów we wszystkich gatunkach muzycznych (od muzyki klasycznej poprzez muzykę pop i muzykę nowoczesną).
5. Rozszerzanie wiadomości i umiejętności zdobytych na lekcjach języka polskiego, wychowania fizycznego i muzyki
6. Popularyzacja wykonywania muzyki przez uczniów z jednoczesnym wzmacnianiem poczucia więzi koleżeńskiej przy tworzeniu wspólnego autorskiego projektu.
7. Pogłębianie wiadomości na temat muzyki współczesnej, alternatywnych form ruchu (musical dance, broadway jazz ) , tworzenia tekstów scenicznych
8. Przygotowanie do występów publicznych i reprezentowania szkoły.
9. Promocja gimnazjum wśród uczniów szkół podstawowych oraz na całym terenie miasta czy gminy

Metody realizacji

Biorąc pod uwagę rodzaj proponowanych zajęć i ich specyfikę wydaje się oczywistym, iż tworzenie tak wielopłaszczyznowego projektu wymaga przede wszystkim regularnych spotkań. Nauka będzie się odbywać poprzez dyskretne sterowanie twórczością własną uczniów w ramach tekstu literackiego oraz doboru muzyki a także metodą naśladownictwa (choreograficzne układy taneczne). Jedną z metod pracy z uczniami na zajęciach będzie wstępne przygotowanie do improwizacji instrumentalnej, planuję również podejmowanie prób własnej twórczości muzycznej (próby kompozytorskie), literackiej (własne teksty piosenek) do istniejących już utworów muzycznych.
Aby zrealizować powyższe założenia należałoby przeznaczyć przynajmniej trzy godziny lekcyjne tygodniowo, choćby z uwagi na to iż większość młodzieży nie posiada elementarnego wykształcenia muzycznego niezbędnego do realizacji zadań jakie stawia wspólne wykonywanie muzyki na żywo oraz podzielenia zajęć na trzy etapy: tworzenie libretto, warstwy muzycznej i ruchowej ściśle związanej z wykreowanym tekstem .

Do realizacji powyższych zagadnień pragnę zaprosić wszystkich uczniów gimnazjum – da to największe wyniki w zakresie integracji uczniów poprzez twórczość artystyczną. Pozwoli również uczniom klas starszych dzielić się swoimi doświadczeniami z młodszymi kolegami i stworzy przyjazną atmosferę dla pierwszoklasistów .
Nie należy zapominać, że zajęcia służą głównie rozwojowi osobowości twórczej młodych ludzi, a poziom wykonawczy jest w nie mniejszym stopniu zależny od zaangażowania młodzieży niż posiadane umiejętności artystyczne. Rozwój i harmonijna praca zespołu musicalowego będą następowały wraz z poczuciem realizacji najskrytszych pragnień artystycznych u dzieci, które do tej pory ze względu na sytuację rodzinną czy środowiskową takiej szansy nigdy nie miały.

Przewidywane osiągnięcia uczniów

Wspólna twórczość artystyczna to jedna z najskuteczniejszych form autoprezentacji młodzieży mającej problem z występami publicznymi (paraliżująca trema).
Młodzi ludzie występując we własnym wykreowanym przez nich projekcie, mają silne poczucie wzajemnej więzi i dokonywania czegoś szczególnego i niepowtarzalnego. Bardzo często w ten sposób realizują swoje marzenia o byciu popularnym w środowisku gimnazjalnym, szczególnie wtedy kiedy nie mogą pochwalić się osiągnięciami w nauce czy sporcie. Zważywszy na autorską treść przedstawień jest możliwe realizowanie tematów ściśle związanych z życiem i potrzebami szkoły (otwarcie nowego budynku, Dzień Edukacji Narodowej, itp.)
Na zakończenie pragnę podkreślić, że powyższy projekt ściśle wiąże się z realizacja nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego , zawartej w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23 grudnia 2008 r. Jego istotą jest przekazywanie wiedzy z dziedziny muzyki w powiązaniu z innymi dziedzinami (język polski, wychowanie fizyczne, plastyka). Projekt powyższy pozwala młodzieży na aktywne obcowanie ze sztuka oraz rozbudza i rozszerza jej zainteresowania poprzez twórczą kreację.