Zadania szkoły specjalnej

Kierunek działalności szkoły specjalnej wyznaczają cele określone w Zarządzeniu nr 29 Ministra Edukacji Narodowej z 4 X 1993 r. mówiące, iż celem szkoły specjalnej jest wszechstronny rozwój i rewalidacja społeczna uczniów oraz wychowanie ich na twórczych obywateli w stopniu dla nich dostępnym ze względu na rodzaj i stopień upośledzenia, a w szczególności przygotowanie do pracy, ukształtowanie zamiłowania i szacunku do pracy, rozbudzenie i umocnienie poczucia obowiązku i dyscypliny społecznej, wdrożenie do poszanowania mienia społecznego. We współczesnym świecie coraz powszechniej przyjmuje się pogląd, że każda jednostka ludzka ma wartość sama w sobie, niezależnie od jej sytuacji i warunków.
Każda istota ludzka, niezależnie od stopnia upośledzenia, ma prawo do uznania jej człowieczeństwa.

Szkoła specjalna ma za zadanie dostrzeganie w każdej jednostce osoby godnej szacunku i uprawnionej do pełnego rozwoju i opieki – tym większej, im bardziej jest bezradna i uzależniona.
Cele i zadania szkoły specjalnej w zakresie opieki wychowawczej według
„Encyklopedii Pedagogicznej”(pod redakcją prof. dr W. Pomykało W-wa 1997 s.790) są następujące:

Cele edukacyjne:

- Kształtowanie prawidłowej postawy uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym oraz uczniów z niepełno-sprawnościami sprzężonymi wobec pracy w aspekcie motywacji, kompetencji i wykonania.
- Przygotowanie do wykonywania indywidualnie i zespołowo różnorodnych prac mających na celu zaspokojenie potrzeb własnych i otoczenia.
- Przygotowania uczniów do podjęcia roli pracownika i do wykonywania prostych czynności w warunkach pracy.
- Kształtowanie umiejętności związanych z poszukiwaniem pracy, w tym korzystania z różnych źródeł informacji.
- Utrwalanie umiejętności i wiadomości zdobytych przez uczniów na wcześniejszych etapach edukacyjnych.
- Przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami danej zbiorowości, pełnienie różnych ról społecznych oraz przygotowanie do załatwiania różnych spraw osobistych w różnych instytucjach i urzędach.
- Osiągnięcie maksymalnej zaradności i niezależności życiowej na miarę indywidualnych możliwości uczniów.
- Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za samodzielne dokonywane wybory i podejmowane decyzje.
- Kształtowanie umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i czasu wolnego.
- Rozwijanie kreatywności uczniów oraz uzdolnień i zainteresowań.
- Doskonalenie sprawności i wydolności fizycznej oraz działania prozdrowotne.

Zadania szkoły:

- Tworzenie warunków zapewniających uczniowi komfort psychiczny i poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego oraz warunków i sytuacji sprzyjających i doskonalących jego umiejętności samoobsługowe oraz zaradność życiową.
- Tworzenie warunków umożliwiających uczniom dokonywania właściwego wyboru kierunków przyszłej pracy lub form aktywności zawodowej poprzez:
przeprowadzenie wstępnej oceny indywidualnych zdolności i preferencji oraz posiadanych już nawyków i umiejętności praktycznych, które powinny być uwzględnione w konstruowaniu indywidualnego programu edukacyjnego,
przygotowanie bazy umożliwiającej uczniom: zapoznanie się z różnymi czynnościami pracy i formami aktywności zawodowej oraz ich wytworami, a także dokonanie samooceny własnych umiejętności i możliwości (po praktycznym poznaniu wybranych czynności pracy).
- Organizowanie na terenie Szkoły różnorodnych pracowni, umożliwiających realizację przysposobienia do pracy oraz wykorzystanie opanowanych umiejętności praktycznych w typowych i nowych sytuacjach.
- Zapewnienie uczniom udziału w różnorodnych zajęciach rewalidacyjnych
wspierających ich rozwój, zgodnie ze wskazaniami zawartymi w wielospecjalistycznej ocenie jego rozwoju.
- Nawiązywanie kontaktu z instytucjami i zakładami pracy, w których uczniowie mogliby realizować zajęcia praktyczne lub w przyszłości uzyskać zatrudnienie.
- Tworzenie warunków sprzyjających podejmowaniu przez uczniów samodzielnych inicjatyw i odpowiedzialnemu decydowaniu.
- Podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności komunikowania się uczniów (w tym, jeśli to konieczne, wspomagających sposobów porozumiewania się), a także umiejętności czytania i pisania (w miarę możliwości ucznia) oraz umiejętności matematycznych, przydatnych w dorosłym życiu.
- Kształtowanie pozytywnego wizerunku ucznia w środowisku społecznym, jako potencjalnego pracownika, klienta, użytkownika.
- Umożliwianie uczniom udziału w aktualnych wydarzeniach społecznych i
kulturalnych oraz zapewnienie możliwości korzystania z różnorodnych form spędzania czasu wolnego ( turystyka, krajoznawstwo, rekreacja, imprezy sportowe i towarzyskie i inne), rozwijanie zainteresowań i kreatywności ucznia.
- Stwarzanie warunków do poznawania przyrody, wychowanie do życia w harmonii z przyrodą, kształtowanie postawy proekologicznej.
- Tworzenie warunków do rozwijania kondycji fizycznej i troski o własne zdrowie, jako warunku niezbędnego do wykonywania pracy.
- Przybliżanie tradycji i obyczajów lokalnych, narodowych, rozbudzanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, regionu, kraju.
- Zapoznawanie uczniów z prawami człowieka i faktem, że niepełnosprawność intelektualna nie może być przyczyną żadnej dyskryminacji. Uczenie rozumienia swoich praw i umiejętności ich egzekwowania.
- Zapoznanie uczniów z organizacją życia społecznego i podstawowymi zasadami funkcjonowania państwa.
- Nawiązywanie kontaktu z lokalnymi ośrodkami wsparcia oraz instytucjami promującymi aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych.
- Nawiązywanie kontaktu z instytucjami i organizacjami pozarządowymi, działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych intelektualnie.
W stosunku do wychowanków i uczniów realizowana powinna być profilaktyka uzależnień poprzez promocję wartości pozytywnych. Celem profilaktyki jest promocja zdrowego stylu życia wolnego od negatywnych uwarunkowań, nastawionego na funkcjonowanie osób niepełno-sprawnych intelektualnie, zgodne z ogólnie przyjętymi normami życia społecznego.