X Używamy plików cookie i zbieramy dane m.in. w celach statystycznych i personalizacji reklam. Jeśli nie wyrażasz na to zgody, więcej informacji i instrukcje znajdziesz » tutaj «.

Numer: 7387
Przesłano:

Spotkania z folklorem muzycznym Śląska Opolskiego - scenariusze (I i II spotkanie)

Temat: „Pierwsze spotkanie z folklorem muzycznym Śląska Opolskiego” (06.04.2009 r.)

Opracowanie i organizacja: Joanna Sławińska-Kurdziel

Prowadzenie spotkania: Joanna Sławińska-Kurdziel

Forma pracy: zajęcia zbiorowe

Grupa: uczniowie PSM I st. w Opolu:
klasy I – III: czynny udział - prezentacje sceniczne, IV – VI: słuchacze

Metody: oparta na słowie (pogadanka, opis, omówienia), działania praktyczne (nauka tekstów, melodii, tekstów nutowych, kroków tańców), pokaz - obserwacja (występy, praca z mapą, prezentacja zdjęć planszowych, rekwizytów), słuchanie nagrań

Miejsce: PSM I i II st. im F. Chopina w Opolu

Czas trwania: ok. 60 min.

Cele:
- przybliżenie istoty folkloru (pojęcie „folkloru”, elementy kultury ludowej, cechy muzyki ludowej)
- pokaz kroków tańców ludowych Śląska Opolskiego: „Koziorajka”, „Zwodzony”
- nauka tekstów i melodii wybranych przyśpiewek oraz pieśni ludowych Śląska Opolskiego: „Szła dzieweczka”, „Dzieweczko ze Śląska”, „Poszła Karolinka”, „Marzaneczka we wieńcu”, „Gaiczek zielony”
- zapoznanie uczniów z tradycjami i obrzędami Śląska Opolskiego: „Chodzenie z Marzanną”, „Chodzenie z Gaikiem”
- zapoznanie z gwarą śląską
- przybliżenie postaci najpopularniejszych etnografów: Oskar Kolberg
- poznanie opolskich ludowych instrumentów muzycznych: skrzypce diabelskie
- wskazanie regionu Śląska Opolskiego (mapka)
- ogólny zarys zespołów pieśni i tańca: „Śląsk”, „Mazowsze”

Środki dydaktyczne: teksty pieśni ludowych, nuty, plansze do prezentacji, rekwizyty, nagrania

Literatura:
- Pośpiech J., Zwyczaje i obrzędy doroczne na Śląsku, Opole 1987 r.
- Smolińska T. (oprac.), Tradycyjne zwyczaje i obrzędy śląskie, Opole 2004 r.
- Simonides D. (red.)., Folklor górnego Śląska, wyd. Śląsk, Katowice 1989 r.
Zbiory nutowe:
- Śpiewnik opolski, oprac. W. Grabiński, Opole 1952 r.
- W krainie melodii, zesz. IV, oprac. M. Woźny, wyd. PWM, Kraków 1984 r.
- Śląskie pieśni ludowe [melodie i teksty], oprac. A. Dygacz, Górnośląska Oficyna Wydawnicza, Katowice 1995 r.
- Pieśni ludowe Śląska Opolskiego, oprac. J. Tacina, wyd. "Śląsk", Katowice 1963 r.

Przebieg zajęć:

1. Rozpoczęcie spotkania pieśnią ludową:

-Uczniowie klasy III wchodzą na scenę i śpiewają pieśń „Szła dzieweczka do laseczka” (3 zwrotki) przy akompaniamencie fortepianu

2. Powitanie:

Prowadząca: Witam serdecznie na dzisiejszym spotkaniu, a szczególnie witam wszystkich uczniów, ponieważ to spotkanie jest dla Was. Pieśnią ludową „Szła dzieweczka...” przywitali nas uczniowie z klasy III. Dlaczego akurat pieśnią ludową? Ponieważ będziemy dzisiaj rozmawiać właśnie o muzyce ludowej, ale nie tylko o muzyce; o całym folklorze Śląska Opolskiego.

3. Zapytanie do uczniów: Czy ktoś słyszał o słowie „folklor”, co to jest, z czym Wam się kojarzy?

-Odpowiedzi uczniów ...

Słowo „folklor” oznacza dosłownie „wiedzę ludu”. Jego twórcami są przede wszystkim chłopi mieszkający na wsi. Jest to cała twórczość i kultura ludowa.

Zapytanie do uczniów: Czy wiecie „co może być ludowe”, jakie są elementy folkloru?

-Odpowiedzi uczniów ...

Oczywiście muzyka, czyli pieśni,przyśpiewki i tańce; również stroje, rękodzieła, legendy, instrumenty, charakterystyczny dla danego regionu język (czyli gwara).

4. Usłyszymy teraz przykład gwary śląskiej w pieśni ludowej „Dzieweczko ze Śląska”, którą wykonają uczniowie z klasy III.

-Uczniowie klasy III wchodzą na scenę i śpiewają pieśń „Dzieweczko ze Śląska” (3 zwrotki) przy akompaniamencie fortepianu. Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek ze słowami pieśni)

Prowadząca: A teraz na podstawie wysłuchanej pieśni zastanowimy się wspólnie, co to jest muzyka ludowa, jakie są jej cechy. Powstała za czasów kiedy nie znano jeszcze zapisu nutowego ani terminów muzycznych kształtowała się odmiennie w zależności od tego kim byli ludzie zamieszkujący dany region, czym się zajmowali i z czego mogli zrobić instrumenty. Muzyka ludowa jest jednogłosowa, krótka, nieskomplikowana, anonimowa i zmienna (mogą istnieć różne wersje melodyczne i tekstowe tej samej pieśni, co często wynikało z błędów podczas przekazywania jej drogą ustną z pokolenia na pokolenie).

5. Posłuchamy teraz kolejnej pieśni „Poszła Karolinka”, a Waszym zadaniem będzie zapamiętanie nazwy miejscowości która się w tekście pojawi. Pieśń wykonają uczniowie klasy III.

-Uczniowie klasy III wchodzą na scenę i śpiewają pieśń „Poszła Karolinka ” (5 zwrotek) do instrumentalnego podkładu muzycznego. Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek ze słowami pieśni)

Prowadząca: Co to za miasteczko?

-Odpowiedzi uczniów ....

Jest to Gogolin, miejscowość położona w regionie opolskim. Nasuwa się pytanie, gdzie na mapie położony jest region Śląska Opolskiego.

-Prezentacja planszy z mapką Śląska Opolskiego

6. Prowadząca: Mówiliśmy już o pieśniach, czas na tańce. I znowu zapraszam wykonawców na scenę. Tym razem zaprezentują się uczniowie z klasy I, którzy zatańczą „Koziorajkę”.

-Uczniowie klasy I (grupa I) wchodzą na scenę i prezentują kroki tańca „Koziorajka”. II grupa uczniów śpiewa słowa (2 zwrotki) oraz wystukuje charakterystyczny rytm na instrumentach perkusyjnych, przy akompaniamencie fortepianu. Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek z tekstem)

7. Prowadząca: Jak zauważyliście, w występie były wykorzystane instrumenty muzyczne. Jest to bardzo charakterystyczne, gdyż dawniej tańcom zwykle towarzyszyła kapela ludowa.

Zapytanie do uczniów: Jak myślicie, czy w kapelach grali wykształceni muzycy, którzy tak jak Wy chodzili kiedyś do szkoły muzycznej?

-Odpowiedzi uczniów ...

Muzykiem w kapeli mógł zostać każdy, kto sam nauczył się grać, a ponieważ nie znali nut, grali ze słuchu słyszane melodie, a repertuar opanowywali pamięciowo.

-Prezentacja brzmienia i wskazanie specyficznego charakteru kapeli ludowej - nagranie

Wyjątkowego charakteru nadawały kapelom instrumenty, przykład przed chwilą usłyszeliście. Kapela liczyła zazwyczaj od dwóch do pięciu instrumentów; w regionie śląskim były to skrzypce z instrumentami dętymi oraz akordeon.

-Prezentacja planszy ze zdjęciem kapeli ludowej

Dawniej jednak nie grano na zwykłych, popularnych instrumentach, na których gracie. Muzycy budowali je sami z takich materiałów, jakie mieli dostępne. Bardzo ciekawym, dawnym instrumentem Śląska Opolskiego są skrzypce diabelskie.

-Prezentacja planszy ze zdjęciem instrumentu

Był to instrument perkusyjny, z prawdziwymi skrzypcami niewiele miały wspólnego. Instrument perkusyjny składający się z kija, do którego przymocowane jest blaszane pudełko wypełnione twardymi przedmiotami grzechoczącymi przy potrząsaniu. Na szczycie kija znajduje się maska (głowa) oraz blaszane krążki. Dźwięk wydobywa się poprzez uderzanie pałką w puszkę lub stukając kijem o podłogę.

8. Na diabelskich skrzypcach muzycy grali podczas różnych okazji – na weselach, zabawach i podczas uroczystości obrzędowych. Wiele jest tradycji i obrzędów opolskich, ale dzisiaj zajmiemy się znaną nam wszystkim tradycją - topienie Marzanny.

-Zapytanie do uczniów: Kto powie na czym polega ten obrzęd, co to jest Marzanna?

Odpowiedzi uczniów ...

Marzanna była symbolem zimy; była to słomiana kukła o kobiecej postaci, ubrana w strój opolski i przystrojona wstążkami i koralami; na głowę wkładano jej wianek.

-Prezentacja plansz przedstawiających obrzęd „Chodzenia z Marzanną”

Marzanna obnoszona był po wszystkich domach we wsi a następnie wrzucano ją do wody. Obrzędowi towarzyszyły rymowanki i przyśpiewki. Usłyszymy teraz przykład rymowanki w wykonaniu uczniów z klasy III.

-Grupa uczniów z klasy III wchodzą na scenę, jeden z nich trzyma kukłę Marzanny; recytują słowa rymowanki

Obrzędowi „Topienia Marzanny” towarzyszył inny zwyczaj – „Chodzenie z Gaikiem”, zieloną gałązką ustrojoną wstążkami, koralikami i kwiatami, symbolizującą wiosnę i radość. Temu obrzędowi również towarzyszyły przyśpiewki. Przyśpiewkę „Gaiczek zielony” wykonają uczniowie klasy I.

-Uczniowie klasy I śpiewają słowa przyśpiewki o Gaiku przy akompaniamencie fortepianu, jeden z uczniów trzyma ustrojoną, zieloną gałązkę

Obrzędom często towarzyszył taniec. Zobaczymy teraz i posłuchamy jeszcze jeden przykład tańca opolskiego pt. „Zwodzony”, który wykonają uczniowie klasy II.

-Uczniowie klasy II wchodzą na scenę i prezentują taniec „Nie chcę cię znać...”, jednocześnie śpiewają słowa przy akompaniamencie fortepianu. Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek z tekstem)

9. Prowadząca: A teraz zagadka: Kto zna nazwy dwóch najpopularniejszych zespołów pieśni i tańca w Polsce?

-Odpowiedzi uczniów ...

Opracowane artystycznie pieśni i tańce ludowe wykonują dwa Państwowe Zespoły Pieśni i Tańca: „Śląsk” i „Mazowsze”.

-Prezentacja plansz ze zdjęciami przedstawiającymi zespoły „Śląsk” i „Mazowsze”

-Prezentacja pieśni ludowej „Poszła Karolinka...” w wykonaniu zespołu „Śląsk” - nagranie

-Prezentacja pieśni ludowej „Szła dzieweczka...” w wykonaniu zespołu „Mazowsze” - nagranie

10. Chciałam pokazać Wam jeszcze plansze przedstawiające najwybitniejszego polskiego etnografa (zbieracza i kolekcjonera folkloru polskiego) - Oskara Kolberga i jego dzieła: „Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce”.

-Prezentacja zdjęć planszowych

11. Na zakończenie konkurs muzyczno-plastyczny dla chętnych: usłyszycie za chwilę muzykę ludową a waszym zadaniem w domu będzie zobrazować to co usłyszeliście, co sobie wyobrażacie, dowolną techniką plastyczną.

12. I na koniec jeszcze raz wspólnie wykonamy pieśń „Poszła Karolinka...”. Dziękuję bardzo za zainteresowanie oraz przybycie i zapraszam na kolejne spotkanie w przyszłym semestrze.

-Wszyscy uczniowie śpiewają pieśń „Poszła Karolinka”. Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek ze słowami pieśni).

---------------------------------------------

Temat: „Drugie spotkanie z folklorem muzycznym Śląska Opolskiego” (28.01.2010 r.)

Opracowanie i organizacja: Joanna Sławińska-Kurdziel

Prowadzenie spotkania: Joanna Sławińska-Kurdziel

Forma pracy: zajęcia zbiorowe

Grupa: uczniowie PSM I st. w Opolu:
klasy II i IV – VI: czynny udział - prezentacje sceniczne, I i III: słuchacze

Metody: oparta na słowie (pogadanka, opis, omówienia), działania praktyczne (nauka tekstów, melodii, tekstów nutowych, kroków tańców), pokaz - obserwacja (występy, praca z mapą, prezentacja zdjęć planszowych, rekwizytów), słuchanie nagrań

Miejsce: PSM I i II st. im F. Chopina w Opolu

Czas trwania: ok. 45 min.

Cele:
- zapoznanie z regionem opolskim (stolica regionu, herb miasta, historia miasta, legendy opolskie)
- zapoznanie ze sztuką ludową (rękodzieła-wzory opolskie: pisanki, kroszonki, bombki, porcelana)
- pokaz kroków tańców ludowych Śląska Opolskiego: „Trojak”, „Grożony”, „Litera”, „Krakowianka ze Śląska Opolskiego”
- nauka tekstów i melodii wybranych przyśpiewek, rymowanek oraz pieśni ludowych Śląska Opolskiego: „Opolskie dziołchy”, „Przy Opolu biały kamień”, „Ciecze woda od jawora”, „Do Wos gospodyni...”, „Dej, dej gospodyni, dej...”
- zapoznanie uczniów z tradycjami i obrzędami Śląska Opolskiego: „Wodzenie niedźwiedzia”, „Betlejka bożonarodzeniowa”
- zapoznanie z elementami stroju opolskiego
- zapoznanie z gwarą śląską (gwarowe nazwy części garderoby)
- przybliżenie postaci najpopularniejszych etnografów: Adolf Dygacz
- poznanie opolskich ludowych instrumentów muzycznych: róg sygnałowy, piscołka
- ogólny zarys zespołów pieśni i tańca regionu opolskiego: „Dobrzenianki”, „Dobrzeńskie Gagatki”, „Chróściczanki”, „Krzanowiczanki”, „Przysieczanki” (muzyczne przykłady)

Środki dydaktyczne: teksty pieśni ludowych, nuty, plansze do prezentacji, rekwizyty (przebrania i przedmioty wykorzystane przy prezentacji obrzędu), nagrania

Literatura:
- Pośpiech J., Zwyczaje i obrzędy doroczne na Śląsku, Opole 1987 r.
- Smolińska T. (oprac.), Tradycyjne zwyczaje i obrzędy śląskie, Opole 2004 r.
- Simonides D. (red.)., Folklor górnego Śląska, wyd. Śląsk, Katowice 1989 r.
- Zajączkowska U., Legendy (wybór), wyd. Galeria Sztuki Współczesnej, Opole 2006-2008 r.
- „Opolskie – tylko u nas...”,www.opolskie.pl
- przewodnik „Opole i okolice”, wyd. ADAN, Opole 2000 r.
- Bazielich B., Śląskie stroje ludowe, wyd. Śląsk, Katowice 1988 r.

Zbiory nutowe:
- Śpiewnik opolski, oprac. W. Grabiński, Opole 1952 r.
- W krainie melodii, zesz. IV, oprac. M. Woźny, wyd. PWM, Kraków 1984 r.
- Śląskie pieśni ludowe [melodie i teksty], oprac. A. Dygacz, Górnośląska Oficyna Wydawnicza, Katowice 1995 r.
- Pieśni ludowe Śląska Opolskiego, oprac. J. Tacina, wyd. "Śląsk", Katowice 1963 r.

Przebieg zajęć:

1. Rozpoczęcie spotkania tańcem ludowym:

-Uczniowie klasy II oraz IV-VI (I grupa) wchodzą na scenę i prezentują taniec „Trojak” (1 zwrotka) przy akompaniamencie fortepianu, II grupa śpiewa pozostając na miejscach

2. Powitanie:

Prowadząca: Witam serdecznie na drugim spotkaniu z folklorem. Tańcem ludowym „Trojak” przywitał nas chór dziecięcy. Przypominam, że „Trojak” był tematem konkursu na ostatnim spotkaniu. Na ostatnim spotkaniu rozmawialiśmy też ogólnie o muzyce ludowej, wyjaśnialiśmy słowo folklor, wymienialiśmy elementy folkloru. Na dzisiejszym spotkaniu zajmiemy się regionem opolskim, czyli Śląskiem Opolskim i jego stolicą – Opolem.

3. Czym charakteryzuje się nasz region?

Prowadząca: Na przestrzeni dziejów na obszarze dzisiejszego Śląska Opolskiego przenikały się wpływy polskie, czeskie i niemieckie, co zaowocowało wytworzeniem oryginalnej kultury z własnym dialektem, strojem ludowym oraz kuchnią. Wciąż są żywe i kultywowane zwyczaje i obrzędy doroczne (ostatnio mówiliśmy o topieniu Marzanny i chodzeniu z Gaikiem, dzisiaj będzie Wodzenie niedźwiedzia). Dawniej obrzędy te cechowała powaga i potrzeba oczyszczania się duchowego, obecnie mają charakter wesołej zabawy. Ponadto charakterystycznym opolskim zwyczajem jest wielkanocne zdobienie jaj, tzw. kroszonek. Motywy dekoracji i kolorystyka zostały przeniesione na fajans i porcelanę, tworząc charakterystyczną dla regionu „porcelanę opolską”.

-Prezentacja plansz przedstawiających wzory opolskie (pisanki, kroszonki, porcelana)

-Prezentacja oryginalnej porcelany opolskiej: talerzyk, filiżanka, dzbanuszek, cukiernica

Opole jak wiecie posiada własny herb. Herb Opola ma bardzo długi rodowód, swoje barwy dał mu herb Książąt Opolsko - Raciborskich (złoty orzeł na błękitnym polu).

-Prezentacja planszy ze zdjęciem herbu opolskiego i grodu opolskiego

Istnieje również ciekawa legenda mówiąca o tym, skąd wzięła się nazwa „Opole”:
Legenda o powstaniu Opola mówi o władcy plemiennym, który dawno temu, gdy tereny nad Odrą porastały ogromne, dzikie puszcze, samotnie oddalił się w czasie polowania od swojej drużyny. Nie mogąc znaleźć drogi, błąkał się wiele dni po lesie. Kiedy wreszcie natrafił na niedużą polanę i stojące na nie chaty wieśniaków, miał był krzyknąć z radości: "O!pole!"
Z wdzięczności kazał w tym miejscu wybudować gród. Opole właśnie.

4. Usłyszymy teraz pieśń ludową „Opolskie dziołchy”, którą wykonają uczniowie z klasy II.

-Uczniowie klasy II wchodzą na scenę i śpiewają pieśń „Opolskie dziołchy” (3 zwrotki) przy akompaniamencie fortepianu. Dziewczęta mają na głowach wianki i ubrane są w czerwone spódnice, tematycznie nawiązując do słów pieśni. Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek ze słowami pieśni)

Prowadząca: A teraz posłuchajcie jak brzmi ta pieśń w wykonaniu zespołu ludowego „Przysieczanki”. Usłyszycie oryginalną melodię pieśni.

-Prezentacja pieśni ludowej „Opolskie dziołchy” w wykonaniu zespołu „Przysieczanki” - nagranie

5. Prowadząca: Jak zauważyliście, mowa w pieśni o czerwonych spódnicach, butach, zapaśnicach. Kilka słów zatem o opolskim stroju ludowym:

-Prezentacja zdjęć planszowych przedstawiających damskie i męskie stroje ludowe

-Prezentacja rekwizytów (lalek) w strojach opolskich, wyjaśnienie na przykładzie:

Panie:
- Kabotek – koszulka z długimi, haftowanymi rękawami
- Oplecek – gorset bez rękawów zdobiony naszytą, szeroką wstążką, haftowany w motywy roślinne
- Mazelonka – marszczona spódnica w kolorze niebieskim, granatowym lub ciemnobrunatnym wykończona u dołu kolorową tasiemką
- Fartuch – jedwabny, wzorzysty, długi i szeroki, przewiązywany w talii
- Pończochy – czerwone (dawniej) lub białe
- Pantofle – czarne, płytkie, zapinane na pasek
- Czepiec (Kapla lub Kapica) – trójdzielny krój, wykończony haftami w motywy roślinne, koronkami, kokardami i jedwabną wstążką. Kapice nosiły mężatki, panny miały odkryte głowy, włosy upięte w kok i podtrzymywane ozdobną blaszką
- Jakla – obszerny kaftan

Panowie:
- Koszula – biała, lniana
- Brzuślak – kamizelka
- Jelonki (Jelenioki) – spodnie z żółtej irchy
- Buty – wysokie, skórzane
- Czapka – futrzana lub kapelusz filcowy
- Kamuzela – granatowe sukienne okrycie z rękawami
- Sukmana – noszona zimą

Stroje były bardzo różnorodne, można to zauważyć na przykładach różnych opolskich zespołów ludowych. Większość tych zespołów utworzonych jest w ramach Kół Gospodyń Wiejskich, „Dobrzeńskie gagatki” tworzą uczniowie klas I-V. Jest to szkolny zespół ludowy.

-Prezentacja plansz ze zdjęciami przedstawiającymi zespoły „Dobrzenianki”, „Dobrzeńskie gagatki”, „Chróściczanki”, „Krzanowiczanki”

6. Prowadząca: Gdy mówimy o zespołach, nie możemy zapomnieć o tańcach. I znowu zapraszam wykonawców na scenę. Uczniowie z klasy II zatańczą „Grozika”.

-Uczniowie klasy II wchodzą na scenę i prezentują kroki tańca „Grożony” przy akompaniamencie fortepianu (2 zwrotki). Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek ze słowami)

7. Prowadząca: W nawiązaniu do tańców, z co za tym idzie kapel ludowych i instrumentów, przedstawię kolejne dwa instrumenty pochodzące ze Śląska Opolskiego – róg sygnałowy oraz piszczałka, tzw. piscołka.
Róg sygnałowy to instrument dęty używany przez stróżów nocnych.
Piscołka to instrument dęty używany podczas wypasu zwierząt na pastwiskach.

-Prezentacja plansz ze zdjęciami instrumentów

8. Usłyszymy teraz przykład melodii ludowej „Ciecze woda od jawora” z wykorzystaniem instrumentów w wykonaniu uczniów z klasy II.

-Uczniowie klasy II wchodzą na scenę i wykonują na instrumentach perkusyjnych (dzwonki, pałki) melodię „Ciecze woda od jawora” przy akompaniamencie fortepianu. Publiczność zachęcana jest do śpiewania słów (z przygotowanych kartek z tekstem)

9. A teraz czas na obrzędy i tradycje Śląska Opolskiego. Dzisiaj omówię jeden z czterech obrzędów przypadających na czas przesilenia zimy i powitania wiosny: „Wodzenie niedźwiedzia”:
Wodzenie niedźwiedzia polegało na tym, że oprowadzano po wsi człowieka przebranego w skórę niedźwiedzia lub owiniętego w słomę. Figura niedźwiedzia symbolizowała zło, które trzeba unicestwić, by mogło zapanować dobro. Niedźwiedzia prowadził na sznurku mały chłopiec w towarzystwie przebierańców: Żandarma, Leśniczego ze strzelbą, Śmierci, Pary Młodej, Cygana i Cyganki, Diabła, Lekarza, Aptekarza, Policjanta oraz Kominiarza.

-Prezentacja planszy przedstawiającej obrzęd „Wodzenie niedźwiedzia”

Gdy zbliżali się do zagrody, chłopiec przygrywał na harmonii, a Niedźwiedź tańczył w takt melodii i porywał do tańca gospodynię. Gospodarze za muzykę musieli gościom zapłacić. Policjant i Żandarm czuwał, aby datki nie były zbyt małe. Do koszyków wkładano słoninę, jajka, chleb i inne produkty żywieniowe, które potem zjadano na wspólnej uczcie.
Obrzędowi towarzyszyły rymowanki i przyśpiewki. Krótką scenkę z obrzędu zaprezentują uczniowie z klasy II.

-Inscenizacja obrzędu – grupa przebranych uczniów (diabeł, lekarz, panna młoda, żandarm, niedźwiedź, gospodyni, cyganka) z klasy II wchodzi na scenę recytując słowa rymowanki „Do wos gospodyni dzisio przychodzimy...”, „niedźwiedź” tańczy z „gospodynią” „Krakowiankę ze Śląska Opolskiego” po czym recytują słowa kolejnej rymowanki „Dej, dej gospodyni dej...”

Inną kultywowaną tradycją była „Śląska betlejka”
Śląska betlejka to miniaturowa drewniana szopa, grota lub szałas pasterski wypełnione malowanymi figurkami Świętej Rodziny, Trzech Króli, pastuszków i zwierząt.

-Prezentacja planszy ze zdjęciem przedstawiającym „betlejkę”

Zwyczaj budowania szopek bożonarodzeniowych narodził się we Włoszech. Stamtąd rozprzestrzenił się na całą Europę, szybko podbijając także serca Ślązaków. W regionie opolskim szczególnym powodzeniem cieszyły się szopki domowe, miniatury tych budowanych w kościołach. W XIX wieku i pierwszej połowie XX istniał prawdziwy kult szopki. Choinki pojawiły się później i wtedy był to główny symbol bożonarodzeniowy. Adwent rozpoczynał się zawsze od wspólnego budowania szopki. W święta w żadnym śląskim domu nie mogło zabraknąć betlejki.

10. Wracamy do tematyki miasta Opola. Wysłuchamy pieśń „Przy Opolu biały kamień” w wykonaniu chóru dziecięcego.

-Uczniowie klasy II oraz IV-VI (I grupa) wchodzą na scenę i śpiewają pieśń „Przy Opolu biały kamień” (2 zwrotki) przy akompaniamencie fortepianu, II grupa śpiewa pozostając na miejscach

11. Chciałam teraz zaproponować konkurs plastyczny dla chętnych: waszym zadaniem w domu będzie wykonanie dowolną techniką plastyczną (rysunek, farba, wyklejanka, materiał, itp.) stroju opolskiego.

12. A teraz zapraszam na scenę uczniów klasy II, którzy zaprezentują taniec „Litera”.

-Uczniowie klasy II wchodzą na scenę i prezentują kroki tańca „Litera” (1 zwrotka) przy akompaniamencie fortepianu. Publiczność zachęcana jest do wspólnego śpiewania (z przygotowanych kartek z tekstem)

13. I na zakończenie jeszcze raz „Trojak” w wykonaniu chóru dziecięcego. Dziękuję bardzo za zainteresowanie oraz przybycie i zapraszam na kolejne spotkanie w przyszłym semestrze.

O nas | Reklama | Kontakt
Redakcja serwisu nie ponosi odpowiedzialności za treść publikacji, ogłoszeń oraz reklam.
Copyright © 2002-2024 Edux.pl
| Polityka prywatności | Wszystkie prawa zastrzeżone.
Prawa autorskie do publikacji posiadają autorzy tekstów.