X Używamy plików cookie i zbieramy dane m.in. w celach statystycznych i personalizacji reklam. Jeśli nie wyrażasz na to zgody, więcej informacji i instrukcje znajdziesz » tutaj «.

»» ZDALNE NAUCZANIE. U nas znajdziesz i opublikujesz scenariusze ««
Numer: 6996
Przesłano:

Baśniowy świat Hansa Christiana Andersena - program zajęć pozalekcyjnych z elementami biblioterapii

Zespół Placówek Oświatowych w Lisowie
Październik 2008

Słowo wstępu

Cykl stworzonych przeze mnie zajęć pozalekcyjnych prowadzony będzie w oparciu o baśnie Hansa Christiana Andersena. Zajęcia te prowadzone zostaną przy wykorzystaniu reguł biblioterapii. Biblioterapię dzieli się głównie na instytucjonalną, kliniczną i wychowawczą. Z racji miejsca realizacji programu, uczestników i specyfiki problemów ich dotykających przy tworzeniu programu oparłam się o zasady biblioterapii wychowawczej. W tym rodzaju biblioterapii stosuje się książki wyobrażeniowe i dydaktyczne dostosowane do potrzeb użytkowników zdrowych w sensie fizycznym i psychicznym, ale mających do rozwiązania jakieś istotne dla nich problemy. Celem biblioterapii w tym przypadku jest dobór prawidłowej literatury, umiejętne jej postrzeganie i rozmowę o problemach w niej zawartych.
Program ten będzie realizowany z wykorzystaniem podejścia grupowego, które przede wszystkim pozwala uczestnikom na dzielenie się swoimi doświadczeniami. Bardzo istotne jest także że w sytuacji grupy, w której spotykają się różne osobowości, dzieci mają możliwość rozwoju empatii oraz zmniejszenia egocentryzmu przez dostrzeżenie wielu różnych punktów widzenia.
Program zajęć pozalekcyjnych oparłam o baśnie H CH Andersena, ponieważ jest to bardzo bogaty i różnorodny materiał a z mojej zawodowej pracy wiem, że najmłodsze dzieci bardzo lubią te baśnie i wypożyczają je najczęściej.
Hans Chrystian Andersen jest jednym z najwybitniejszych baśniopisarzy. Jego dzieła zostały przetłumaczone na ponad 80 języków świata, tak więc znają je dzieci z różnych zakątków globu. Pierwsze utwory dla dzieci Andersen zaczął tworzyć już w latach 30 XIX, wieku lecz cieszą się niesłabnącą popularnością także w czasach współczesnych, co może świadczyć o ich nieprzemijającej, ponadczasowej wartości . W cyklu zajęć pozalekcyjnych przeznaczonych dla uczniów klas I-IV szkoły podstawowej wykorzystam wybrane utwory H. Ch. Andersena jako materiał bazowy, na którym oprę poszczególne scenariusze lekcyjne. Właśnie do te grupy wiekowej skierowałam ten program, ponieważ właśnie dzieci w wieku wczesnoszkolnym są głównymi odbiorcami baśni. W tym wieku dzieci cechują się rozwiniętym sposobem myślenia przez antropomorfizację, co oznacza, że przypisują zwierzętom, przedmiotom czy zjawiskom przyrody cechy ludzkie. Baśnie, oczywiście nie tylko te stworzone przez Andersena, należą do literatury dydaktycznej, kształtują wyobraźnię, która jest niezbędna do rozwoju innych procesów psychicznych dzieci. Baśnie wpływają na proces uspołecznienia dziecka, pozwalają na jego lepszą socjalizację, promują wartości moralne, dostarczają informacji o otaczającym świecie, uczą wrażliwości, empatii. To tylko niektóre z licznych zalet baśni, które również postaram się wykorzystać w realizacji programu.

I Cele główne

Celem programu jest zachęcenie dzieci do czytania ale przede wszystkim poprzez czytanie indywidualne lub zbiorowe (niekiedy zaś tylko słuchanie) obudowane jeszcze dodatkowymi formami pracy uzyskanie odpowiednich wpływów na ucznia co umożliwi mu:
- identyfikację z bohaterem literackim lub sytuacją, która może prowadzić do
- refleksji nad czytanym tekstem, samym sobą i sytuacją w jakiej uczeń aktualnie się znajduje, co daje mu szansę przeżycia
- katharsis, swoistego ,,oczyszczenia”, odreagowania, pozwalającym na dokonanie
- wglądu w samego siebie, co może doprowadzić do
- zmian w postawach i zachowaniu.

II Cele edukacyjne zajęć
- wzmocnienie samooceny
- kształtowanie prawidłowych postaw zachowania
- uwrażliwienie na los bohaterów baśni i umiejętności przełożenia doświadczeń fikcyjnych postaci na grunt życia codziennego
- rozwój empatii
- rozpoznanie własnych problemów
- wzmocnienie poczucia wartości i korygowanie postawy ,,ofiary”
- zmierzenie się z problemem dobra i zła
- popularyzacja baśni H.CH Andersena
- zwiększenie zainteresowań czytelniczych
- zapoznanie się z kulturą i geografią Danii
- doskonalenie umiejętności pracy z mapą
- rozwój umiejętności manualnych
- doskonalenie umiejętności pracy w grupie
- rozwijanie umiejętności pracy z tekstem
- poznanie treści baśni H. Ch. Andersena
- rozbudzenie wyobraźni
- kształtowanie zamiłowania do literatury
- poznanie podstawowych zagadnień związanych z teatrem
- rozwijanie wrażliwości emocjonalnej
- rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem

III Metody realizacji

W pracy z dziećmi w szczególności zostaną wykorzystane:
- praca z tekstem
- praca z mapą
- inscenizacja
- film DVD
- prace plastyczne ( ilustracje, wyklejanki, gazetka )

IV Formy

Praca:
- zbiorowa
- indywidualna

V Materiały

- książki CH.H Andersena
- filmy DVD
- karty pracy
- arkusze kolorowego papieru, bibuła, klej
- mapa Europy

VI Formy realizacji

- zajęcia pozalekcyjne
- praca z tekstem
- oglądanie bajek na DVD
- zajęcia plastyczne
- przygotowanie inscenizacji i prezentacja przed publicznością

VII Standardy osiągnięć

Uczestnik zajęć:
- w zachowaniu wykazuje prawidłowe postawy
- wykazuje się empatią
- posiada i wykazuje się wrażliwością emocjonalną
- potrafi współpracować w grupie
- rozwija swoje zdolności manualne i artystyczne
- zachęca rówieśników do czytania książek

Ogólny opis programu

W czasie zajęć odbywających się w ramach realizacji programu zostaną wykorzystane różnorodne formy pracy z dziećmi. Oprócz czytania utworów H. CH Andersena, dzieci będą miały okazję zobaczyć wybrane baśnie na DVD, stworzyć kukiełki, plakat, zorganizować przedstawienie teatralne itp. Na pierwszych zajęciach realizowanych w ramach programu dzieci zostaną zapoznane z życiorysem H.Ch Andersena i z krajem z którego pochodzi czyli Danią, co pozwoli na poszerzenie zakresu ich informacji. Niektóre ze scenariuszy programu będą realizowane przez dłuższy czas jak na przykład realizacja w okresie bożonarodzeniowym przedstawienia na podstawie baśni ,,Dziewczynka z zapałkami” , ponieważ takie przedsięwzięcie wymaga dużego zaangażowania. Do realizacji tego przedstawienia, przygotowania kostiumów i dekoracji postaram się zaangażować rodziców uczniów biorących w nim udział. Przedstawienie to zostanie zaprezentowane uczniom, nauczycielom i rodzicom w okresie bożonarodzeniowym.
Przykładowe tematy zajęć:

1. Hans Christian Andersen- życiorys i twórczość
2. Dania- ojczyzna Hansa Christiana Andersena
3. „Dziewczynka z zapałkami”
4. ,,Mała Syrenka’’- tajemniczy podwodny świat
5. ,,Brzydkie Kaczątko’’- jak z kaczątka wyrósł piękny łabędź

Przykładowe tematy zajęć

Temat: Hans Christian Andersen- życiorys i twórczość

Czas trwania zajęć: 2 razy po 45 minut

Cele ogólne:
- zapoznanie dzieci z twórczością H Ch Andersena
- wyjaśnienie pojęcia życiorys
- rozbudzenie wyobraźni
- stworzenie własnego życiorysu i drzewa genealogicznego
Cele operacyjne:
Dziecko
- potrafi wymienić kilka baśni H Ch Andersena
- potrafi wyjaśnić czym jest życiorys i ułożyć swój własny
- samo tworzy swój życiorys wraz ze zdjęciem
- potrafi stworzyć drzewo genealogiczne swojej rodziny
Materiały:
- baśnie H Ch Andersena w wydaniu książkowym
- zdjęcie legitymacyjne dziecka
- papier kolorowy, blok
- kredki, farby
- nożyczki, bibuła

Zajęcia 1
Na pierwszych zajęciach dzieci zostaną zapoznane z tytułami baśni Andersena. Zapewne wiele z nich zna już niektóre z baśni więc będzie mogło podzielić się z kolegami i koleżankami swoimi wrażeniami. Po przytoczeniu tytułów baśni zostanie przedstawiony życiorys Andersena ale bez zapoznania dzieci z słowem ,,życiorys’’. Po przytoczeniu dzieciom historii życia Andersena zostanie im wyjaśnione że taką historię życia nazywamy życiorysem. Po wyjaśnieniu budowy życiorysu dzieci zostaną poproszone o przyniesienie na następne zajęcia swojego małego zdjęcia, które posłuży im do wykonania własnego życiorysu. Następnie dzieci otrzymają polecenie narysowania jakiejś postaci lub sceny z tej baśni Andersena którą znają lub najbardziej lubią. Stworzony przez dzieci rysunek zostanie dołączony na następnych zajęciach do napisanego przez dzieci życiorysu. Pod koniec zajęć wręczone zostaną dzieciom teczki, które mają w domu podpisać i według uznania pokolorować, pomalować czy wykleić. Jako zadanie domowe dzieci otrzymają polecenie stworzenia wraz z rodzicami drzewa genealogicznego swojej rodziny, nauczyciel tłumaczy czym jest drzewo genealogiczne i jak wygląda a jako przykład pokazuje drzewo genealogiczne swojej rodziny. Mając na uwadze wiek dzieci drzewo genealogiczne nauczyciela nie powinno być rzecz jasna zbyt obszerne.

Zajęcia 2
Drugie zajęcia rozpoczną się od przypomnienia biografii Andersena. Aby nie wprowadzać zbędnego napięcia i zachęcić dzieci do dalszej pracy zostanie przeprowadzona dyskusja na temat tego co dzieci zapamiętały z poprzednich zajęć. Taka luźna dyskusja pozwoli wykazać się wiedzą każdemu z dzieci tak więc wszyscy mogą zostać pochwaleni i z tym większą chęcią będą uczestniczyć w dalszej części zajęć. Następnie dzieci otrzymają polecenie stworzenia własnego życiorysu. Do dyspozycji będą mieć farby, kredki, mazaki, papier kolorowy, bibułę tak aby rozbudzić ich wyobraźnię i aby stworzone przez nie prace były jak najbardziej kreatywne. Każde z uczestniczących dzieci na forum grupy prezentuje stworzony przez siebie życiorys, za co otrzymuje pochwałę i brawa ze strony innych uczniów. Po zakończeniu pracy życiorysy dzieci wraz z rysunkami z poprzednich zajęć będą włożone do teczek.

Temat: Dania- ojczyzna Hansa Christiana Andersena

Czas trwania zajęć: 60 minut

Cele ogólne:
- wzbudzenie zainteresowania inną kulturą i obyczajami
- traktowanie ,,inności” kulturowej jako wartości
- kształcenie umiejętności pracy z mapą
- zapoznanie dzieci z położeniem Danii i Polski na mapie Europy
- przedstawienie najbardziej charakterystycznych elementów Duńskiej kultury
- wyjaśnienie czym jest flaga
Cele operacyjne:
Dziecko
- wykazuje zainteresowanie kulturą innego kraju i traktuje tę ,,inność” pozytywnie
- potrafi wskazać przy pomocy nauczyciela położenie Danii i Polski na dużej mapie Europy a następnie potrafi zaznaczyć oba kraje na karcie pracy
- rysuje flagę Danii i wie czym jest flaga
- potrafi podać stolicę Danii- Kopenhagę
Materiały:
- mapa polityczna Europy
- karta pracy- pomniejszona mapa Europy
- kredki, farbki
- blok rysunkowy
- linijka, kolorowe podkreślacze
- rysunek flagi Danii i Polski

Na tych zajęciach zostanie pokazana dzieciom duża mapa polityczna Europy wypożyczona na ten czas z pracowni geograficznej. Zadaniem dzieci będzie dokładne przyjrzenie się położeniu Danii i Polski na tej mapie a następnie zaznaczenie kolorowym podkreślaczem położenia obu państw na specjalnie do tego przeznaczonej karcie pracy ( pomniejszonej mapie politycznej Europy). Po wykonaniu tego zadania dzieci dowiedzą się że stolicą Danii jest Kopenhaga. Ostatnim zadaniem dzieci będzie narysowanie flag Danii i Polski w obrębie danego zaznaczonego na karcie pracy państwa. W czasie zajęć dzieci dowiedzą się także o najbardziej typowych duńskich zwyczajach, nauczyciel może zaprezentować na przykład krótki film dokumentalny o Danii, jej florze i faunie czy zabytkach lub przedstawić to poprzez ilustracje książkowe. Najistotniejsze jest podkreślanie że istniejące między krajami czy narodami różnice powinny być traktowane pozytywnie. Nauczyciel pyta także dzieci czy kiedykolwiek były w innym kraju i co się im tam najbardziej podobało.

Temat: ,, Brzydkie Kaczątko”- jak z kaczątka wyrósł piękny łabędź

Czas trwania: Dwa razy po 45 minut

Cele główne:
- zmierzenie się z uczuciem upokorzenia i odrzucenia przez grupę
- rozbudzenie wyobraźni
- kształtowanie świadomego ruchu
- zapoznanie z wyglądem strony tytułowej książki i z budową książki
Cele operacyjne:
Dziecko
- rozumie, że nie należy oceniać wyłącznie po wyglądzie zewnętrznym
- wie, że nie można się wyśmiewać, czy w jakikolwiek inny sposób krzywdzić brzydszych czy biedniejszych
- potrafi naśladować za pomocą ruchu przemianę kaczątka w dostojnego łabędzia
- potrafi zaprojektować stronę tytułową książki
- wie jak zbudowana jest książka i potrafi wymienić elementy budowy książki: okładka, trzon, karta tytułowa, tekst główny, spis treści
- potrafi wyjaśnić co zawiera karta tytułowa
Materiały:
- muzyka relaksacyjna
- baśń ,,Brzydkie kaczątko” w wersji książkowej lub czytana przez lektora na kasecie magnetofonowej
- blok techniczny
- mazaki, kredki, farbki
- bibuła, papier kolorowy
- słowniczek podstawowych zagadnień związanych z budową książki
- rysunki książki z zaznaczonymi jej elementami

Zajęcia 1
Na początku zajęć przeczytana zostanie dzieciom baśń ,,Brzydkie kaczątko”. Druga część zajęć będzie miała formę zabawy ruchowej. Dzieci w takt muzyki relaksacyjnej będą miały za zadanie przedstawić przemianę małego kaczątka w pięknego, dostojnego łabędzia. Taka zabawa ruchowa będzie dla dzieci ciekawym urozmaiceniem i oderwaniem się od zazwyczaj podejmowanych na zajęciach pozalekcyjnych w ramach tego programu czynnościach. Nauczyciel analizuje z grupą baśń co pozwoli dzieciom na dotarcie do jej sensu moralnego. Brzydkie kaczątko jest wyszydzane, wyśmiewane i samotne. Nauczyciel pomaga uświadomić dzieciom że kaczątko pokonując wiele przeciwności losu, wyrósł na najpiękniejszego ptaka. Los wynagrodził mu cierpienia i prześladowania.

Zajęcia 2
Dzieci zajmują się zaprojektowaniem karty tytułowej baśni ,,Brzydkie kaczątko” i zapoznają się z takimi pojęciami jak: autor, wydawca, ilustrator oraz okładka, grzbiet, oprawa książki. Zaprojektowanie karty tytułowej do baśni ,,Brzydkie kaczątko” jest zatem pretekstem do wprowadzenia dzieci w tematykę budowy książki i zapoznania dzieci z typowym dla tej tematyki słownictwem.

Temat: ,,Mała Syrenka”- tajemniczy podwodny świat

Czas trwania: dwa razy po 45 minut

Cele główne:
- rozbudzenie wyobraźni
- pobudzenie do aktywności twórczej
- zapoznanie się z fauną polskich jezior i stawów
Materiały:
- film DVD na podstawie baśni ,,Mała Syrenka”
- muszelki
- bibuła, papier kolorowy
- blok rysunkowy
- nożyczki, klej
- kredki, farby, mazaki
- zdjęcia ryb

Zajęcia 1
Na pierwszych zajęciach dzieci obejrzą na DVD film zrealizowany na postawie baśni ,,Mała Syrenka”. Po obejrzeniu filmu dzieci mają za zadanie przygotować materiały, które na następnych zajęciach zostaną wykorzystane do stworzenia pracy o podwodnym świecie.

Zajęcia 2
Na drugich zajęciach dzieci otrzymają polecenie stworzenia na arkuszu A4 z wielu dostępnych im materiałów podwodnego świata. Bogaty wybór materiałów pozwoli dzieciom na stworzenie jak najbardziej indywidualnych prac i puszczenie wodzy fantazji. Każda praca powinna być przez nauczyciela pochwalona, drobne wzmocnienia pozytywne z jego strony w trakcie tworzenia prac przez dzieci, wzmocnią ich samoocenę i poczucie wartości co zwiększyć można jeszcze przez zaprezentowanie prac dzieci na ogólnodostępnej gazetce np.. na korytarzu szkolnym.
Temat: Poznajmy i te najmniej znane baśnie Hansa Christiana Andersena - ,, Olle Zmruż Oczko”, ,,Ogrodnik i jego chlebodawcy”, ,,Kwiat małej Idy”, ,,Towarzysz podróży”

Czas trwania: cztery razy po 45 minut

Cel główny:
- zapoznanie dzieci z najmniej znanymi baśniami H Ch Andersena
Cele szczegółowe:
Dziecko:
- potrafi wymienić i opowiedzieć mniej znane baśnie Andersena
- wykonuje prace plastyczne inspirowane obejrzaną na DVD baśnią
Materiały:
- nagrania baśni na DVD
- blok, bibuła
- mazaki, farby, kredki
- papier kolorowy

Opis zajęć:
Na realizację tego tematu należy przeznaczyć cztery zajęcia po 45 minut, ponieważ na każdym zajęciu przedstawiona zostanie dzieciom na DVD jedna z mniej znanych baśni Andersena. Po obejrzeniu baśni dzieci będą miały do wykonania prace plastyczną inspirowaną baśnią. Tak jak i w wypadku poprzednich prac należy dzieciom zapewnić bogactwo materiałów, tak aby dzieci ujawniły w swoich pracach jak najbardziej indywidualny styl. Zajęcia realizowane z w ramach tego tematu powinny być przerywane innymi zajęciami, gdyż proponowanie dzieciom aż cztery razy pod rząd właściwie takiej samej formy pracy mogłoby spowodować ich zniechęcenie i spadek zainteresowania. Tak więc w przypadku tego tematu istnieje duża dowolność w czasie realizacji tematów i ich kolejności.

Temat: Organizacja przedstawienia na podstawienie baśni
,,Dziewczynka z zapałkami”

Czas trwania:

Cele główne:
- poruszenie tematu śmierci
- kształcenie umiejętności pracy w zespole
- pobudzanie do aktywności twórczej
- doskonalenie mimiki, ekspresji i plastyki ciała
- poznanie podstawowych zagadnień związanych z teatrem
- zapoznanie się ze specyfiką pracy aktora
Cele operacyjne:
Dziecko
- potrafi współdziałać a grupie
- działa w sposób twórczy
- zna podstawowe zajęcia pojęcia związane z teatrem
Materiały:
- wersja baśni ,,Dziewczynka z zapałkami” na DVD
- scenariusz inscenizacji teatralnej na podstawie baśni
- słowniczek podstawowych pojęć związanych z teatrem
- różnego rodzaju materiały potrzebne do stworzenia scenografii

Ogólny opis zajęć:
Historia dziewczynki z zapałkami jest niezwykle istotna w literaturze, nie tylko dlatego, że porusza temat śmierci. Każde dziecko nawet pogodne, miewa w sobie zwykle tyle specyficznego poczucia osamotnienia w trudnych dla siebie chwilach, że potrafi identyfikować się z ta postacią. Ta baśń podpowiada, jak sprostać temu, co przychodzi wraz ze świadomością, że matka czy ojciec nie zawsze są tylko dobrzy, że świat nie jest wyłącznie na nasze usługi, a rzeczywistość nie głaszcze po głowie – wymaga trudnych rzeczy, czasami za trudnych. Ta baśń pokazuje, że dziewczynka sama nie była w stanie sobie poradzić, a więc przypomina, że są i tacy ludzie.
Na realizację tego tematu przeznaczyć należy około miesiąca czasu, ponieważ realizacja przedstawienia i zapoznanie dzieci z podstawowymi wiadomościami z zakresu teatru jest zajęciem czasochłonnym. Przedstawienie oparte na baśni ,,Dziewczynka z zapałkami” wystawione zostanie w okresie bożonarodzeniowym na świetlicy szkolnej. Do realizacji tej inscenizacji zaangażowani zostać powinni rodzice, ponieważ przygotowanie wszystkich kostiumów i scenografii wykracza poza możliwości dzieci klas I-III. Zaangażowanie rodziców oprócz doraźnej pomocy przy przygotowaniach ma także ważne znaczenie dla samopoczucia dzieci, które może po raz pierwszy będą brać udział w przedstawieniu tym bardziej że będzie ono pokazane innym uczniom szkoły i nauczycielom.

Zajęcia 1
Na pierwszych zajęciach dzieciom zostanie pokazana na DVD wersja baśni ,,Dziewczynka z zapałkami”. Ponieważ baśń ta jest bardzo poruszająca należy po zakończeniu jej projekcji porozmawiać z dziećmi o ich odczuciach i przesłaniu z niej wypływającym. Dzieci otrzymają polecenie narysowania portretu dziewczynki z zapałkami co dobrze uzewnętrzni ich emocje. Nauczyciel powinien zadać dzieciom pytanie przy zastosowaniu metody wizualizacji ,,Wyobraźcie sobie że spotykacie dziewczynkę z zapałkami koło swojego domu. O czym chcielibyście z nią porozmawiać? A następnie pyta ’Jak moglibyście jej pomóc?
Pod koniec zajęć informuje się dzieci że na podstawie tej baśni zostanie zrealizowana inscenizacja teatralna, należy zaciekawić dzieci i zachęcić do wzięcia udziału w jej realizacji.

Zajęcia 2
Na tych zajęciach zapoznaje się dzieci z podstawowymi zagadnieniami związanymi z teatrem takimi jak: inscenizacja, spektakl, scena, repertuar, scenariusz, aktor, reżyser itp. Po zapoznaniu dzieci z tym słownictwem należy pokazać dzieciom scenariusz spektaklu opartego na baśni ,,Dziewczynka z zapałkami” i podzielić dzieci rolami. Nie każde z dzieci może otrzymać w przedstawieniu rolę aktora, dlatego też należy zaangażować pozostałe dzieci w pracę nad scenografią i kostiumami tak aby każdy czuł swój wkład w realizację przedstawienia.

Zajęcia 3, 4, 5
Na tych zajęciach dzieci będą ćwiczyć swoje role oraz przy pomocy nauczyciela prowadzącego i zaangażowanych rodziców tworzyć scenografię. Na ostatnich zajęciach przed występem na świetlicy szkolnej powinna się odbyć próba generalna aby dzieci przyzwyczaić do poruszania się na scenie wokół stworzonej scenografii i do podkładu muzycznego.

O nas | Reklama | Kontakt
Redakcja serwisu nie ponosi odpowiedzialności za treść publikacji, ogłoszeń oraz reklam.
Copyright © 2002-2024 Edux.pl
| Polityka prywatności | Wszystkie prawa zastrzeżone.
Prawa autorskie do publikacji posiadają autorzy tekstów.