Z ortografią za pan brat. Pisownia wyrazów z "ż". Konspekt lekcji języka polskiego dla klasy IV

CELE OPERACYJNE:
• podaje zasadę ortograficzną dotyczącą pisowni wyrazów z „ż” wymiennym,
• zapisuje poprawnie wyrazy z „ż” wymiennym, uzasadnia ich pisownię,
• buduje rodzinę wyrazów pokrewnych,
• zna niektóre wyrazy z „ż” niewymiennym, odwzorowuje ich pisownię

METODY: heureza, elementy metody problemowej, ćwiczenia praktyczne, elementy gry dydaktycznej

FORMY PRACY: z całą klasą, w grupach

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: karta pracy (załącznik 1), krzyżówka (załącznik 2), słowniki ortograficzne

Przebieg lekcji:

Wprowadzenie:

- objaśnienie celu lekcji,
- zapisanie tematu na tablicy:
Bądź bezbłędny! Pisownia wyrazów z „ż”

Część właściwa:
- rozdanie kart pracy (załącznik 1),

- odczytanie i objaśnienie zapisanej tam zasady ortograficznej,

- podzielenie uczniów na dwuosobowe grupy (każda „dwójka” losuje od nauczyciela karteczkę z wyrazem, a następnie dokonuje próby umieszczenia tego słowa we właściwym miejscu karty pracy, z uzasadnieniem),

- wspólne weryfikowanie poprawności wniosków każdej z grup(zapisywanie tych spostrzeżeń) ,

- przybliżenie uczniom niektórych wyrazów z „ż” niewymiennym w postaci krzyżówki (załącznik 2): zgłaszający się uczniowie podają kolejne hasła krzyżówki, wszędzie podkreślają „ż”;

- zapoznanie z wybranymi wyrazami z „ż” wymiennym i niewymiennym w formie gry dydaktycznej: wybrani przez nauczyciela uczniowie otrzymują karteczki z wyrazami zawierającym „ż” ; opowiadają o tym wyrazie, definiują, pokazują gestykulując itd., klasa natomiast odgaduje, o jakie wyrazy chodzi (zapisanie wyrazów na tablicy i w zeszytach)
wyrazy:
WAŻKA, ŻARÓWKA, ŻYRAFA, ŻUBR, POWAŻNY, ŚNIEŻNY, MÓŻDŻEK, ODZIEŻ, ŻYŁA, ZWYCIĘŻYĆ, MĄŻ, ŻÓŁW, PARYŻ, ŁÓŻKO

- ćwiczenie słownikowe: Wybierz ze słownika 5 wyrazów rozpoczynających się od „ż” i ułóż z nimi zdanie (można zmieniać formę wyrazu i dodawać słowa)
Podsumowanie:
- powtórzenie poznanej zasady ortograficznej
- zadanie domowe:
- wykonaj ćwiczenie słownikowe z karty pracy;
- uzupełnij zeszyt ćwiczeń (ćw. 1-8 ze str. 27-28)
KARTA PRACY

ZASADA PISOWNI:
„Ż” piszemy, jeżeli w innych formach wyrazu lub wyrazach pokrewnych wymienia się na : g, ź (zi),z,s,dz,dź,h.

WYMIANA GŁOSEK: PRZYKŁADY WYRAZÓW:

Ż : g ........................................
........................................
........................................

Ż : ź (zi) ........................................
........................................
........................................

Ż : z ........................................
........................................
........................................

Ż : s ........................................
........................................
........................................

Ż : dz ........................................
........................................
........................................

Ż : dź ........................................


Ż : h ........................................

........................................

Ćwiczenie słownikowe:
Korzystając ze Słownika ortograficznego dopisz jeden wyraz do każdej części tabeli.

KARTA PRACY (uzupełniona)

ZASADA PISOWNI:

„Ż” piszemy, jeżeli w innych formach wyrazu lub wyrazach pokrewnych wymienia się na : g, ź (zi),z,s,dz,dź,h.

WYMIANA GŁOSEK: PRZYKŁADY WYRAZÓW:

Ż : g ...nóżka bo noga.......................................
...wstążka bo wstęga......

Ż : ź (zi) ...zamrażać bo zamrozić
...przerażenie bo przerazić

Ż : z ...przejeżdżać bo przejazd
obrażać się bo obraza

Ż : s ...papież bo papieski
...w pobliżu bo blisko
...wyżyna bo wysoko......

Ż : dz ...pieniążek bo pieniądz
...przydrożny bo przy drodze

Ż : dź ...krawężnik bo krawędź

Ż : h ...drużyna bo druh............


Ćwiczenie słownikowe:
Korzystając ze Słownika ortograficznego dopisz jeden wyraz do każdej części tabeli.


ZŻÓŁKNIĘTY
STRAŻAK
PLAŻA
ŻART
ŻMIJA
WIEŻA
MĘŻCZYZNA
ŻYTO
POŻAR
JEŻ

HASŁO:ZAPAMIĘTAJ

1. Liść jesienią jest....
2. On gasi pożar.
3. Piaszczysta nad morzem.
4. Dowcip, kawał czyli ...
5. Jadowita, podobna do węża.
6. Wysoka w zamku.
7. Dorosły chłopiec.
8. Zboże wyższe od pszenicy, z niego chleb.
9. Gdy wszędzie ogień.
10. Kolczaste zwierzątko

PRZYKŁADY
nóżka
wstążka
zamrażać
przerażenie
przejeżdżać
obrażać się
papież
w pobliżu
wyżyna
pieniążek
przydrożny
krawężnik
drużyna