Jakie są szanse i zagrożenia dla rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym we współczesnym świecie?

Historia wychowania pokazuje, że w każdej z epok rodzice, wychowawcy mierzyli się z nowymi wyzwaniami, problemami i zagrożeniami, jakie niesie ze sobą wychowanie młodego pokolenia. Rozwój dziecka zależy od wielu czynników związanych z najbliższymi kręgami środowiskowymi, w których żyje. Najlepszy rozwój dziecka jest możliwy wtedy, gdy ma możliwość doświadczania świata poprzez różnorodne zadania związane z działalnością społeczną, umysłową i kulturową. Potrzebuje przestrzeni, odpowiednich bodźców oraz wzorców do naśladowania.
Współczesny świat z każdej strony oferuje dzieciom szanse na rozwój dzięki nowoczesnym technologiom, które są ogromną szansą, ale również zagrożeniem dla prawidłowego rozwoju dziecka. Telewizja staje się coraz częstszą formą spędzania czasu wolnego przez dzieci. Duża i różnorodna ilość programów telewizyjnych daje dzieciom możliwość rozwijania zainteresowań, wartościowe programy i filmy mogą wzbogacać wiedzę o kulturze i sztuce, a programy informacyjne i popularno – naukowe wzbogacają wiedzę o współczesnym świecie.
Korzystanie przez dzieci z mediów ma również wpływ na możliwość nabywania nowych zachowań werbalnych i niewerbalnych oraz naśladowania zachowań prospołecznych utożsamiając się na przykład z ulubionym bohaterem bajki. Dzięki dostępowi do internetu dzieci mają możliwość komunikacji wewnątrzrodzinnej, podtrzymując więzi z rodziną z odległych rejonów świata, która jest czasem jedyną możliwością poznania krewnych.
Użytkowanie technologi z umiarem i zachowaniem zdrowego trybu życia może mieć potencjał pobudzający w sferze rozwoju poznawczego poprzez wspomaganie procesu uczenia się dzięki elastycznym formom przekazu i komunikacji, zapewnieniu szybkiego dostępu do informacji, stwarzaniem możliwości dopasowania treści edukacyjnych do zdolności dzieci, ale mogą również niwelować nierówności w kontekście dzieci zamieszkujących tereny wiejskie.
Dzieci we współczesnym świecie mają dostęp do wielu form aktywności tj. zajęcia dodatkowe dostosowane do zainteresowań, zajęcia sportowe, ogólnorozwojowe oraz możliwość nauki języków obcych już od najmłodszych lat. Większa jest również świadomość rodziców dotycząca wspierania rozwoju dzieci, a placówki wychowawcze posiadają w swojej ofercie wykształconą kadrę oraz oferują zajęcia rozwijające kompetencje dzieci w każdej grupie wiekowej.
Współczesne media poza szansami, używane zbyt często i w nieodpowiedni sposób stają się zagrożeniem dla rozwoju dziecka już od najmłodszych lat. Wiele z zagrożeń dotyczy rozwoju fizycznego poprzez schorzenia oczu, wady postawy, nadpobudliwość, ale również coraz bardziej powszechna otyłość. Niepokojące zmiany dotyczą także rozwoju emocjonalnego i moralnego. Większość programów telewizyjnych, filmów i gier wywołuje u dzieci niepożądane stany emocjonalne, które budzą lęk i wzmacniają napięcie nerwowe u dzieci. Nagminne i długotrwałe korzystanie z mediów już w wieku przedszkolnym może prowadzić do uzależnień.
Wśród zagrożeń warto zwrócić uwagę na zabawki, które mogą mieć ogromny wpływ na rozwój dziecka. Zabawki powinny służyć dzieciom do kreowania i pobudzania wyobraźni, dlatego warto wybierać zabawki, z których dziecko będzie mogło korzystać na wiele sposób. Zbyt duża ilość zabawek elektronicznych, wydających bardzo głośne dźwięki, migających kolorowymi światełkami może być przyczyną podenerwowania, zniecierpliwienia, a nawet zaburzać prawidłowy snem. Zabawka powinna być dla dziecka wyzwaniem oraz otwierać przed nim nowe możliwości.
Okres przedszkolny to bardzo szybki i intensywny etap w rozwoju dziecka. Zmiany zachodzące w tym okresie w szczególności dotyczą funkcjonowania poznawczego, fizycznego, motorycznego oraz społeczno – emocjonalnego. Dlatego odpowiedzialność spoczywa na dorosłych, aby z rozwagą pozwolić małym dzieciom na korzystanie z urządzeń mobilnym oraz doboru odpowiednich zabawek od najmłodszych lat.