Program rewalidacji indywidualnej

PROGRAM
REWALIDACJI INDYWIDUALNEJ
DLA XXXXXXXX
UCZENNICY KLASY III
SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOCKU

opracowany na podstawie orzeczenia nr XXXX o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawność sprzężoną - niepełnosprawność ruchową i niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim, wydanego przez Poradnię Psychologiczno – Pedagogiczną
w XXXXX w dniu XXXXXX r.

RODZAJ ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH:
Zajęcia mające na celu stymulację funkcji percepcyjno – motorycznych, poznawczych i słownych

Program opracowała:
Małgorzata Brygoła

Kock

I. DIAGNOZA

Stan zdrowia:
XXXXXXXX
Poziom sprawności intelektualnej:
XXXXXXXX
Funkcje rozwojowe najlepiej rozwinięte (mocne strony):
Adekwatnie do wieku dziewczynki rozwinęło się tempo uczenia się wzrokowo – ruchowego jednostek symbolicznych oraz spostrzegawczości, tj. zdolności do odróżniania szczegółów istotnych od mniej znaczących detali.
Funkcje rozwojowe najsłabiej rozwinięte (słabe strony):
Na poziomie niższym niż przeciętny znajduje się zdolność klasyfikowania, uogólniania i abstrahowania pojęć słownych, wskazywania podobieństw i różnic między nimi.
Na niskim poziomie ukształtowały się zdolności dokonywania prostych obliczeń arytmetycznych w pamięci. XXXX wykazuje się niskim rozumieniem norm moralnych i zasad społeczno – moralnych obowiązujących w społeczeństwie. Znaczne problemy napotyka podczas wykonywania zadań wymagających myślenia przyczynowo – skutkowego – pojęcie czasu i rozumienie następstwa czasowego. Znaczne deficyty obserwuje się także w rozwoju bezpośredniej pamięci słuchowej sekwencyjnej. XXXX posiada wąski zakres wiedzy o otaczającej rzeczywistości społeczno – przyrodniczej. Dziewczynka ma ubogi zasób słownictwa biernego. Ma problemy z rozpoznawaniem znaczenia słów i znalezienia ich synonimów, nie potrafi połączyć usłyszanych określeń z pojęciami wyższego rzędu. XXXX zna mniej słów niż dzieci w jej wieku, ma kłopoty z budowaniem wypowiedzi poprawnych pod względem logicznym i gramatycznym.
Badaniem funkcji percepcyjno – motorycznych stwierdzono znaczne deficyty w rozwoju koordynacji wzrokowo – ruchowej, obniżoną sprawność grafomotoryczną ręki prawej, wiodącej przy pisaniu. Przejawia również ogromne trudności z koncentracją uwagi, wolne tempo pracy i niesamodzielność.
Umiejętności praktyczno – wykonawcze również pozostają na poziomie niższym niż przeciętny.
Środowisko wychowawcze dziecka:
Rodzina pełna, dobre warunki socjalno-bytowe,
Dotychczas stosowane formy pomocy wobec dziecka (zakres, metody):
XXXXXXXX

ZALECENIA PPP DO PRACY Z DZIECKIEM NA ZAJĘCIACH REWALIDACYJNYCH:

Rozwijanie umiejętności językowych, wzbogacanie zasobu słownictwa, umiejętności wypowiadania się,
Rozwijanie percepcji wzrokowej, koordynacji wzrokowo – ruchowej i koncentracji uwagi,
Zabawy doskonalące percepcję słuchową,
Wspomaganie myślenia logicznego i przyczynowo – skutkowego,
Utrwalanie podstawowych wiadomości dotyczący kalendarza i zegara,
Wspomaganie koncentracji uwagi oraz myślenia logicznego,

II. CELE PROGRAMU

1.Rozwijanie umiejętności językowych, wzbogacanie zasobu słownictwa, umiejętności wypowiadania się,
2.Rozwijanie percepcji wzrokowej, koordynacji wzrokowo – ruchowej i koncentracji uwagi,
3.Usprawnianie percepcji i pamięci słuchowej,
4.Wspomaganie myślenia logicznego i przyczynowo – skutkowego,
5.Utrwalanie podstawowych wiadomości dotyczących kalendarza i zegara,
6.Wspomaganie koncentracji uwagi oraz myślenia logicznego,

III. DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z PRZYGOTOWANIEM
I REALIZACJĄ PROGRAMU

1.Analiza orzeczenia Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej,
2.Ustalenie dni i godzin spotkań – przekazanie informacji uczennicy i jej rodzicom,
3.Przygotowanie i zgromadzenie niezbędnych pomocy dydaktycznych,
4.Opracowanie dokumentacji zajęć,

IV. DZIAŁANIA REWALIDACYJNE

ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI JĘZYKOWYCH, WZBOGACANIE ZASOBU SŁOWNICTWA, UMIEJĘTNOŚCI WYPOWIADANIA SIĘ

•zabawa w kończenie zdań, opowiadań;
•opowiadanie treści obrazków;
•określanie emocji wyrażonych w opowiadaniu, na obrazku;
•nadawanie tytułu obrazkom, opowiadaniom;
•układanie i opowiadanie historyjek obrazkowych;
•wskazywanie i nazywanie przedmiotów w otoczeniu i na obrazkach;
•uściślanie rozumienia znaczenia pojedynczych wyrazów;
•nazywanie przedmiotów, cech, czynności, kolorów, części ciała;
•nazywanie czynności przedstawionych na obrazkach;
•segregowanie obrazków przedstawiających przedmioty na zbiory;
•porównywanie obrazków będących zbiorem, wyszukiwanie „intruza” w zbiorze;
•dobieranie przedmiotów na zasadzie cech przeciwstawnych;
•dzielenie obrazków na grupy tematyczne;
•dobieranie przedmiotu do materiału, z którego został wykonany;
•słuchanie czytanych opowiadań dotyczących życia ludzi, zwierząt, zjawisk przyrodniczych;
•udzielanie odpowiedzi na pytania do tekstu;
•łączenie przedmiotów ilustracji mających cechy przeciwstawne;
•rozwiązywanie zagadek tekstowych, rebusów, ćwiczeń słownych;
•mówienie i pisanie pełnymi zdaniami;
•opowiadanie różnych zdarzeń, relacjonowanie własnych przeżyć;

ROZWIJANIE PERCEPCJI WZROKOWEJ, KOORDYNACJI WZROKOWO – RUCHOWEJ ORAZ KONCENTRACJI UWAGI

1. ĆWICZENIA ANALIZY I SYNTEZY WZROKOWEJ NA MATERIALE
OBRAZKOWYM I GEOMETRYCZNYM

•uzupełnianie brakujących elementów na obrazkach;
•szukanie różnic i podobieństw między obrazkami;
•układanie wzorów mozaiki;
•dobieranie części do całości obrazka;
•układanie puzzli, układanek i loteryjek obrazkowych (na wzorze, według wzoru i bez wzoru);
•odnajdowanie cienia postaci, przedmiotów;
•prowadzenie linii między dwoma wykreślonymi liniami (wędrówki w tunelach, labiryntach);
•obsługiwanie komputera, praca myszką i klawiaturą pod kontrolą wzroku;
•rysunki w programach komputerowych np. Paint;
•układanie wzorów z patyczków i konstrukcji z klocków;
•układanie obrazków pociętych na części np. pociętych pocztówek;
•przerysowywanie figur geometrycznych;
•porządkowanie i opowiadanie historyjek obrazkowych;
•porównywanie obrazków różniących się szczegółami;
•wyszukiwanie braków na obrazkach,
•różnicowanie znaków graficznych i rysunków;
•grupowanie obrazków ze względu na wskazaną cechę;
•dobieranie obrazków o określonej czynności;
•wyszukiwanie obrazków opisanych słownie;
•eliminowanie obrazka nie pasującego do historyjki lub całości;
•wyodrębnianie rysunków i figur z tła;
•odtwarzanie z pamięci układów wzrokowo - przestrzennych z klocków według wzoru;
•zabawy typu „memory”;
•wykorzystywanie książeczek z serii PUS oraz LOGICO wspomagających umiejętność myślenia logicznego i koncentracji uwagi

2. ĆWICZENIA ANALIZY I SYNTEZY WZROKOWEJ NA MATERIALE I LITEROWYM

•wyszukiwanie takich samych liter i ich segregowanie;
•różnicowanie liter i zespołów literowych - utrwalanie kształtu i położenia liter;
•różnicowanie sylab podobnych;
•podstawianie sylaby końcowej do stałej sylaby początkowej;
•dopełnianki, domina, suwaki i zegary sylabowe;
•wyszukiwanie w tekście określonych liter, sylab;
•segregowanie wyrazów ze względu na obecność danej litery, sylaby;

USPRAWNIANIE PERCEPCJI I PAMIĘCI SŁUCHOWEJ

1. ĆWICZENIA SŁUCHU FONEMATYCZNEGO

•powtarzanie głosek o podobnym brzmieniu w zestawieniach;
•dobieranie obrazków do głosek i głosek do obrazków;
•rozpoznawanie głosek – samogłosek i spółgłosek w nagłosie, wygłosie i śródgłosie
w nazwach obrazków;
•segregowanie, wyróżnianie, eliminowanie przedmiotów według podanej głoski;
•dobieranie liter do głosek i głosek do liter;
•podawanie wyrazów rozpoczynających się od podanej sylaby;
•wybieranie, wskazywanie, podawanie przedmiotów, rysunków w czynnościach zabawowych;
•wyodrębnianie kolejnych głosek;
•podawanie wyrazów rozpoczynających się od podanej głoski;

2. ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE ANALIZĘ SŁUCHOWĄ

•podział wyrazów na głoski, segregowanie, wyróżnianie, eliminowanie przedmiotów według podanej głoski;
•sztafeta sylabowa (tworzenie wyrazów rozpoczynających się sylabą końcową poprzedniego wyrazu);
•przekształcanie wyrazu przez zmianę sylaby na początku, w środku lub na końcu wyrazu;
•segregowanie obrazków lub przedmiotów ze względu na dźwiękowe właściwości ich nazw, liczbę sylab itp.;
•układanie obrazków tak, aby ostatnia głoska czy sylaba stanowiła początek nazwy następnego obrazka;
•wyróżnianie głosek w nagłosie, wygłosie i śródgłosie wyrazów;
•podawanie liczby głosek, sylab i liter w wyrazie;
•wyszukiwanie wyrazów zaczynających się lub kończących na daną sylabę, głoskę;
•wykrywanie różnic i podobieństw w wyrazach;
•rozwiązywanie prostych krzyżówek i rebusów;

3. ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE SYNTEZĘ SŁUCHOWĄ

•synteza sylab podanych ze słuchu;
•tworzenie wyrazów z sylab, czytanie wyrazów sylabami i całościowo, zaznaczanie sylab w wyrazach;
•zabawa w kończenie słów (podajemy pierwszą sylabę);
•czytanie sylab i tworzenie z nich wyrazów, z zastosowaniem prostych rebusów;
•przekształcanie wyrazów przez zmianę głosek w różnych położeniach, np. rak – mak;

4. USPRAWNIANIE PAMIĘCI SŁUCHOWEJ I KONCENTRACJI UWAGI

•powtarzanie cyfr, ciągów słownych i zdań;
•ćwiczenia pamięci sekwencyjnej - powtarzanie materiału uszeregowanego
w sekwencje, np. szeregów cyfr, liter, słów,
•słuchanie krótkich tekstów czytanych przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi na zadawane pytania do tekstu,
•zabawa w rymy – podawanie słów rymujących się z usłyszanym słowem;
•zabawa typu „do walizki zabieram”- dziecko powtarza i dodaje swoje propozycje;
•ćwiczenie „co słyszę?” – wysłuchiwanie i liczenie dźwięków dochodzących
z otoczenia a następnie wymienianie ich,
•powtarzanie coraz dłuższych zdań,
•nauka na pamięć krótkich wierszy, rymowanek, zagadek, piosenek,;
•powtarzanie dni tygodnia, nazw miesięcy, pór roku;
•rozwiązywanie zagadek odbieranych słuchowo;

WSPOMAGANIE MYŚLENIA LOGICZNEGO I PRZYCZYNOWO – SKUTKOWEGO

•układanie historyjek obrazkowych oraz ich opowiadanie – wskazywanie skutków zjawisk atmosferycznych i naszych działań;
•opowiadanie usłyszanej wcześniej bajki z zachowaniem porządku chronologicznego
i uwzględnieniem zasady „co z czego wynika”;
•ćwiczenia w rozumieniu sytuacji np. „Dlaczego mysz ucieka przed kotem?”;
•opowiadanie dziecku historyjek tematycznych np. „Skąd jest miód?”, „Jak powstaje krzesło?”;
•opisywanie przez dziecko kolejności zachowań, aby wykonać jakieś działanie;
•zabawa typu „Co by było gdyby...np. nie padał deszcz” itp.;

UTRWALANIE PODSTAWOWYCH WIADOMOŚCI DOTYCZĄCYCH KALENDARZA I ZEGARA

•określanie pory dnia ( rano, południe , wieczór...........);
•utrwalenie nazw i kolejności dni tygodnia , pór roku, miesięcy;
•zrozumienie pojęć : wczoraj, dziś, jutro, potem, pojutrze;
•określanie upływu czasu;
•czytanie kalendarza;
•ustalanie kolejności dat;
•określanie i pisanie daty;
•zegar – godziny i odstępy czasu;
•odczytywanie godzin na zegarach;
•rozkład dnia;
•określanie godziny;
•rozkład zajęć;
•ustalanie kolejności godzin;

WSPOMAGANIE KONCENTRACJI UWAGI ORAZ MYŚLENIA LOGICZNEGO,

•liczenie kolejno i od końca;
•porównywanie liczebności dwóch zbiorów,
•porządkowanie zbiorów wg ich liczebności;
•przeliczanie, liczenie rytmiczne, doliczanie, (na konkretach);
•zabawy z kostką do gry: przesuwanie pionka o tyle pól, ile jest kropek na ściance kostki;
•dodawanie i odejmowanie na konkretach;
•gry i zabawy logiczne ćwiczące pamięć- np. memory;
•kodowanie;

ĆWICZENIA WSPOMAGAJĄCE – GIMNASTYKA MÓZGU KINEZJOLOGII EDUKACYJNEJ P. DENNISONA

•Leniwe ósemki. Ćwiczenie to podwyższa integrację prawej i lewej półkuli, czego rezultatem jest poprawa równowagi i koordynacji. Pomaga w czytaniu i rozumieniu tekstu, odpręża mięśnie wzrokowe.
•Rysowanie oburącz. Ćwiczenie to rozwija umiejętności matematyczne oraz pisania i literowania. Pomaga w dostrzeganiu kierunków, poprawia koordynację ręka - oko, zwiększa poczucie ciała w przestrzeni.
•Aktywna ręka. Ćwiczenie to dużą i małą motorykę ramion, usprawnia kaligrafię, literowanie, ortografię, usprawnia obsługę komputera, zmniejsza napięcie emocjonalne.

V. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

FORMY PRACY

•Indywidualna praca z dzieckiem,

METODY I ŚRODKI DYDAKTYCZNE m.in.:

•„Wzory i obrazki”. Program rozwijający percepcję wzrokową. – Marianne Frostig, David Horne,
•Ćwiczenia grafomotoryczne według Hany Tymichowej,
•„Ćwiczenia ułatwiające naukę czytania i pisania” dla uczniów klas młodszych (zeszyt 1, 2,) – Janiny Mickiewicz,
•„Metoda 18 – struktur wyrazowych” w pracy z dziećmi z trudnościami w czytaniu i pisaniu (ćwiczenia w czytaniu oraz zestaw do ćwiczeń analizy i syntezy słuchowej E. Kujawy i M. Kurzyny,
•„Wzory i obrazki” – Marianne Frostig,
•„Zajęcia korekcyjno – kompensacyjne w szkole” - I. Czajkowska, K. Herda,
•„Krzyżówki tematyczne dla dzieci” – Katarzyna Walkowska,
•„Trening słuchu”. Ćwiczenia rozwijające percepcję słuchową. – Joanna Graban, Romana Sprawka,
•„Zwierzaczki i szlaczki” – ćwiczenia grafomotoryczne usprawniające rękę piszącą. Renata Anna Hływa,
•„Ćwiczenia służące doskonaleniu percepcji wzrokowej” – Elżbieta Chmielewska,
•Program multimedialny – „Akademia Umysłu Junior”
•Program multimedialny – „Porusz umysł”,
•Program multimedialny – „Sokrates”,
•Gry i zabawy edukacyjne na stronach internetowych np. www. żyraffa. pl,
•Zbiór kart pracy dla klas I – III,
•Proste krzyżówki, zagadki, rebusy, uzupełnianki sylabowe, literowe, zgadywanki itd.,
•Układanki, mozaiki, puzzle, klocki,
•Memory, gry planszowe, proste quizy,
•Kolorowanki, mandale, labirynty,
•Książeczki z serii PUS,
•Książeczki z serii LOGICO,
•Kinezjologia Edukacyjna P. Dennisona,
•Bajkoterapia,
•Terapia wspierająca z wykorzystaniem technologii komputerowej,

VI. UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU

1.Program będzie realizowany w roku szkolnym XXXX na indywidualnych zajęciach rewalidacyjnych z uczennicą klasy XXXXXX.
2.Zajęcia rewalidacyjne odbywać się będą w wymiarze 2 godzin zegarowych tygodniowo, dwa razy po jednej godzinie.
3.Program obejmuje większość sfer, które są zaburzone. Dlatego zawarłam w nim niezbędne ćwiczenia, jakie powinny być realizowane w pracy z XXXXX, by umożliwić jej lepsze korzystanie z dalszej nauki.
4.Ćwiczenia umieszczone w prezentowanym przeze mnie programie są przykładowymi ćwiczeniami usprawniającymi poszczególne funkcje i mogą być one zamieniane, wzbogacane lub pomijane w zależności od potrzeb.
5.Realizacja treści programowych odbywać się będzie w dowolnej kolejności.
6.Terapia będzie kontynuowana przez uczennicę w domu z udziałem rodziców jako przedłużenie ćwiczeń wykonywanych podczas zajęć.
7.Systematycznie odbywać się będą konsultacje z rodzicami, podczas których m. in. udzielane będą wskazówki do pracy w domu.
8.Przedstawiony program zajęć rewalidacyjnych może być modyfikowany i uzupełniany w zależności od sytuacji i potrzeb, z równoczesnym uwzględnianiem postępów czynionych przez uczennicę.

VII. ZASADY STOSOWANE NA ZAJĘCIACH

1.Stworzenie warunków poczucia bezpieczeństwa, życzliwej pomocy,
2.Kształtowanie pozytywnej atmosfery,
3.Dostosowanie rodzaju prowadzonych zabaw i ćwiczeń do indywidualnego tempa rozwoju i możliwości uczennicy,
4.Powolne, systematyczne przechodzenie od zadań łatwiejszych do trudniejszych,
5.Mobilizowanie uczennicy do samodzielności i aktywności,
6.Pobudzanie motywacji i chęci do wysiłku poprzez stosowanie różnorodnych
i ciekawych ćwiczeń,
7.Dostosowanie czasu trwania poszczególnych ćwiczeń do wydolności dziecka,
8.Stworzenie odpowiednich warunków oraz maksymalne wykorzystanie naturalnego potencjału uczennicy do usprawniania zaburzonych funkcji,

VIII. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODEJMOWANYCH
DZIAŁAŃ

•Podniesienie poziomu sprawności funkcji słuchowych:
o analizy i syntezy słuchowej oraz słuchu fonematycznego,
•Podniesienie poziomu pamięci słuchowej,
•Podniesienie poziomu sprawności funkcji wzrokowych:
o percepcji wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo – ruchowej,
•Podniesienie poziomu pamięci wzrokowej,
•Podniesienie poziomu sprawności grafomotorycznych,
•Wzmocnienie funkcji poznawczych:
o myślenia przyczynowo – skutkowego i logicznego,
o pamięci i koncentracji uwagi,
•Rozwinięcie umiejętności językowych i wypowiadania się,
•Wzbogacenie zasobu słownictwa,
•Utrwalanie podstawowych wiadomości dotyczących kalendarza i zegara,
•Zwiększenie orientacji w stosunkach czasowych,

IX. EWALUACJA

Przedmiotem ewaluacji są wyniki końcowe, jakie XXXX osiągnie w wyniku realizacji programu.
Na podstawie przeprowadzonych badań, bezpośredniej obserwacji, rozmowy z rodzicami i wychowawcą, analizy wytworów uczennicy dokonam oceny postępów XXXX w formie opisowej.
W trakcie realizacji programu będzie występować stałe jego monitorowanie, mające na celu sprawdzenie efektywności stopnia realizacji celów.
Wyniki ewaluacji uzasadniają potrzebę określonych zmian w programie i wytyczenia kierunków jego modyfikacji.

........................................