Scenariusz zajęć z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”
1.Metody pracy:
 - Twórczego myślenia i rozwiązywania problemów;
 - Tworzenia i definiowania pojęć;
 - Pracy we współpracy;
 - Integracyjne;
 - Ewaluacyjne;
 oraz: 
 - Pedagogika zabawy wg Klanzy;
 - Gimnastyka Mózgu P.E. Dennisona;
 - Pedagogika C. Freineta;
 2.Formy pracy: indywidualna, zbiorowa, grupowa;
 3.Środki dydaktyczne:
 Wiersz J. Bełza „Katechizm polskiego dziecka”; J. Adamczewski  „Legendy starego Krakowa”; 
B. Barszcz „Kraków wierszem opisany”; 
R. Dąbrowska „Kraków poznawany umysłem i sercem”; 
Z. Burowska „So-mi-la”; 
schematy rytmiczne; ilustracje i nazwy krakowskich zabytków; 
mapki Krakowa; 
ilustracje przedmiotów; 
karty pracy; 
fiszka prowadząca; 
kartoniki z napisami „miasto”, „Kraków”, „Linia miejsca”; 
„leniwe i alfabetyczne ósemki”; 
kartoniki – wianki i czapeczki krakowskie; kontury drzewa;” CD – F. Szopen „Preludium”; 
 CD – Na krakowską nutę; 
CD -Tańce w kręgu; 
CD – Muzyka i ruch dla każdego – Klanza; 
CD – Inspirowane folklorem – Zabawy muzyczno–ruchowe oparte na polskiej muzyce ludowej - Klanza; CD – Moje pierwsze piosenki – Centrum Edukacji Dziecięcej; 
CD – Zatańcz ze mną –MACedukacja; 
instrumenty perkusyjne; 
strój krakowski 
 dziewczęcy i chłopięcy; 
obwarzanki; 
 4.Cele ogólne:
 - Budzenie poczucia dumy i patriotyzmu lokalnego;
 - Wyrabianie szacunku do tradycji, symboli i historii swojego regionu;
 - Stwarzanie warunków do rozwoju ucznia i tworzenia w różnych dziedzinach artystycznych;
 - Doskonalenie planowania, poszukiwania, rozwiązywania problemów;
 5.Cele szczegółowe:
 - Zna i opowiada legendy krakowskie;
 - Rozumie pojęcie tradycji;
 - Potrafi nazwać i wskazać kilka krakowskich zabytków;
 - Rozpoznaje herb Krakowa, strój krakowski, hejnał;
 - Zna dawne dziecięce zabawy podwórkowe;
 - Układa i zapisuje pytanie do tekstu;
 - Śpiewa piosenki krakowskie, tańczy w rytmie krakowiaka;
 - Wzbogaca czynny słownik;
 - Wykorzystuje skojarzenia, symbole w poznawaniu i rozumieniu otoczenia;
 - Gromadzi, analizuje, porządkuje informacje;
 - Potrafi improwizować;
 - Uważnie słucha i odpowiada na pytania;
 - Potrafi współpracować w grupie;
 - Umie dokonać obiektywnej samooceny;
 - Potrafi cieszyć się z osiągnięć;
 - Rozwija wyobraźnię i fantazję;
Etap I - INSPIRACJA
Przebieg zajęć:
 1. Muzyczny poranek:
 - piosenka powitalna „Wszyscy są...”
 - ruchowa ilustracja nastroju utworu muzycznego – F. Szopen „Preludium”;
 2. PACE
 3. Powitanki: „Jestem – mam –lubię”, „Alternatywne nazwiska”;
 4. Kinezjologiczne rymowanki na „dzień dobry”: 
 a) „Kiedy rano wyskakujesz z łóżka: 
prawa ręka, lewa nóżka. 
Lewa dłoń i pięta prawa! 
Taki ruch – to zabawa!” 
b) ”Witam łapki - /klask/ 
 Witam prawą - / ręka lewa o rękę prawą/ 
 Witam lewą - /ręka prawa o rękę lewą/ 
 Brawo, brawo!” - /klask/ 
 5. Zabawy w kręgu;
 A. Zabawy słowem:
 a) Uśmiechnięte zdania: „Uśmiecham się, bo ...”; 
 b) Łańcuch sylab / ostatnia sylaba jednego wyrazu jest początkową sylabą następnego wyraz, np. zegar – garnek – nektar – tarka – kawa – wata – tama –maki – kino... /;
 c) Ukryte wyrazy w wyrazach, np. korale, Kraków, krówka,butelka ...;
 B. Zabawy obrazem:
 a) Barwne wyrazy / n-el pokazuje kartoniki z obrazkami, np. tęcza, słońce, płomień, jabłko ..., a dz. dobierają określenia: tęczowy, słoneczny, ognisty, rumiany.../;
 b) Twórcze opowiadanie –/dzieci siedzą w kręgu i każde trzyma ilustrację jednego przedmiotu, np. buty. Następnie w kolejności układają zdanie do swojego obrazka nawiązując do poprzedniego/;
 c) Skojarzenia do danego pojęcia – „miasto” – ulice, domy, rynek, kościoły, sklepy, teatry, kino, zabytki, wieżowce, pomniki, metro, tramwaje, autobusy, muzea...; - przypięcie na tablicy 
 kartoników;
 d) Liczbowa zmazywanka – na tablicy znajduje się ciąg ponumerowanych liter. Ucz. mają na ławce kartonik z działaniem matematycznym i obliczają. Wywołana liczba /wynik działania/ zostaje wymazana wraz z przyporządkowaną literą. 
 Pozostające litery tworzą napis KRAKÓW;
 e) Wpisanie wyrazu KRAKÓW w alfabetyczną ósemkę;
 f) Co mam przywieźć? – n-el rzuca piłeczkę do dzieci i mówi:
 „O godzinie np. 13.00 jadę do Krakowa. Co mam stamtąd przywieźć?” 
 Dzieci ustawiają wskazówki zegara na daną godzinę i podają nazwę rzeczy na taką literę, na jaką zaczyna się nazwa miasta: korale, konik, kapelusz, kwiatki, kokarda, klejnoty, korona, koszula ...:
Etap II - Otwieranie umysłu... dostrzeganie i nazywanie problemów;
1. Moje miejsce na ziemi:
A. N-el recytuje wiersz: J. Bełza „Katechizm polskiego dziecka”; 
 Dz. odpowiadają chórem na stawiane w wierszu pytania;
 B. Linia miejsca – „Od bliskiego do dalszego” /dz. przyporządkowują odpowiednie wyrazy: rodzina, szkoła, Kraków, Polska /; 
 C- Krakowski alfabet:
 a/ N-el czyta rymowany tekst, a dz. w grupach 2- osobowych układają i zapisują pytanie do danego fragmentu. Odszukują odpowiedź wśród innych propozycji i kolorują wybrany wyraz.
 N- el przypina kartoniki na mapie Krakowa /hejnał, Lajkonik, Sukiennice, Wawel, Smok, Kościół Mariacki, kwiaciarki, korale, gorset/; 
2 - Kraków w naszej sali; 
 a/ Stylizowany napis:
 Dz. kojarzą poszczególne litery słowa KRAKÓW z tym miejscem, np. K – Kościół Mariacki, R – Rynek, A – Akademia, K – krakowiak, W – Wawel i dopinają ilustracje pod literami; 
 b/ Dz. wyobrażają sobie, że sprzęty oraz meble w sali to charakterystyczne zabytki i budowle Krakowa, np. regał to Sukiennice itp. Następnie w wyznaczonych miejscach przypinają  karteczki z nazwami; 
 c/ Budowle z nas – zabawa ruchowa;
Dz. tworzą z siebie /wspólnie/ kształty krakowskich budowli, np. Wieże Mariackie, Barbakan, Sukiennice .../;
 d/ Miejskie analogie;
Wylosowane karteczki z dowolnymi rzeczownikami dz. porównują z Krakowem na zasadzie szukania analogii, np. Kraków jest jak trąbka – bo gra hejnał, itd...;
 e/ Piosenka z ruchem: „Maki i powoje”;
3 - Legendarne historie:
 a/ Rytmizacja śpiewanek: „Smok”, „Duszki”, „Hejnał”, „Krakowianka”;
 b/ Sposoby na smoka – Jak pozbyć się smoka z Krakowa nie uśmiercając go?- kiermasz ofert;
 c/ Przepis na smoka – dz. wymieniają co każdy przyzwoity smok powinien mieć /np. długi ogon, czerwone oczy, siedem głów, itd.../, a następnie rysują smoka: 1 grupa – wpisuje obrazek w „leniwą ósemkę”, 2 grupa – dmucha plamy z farby i tworzy z niej obrazek na konturach mapy Krakowa – dopełnianie form;
 d/ Gdybym był królem... próby rymowania swoich pomysłów w 
 wierszyki:
 Gdybym był królem Krakowa...; 
 Gdybym na Rynku królową była...; 
 Gdybym królem był Nowej Huty...; itd. 
4 - Na podwórku;
 a/ Zaglądamy na dawne krakowskie podwórko. 
 Dzieci w kręgu opowiadają o współczesnych zabawach dziecięcych. N-el wprowadza dz. w klimat dawnego podwórka przybliżając postać Andrusa oraz dawne zabawy podwórkowe rówieśników – zośka, cymbergaj, szmacianka, karty,Pan Sit, Ptaszek /wierszyki, zagadki, ilustracje/; 
 b/ Wspólne zabawy w grupach - wybrana przez grupę dawna gra dziecięca; 
Etap III - Rozwiązania / Kreacja;
Co należy spakować do skrzyni krakowskiej?
1.Tworzenie skojarzenia do pojęcia „skrzynia” /walizka, paczka, pojemnik, kufer ,bagaż.../;
 2.Śpiewanka „Stań ze mną w koło”; 
 3.Podział na grupy – praca z fiszką prowadzącą:
Grupy: Hejnaliści, Lajkoniki, Wawelanie, Sukiennicy, Krakowiacy 
 4. Zadania:
 - Ułóż z puzzli nazwę grupy, naklej na kartce;
 - Wybierz odpowiednią legendę /ilustracje do legend/ i opowiedz jej treść;
 - Zaprezentuj piosenkę / śpiew, ruch, akompaniament/;
 - Zdecyduj, co spakujesz do krakowskiej skrzyni? – Pokoloruj i wpisz w wolne miejsca: legenda, hejnał, Smok, Lajkonik, taniec, piosenka, gołębie, strój, korale, pawie pióro, trąbka, obwarzanki, ilustracje: herb, Wawel, Sukiennice, Kościół Mariacki, Ratusz/; Każda grupa wybiera rzeczy związane z jej nazwą; 
5. Prezentacja grup – Zaproszenie do miejsca, które prezentują;
 6. Wspólne „pakowanie” skrzyni /ilustracje, rekwizyty/;
 7. Praca plastyczna – przygotowanie ozdobnych elementów na skrzynię oraz biletu na wycieczkę po Krakowie;
Etap IV - Ewaluacja;
1. Określenie swojego miejsca i stanu emocjonalnego po zajęciach: 
 a) Przypięcie na „drzewku” kolorowych kartoników /wianuszki, czapeczki/; 
 b) Ustne uzasadnienie lokalizacji;
 2. Wspólny taniec „Krakowiak” oraz piosenka „Pochwała Krakowa"
Podsumowanie:
A.Elementy programu „Twórczo odkrywam świat”: 
 - Obszar twórczości: Twórczość w dziedzinie dobra publicznego i społecznego;
 - Kompetencje analityczne; 
 - Kompetencje praktyczne; 
 - Twórczość związana z kreacją”JA”; 
 - Ćwiczenia twórcze: Zabawy słowem i obrazem; Bliskie i dalekie skojarzenia;
B. Kompetencje:
 1. Analityczne:
 - rozumie pojęcie tradycji i tożsamości regionalnej;
 - wzbogaca wiedzę o swoim regionie;
 - zna dawne dziecięce zabawy podwórkowe;
 – rozwija słownictwo;
 - zna sposoby formułowania pytań i udziela odpowiedzi; 
 - rozwija wyobraźnię, fantazji;
 2. Praktyczne:
 - zaznacza na zegarze podaną godzinę;
 - tworzy w różnych dziedzinach artystycznych;
 - doskonali umiejętności muzyczne;
 - czyta ze zrozumieniem i formułuje pytania;
 - aktywnie słucha i skutecznie się wypowiada;
 - wykazuje spontaniczność i ekspresyjność w działaniu:
 3.Kreatywne: 
 - wymyśla oryginalne rozwiązania - odpowiedzi;
 - umiejętnie wczuwa się w powierzoną rolę;
 - wykorzystuje skojarzenia, symbole w poznawaniu i rozumieniu;
 - problematyzuje własną wiedzę; 
 - wyciąga wnioski i wykorzystuje je w praktyce;
C. Ćwiczenia twórcze:
 -Bliskie i dalekie skojarzenia:
 -Tworzenie skojarzeń do danego pojęcia
 -Kojarzenie wyrazów
 -Krakowski alfabet
D. Zabawy i ćwiczenia słowne:
 -Uśmiechnięte zdania
 -Barwne wyrazy
 -Łańcuch sylab
 -Wspólne opowiadanie
 -Alternatywne nazwiska
 -Ukryte wyrazy w wyrazach
 -Miejskie analogie
 -„Co mam przywieźć z ...”
 -Alternatywne sposoby na smoka – kiermasz ofert
 -Gdybym był królem ...
 -Zagadki
E. Zabawy obrazem:
 -Dopełnianie form – Przepis na smoka
 -Stylizowany napis
 -Puzzle
 -Makieta Krakowa 
 -Segregowanie obrazków i przedmiotów zgodnie z tematem;
F. Zabawy muzyczne i ruchowe:
 - Improwizacje muzyczno-rytmiczne; 
 - Taniec krakowiak;
 - Budowle z nas; 
 - Dawne zabawy podwórkowe;
 - oraz: 
 Ćwiczenia Dennisona; Techniki ewaluacyjne; Sprawności;
