Mój przedszkolny świat - program adaptacyjny dla dzieci trzyletnich i czteroletnich asymilujących się

„Mój przedszkolny świat”
Program adaptacyjny
dla dzieci trzyletnich i czteroletnich asymilujących się
do aktywnego funkcjonowania
w przedszkolu

Opracowały:
Marta Komsta
Aleksandra Bienias

Nauczyciele współrealizujący:

„Jeżeli twierdzisz, że mi ufasz - ufaj mi całym sobą.
Ufaj mi – naprawdę.

Potrzebuję Twojej wiary we mnie. Ona unosi moje skrzydła.

Ty moja mądra, dorosła Mamo we mnie wierzysz...
Ty dorosły, potężny Tato – ufasz, że dam radę,
więc ja – Wasz malutki syn, Wasza mała córeczka – PORADZĘ SOBIE.

Otoczony Twoimi ciepłymi zapewnieniami odnajdę w sobie siłę
do tego, by sobie poradzić.
Otulony Twoim wsparciem, Twoją pewnością i wiarą we mnie
– będę latał...”

/Katarzyna Wnęk-Joniec/
Spis treści

Wstęp ........................................4
1. Charakterystyka programu........................................5
2. Cele główne........................................7
3. Cele szczegółowe........................................7
4. Formy i sposoby realizacji programu........................................8
5. Treści edukacyjne zawarte w programie........................................9
6. Adaptacja, jako proces........................................10
7. Rola nauczyciela w procesie adaptacji dziecka........................................11
8. Istota współpracy z rodzicami........................................13
9. Harmonogram działań........................................14
10. Bibliografia........................................18

Wstęp

Adaptacja polega na przystosowaniu się jednostki lub grupy do funkcjonowania
w zmienionym środowisku społecznym. Dla małego dziecka takim środowiskiem jest przedszkole. Moment pójścia do przedszkola jest bardzo ważnym wydarzeniem, wręcz przełomowym w jego życiu społecznym. Dla wielu dzieci oznacza
on pierwsze kontakty z dużą grupą rówieśników, rozstanie się z najbliższymi osobami, zaistnienie i funkcjonowanie w nowym środowisku.
Nowe środowisko, przysparza mu wiele trosk i trudności. Może powodować poczucie zagubienia, wywołać negatywne emocje. Dlatego ważne jest, by dziecko poznawało nowe otoczenie w poczuciu bezpieczeństwa.
Program adaptacyjny dla dzieci asymilujących się do aktywnego funkcjonowania
w przedszkolu to propozycja działań pedagogicznych, które będą sprzyjać rozładowaniu negatywnych doznań dziecka, zapewnią poczucie bezpieczeństwa oraz prawidłowy wszechstronny rozwój. Rozpoczęcie przez dziecko edukacji przedszkolnej, to moment przełomowy w jego życiu. Dla wielu dzieci jest to pierwszy kontakt z grupą rówieśniczą
i znaczna zmiana dotychczasowego trybu życia. Niektóre z nich adaptują się łatwo
do nowych warunków przedszkolnych, inne mają duże trudności. Owe trudności mogą się objawiać różnymi zaburzeniami w zachowaniu i reagowaniu.
Jak w każdym okresie życia istotne znaczenie ma potrzeba bezpieczeństwa.
Problemy adaptacyjne omawia się zwykle biorąc pod uwagę trzylatki. W praktyce jest różnie: do przedszkoli często zapisywane są dzieci przed ukończeniem trzeciego roku życia, a także dzieci starsze, a więc czterolatki, pięciolatki. Kłopoty adaptacyjne mają dzieci w każdym wieku.

1. Charakterystyka programu

Trudna adaptacja może położyć się cieniem na rozwoju psychoruchowym dzieci, uznałyśmy więc za słuszne zaplanować procesy niwelowania tego zjawiska
w specjalnie skonstruowanym programie adaptacyjnym.
W celu zmniejszenia natężenia negatywnych uczuć dzieci związanych z nową sytuacją nauczycielki oddziałów I, IV oraz VI opracowały program asymilacji dziecka
3, 4 – letniego, by pomóc zarówno dzieciom, jak i ich rodzicom w przełamaniu stresu związanego z nową dla nich sytuacją. Założenia programu będą realizowane także
w oddziałach II i VII.
Akceptacja przez dziecko nowej rzeczywistości przedszkolnej, zależy bowiem
w dużej mierze od akceptacji i pozytywnego nastawienia rodziców. Jeśli rodzice akceptują wychowawców, ich metody pracy i samo przedszkole, to zwiększa się także akceptacja nowej sytuacji przez dzieci. Dlatego adaptację w przedszkolu należy rozpocząć od realizacji działań ukierunkowanych na rodziców. Celem tych działań jest:
• stworzenie atmosfery zapewniającej zrozumienie i wsparcie rodziców, otwartość
na dialog,
• przybliżenie działalności przedszkola na podstawie obowiązujących przepisów oświatowych, jego specyfiki ze względu na proponowaną ofertę edukacyjną,
• przybliżenie charakterystyki rozwoju i potrzeb emocjonalnych dzieci,
• przedstawienie rad i wskazówek, jak wykorzystać okres poprzedzający przyjście dziecka do przedszkola, aby najwłaściwiej przygotować je do nowego otoczenia,

Przedszkole nie zastąpi rodziców, nie zdejmie z nich odpowiedzialności wychowawczej ale może i powinno wspomagać, doradzać, rekompensować braki. Wynika stąd konieczność uzgodnienia celów, zasad postępowania, określenia wspólnych oddziaływań, a także wzbudzenia w rodzicach poczucia przynależności do wspólnoty przedszkolnej. Czynne angażowanie najbliższych tj. rodziców, opiekunów dziecka w znacznym stopniu ułatwi dzieciom nawiązanie kontaktu z nauczycielami, rówieśnikami, personelem przedszkola w warunkach komfortu psychicznego.

Program zawiera cele, treści, metody i formy pracy, które są zgodne
z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017r.
(Dz. U. z 2017r., poz. 356) w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego i w spójny sposób uzupełniają ją. Zawiera także dodatkowe treści wykraczające poza zakres ustalony w podstawie programowej wychowania przedszkolnego i stanowi uzupełnienie programu „Trampolina” wyd. PWN, „Tropiciele” wyd. WSiP.
Program będzie realizowany przy ciągłym wspieraniu rozwoju dzieci poprzez cały okres pobytu dziecka w przedszkolu w formie zajęć kierowanych i niekierowanych,
ze zwróceniem uwagi na szczególną rolę samodzielnej zabawy i pobytu dzieci
na świeżym powietrzu.
Uwarunkowany jest kryteriami zawartymi w Rocznym Planie Pracy Dydaktyczno-Opiekuńczo-Wychowawczej Publicznego Przedszkola nr i stanowi korelację z jego zadaniem głównym stanowiącym o pogłębianiu wiedzy matematycznej i przyrodniczej dzieci poprzez eksperymenty, zabawy badawcze, doświadczenia i aktywność twórczą oraz bezpośrednią obserwację.
Celem działań zawartych w harmonogramie jest proces opieki, wychowania
i nauczania – uczenia się. Reasumując – założenia programu adaptacyjnego
„Mój przedszkolny świat” skorelowane są z celami zawartymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego i dotyczą wspierania całościowego rozwoju dziecka poprzez opiekę, wychowanie, nauczanie – uczenie się, czyli odkrywanie własnych możliwości, sensu działania oraz gromadzenia doświadczeń na drodze prowadzącej do prawdy, dobra i piękna w dążeniu do osiągnięcia dojrzałości do podjęcia nauki na pierwszym etapie edukacji.
Warunki i sposób realizacji założeń programu obejmują konieczność odpowiedniego ułożenia proporcji zajęć przedszkolnych przy ciągłym wspieraniu rozwoju dziecka, konieczność uszanowania typowych dla wieku dziecięcego potrzeb rozwojowych, konieczność uwzględniania możliwości dzieci przy organizowaniu zajęć, wykorzystywanie zabawy przy nabywaniu umiejętności i rozwijaniu kompetencji poznawczych.
Działania zawarte w harmonogramie programu obejmują obserwację, diagnozowanie, sposoby twórczego organizowania przestrzeni rozwoju dzieci, systematyczne informowanie rodziców o postępach w rozwoju dziecka, współpracę
z rodzicami w realizacji programu, dostosowanie zajęć do rytmu dnia. poza tym odpowiedni zagospodarowanie przestrzeni, w której poruszają się dzieci w postaci zorganizowania stałych i czasowych kącików zainteresowań. Istotne jest umożliwienie korzystania z zabawek bez nieuzasadnionych ograniczeń czasowych, stworzenie miejsca wypoczynku dla dzieci (kącik relaksacji), nauka prawidłowego i zdrowego spożywania posiłków.
Program „Mój przedszkolny świat” dla dzieci asymilujących się do warunków przedszkolnych zawiera i gwarantuje realizację założeń podstawy programowej stanowiąc propozycję sposobu realizacji celów wychowania oraz treści nauczania, będąc dostosowanym do potrzeb i możliwości dzieci, dla których jest przeznaczony (dzieci 3
i 4-letnie). Zakłada realizację działań opiekuńczo-wychowawczo-dydaktycznych w celu przedstawienia osiągnięć dziecka na koniec wychowania przedszkolnego w zakresie czterech podstawowych obszarów rozwoju (fizycznym, emocjonalnym, społecznym
i poznawczym).
Po gruntownej analizie założeń programu doszłyśmy do przekonania,
iż uwzględnia on potrzeby i możliwości przedszkolnej społeczności, specyfikę placówki, warunki, w jakich ona funkcjonuje. Bazując na założeniach programu, nauczycielki opracują plany pracy, które będą przebiegać w zróżnicowanym wiekowo zespole dzieci, gdzie będzie możliwość uzyskania wielorakich doświadczeń po to,
by zapewnić im wszechstronny rozwój emocjonalny, społeczny i fizyczny.
Zgodnie z podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018 priorytet stanowi między innymi podniesienie jakości edukacji matematycznej i przyrodniczej, co zastało uwzględnione w założeniach i celach programu adaptacyjnego „Mój przedszkolny świat”.
Program adaptacyjny dla dzieci 3 i 4-letnich zakłada realizację działań
z uwzględnieniem indywidualizacji nauczania w trakcie bieżącej pracy z dzieckiem
oraz pracy z dzieckiem zdolnym. Oparty jest także w sferze wychowawczej
na założeniach tak zwanej pozytywnej dyscypliny, która uwzględnia wspólne ustalanie zasad i norm grupowych, wspólne rozwiązywanie problemów i wzajemny szacunek.

2. Cele główne
• wspomaganie dziecka w adaptacji do warunków przedszkolnych,
• wspieranie dziecka w pokonywaniu najtrudniejszych sytuacji związanych
z pobytem w przedszkolu,
• wspieranie i mobilizowanie rodziców do udzielania konstruktywnego wsparcia swoim dzieciom.

3. Cele szczegółowe (z uwzględnieniem różnic w zakresie sprawności szkolnych)
• czuje się bezpiecznie w nowym środowisku,
• rozpoznaje pomieszczenia przedszkolne wspólnie z rodzicami,
• swobodnie porusza się w sali zabaw, łazience,
• doświadcza akceptacji od dorosłych i rówieśników,
• prosi o pomoc w trudnych sytuacjach,
• dostosowuje się do rytmu dnia i rozkładu zajęć,
• próbuje uczestniczyć w trakcie zabaw organizowanych przez nauczycielkę,

Wskazane powyżej cele będą realizowane w trakcie pobytu dzieci w przedszkolu. Nauczyciele, konstruując plany miesięczne zobligowani są do włączania treści programu, a także wykorzystywania pomysłów w nim zawartych.

4. Formy i sposoby realizacji programu

Podstawową formą aktywności dziecka w przedszkolu jest zabawa. Z nią związany jest proces nauczania, na niej też oparte będą wszystkie działania związane
z realizacją programu. Dlatego też formy pracy opiekuńczej, wychowawczej
i dydaktycznej są różnorodne, dostosowane do poziomu, wiedzy i możliwości dzieci, ich wieku, doświadczeń życiowych, nawyków itp.:
1. Zabawy swobodne.
2. Zabawy zorganizowane.
3. Czynności samoobsługowe dzieci.
4. Czynności porządkowe.
5. Uroczystości w przedszkolu.
6. Spacery i wycieczki.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji założeń programu wybierają lub tworzą nauczyciele samodzielnie, w zależności od potrzeb. Ważne, by były one atrakcyjne,
a także jak najbardziej zróżnicowane, by oddziaływały na wszystkie zmysły. Warto także wykorzystać wytwory dzieci, jako pomoce do realizacji zadań przewidzianych
i zaplanowanych przez nauczycieli.
Jednym z najistotniejszym sposobem realizacji założeń programu adaptacyjnego
p.t.: „Mój przedszkolny świat” jest udział i zaangażowanie rodziców, jako aktywnych partnerów uczestniczących w procesie adaptacji dziecka do nowych warunków panujących w przedszkolu. Dlatego też harmonogram zajęć obejmuje systematyczne uczestnictwo rodziców w zajęciach otwartych, uroczystościach przedszkolnych
i spotkaniach integrujących grupę oraz ułatwiających nawiązywanie kontaktów interpersonalnych między nauczycielkami, rodzicami i dziećmi.

5. Treści edukacyjne zawarte w programie

Aby osiągnąć cele wychowania przedszkolnego w ramach działań adaptacyjnych należy zapewnić wsparcie całościowego rozwoju dziecka. Wsparcie to realizowane jest przez proces opieki, wychowania i nauczania – uczenia się, co umożliwia dziecku odkrywanie własnych możliwości, sensu działania oraz gromadzenie doświadczeń na drodze prowadzącej do prawdy, dobra i piękna. Zadania wychowania przedszkolnego obejmują:
1. Wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym obszarze jego rozwoju.
2. Tworzenie warunków umożliwiających dzieciom swobodny rozwój, zabawę
i odpoczynek w poczuciu bezpieczeństwa.
3. Wspieranie samodzielnej dziecięcej eksploracji świata, dobór treści adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka, jego możliwości percepcyjnych, wyobrażeń
i rozumowania, z poszanowaniem indywidualnych potrzeb i zainteresowań.
4. Wzmacnianie poczucia wartości, indywidualność dziecka oraz potrzeby tworzenia relacji osobowych i uczestnictwa w grupie.
5. Tworzenie warunków pozwalających na bezpieczną, samodzielną eksplorację otaczającej dziecko przyrody, stymulujących rozwój wrażliwości
i umożliwiających poznanie wartości oraz norm odnoszących się do środowiska przyrodniczego, adekwatnych do etapu rozwoju dziecka.
6. Współdziałanie z rodzicami, różnymi środowiskami, organizacjami i instytucjami, uznanymi przez rodziców za źródło istotnych wartości, na rzecz tworzenia warunków umożliwiających rozwój tożsamości dziecka.

Treść programu jest zbiorem planowanych czynności dziecka, które mają doprowadzić do zmian w jego rozumieniu świata, skierowaniu uwagi na rzeczy ważne
i wywołaniu działań pożądanych wychowawczo. Myśl przewodnia jest związana z ich oczekiwaniami, poziomem oraz kierunkiem wszechstronnego rozwoju.

6. Adaptacja, jako proces

Dla lepszego zrozumienia, na czym polegają kłopoty adaptacyjne dzieci, trzeba sobie wyobrazić, w jakiej sytuacji jest dziecko i co się z nim dzieje, gdy zaczyna uczęszczać
do przedszkola. Małe dziecko ma jeszcze słabo ukształtowany system własnego Ja.
Jest mocno uzależnione emocjonalnie od najbliższych osób i nie może obejść się bez pomocy z ich strony. Ponadto nie wie jeszcze, że takiego wsparcia mogą mu udzielić osoby trzecie.
Oderwanie od najbliższych budzi w dziecku strach, że stanie się coś okropnego. Dziecko traci więc poczucie bezpieczeństwa, bodaj najważniejszą potrzebę psychiczną.
Kłopoty z werbalizacją uczuć i potrzeb dziecka potęgują zaistniałą sytuację. Dziecku jest podwójnie trudno, gdyż ma trudności ze słownym przekazaniem swoich oczekiwań, nie rozumiejąc zarazem tego, co ma znaczenie dla niego i innych. Pozytywny przebieg procesu adaptacji pogarszają także słabo opanowane umiejętności samoobsługowe, słaba orientacja w przestrzeni i w upływie czasu. Dojmujące uczucie lęku skutecznie blokuje chęć poznawania nowych rzeczy; dziecko jest tak skupione na swoich emocjach, że nie zwraca uwagi na otoczenie. Z własnego doświadczenia wiemy, że przed dzieckiem , które po raz pierwszy przychodzi do przedszkola, stają nowe wyzwania, wynikające
ze zmiany sytuacji wychowawczej i z uczestniczenia w innych niż dotychczas formach aktywności.
Dziecko to mała istota, która się uczy – poznając, poznaje – ucząc się. Doznając uczuć, wrażeń i dostrzegając otaczający je świat, tworzy jego obraz.
Problemy i trudności, z którymi mogą borykać się dzieci w okresie adaptacji
to między innymi trudności w dostosowywaniu się do norm i zasad panujących
w grupie, będące wynikiem niedostatecznego doświadczenia w kontaktach społecznych oraz przyzwyczajenia do sytuacji, w której dotychczasowa uwaga otoczenia koncentrowała się na dziecku. Poza tym niedostateczne umiejętności społeczne,
w szczególności w zakresie braku umiejętności zwracania się o pomoc
do osób dorosłych, a także konieczność podporządkowania się zasadom panującym
w grupie i ograniczeniom wynikającym z faktu bycia jednym z wielu osób w grupie.
Dla niektórych dzieci dość newralgiczne są sytuacje związane z trudnościami
w samoobsłudze wynikające z nieumiejętności bądź wstydu. Dla znacznej większości sytuacją traumatyczną staje się lęk przed utratą bliskich. Brak poczucia czasu, który dodatkowo potęguje lęk.
Proces adaptacji i asymilacji do nowych warunków dotyczy także rodziców.

7. Rola nauczyciela w procesie adaptacji dziecka

W wyniku odpowiedniej pracy nauczyciela, który uwzględnia predyspozycje wychowanka, traktuje go indywidualnie, zna i respektuje jego oczekiwania oraz potrzeby, dziecko staje się aktywniejsze, coraz mniej zależne od dorosłych, coraz bardziej sprawne i samodzielne.
My – nauczyciele, terapeuci, rodzice, przyjaciele – kształtując tę małą osobowość, mamy ogromny wpływ na to, jakim będzie człowiekiem, kim się stanie. Postępując zgodnie z intencją Janusza Korczaka, mówmy dziecku, że jest dobre, a właśnie takim
się stanie.
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego (....) opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym, które winno zapewnić dzieciom możliwość wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych
i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych. Uwzględnia także treści charakteryzujące proces adaptacji dziecka do nowych warunków i sytuacji, takich jak kształtowanie
u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych
i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek. Poza tym celem procesu adaptacyjnego jest rozwijanie umiejętności społecznych, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi. Stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych również stanowi istotny element
w asymilacji dziecka do warunków przedszkolnych. Troska o zdrowie i sprawność fizyczną wykazywana tak przez nauczycieli, jak i rodziców dzieci jest jednym
z warunków prawidłowego przebiegu adaptacji. Cele te są realizowane we wszystkich obszarach działalności przedszkola, stanowią jednak bazę niezbędną do prawidłowego przebiegu procesu adaptacji dziecka. Zadaniem nauczycieli jest monitorowanie dynamiki rozwoju dzieci w celu poznania możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz dokumentowania tych obserwacji. Działania takie pomagają w obserwowaniu postępów dziecka objętego procesem adaptacyjnym, ukazując nie tylko przyrost kompetencji rozwojowych ale efekty i sukcesy indywidualne osiągnięte w czasie trwania adaptacji
do warunków panujących w przedszkolu.
Sukcesy dziecka są wspólną satysfakcją wszystkich uczestników procesu adaptacyjnego, ale stanowią także wyzwanie jako kategoria podlegająca ocenie. Radość wynikającą z dostrzeganych zmian w osobowości dziecka nauczyciel musi bowiem łączyć z pracą pedagogiczną polegającą na obserwowaniu, stałym monitorowaniu
i ocenianiu tempa i kierunku przeobrażeń pojedynczych cech oraz ogólnie rozumianego rozwoju.
Dobrze przeprowadzona adaptacja wymaga przemyślenia i zaplanowania działań adaptacyjnych. Korzyści psychologiczne z realizacji programów adaptacyjnych
są naprawdę duże i odnoszą się przede wszystkim do dzieci ale także rodziców
i nauczycieli. Wśród korzyści dla dzieci można wymienić obniżenie poziomu lęku
i wzrost poczucia bezpieczeństwa, możliwość oswojenia się z miejscem
i nauczycielkami, uniknięcie zatrzymania procesu rozwoju osobistego dziecka poprzez obecność lęku i rozpaczy, wyeliminowanie stanu paniki na początku socjalizacji.
Rodzice mogą wykazać się aktywną postawą w przygotowaniu dziecka
do przedszkola, mają okazję poznać nauczycielki i przekonać się o ich kompetencjach, obiektywnie oceniają własne dziecko dzięki wiedzy
o funkcjonowaniu dziecka na tle grupy przekazanej przez nauczycielki, nabierają zaufania, są spokojni w odniesieniu do instytucji przedszkola.

8. Istota współpracy z rodzicami

W Podstawie Programowej Wychowania Przedszkolnego podkreślona została współpraca nauczycieli z rodzicami. Współpraca ta warunkuje harmonijny
i wielostronny rozwój dzieci, dający szansę doskonalenia się rodziców i nauczycieli jako osób za ten rozwój odpowiedzialnych. Przedszkole i rodzina to podstawowe środowiska wychowawcze dziecka. Rodzina ma dominujący wpływ na rozwój dziecka, nie można
go zatem pominąć. Nauczyciel powinien inicjować pedagogizację rodziców, a także oddziaływać na ich postawy rodzicielskie. Rodzice to niezwykle ważne źródło wiedzy
o dziecku, którą to wiedzę nauczyciel powinien wykorzystać do prowadzenia indywidualnej pracy ze swoim wychowankiem. Dlatego też oba te środowiska winny dążyć do ujednolicenia oddziaływań wychowawczych, utrzymywać świadome i celowo zorganizowane współdziałanie oraz szeroko pojętą wymianę informacji.
Rolą nauczyciela jest wsłuchiwanie się w oczekiwania rodziców, zachęcanie
do ich uczestniczenia w funkcjonowaniu przedszkola... oraz stwarzanie rodzicom warunków do współdecydowania o przebiegu edukacji dzieci.
Program adaptacyjny p.t.: „Mój przedszkolny świat” pozwoli osiągnąć dobrze zorganizowaną i zaplanowaną współpracę z rodzicami, która umożliwi:
• poznawanie sytuacji rodzinnej wychowanków,
• nawiązanie kontaktu z rodzicami i innymi członkami rodziny, przyprowadzającymi i odprowadzającymi dziecko,
• prowadzenie rozmów indywidualnych, dyskusji, wymianę informacji
o dziecku, wspólne podejmowanie działań i rozwiązywanie problemów,
• tworzenie sytuacji edukacyjnych do czynnego uczestnictwa rodziców,
• organizowane sytuacji stwarzających rodzicom okazję do obserwowania dziecka na tle rówieśników,
• zachęcanie rodziców do codziennego organizowania wspólnie z dzieckiem zabaw, gier, spacerów,
• nawiązywanie bliskich i serdecznych kontaktów opartych na wzajemnym zaufaniu,
• budzenie społecznej inicjatywy rodziców przy doskonaleniu warunków pracy
w placówce przedszkolnej,
• pełnienie przez rodziców funkcji społecznych: przewodniczącego rady rodziców, członka trójki grupowej, skarbnika itp.
Harmonogram działań adaptacyjnych
w Przedszkolu Publicznym nr w roku szkolnym 2017/2018

I. Działania względem dzieci i rodziców

Cele działań:
• minimalizowanie stresu związanego z adaptacją dzieci do nowego środowiska
• zapoznanie dzieci z nowym otoczeniem (sala, przestrzeń, większa liczba rówieśników
• nawiązanie serdecznych kontaktów z rodzicami opartych na wzajemnym zaufaniu
• organizowanie sytuacji stwarzających rodzicom okazję do obserwowania dziecka
na tle rówieśników

Zadania Forma realizacji Termin realizacji Uwagi
Rekrutacja dzieci,
nawiązanie kontaktu
z rodzicami ubiegającymi się
o przyjęcie dziecka
do przedszkola.

Zapoznanie rodziców
z działalnością przedszkola. 1. Bezpośredni kontakt dyrektora przedszkola z rodzicami odwiedzającymi placówkę, udzielanie informacji o przedszkolu.
2. Zapoznanie z zasadami, harmonogramem rekrutacji
i kryteriami naboru.
3. Upowszechnienie zasobów strony internetowej przedszkola. Kwiecień/Maj
2017 r.
Dzień otwarty, organizacja wspólnej zabawy, pierwsze spotkanie 1. Zapoznanie dzieci i rodziców
z rozkładem zajęć, ofertą edukacyjną przedszkola, wyglądem sal
i placówki oraz ogrodu przedszkolnego.
2. Powitanie dzieci i rodziców.
3. Zaopatrzenie w identyfikatory
z imionami.
4. Zabawy swobodne dzieci w sali przedszkolnej.
5. Przedstawienie kadry pedagogicznej, personelu pomocniczego.
6. Zabawy integracyjne w sali
i ogrodzie przedszkolnym.
7. Zabawy i zajęcia integrujące grupę.
8. Wspólne zabawy i działania plastyczne.
9. Pożegnanie dzieci i rodziców, zaproszenie na kolejne spotkanie.
10. Wręczenie drobnych upominków
dla dzieci. 28 Sierpnia
2017 r.
Dzień otwarty, organizacja wspólnej zabawy, drugie spotkanie 1. Powitanie dzieci i rodziców.
2. Zaopatrzenie w identyfikatory
z imionami.
3. Zabawy swobodne dzieci w sali przedszkolnej.
4. Aktywny udział w zabawie integracyjnej zorganizowanej przez nauczycielki z wykorzystaniem ciekawych pomocy dydaktycznych.
5. Zabawy ruchowe (ze śpiewem,
z chustą animacyjną).
6. Zabawy swobodne dzieci w sali lub ogrodzie przedszkolnym
z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.
7. Pożegnanie dzieci i rodziców. 29 Sierpnia 2017r.
Kącik dla Rodzica,
Kącik Trzylatka
i Czterolatka 1. Organizowanie uroczystości przedszkolnych.
2. „Adaptacja dziecka do warunków przedszkolnych – modele zachowań adaptacyjnych u dzieci” – przekazanie informacji w formie ulotki
oraz umieszczenie wiadomości
w Kąciku Trzylatka.
Cały rok szkolny 2017/2018 r.
Działania wychowawczo-opiekuńczo-dydaktyczne,
Opracowanie
i wdrożenie kalendarza uroczystości
i wydarzeń
w przedszkolu.
Przekazanie wiedzy dotyczącej rozwoju dziecka,
w szczególności zaspokajania jego potrzeb emocjonalnych.
Planowanie współpracy
z rodzicami. 1. Zebranie organizacyjne z rodzicami dzieci zakwalifikowanych do poszczególnych grup (pedagogizacja rodziców, przekazanie informacji oraz zasad funkcjonowania placówki w nowym roku szkolnym 2017/2018, prezentacja ramowego rozkładu dnia, specyfiki pracy wychowawczo-opiekuńczo-dydaktycznej, zapoznanie rodziców z podstawowymi regulacjami prawnymi).
2. Zapoznanie rodziców z pracą wychowawczo-opiekuńczo-dydaktyczną, zbadanie oczekiwań rodziców wobec przedszkola (ankieta), ustalenie jasnych zasad współpracy, ustalenie organizacji wzajemnych kontaktów (terminy i formy spotkań), angażowanie rodziców w prace na rzecz placówki.
3. Dzień Chłopaka. Wrzesień 2017r.
Działania wychowawczo-opiekuńczo-dydaktyczne 1. „Światowy Dzień Mycia Rąk” – wdrażanie do przestrzegania czynności higienicznych i samoobsługowych. Październik 2017 r.
j/w 1. Pasowanie na przedszkolaka.
2. Zajęcia otwarte dla rodziców i dzieci. Listopad 2017r. Indywidualnie i w grupach
j/w 1. Wigilia Przedszkolaków.
2. „Świeć Gwiazdeczko” – spotkanie
z rodzicami. Grudzień 2017r. j/w
j/w 1. Dzień Babci i Dziadka.
2. Zajęcia otwarte dla rodziców i dzieci. Styczeń 2018 r. j/w
j/w 1. „Bajkowe szaleństwa” – spotkanie
z rodzicami.
2. Bal karnawałowy.
3. Ogłoszenie konkursu na najciekawszy strój karnawałowy we współudziale rodziców. Luty 2018 r. Grupy adaptacyjne
I, II i IV, VI
i VII
j/w 1. „Międzynarodowy Dzień Teatru” – prezentacja małych form teatralnych dla rodziców oraz pozostałych grup przedszkolnych. Marzec 2018 r. j/w
j/w 1. „Wielkanocne jajeczko” – kiermasz wielkanocny przy współpracy
z rodzicami. Kwiecień 2018r. j/w
j/w 1. „Święto Rodziny” – aktywny udział
w przedsięwzięciu, prezentacja małych form teatralnych we współudziale
z pozostałymi oddziałami przedszkolnymi. Maj 2018 r. j/w
j/w 1. „Dzień Muzyki” – zorganizowanie przeglądu muzycznego
z wykorzystaniem instrumentów muzycznych oraz prostych układów tanecznych.
2. Przekazanie rodzicom ankiet podsumowujących działalność przedszkola oraz osiągnięć dzieci. Czerwiec 2018r. j/w

Opracowały:
Marta Komsta
Aleksandra Bienias
Bibliografia
1. Filipczuk H., Rodzice i dzieci..., wyd. Nasza Księgarnia, Warszawa 1989
2. Franczyk A., Krajewska K., Skarbiec nauczyciela – terapeuty, wyd. Impuls, Kraków 2006
3. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Program wspomagania i rozwoju...,
wyd. Nowa Era, Warszawa 2010
4. Kwaśniewska M., Zasady, metody i narzędzia diagnozowania rozwoju dziecka
w Nasze Przedszkole, wyd. MAC Edukacja 2009
5. Tokarska E., Kopała J., Zanim będę uczniem, wyd. Edukacja Polska, Warszawa 2009
6. Zasoby internetowe
Opinia nauczyciela dyplomowanego
dotycząca programu adaptacyjnego
p.t.: „Mój przedszkolny świat”

Tytuł programu: „Mój przedszkolny świat”
Miejsce realizacji: Przedszkole Publiczne nr
Autorki: Marta Komsta, Aleksandra Bienias

Program p.t.: „Mój przedszkolny świat” został opracowany dla potrzeb adaptacyjnych dzieci trzyletnich i czteroletnich z oddziałów I, II, IV, VI oraz VII,
by pomóc zarówno dzieciom, jak i ich rodzicom w przełamaniu stresu związanego
z nową dla nich sytuacją.
Program zawiera cele, treści, metody i formy pracy, które są zgodne
z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego i w spójny sposób uzupełniają ją. Zawiera także dodatkowe treści wykraczające poza zakres ustalony
w podstawie programowej wychowania przedszkolnego i stanowi uzupełnienie programu „Trampolina” wyd. MAC oraz „Tropiciele” wyd. WSiP.
Aby osiągnąć cele wychowania przedszkolnego w ramach działań adaptacyjnych uwzględniono możliwość wspomagania rozwoju, wychowywania i kształcenia dzieci
w następujących obszarach:
1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie
się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.
2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych
i kulturalnych.
3. Wdrażanie dzieci do utrzymywaniu ładu i porządku.
4. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci.
5. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują
w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.
6. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
7. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.

Program jest uwarunkowany kryteriami zawartymi w Rocznym planie pracy opiekuńczo-wychowawczo-dydaktycznej Publicznego Przedszkola nr i stanowi korelację z jego zadaniem głównym.
Uważam, iż opracowany program może zostać zrealizowany w grupach dzieci
w wieku przedszkolnym, jako całkowicie zgodny z założeniami podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz treściami dodatkowymi spójnymi
z nową podstawą programową wychowania przedszkolnego.

........................................

Opinia Rady Pedagogicznej
dotycząca programu adaptacyjnego
p.t.: „Mój przedszkolny świat”

Rada Pedagogiczna zapoznała się z założeniami programu adaptacyjnego
p.t.: „Mój przedszkolny świat” opracowanego przez panie....
Program jest uwarunkowany kryteriami zawartymi w Rocznym Planie Pracy Dydaktyczno-Opiekuńczo-Wychowawczej Publicznego Przedszkola nr i stanowi korelację z jego zadaniem głównym.
W programie podkreślona została współpraca nauczycieli z rodzicami, która warunkuje harmonijny i wielostronny rozwój dzieci.
W związku z powyższym Rada Pedagogiczna akceptuje i aktywnie włącza
się do realizacji przedsięwzięcia, ponieważ materiał zawarty w programie jest adekwatny do wieku i możliwości dzieci, a tematyka zawierająca szersze spektrum zagadnień z zakresu adaptacji dziecka do warunków przedszkolnych stanowi uzupełnienie procesu opiekuńczo-dydaktyczno-wychowawczego dzieci w wieku przedszkolnym określonej Rozporządzeniem MEN z dnia 14 lutego 2017r.
(Dz. U. z 2017r., poz. 356) w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej.