X Używamy plików cookie i zbieramy dane m.in. w celach statystycznych i personalizacji reklam. Jeśli nie wyrażasz na to zgody, więcej informacji i instrukcje znajdziesz » tutaj «.

»» ZDALNE NAUCZANIE. U nas znajdziesz i opublikujesz scenariusze ««
Numer: 36938
Przesłano:
Dział: Gimnazjum

Konkurs znajomości lektur

GMINNY KONKURS ZNAJOMOŚCI LEKTUR pt.
„ZNAM LEKTURY, WIĘC GŁOWA DO GÓRY”

I ORGANIZATOR KONKURSU:
• ........................................
II CELE I ZAŁOŻENIA KONKURSU:
• sprawdzenie przed egzaminem znajomości literatury przez młodzież
• uaktywnienie uczniów,
• motywowanie do samodoskonalenia,
• rozwijanie pasji czytania i świadomości czytelniczej uczniów,
• kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem,
• wzbogacenie słownictwa czynnego,
• poszerzenie ogólnej wiedzy na temat pisarzy,
III ZASADY KONKURSU:
• konkurs przeznaczony jest dla uczniów klas .............................,
• zadania konkursowe obejmują:
- test dotyczący znajomości treści wskazanych lektur,
- charakterystykę postaci,
- znajomość skróconych biografii wybranych pisarzy (epoka literacka, twórczość itp.),
• zakres wiadomości podany jest w załączniku,
• zgłoszenia uczestników przyjmowane będą przez organizatora do dnia ................r.,
• konkurs odbędzie się ...............r. o godz............w budynku Szkoły Podstawowej.....................,
• w dniu konkursu uczestnicy muszą posiadać wypełnione dokumenty dotyczące konkursu – zgody na udział i publikację wyników konkursu, natomiast opiekun – imienną listę uczestników,
• laureaci I, II i III miejsca otrzymają nagrody oraz oceny : celujący ( za I miejsce) i bardzo dobry (za II i III miejsce)z języka polskiego; pozostałym uczestnikom wręczone zostaną dyplomy i drobne upominki
• wyniki konkursu zostaną opublikowane na ........................................

ZAŁĄCZNIK nr 1

w konkursie wymagana jest znajomość :

a) następujących książek:

„Mały Książę” – Antoine de Saint-Exupery
„Balladyna” – Juliusz Słowacki
„Dziady” część II – Adam Mickiewicz
„Latarnik” – Henryk Sienkiewicz
„Skąpiec” – Molier
„Romeo i Julia” – William Szekspir
„Zemsta” – Aleksander Fredro
„Oskar i pani Róża” – Eric Emanuel Schmidt
„Krzyżacy” – Henryk Sienkiewicz
„Kamizelka” – Bolesław Prus
„Stary człowiek i morze” – Ernest Hemingway
„Kamienie na szaniec” – Aleksander Kamiński
„Pamiętnik z powstania warszawskiego”(fragm.) – Miron Białoszewski
„Siłaczka” – Stefan Żeromski
„Kameleon” lub Śmierć urzędnika” – Antoni Czechow
„Ikar” Jarosław Iwaszkiewicz
„Biblia” : przypowieści: o synu marnotrawnym, o siewcy, o talentach, o miłosiernym Samarytaninie; motywy: Eden, stworzenie świata, Apokalipsa, wędrówka Izraelitów, potop

b) utworów lirycznych:

J. Kochanowski: „Treny” – V, VII, VIII, fraszki ( „Na dom w Czarnolesie”, „Na gospodarza”, „Na nabożną”, „Na starość”, „Na młodość”, „Na lipę”, „O miłości”, „Do Hanny”, „Na zdrowie”)
J. Słowacki: „Hymn”, „Testament mój”
J. Twardowski: „Sprawiedliwość”, „Zaufałem drodze”
I. Krasicki: „ Święta miłości kochanej ojczyzny”
A. Mickiewicz: „Stepy Akermańskie”,
C. Norwid: „Moja piosnka”
T. Różewicz: „Prawa i obowiązki”
B. Leśmian: „W malinowym chruśniaku”, „Urszula Kochanowska”
K. K. Baczyński: „Przypowieść”
Cz. Miłosz: „Piosenka o końcu świata”, „Który skrzywdziłeś”, „Prawa i obowiązki”
M. Białoszewski: „Przesuwa się...”
Z. Herbert: „Sprawozdanie z raju”, „ Dusza Pana Cogito”, „O dwu nogach Pana Cogito”, „Modlitwa Pana Cogito – podróżnika”
W. Szymborska: „Nic dwa razy”, „Muzeum”, „Cebula”, „Pochwała złego o sobie mniemania”
E. Stachura: „Życie to nie teatr”
S. Barańczak: „NN próbuje sobie przypomnieć słowa modlitwy”

c) biografie (ogólnie):
J. Kochanowski, A. Mickiewicz, J. Słowacki, C. Norwid, , H. Sienkiewicz, K. K. Baczyński, E. Stachura,
W. Szymborska

Serdecznie zapraszam do udziału w konkursie !

________________________________________________________________________________

PYTANIA KONKURSOWE

1. Podaj tytuł utworu , który można opisać w ten sposób:
-dramat romantyczny
-wydarzenia i postacie realne sąsiadują z wydarzeniami i postaciami fantastycznymi
-wierszowany
-ludowość
-nastrój tajemniczości i grozy
-nawiązanie do dramatu antycznego (zasada 3 jedności, występowanie chóru)
Jest to utwór ........................................autor....................................
2. Dopisz do podanych cech właściwe nazwiska bohaterów „Zemsty”
porywczy - .............................. chytry - ........................................ tchórz kryjący się, za przechwałkami - ........................................
3. Ta królewska córka jest wyniosła i dumna, nieszczęścia, które dotknęły jej rodzinę, nie załamały jej, ale umocniły w niej niezłomną wolę.
O kim mowa?........................................
4. Chce całkowitej władzy nad państwem, opartej na bezwzględnym posłuchu. Nie słucha ostrzeżeń. Pragnie władzy absolutnej. Dlatego rozciąga swą władzę na żywych i umarłych.
O kim mowa? ........................................
5. Świat przedstawiony w utworze odwołuje się do legendarnej przeszłości i nie da się go umiejscowić w żadnej konkretnej epoce historycznej. Czas zdarzeń jest bardzo skondensowany, obejmuje zaledwie cztery dni z życia bohaterów.
Mowa o utworze.................................... autor:......................................
6. Który bohater „Balladyny” reprezentuje uczucie: miłość platoniczna, uduchowiona?
........................................
7. Nazwa starego obrzędu ludowego ku czci przodków ukazana w utworze Mickiewicza to.............................
8. Jakie duchy przybywają na wezwanie Guślarza i jakie pouczenia wynikają z historii ich życia. Mile widziane cytaty.
Duch pouczenie/cytat
........................................
........................................
9. Bohaterka ta kroczy drogą zbrodni, popełnia czyny naganne, co doprowadza do jej śmierci. Jest to ........................................
10. W tekście występuje narrator pierwszoosobowy, który opowiada o zdarzeniu z pozycji świadka, obserwatora. Relacjonuje gesty, ruchy chłopca, nie słyszy jednak jego słów, jedynie się ich domyśla. Dotyczy to także czytanej przez chłopca książki.
Podaj tytuł.........................., autora ........................................, gatunek........................................
11. Miał nadzieję, że on powróci. W wyobraźni widział jego rodzinny dom i najbliższych, oczekujących na jego powrót. Nie mógł pogodzić się z myślą, że rodzice nigdy nie dowiedzą się, jak zginął ich syn. Poruszyło go do głębi bezmyślne okrucieństwo tego porwania.
Co przydarzyło się chłopcu, o którym rozmyśla narrator? ........................................
12. W swoich opowiadaniach podejmował tematy aktualne w rzeczywistości carskiej Rosji, gdzie panowała biurokracja i rządy policyjne.
Podaj autora.................................i tytuł utworu .......................................
13. Utwór ten zaliczany jest do literatury faktu, nie ma w nim fikcji literackiej. Autor stworzył wiarygodną relację głównie o ludziach, których znał osobiście, i o wydarzeniach, w których uczestniczył sam lub poznał ich przebieg z relacji wiarygodnych świadków.
Jest to utwór........................................autor.....................
14. Akcja konspiracyjna w czasie okupacji hitlerowskiej w Polsce (1940-1944) polegająca na wypisywaniu antyniemieckich haseł na murach, ośmieszaniu zarządzeń okupanta i dezorganizowaniu jego akcji propagandowych to ........................................
Działania prowadzone na zapleczu i na tyłach wojska nieprzyjaciela w celu utrudnienia mu prowadzenia akcji na froncie i obniżenia wartości bojowej jego wojsk, działalność partyzancka to ........................................
15. Czas i miejsce akcji to koniec XIX w., jedna z warszawskich kamienic. Narrator to zarazem bohater, jest kolekcjonerem. Mamy tu do czynienia z narracją retrospektywną, to znaczy, że od początku znamy finał opowiadanej historii, ale dopiero w toku opowieści dowiadujemy się, jaki miała przebieg. Miłość i choroba to ważne motywy.
Jest to utwór ..................................... autor ........................................
16. W tym utworze przedstawione są wszystkie ważniejsze wydarzenia historyczne z przełomu XIV i XV wieku. Autor, pisząc, opierał się na źródłach historycznych, czerpał m.in. z Dziejów Polski Jana Długosza.
Utwór ten to..............................autor........................................
17. Sienkiewicz drobiazgowo opisał przeżycia swojego bohatera. Przedstawił go jako osobę pragnącą przede wszystkim spokoju, wewnętrznego wyciszenia. Bohater ten przybywa do Aspinwall jako człowiek zmęczony, znużony, który szuka spokojnej przystani, gdzie mógłby odpocząć i oczekiwać na śmierć. To człowiek poszukujący swojego miejsca na ziemi, namiastki domu, gdzie mógłby się czuć pewnie i bezpiecznie.
Bohaterem tym jest .................................z utworu..............................
18. Byli zwykłymi młodymi ludźmi, tuż po zdaniu matury, którym przyszło żyć w czasach okrutnych i niezwykłych. Podaj imiona, nazwiska, pseudonimy bohaterów.
........................................ - ........................................
........................................ - ........................................
........................................ - ........................................
19. Chłopiec opuścił swoją planetę w poszukiwaniu wartości moralnych, prawd etycznych, w które mógłby wierzyć. Okazuje się jednak, że postacie, które spotyka, są śmieszne, papierowe, pozbawione rozumu i wyobraźni. Historia bohatera została skonstruowana na zasadzie zderzenia dwóch światów: świata wartości dziecka ze światem wartości, jakim hołdują dorośli. Bohaterem tym jest ........................................
20. Bohatera utworu Antoina de Saint-Exupery’ego odznacza postępowanie nacechowane troską o los innych ludzi oraz gotowością poświęcenia interesów osobistych dla dobra społecznego (przeciwieństwo egoizmu). Postawę taką nazywam............................
21. Bohater jako student był zafascynowany ideałem pracy u podstaw i pracy organicznej, uważał, że jego zadaniem jako lekarza jest nieść pomoc najuboższym, oświecać, uczyć zasad higieny i zdrowego życia. W jego rozumieniu taką postawą przyczyniał się do ogólnego rozwoju narodu, który nie ma swojego państwa (Polska była wówczas pod zaborami). Swój wybór potwierdził, wyjeżdżając po studiach do Obrzydłówka i podejmując próbę realizacji ideałów. Początkowo był odważny, zdeterminowany (pomagał za wszelką cenę, mimo wszystko), pewny siebie. Pod wpływem niepowodzeń stał się uległy, bezwolny, wygodny. Wyrzekł się swoich młodzieńczych ideałów. Zapłacił za to nudą, poczuciem niespełnienia, wstrętem do samego siebie, wewnętrzną pustką.
Bohaterem tym jest ....................................z utworu .............................
22. Dlaczego Stanisławę Bozowską można nazwać „siłaczką”?
........................................
23. Zamiast pisać, opowiadał o tym przeżyciu ludziom - znajomym, przyjaciołom... Dopiero po niemal trzydziestu latach (utwór został wydany w 1970 r.) Autor doszedł do wniosku, że najlepszym sposobem zapisu tych tragicznych wydarzeń jest mowa potoczna, „gadania”.
Utworem tym jest ........................................
Autor to ........................................
24. Akcja noweli rozgrywa się w XIX wieku. Jej bohater to były powstaniec z 1830 r. (powstanie listopadowe), żołnierz Wiosny Ludów (1848). Za życia bohatera Polska pozostawała pod zaborami. Nie istniała na mapach świata. Los bohatera to los wielu emigrantów (Wielka Emigracja), którzy musieli opuścić kraj i już nigdy do niego nie powrócili.
Tytuł..............................autor.......................bohater........................
25. Zawarty przez młodych potajemny ślub to wyzwanie wobec obyczajów, obowiązku posłuszeństwa rodzicom, solidarności rodowej. Ale ich miłość jest wyższa ponad wszelkie ludzkie prawa, łamie normy i konwenanse. Nie ma jednak szans na szczęśliwe zakończenie. Splot niemożliwych do przewidzenia zdarzeń, niesprzyjających okoliczności doprowadza do katastrofy.
Bohaterami, o których mowa są................................,
z utworu.......................................autorstwa .................................
26. Ojciec traktuje dzieci jako dodatkowe i zbędne obciążenie dla swej kieszeni. Ich los mało go obchodzi.
Ten ojciec to .................... z utworu...................autorstwa.......................
Imiona dzieci to ............................. i ............................
27. Podaj trzy przykłady obyczajów średniowiecznych (rycerskich), które zostały opisane w„Krzyżakach”........................................
28. W utworze pojawiają się ważne słowa: „Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać”, które z opowieści czynią tekst o ludzkim życiu pełnym klęsk i zwycięstw. Bohater walczy o godne istnienie, pokonuje siły natury i swoje ludzkie słabości, uczy, że mimo poczucia pecha człowiek powinien mieć nadzieję na poprawę sytuacji i starać się zmienić swój los. Swą postawą, zachowaniem wskazuje na znaczenie w życiu optymizmu, wiary we własne siły, uporu w dążeniu do celu.
Jest to utwór........................................a bohaterem jest........................
29. Do której przypowieści pasują podane fragmenty. Połącz linią.
Każdemu bowiem, kto ma, będzie dodane, tak że nadmiar mieć będzie.
Temu zaś, kto nie ma, zabiorą nawet to, co ma. Przypowieść o miłosiernym Samarytaninie
Nauczycielu, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne? Przypowieść o talentach
Do każdego, kto słucha słowa o królestwie, a nie rozumie go,
przychodzi Zły i porywa to, co zasiane jest w jego sercu. Przypowieść o synu marnotrawnym
Przynieście szybko najlepszą szatę i ubierzcie go;
dajcie mu też pierścień na rękę i sandały na nogi! Przypowieść o Siewcy
30. Tren V J. Kochanowskiego oparty jest na pomyśle zestawienia przedwczesnej śmierci dziecka ze........................................
31. Do kogo mówi podmiot liryczny we fraszce „Na zdrowie”?........................................
32. „Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec” to fragment utworu , do którego nawiązuje tytuł książki „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego. Podaj tytuł i autora tego utworu........................................
33. Na czym polega Boża sprawiedliwość w wierszu „Sprawiedliwość” ks. Jana Twardowskiego? Odpowiedz jednym zdaniem........................................
34. Podaj tytuł i autora utworu lirycznego, który zawiera swoisty paradoks - blizny, kalectwo, ból poniesione dla kraju zostają uświęcone, nabierają szczególnego sensu.
........................................
35. Do kogo kieruje apostrofę C. K. Norwid w utworze „Moja piosnka II”?........................................
36. Podaj tytuł erotyku polskiego poety XX-lecia międzywojennego, który opisuje miłość zmysłową dwojga ludzi, skupiając się jednocześnie na ukazaniu jedności z przyrodą.
........................................
37. Utwór ten jest głosem, który staje w obronie „człowieka prostego” i niczym prorok zapowiada wymierzenie złoczyńcy sprawiedliwości. Tekst powstał w 1950 roku, a jego autor był wówczas na emigracji. Podaj tytuł i autora. ........................................
38. Imię podmiotu lirycznego cyklu wierszy Z. Herberta zdradza, że jest to osoba , dla której najważniejszą rolą życiową, najistotniejszym wyznacznikiem człowieczeństwa jest myślenie – zupełnie jak w maksymie Kartezjusza: Myślę, więc jestem. Jak brzmi imię osoby mówiącej w tych wierszach? ........................................
Podaj tytuł jednego wiersza z cyklu........................................
39. Życie człowieka jest kruche - niejedna rzecz przetrwa dłużej niż jej właściciel. Taka refleksja może wynikać z wiersza polskiej noblistki. Podaj tytuł i autora.
........................................
40. W kilku zdaniach zinterpretuj postawę podmiotu lirycznego w wierszu „Życie to nie teatr” E. Stachury........................................

41. Jako pierwszy dokonał przełomu romantycznego, który cechował zwrot ku ludowości, wyobraźni. Od wydania w 1822 r. jego Ballad i romansów datuje się polski romantyzm jako epoka literacka. Twórcą tym jest ........................................
42. Urodził się w Krzemieńcu 4 IX 1809 r. Jego ojciec, Euzebiusz, był poetą, krytykiem i profesorem liceum krzemienieckiego. Po jego śmierci matka, Salomea z Januszowskich, powtórnie wyszła za mąż za doktora A. Bécu, profesora Uniwersytetu Wileńskiego (prorosyjskie przekonania polityczne ojczyma nie pozostały bez wpływu na kontakty poety z Polakami na emigracji). Jest to ........................................
43. Po dwudziestu pięciu latach pracy literackiej stał się najpopularniejszym pisarzem polskim. W uznaniu jego zasług w 1900 roku obchodzono uroczyście jubileusz jego pracy twórczej, a społeczeństwo ofiarowało pisarzowi dworek w Oblęgorku pod Kielcami. Miarą popularności międzynarodowej jest fakt otrzymania przez twórcę w 1905 roku Nagrody Nobla.
Twórcą tym jest ........................................
44. Jest autorem m.in. pieśni, fraszek, utworu dramatycznego „Odprawa posłów greckich” oraz cyklu dziewiętnastu „Trenów”. Jest to ................................, tworzył w epoce zwanej ............................... .
45. W 1996 roku otrzymuje Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Jest to.....................
46. Poeta ten posługiwał się pseudonimami : „Jan Bugaj”, „Emil”, „Jan Krzyski”, „Krzysztof”, „Piotr Smugosz”, „Krzysztof Zieliński”, „Krzyś”. Mowa o ........................................
47. Swoim stylem życia i językiem uwodził rzesze młodych ludzi. Zmarł śmiercią samobójczą 39 lat temu. Mowa o ........................................

___________________________________________________________________

ODPOWIEDZI DO TESTU

1. „Dziady cz. II”, A. Mickiewicz.............................2p
2. Cześnik, Rejent, Milczek......................................3p
3. Antygona ........................................1p.
4. Kreon........................................1p.
5. „Balladyna” , J. Słowacki ........................................2p
6. Filona ........................................1p
7. Dziady ........................................1p
8. Duchy dzieci Bo słuchajcie i zważcie u siebie,
Że według Bożego rozkazu:
Kto nie doznał goryczy ni razu,
Ten nie dozna słodyczy w niebie
Duch Zosi Bo słuchajcie i zważcie u siebie,
Że według Bożego rozkazu:
Kto nie dotknął ziemi ni razu,
Ten nigdy nie może być w niebie
Widmo Zlego Pana Bo kto nie był ni razu człowiekiem,
Temu człowiek nic nie pomoże 3p
9. Balladyna ........................................1p
10. „Ikar”, J. Iwaszkiewicz, opowiadanie...................................3p
11. Zaczytał się, wyszedł na ulicę wprost pod karetkę Gestapo.................1p
12. A. Czechow, „Kameleon” (lub Śmierć urzędnika...) ..................................2p
13. „Kamienie na szaniec”, A Kamiński........................................2p
14. Mały sabotaż....................dywersja ........................................2p
15. „Kamizelka”, B. Prus........................................2p
16. Krzyżacy, H. Sienkiewicz ........................................2p
17. Skawiński, „Latarnik”........................................2p
18. Tadeusz Zawadzki – Zośka; Jan Bytnar – Rudy, Aleksy Dawidowski – Alek .....................3p
19. Mały Książę........................................1p
20. Altruizm........................................1p
21. Paweł Obarecki, „Siłaczka”........................................2p
22. Bohaterka była nieugięta w swoich postanowieniach, uparcie dążyła do wyznaczonego celu kosztem własnego szczęścia, zdrowia a później również i życia. Pragnęła szerzyć wiedzę wśród prostych ludzi. Pomagając im czuła się spełniona. Uważana przez nich za autorytet zyskiwała ich zaufanie i to dawało jej siłę do działania. Była wytrwała w swoich postanowieniach, nie chciała nikogo zawieść. Bozowska podejmowała wciąż nowe trudy życiowe. Ofiarowywała bezinteresowną pomoc- nie potrzebowała bogactw. Miała mocny charakter. Nie ulegała otoczeniu, miała wyznaczone cele i to czyniło ją mocną w oczach innych........................................2p
23. „Pamiętnik z powstania warszawskiego” , M. Białoszewski........................2p
24. „Latarnik”, Skawiński, H. Sienkiewicz ........................................3p
25. Romeo i Julia, „Romeo i Julia”, W. Szekspir........................................3p
26. Harpagon, „Skąpiec”, Moliera, Eliza, Kleant........................................4p
27. Za podanie przykładu obyczaju po 1 punkcie ........................................3p
28. „Stary człowiek i morze”, Santiago........................................2p
29. Każdemu bowiem, kto ma, będzie dodane, tak że nadmiar mieć będzie. Temu zaś, kto nie ma, zabiorą nawet to, co ma. Przypowieść o talentach
Nauczycielu, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne? Przypowieść o miłosiernym Samaryta -
ninie
Do każdego, kto słucha słowa o królestwie, a nie rozumie go, przychodzi Zły i porywa to, co zasiane jest w jego sercu. Przypowieść o Siewcy
Przynieście szybko najlepszą szatę i ubierzcie go; dajcie mu też pierścień na rękę i sandały na nogi! Przypowieść o synu marnotrawnym 4p
30. Ze ścięciem przez pomyłkę, przedwcześnie młodej oliwki przez zbyt gorliwego ogrodnika, usuwającego ciernie i pokrzywy........................................1p
31. Do zdrowia........................................1p
32. Juliusz Słowacki „Testament mój”........................................2p
33. Boża sprawiedliwość w tym wierszu polega na nierówności. ........................................1p
34. „ Święta miłości kochanej ojczyzny...” I. Krasicki........................................2p
35. Do Boga........................................1p
36. „W malinowym chruśniaku”, B. Leśmian........................................2p
37. „Który skrzywdziłeś” Cz. Miłosz........................................2p
38. Pan Cogito, Modlitwa PC podróżnika( Przesłanie PC, O dwu nogach PC)...........................2p
39. W. Szymborska, „Muzeum”........................................2p
40. Podmiot liryczny, prawdopodobnie mężczyzna, zajmuje stanowisko, że egzystencja ludzka nie jest kolorową maskaradą – Życie jest straszniejsze i piękniejsze jeszcze jest. Jego zdaniem życie posiada również ciemne strony, przez co czasami jest ono straszne. Dostrzega również, iż może być ono chwilami znacznie piękniejsze niż kolorowa maskarada. Jest ono czymś tak wspaniałym, że Wszystko przy nim blednie, blednie nawet sama śmierć.
Podmiot liryczny ma duszę na ramieniu, nikogo nie udaje, zawsze jest sobą. Przyznaje, że trudniej jest tak żyć, bo wiąże się to z wieloma cierpieniami. Mówi nawet: Cały jestem zbudowany z ran. Jednak to on żyje naprawdę, dlatego nie czuje się pokrzywdzony czy okaleczony. Co więcej, uważa, że to właśnie ta druga osoba, która przywdziewa różne maski jest kaleką........................................2p
41. A. Mickiewicz ........................................1p
42. J. Słowacki........................................1p
43. H. Sienkiewicz........................................1p
44. J. Kochanowski, renesans........................................2p
45. W. Szymborska........................................1p
46. K.K. Baczyński........................................1p
47. Edwardzie Stachurze........................................1p

O nas | Reklama | Kontakt
Redakcja serwisu nie ponosi odpowiedzialności za treść publikacji, ogłoszeń oraz reklam.
Copyright © 2002-2024 Edux.pl
| Polityka prywatności | Wszystkie prawa zastrzeżone.
Prawa autorskie do publikacji posiadają autorzy tekstów.