Mława moja mała ojczyzna - program własny

WPROWADZENIE

Najważniejszym celem w nauczaniu i wychowaniu dzieci niepełnosprawnych intelektualnie jest zapewnienie im optymalnych warunków do wszechstronnego rozwoju oraz uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym. W przypadku dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu umiarkowanym i znacznym szczególnie cenny jest każdy przejaw zainteresowania najbliższym regionem, historią, korzeniami, wydarzeniami kulturalnymi. Należy wzbogacać przeżycia wychowanków, a jednocześnie umożliwiać na każdym etapie edukacji bliższe poznanie walorów turystycznych, kulturalnych i krajoznawczych małej ojczyzny.
Opracowany program jest przeznaczony do realizacji dla uczniów gimnazjum, niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu umiarkowanym i znacznym, których kształcenie ogólne ma umożliwiać utrwalanie i poszerzanie zakresu posiadanej wiedzy dotyczącej środowiska lokalnego oraz nabywanie nowych umiejętności.
Realizacja programu przewidziana jest na rok szkolny 2015/2016 w ramach zajęć edukacyjnych – plastyka i technika.
Program umożliwia zaznajomienie uczniów z najbliższym środowiskiem, specyfiką swojego regionu, kształtowanie postaw patriotycznych, poznawanie przeszłości Polski w ścisłym powiązaniu z dziejami własnego regionu, przyczyniając się tym samym do podniesienia poziomu edukacji kulturalnej.

ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE PROGRAMU

Program „Mława – moja mała ojczyzna”, oparty jest na aktywnym zdobywaniu wiedzy przez wychowanka oraz na jego naturalnej ciekawości. Aktywizuje do spontanicznego poznawania najbliższego otoczenia, pomaga dostrzec walory mikroregionu, utrwala i poszerza wiadomości poprzez własne doświadczenia.
Program może być modyfikowany i uzupełniany w ciągu roku szkolnego.

TREŚCI PODSTAWY PROGRAMOWEJ

„Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych i gimnazjach”

4. Rozwijanie percepcji wzrokowej i spostrzegania:
1) podczas obserwacji rzeczywistości i na obrazkach;
3) przez wyszukiwanie różnic i podobieństw oraz zauważanie zmian w otoczeniu.
9. Poznawanie najbliższego otoczenia:
1) szkoły;
2) urzędów i innych instytucji;
3) placówek kulturalnych;
4) sklepów, punktów usługowych.
10. Poznawanie najbliższego środowiska społeczno-kulturowego:
1) aktywne uczestniczenie w różnych formach życia społecznego i kulturalnego;
3) wdrażanie do kulturalnego, społecznie akceptowanego sposobu bycia.
11. Twórczość artystyczna:
1) kontakt z dziełami muzycznymi, plastycznymi, filmowymi i teatralnymi;
2) aktywność muzyczna, plastyczna i taneczna;
12. Poznawanie przyrody:
1) zapoznawanie z różnymi środowiskami naturalnymi;
3) kształtowanie postaw proekologicznych w kontaktach z przyrodą.

TREŚCI EDUKACJI
UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU

RODZINA
Moja rodzina Tematyka zajęć Sposoby realizacji
Członkowie rodziny; stopnie pokrewieństwa, więzi pokoleniowe. Oglądanie fotografii rodzinnych.
Drzewo genealogiczne – wykonanie.
Zajęcia domowe poszczególnych członków – rysunek.
Obowiązki domowe. Tygodniowy plan zajęć.
Wspólne spędzanie wolnego czasu. Gdzie w moim mieście mogę rodzinnie wypoczywać/spędzać czas – wycieczka.
Ulubiona aktywność – rysunek.
Zajęcia członków rodziny. Czym się zajmują kobiety? Zawody charakterystyczne dla kobiet. Kim chcę zostać – kolorowanka.
Czym się zajmują mężczyźni? Zawody charakterystyczne dla mężczyzn – kolorowanka.
Czym się zajmują członkowie mojej rodziny? Nazywanie zawodów rodziców i czynności przez nich wykonywanych.
Kulturalne spędzanie czasu. W Bibliotece Miejskiej im. Bolesława Prusa. Lekcja biblioteczna. Przygotowanie wystawy prac plastycznych.
„Kultura w zasięgu ręki.” Oglądanie wystaw plenerowych; wystaw organizowanych przez Miejski Dom Kultury, Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej, lokalne galerie, biblioteki.
Kulturalnie zachowuję się w restauracji. Spotkanie integracyjne.
Tradycje świąteczne.
Tradycje uroczystości rodzinnych. Święta i uroczystości rodzinne. Przy wigilijnym stole – przygotowanie wigilii w klasie.
Moje urodziny – pieczemy ciasto w sali gospodarstwa domowego.
Wielkanoc – przygotowanie śniadania wielkanocnego.
Świąteczne dekoracje. Miejskie dekoracje – wycieczka.
Świąteczne dekoracje – wykonanie dekoracji świątecznych.
Wykonanie kartek świątecznych z życzeniami.
Przygotowanie prac plastycznych na wystawę w „Galerii 13”.
Świąteczne potrawy. Pieczenie pierników świątecznych.
Wielkanocna babka – pieczenie.
MIASTO MŁAWA
Mława – moje miasto. Tematyka zajęć Sposoby realizacji
Wycieczka po okolicy. „Spacer po Mławie” z regionalistą panem Januszem Dębskim.
Ulubione miejsce – malowanie farbami.
Mława – historia nazwy. Legenda o Muławie.
Wycieczka do parku miejskiego.
Muława – malowanie farbami.
Herb Mławy. Wykonanie herbu dowolną techniką.
Flaga Mławy. Wykonanie flagi dowolną techniką.
Hejnał Mławy. Wycieczka do centrum miasta. Słuchanie hejnału z wieży ratusza.
Moje miasto na mapie. Wskazywanie położenia miasta na mapie.
Bogactwo przyrody mojego regionu. Zwiedzanie wystawy w Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej – dział przyrodniczy.
Dokarmianie ptaków zimą.
Historia mojego miasta.
Historia regionu. Pamiątki z przeszłości. Zwiedzanie wystawy w Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej – dział historyczny.
Bitwa pod Mławą. „A więc wojna” – Mławskie Rekonstrukcje ’39 – wystawa fotograficzna zorganizowana przez Związek Twórców Ziemi Zawkrzeńskiej i Miejski Dom Kultury w Mławie.
„Mława wybuch II wojny światowej i okupacja 1939-45" - wystawa fotograficzna zorganizowana przez grupę nieformalną Mława – miasto zabytkowe.
Bohaterzy miasta. Zapalenie zniczy na grobach żołnierzy na cmentarzu parafialnym Św. Wawrzyńca.
Wycieczka na Kalkówkę – miejsca masowej zbrodni dokonanej przez Niemców na ludności Mławy.
Zabytki. „Drzwi do Mławy" – historia miasta na płótnie. Ratusz Miejski. Wycieczka.
Kościół Parafialny pod wezwaniem Św. Trójcy. Wycieczka.
Mławski Rynek. Kamienice secesyjne. Wycieczka.
Park Miejski im. Dąbrowszczaków. Wycieczka.
Moja wiedza o Mławie. Utrwalenie wiadomości. Wykonanie albumu „Mława – moja mała ojczyzna”.
Utworzenie gazetki.
Prace plastyczne.
HISTORIA MOJEJ SZKOŁY
Moja szkoła. Janusz Korczak Przybliżenie sylwetki patrona. Wykonanie gazetki.
Moja szkoła wczoraj i dziś. Oglądanie kroniki szkoły.
Pracownicy. Wywiad z pracownikami szkoły: „Czym się zajmuję?”
Adres mojej szkoły Utrwalenie adresu szkoły.
POSTACIE HISTORYCZNE ZWIĄZANE Z MŁAWĄ
Ważni ludzie. Ludzie zasłużeni. Zapoznanie z postaciami zasłużonymi dla regionu.
Spotkanie z ludźmi zasłużonymi dla regionu.

CELE EDUKACYJNE

Cel ogólny:

Wyrabianie u wychowanków więzi z najbliższym środowiskiem – „ich małą Ojczyzną”, poprzez poznawanie bogactw miejsc, w których żyją oraz rozwijanie zainteresowań historią i kulturą własnego środowiska i regionu

Cele szczegółowe

• Wzbudzanie szacunku do tradycji rodzinnych.
• Określanie własnej przynależności narodowej.
• Pobudzanie i wzmacnianie aktywnego udziału w życiu społeczności lokalnej.
• Ukazywanie walorów i specyfiki przyrody regionu.
• Zainteresowanie przeszłością regionu.
• Rozwijanie aktywności artystycznej i twórczości; umiejętne stosowanie różnych środków artystycznego wyrazu; aktywność plastyczna i techniczna; kontakt z dziełami plastycznymi, technicznymi.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA PO ZREALIZOWANIU PROGRAMU

Dział Oczekiwane osiągnięcia
Moja rodzina Nazywa członków bliższej i dalszej rodziny. Określa stopień pokrewieństwa z poszczególnymi członkami rodziny. Nazywa pełnione obowiązki domowe. Zna miejsca wspólnego wypoczynku z rodziną.
Zajęcia członków
rodziny Wymienia zawody charakterystyczne dla kobiet. Wymienia zawody charakterystyczne dla mężczyzn. Wie, czym, na co dzień zajmują się jego rodzice.
Kulturalne spędzanie
czasu Zna i stosuje zasady kulturalnego zachowania w miejscach publicznych. Uczestniczy w przygotowaniu prac plastycznych na wystawę.
Tradycje świąteczne.
Tradycje uroczystości
rodzinnych Wymienia święta i uroczystości rodzinne. Wykonuje dekoracje świąteczne, karty świąteczne. Dekoruje pierniki. Współdziała w przygotowaniu ciast świątecznych. Przygotowuje prace plastyczne na wystawę.
Mława – moje miasto Zachowuje bezpieczeństwo podczas pieszej wycieczki. Rozpoznaje i nazywa symbole miasta. Posiada podstawową wiedzę na temat miejscowości.
Historia mojego miasta
Historia regionu Zna ważniejsze wydarzenia z historii miasta. Zna i stosuje zasady zachowania w miejscach pochówku.
Moja szkoła Wie, kim był Janusz Korczak. Zna pracowników szkoły; identyfikuje ich ze stanowiskiem pracy. Zna adres szkoły.
Zabytki Wskazuje najważniejsze zabytki swojego regionu.
Moja wiedza o Mławie Wykonuje prace plastyczne związane ze swoją miejscowością. Uczestniczy w wykonaniu albumu „Mława – moja mała ojczyzna”.
Ważni ludzie Wymienia niektóre nazwiska ludzi zasłużonych dla miasta.
ZASTOSOWANE METODY I FORMY PRACY

W trakcie realizacji programu „Mława – moja mała ojczyzna” należy stosować zróżnicowane metody rozwijające umiejętności uczniów oraz ich samodzielność. Utrwalanie i poszerzanie wiedzy ułatwiają uczniowi: zorganizowane wycieczki, spotkania z zaproszonymi gośćmi, wykonywanie albumów, gazetek, prac plastycznych.
Metody obrazowe – oglądanie wystaw, obrazów;
Metody słowne – opowiadanie, opis; rozmowa kierowana;
Metody czynne – ekspresja plastyczna; ekspresja techniczna; organizacja wystaw prac; wycieczki.
Formy organizacyjne – praca zbiorowa, praca w grupach, praca indywidualna.

EWALUACJA PROGRAMU

W trakcie realizacji programu „Mława – moja mała ojczyzna” należy poddać monitorowaniu stopień realizacji celów. Uzyskane wyniki oceny przydatności i skuteczności programu będą analizowane i wykorzystywane do wprowadzania zmian. Ewaluacji będzie podlegała atrakcyjność programu, stosowane metody pracy oraz użyteczność programu w praktyce. Narzędziami zbierania informacji będą:
anonimowe ankiety dla rodziców, ankiety dla wychowanków, obserwacja, wytwory dzieci, gazetki ścienne.

ZAKOŃCZENIE

Utożsamianie się ze swoją miejscowością powinno odbywać się w sposób naturalny, poprzez obserwację, doświadczenia, przeżycia, związki emocjonalne z rodziną, miejscem zamieszkania, szkołą, najbliższą okolicą, regionem, ojczyzną. Program zakłada stosowanie różnorodnych metod szczególnie aktywizujących, które przyczynią się do zwiększenia zainteresowania swoim regionem. Opracowany program służy pomocą w kształtowaniu więzi emocjonalnych ze swoim miastem, wyposaża ucznia w podstawową wiedzę o regionie, a także aktywizuje poznawczo ucznia, rozwija jego zdolności twórcze, uwrażliwia na piękno. Opiera się przede wszystkim na osobistych doświadczeniach i związkach emocjonalnych z rodziną, szkołą, miastem, najbliższą okolicą, regionem i wreszcie ojczyzną. Działania edukacyjne mają zmierzać do zainteresowania dziecka zdobywaniem wiedzy o regionie, rozbudzić poczucie więzi emocjonalnej z ludźmi, przyrodą, historią regionu, zachęcać do uczestnictwa w życiu kulturalnym i inspirować twórczą ekspresję. Głównym źródłem wiedzy ucznia są osobiste doświadczenia zdobywane w trakcie jego poznawczej i twórczej aktywności oraz naturalnej ciekawości.

BIBLIOGRAFIA

Nikitorowicz Jerzy, „Kreowanie tożsamości dziecka”. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2005,

Bartoszewska Barbara, „Wprowadzenie dziecka w świat dziedzictwa kulturowego : program edukacji regionalnej dla klas I-III : program autorski / Barbara Bartoszewska, Barbara sadowiska”. Warszawa, Fraszka Edukacyjna, 2004.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Dz.U. z 2012 poz. 977 (Załącznik nr 3)

NETOGRAFIA

www.mlawa.pl
http://mlawainfo.pl/historia-miasta/
http://www.sztetl.org.pl/pl/article/mlawa/3,historia-miejscowosci/
http://www.powiatmlawski.pl/1250,zabytki.html
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/search,1,-1,-1,930696,-1,-1,-1.html