"Poznajemy składniki pogody i sposoby ich pomiaru". Konspekt lekcji przyrody lub geografii

CELE LEKCJI:

Ogólne:

• poznanie składników pogody i sposobów ich pomiaru,
• poznane jednostek pomiarowych,
• doskonalenie umiejętności współpracy w grupie.

Operacyjne:

Uczeń zna:
• definicję pogody,
• składniki pogody,
• przyrządy do ich pomiaru,
• jednostki pomiarowe składników pogody

Uczeń rozumie:
• na czym polega zmienność składników pogody w czasie i miejscu,
• dlaczego ludzie używają określenia „ nie ma pogody”

Uczeń potrafi:
• rozpoznać przyrządy służące do pomiaru składników pogody,
• omówić budowę przyrządów,
• odczytać temperaturę powietrza w klasie,
• nazwać kierunek wiatru,
• odczytać wartość ciśnienia atmosferycznego,
• rozróżnić rodzaje zachmurzenia,
• nazwać opady i osady atmosferyczne.

FORMY PRACY:

• indywidualna,
• grupowa,
• zespołowa.

METODY:

• Programowane: z użyciem komputera i tablicy multimedialnej (prezentacja multimedialna i film edukacyjny).
• Praktyczne: odczytywanie pomiarów temperatury i ciśnienia atmosferycznego.
• Eksponujące: pokaz budowy i działania przyrządów.
• Aktywizujące: burza mózgów, zadania z luką (tabelka), praca wg instrukcji.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

• komputer, rzutnik multimedialny, tablica multimedialna, prezentacja multimedialna pt. ”Poznajemy składniki pogody i sposoby ich pomiaru”, film edukacyjny pt.” Pomiary składników pogody”,
• przyrządy: termometr meteorologiczny, barometr, higrometr, model wiatromierza, ilustracja deszczomierza,
• kartki z hasłami do rozwiązania krzyżówki,
• instrukcje do pracy w zespołach,
• tabelka do indywidualnego uzupełnienia,
• zeszyt przedmiotowy, podręcznik.


PRZEBIEG LEKCJI:

Faza wprowadzająca:

1. Czynności organizacyjno – porządkowe.
2. Nawiązanie do tematu lekcji – rozwiązanie krzyżówki (załącznik nr 1).
3. Zapoznanie z celami lekcji (poznanie definicji pogody, jej składników, przyrządów służących do ich pomiaru oraz jednostek pomiarowych).
4. Przedstawienie tematu zajęć.

Faza realizacji:

1. Ustalenie definicji „POGODY”:

• Na podstawie własnych obserwacji i telewizyjnych prognoz pogody uczniowie podają skojarzenia z hasłem POGODA - burza mózgów.
• Porządkują skojarzenia i ustalają definicję pogody.
• Na zakończenie nauczyciel wyświetla slajd z definicją pogody.

2. Ustalenie składników pogody.

Uczniowie na podstawie obserwacji pogody za oknami klasy oraz telewizyjnych prognoz pogody podają nazwy składników pogody:
• temperatura powietrza,
• zachmurzenie,
• opady i osady atmosferyczne,
• wilgotność powietrza,
• ciśnienie atmosferyczne,
• siła i kierunek wiatru.

3. Omówienie budowy i działania przyrządów do pomiaru składników pogody.

Podział uczniów na zespoły. Zespoły pracują według instrukcji (załącznik nr 2): podają nazwę przyrządu do pomiaru przydzielonego składnika pogody, opisują jego budowę i zasadę działania, podają jednostkę pomiarową.

Następnie liderzy zespołów prezentują wykonane zadanie na forum klasy:
• grupa 1 – termometr do pomiaru temperatury,
• grupa 2 ¬- własne oczy do oceny zachmurzenia.
• grupa 3 - deszczomierz do pomiaru opadów i osadów atmosferycznych,
• grupa 4 - higrometr do pomiaru wilgotności powietrza,
• grupa 5 - barometr do pomiaru ciśnienia atmosferycznego,
• grupa 6 - wiatromierz do pomiarów siły i kierunków wiatru,

Po wystąpieniach liderów krótkie prezentacje multimedialne, przedstawiające przyrządy do pomiaru składników pogody i ich jednostki pomiarowe, mające na celu utrwalenie prezentowanych przez zespoły informacji.

Faza podsumowująca:

1. Obejrzenie filmu edukacyjnego pt. „Pomiary składników pogody”.
2. Uzupełnianie tabelki dotyczącej składników pogody, jednostek pomiarowych i przyrządów do ich pomiaru – praca indywidualna uczniów dostosowana do ich predyspozycji i umiejętności ( załącznik nr 3).
3. Zadanie pracy domowej – dokończenie rozpoczętej w klasie tabelki.
4. Ocena pracy uczniów na lekcji pod kątem aktywności, zaangażowania w pracy zespołowej oraz poprawności wykonanych zadań.

ZAŁĄCZNIK 1

HASŁA do krzyżówki

1. Zamiana wody w lód.
2. Zamiana wody w parę wodną.
3. Woda wrze w temperaturze 100 C podczas ................... .
4. Zamiana lodu w wodę.
5. Woda w stanie stałym.
6. Zamiana pary wodnej w wodę.

ZAŁĄCZNIK 2

INSTRUKCJE DLA ZESPOŁÓW:

GRUPA I

Składnik pogody - TEMPERATURA POWIETRZA
Na podstawie termometru i informacji z podręcznika str. 59 odpowiedz na pytania :

1. Przyrząd do pomiaru temperatury to ........................................
2. Termometr składa się z ........................................ i ........................................ z ................................. , która pod wpływem ciepła rozszerza się .
3. Jednostką temperatury powietrza jest ............ ........................... .
4. Temperatura może być .............................. albo .............................. .
5. Aktualnie temperatura w klasie wynosi ............. C.

GRUPA II

Składnik pogody - ZACHMURZENIE
Na podstawie podręcznika str. 67 i tego co widać za oknem odpowiedz na pytania :

1. Przyrząd do pomiaru zachmurzenia to:........................... ...................... .
2. Jednostką pomiarową zachmurzenia są ........................................ .
3. Zachmurzenie może być ............ , ............... , ............ , ........................ ,
albo może być ............ zachmurzenia.
4. Aktualnie za oknem jest zachmurzenie ........................................ .

GRUPA III

Składnik pogody – OPADY I OSADY ATMOSFERYCZNE
Na podstawie podręcznika str. 68 i 69 i ilustracji odpowiedz na pytania :

1. Przyrząd do pomiaru opadów i osadów to ........................................
2. Deszczomierz składa się z : ............ w kształcie ............................. otwartego u .................. . W jego wnętrzu znajdują się ..................... i ........................... na ..................... . Zebraną wodę przelewa się do ..................... z ....................... i odczytuje się wielkość opadów.
3. Jednostką pomiarową opadów i osadów są ........................................ .

GRUPA IV

Składnik pogody – WILGOTNOŚĆ POWIETRZA
Na podstawie przyrządu odpowiedz na pytania :

1. Przyrząd do pomiaru wilgotności powietrza to : ........................ .
2. Higrometr składa się z : ............ ze ............... i ........................ .
3. Jednostką pomiarową wilgotności powietrza są ...............................

GRUPA V

Składnik pogody – CIŚNIENIE ATMOSFERYCZNE
Na podstawie przyrządu, rysunku i tekstu w podręcznika str. 71 odpowiedz na pytania :

1. Przyrząd do pomiaru ciśnienia atmosferycznego to ............................
2. Barometr składa się z: .................. ze .................. i ................... .
3. Jednostką pomiarową ciśnienia atmosferycznego jest
........................................ .
4. Aktualnie ciśnienie atmosferyczne w klasie wynosi ..................... hPa .

GRUPA VI

Składnik pogody – PRĘDKOŚĆ I KIERUNEK WIATRU
Na podstawie modelu i podręcznika str.72 i 73 odpowiedz na pytania :

1.Przyrząd do pomiaru kierunku i prędkości wiatru to: ........................... .
2.Wiatromierz składa się z:
części nieruchomych : ..................... i .................. .............................. ,
części ruchomych : ........................................ i .....................................
do pomiaru ........................... wiatru.
3.Jednostką pomiarową prędkości wiatru jest ............... na .................. lub ........................... na .............................. .
4.Nazwa wiatru pochodzi od ........................ , z którego ........................ wiatr.

ZAŁĄCZNIK 3

Na podstawie uzyskanych informacji uzupełnij tabelkę:

SKŁADNIK POGODY PRZYRZĄD DO POMIARU JEDNOSTKA POMIAROWA

temp. powietrza stopień Celsjusza

własne oczy procenty (%)

ciśnienie atmosf. hektoPascal (hPa)

opady i osady deszczomierz

higrometr włosowy procent (%)

prędkość i kierunek m/s lub km/h wiatru