Terapia przez ruch - scenariusze zajęć do programu autorskiego

PROGRAM "TERAPIA PRZEZ RUCH” OPRACOWANY DO PRACY Z DZIEĆMI W PRZEDSZKOLU ORAZ DLA DZIECI ZE SZKÓŁ SPECJALNYCH

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ:

I.Scenariusz zabaw i ćwiczeń ruchowych z zastosowaniem metody twórczej gimnastyki rytmicznej M.A. Kniessów.
Temat: Zabawy ze wstążkami.

Zadania główne:
-kształcenie zręczności manualnej
-wyrabianie jak największej ruchomości w stawach
-kształcenie kondycji ruchowej, lekkości, wdzięku, płynności

Środki dydaktyczne: po dwie wstążki dla dziecka, płyta cd z rytmiczna melodią

Przebieg zajęć:

1.Marsz po obwodzie koła w rytm muzyki:
Ćwiczenia ramion, wznoszenie rak do góry i w dół, w bok z manipulowaniem wstążką, krążenie ramion do przodu i do tyłu.
2.W pozycji leżącej na plecach i na brzuchu wystukiwanie rytmu do podanego przez nauczycielkę na instrumencie perkusyjnym.
3.,, Drzewa w lesie”- w klęku swobodna improwizacja ruchowa w rytm muzyki.
4.W kole-zwrot twarzą do środka koła i wymachy wstążkami w rytm muzyki, wymachy w przód i tył, wstążki do podłoża ( kolana prosto) , dotykanie przyborem do zgiętego kolana w staniu na jednej nodze.
5. W siadzie płaskim –skłony i skręty na lewo i na prawo, na wprost z wymachem szarf w rytm muzyki.
6.Zabawa ,,Koniki”- w jednej ręce szarfa imituje koński ogon, a w drugiej bat. Konik niecierpliwi się, grzebie nóżką, poganiany batem biegnie kłusem, cwałem, a następnie zwalnia bieg i staje – w rytm muzyki.
7.W leżeniu na placach- przekładanie przyboru z ręki do ręki pod wzniesioną nogą, po czym zadawanie nim ciosów ( tak jak w walce na szpady) wg podanego rytmu.
8.W staniu –ramiona wyciągnięte do przodu: ćwiczenia nadgarstka, skręty dłoni do wewnątrz i na zewnątrz z muzyką.
9.Bieg z obrotami i podskokami w rytm muzyki, po czym ułożenie wstążki na podłodze i okrążenie jej z dotykaniem palcem lewej , prawej ręki.
10.W podanym rytmie marsz z tworzeniem wielkiego koła, w środku którego znajduje się nauczycielka: przybliżanie się wszystkich ćwiczących do środka i oddalanie się( cały czas manipulując przyborami).
11.Pożegnanie-głęboki skłon do przodu z wymachem ramion do tylu .Marsz ze złożeniem przyborów.


II.Scenariusz zajęć edukacyjnych z wykorzystaniem metody Weroniki Sherborn i Carla Orfa.
Temat: Ćwiczmy razem.

Cele:
-wspomaganie rozwoju dziecka poprzez ruch oraz kontakt emocjonalny i fizyczny
-dzielenie przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywanie kontaktów z nimi, umiejętność współpracy z partnerem
-wytworzenie pogodnego i radosnego nastroju
-budzenie zamiłowania do ruchu przy muzyce

Pomoce dydaktyczne:
odtwarzacz Cd, płyty- ,,muzyka relaksacyjna” ,, tańce w kręgu”, bębenek, tamburyno, gazety,
kosz plastikowy, medale papierowe ,, Super sportowca”

Przebieg zajęć:

1.Witanie się różnymi częściami ciała. Dzieci i nauczyciele chodzą po sali w różnych kierunkach i witają się z napotkaną osobą różnymi częściami ciała, wymieniając między sobą
,, dzień dobry” najpierw wg propozycji nauczycielki ( palce wskazujące, palce małe, łokcie) a następnie wg własnych pomysłów. Ćwiczeniom towarzyszy muzyka.
2.Wyczuwanie kolan-maszerowanie, bieganie z podnoszeniem kolan wysoko.
3.Wyczuwanie pośladków-siedząc kręcenie się w kółko na pośladkach
4.Pokonywanie oporu-plecy. Partnerzy siadają do siebie tyłem z nogami ugiętymi. Poznają wzajemnie swoje plecy .Popychają się plecami starając się pokonać opór na przemian raz jedna raz druga osoba.
5.Rowerek-siad płaski naprzeciw siebie, ręce z tylu podparte. Partnerzy dotykają się stopami i na przemian naciskają stopami. Potem wykonują mostek unosząc złączone stopami nogi do góry.
6.Hustawka.Partnerzy trzymając się za ręce wykonują przysiady naprzemienne.Raz kuca jedna, raz druga osoba.
7.Masaż.Dorosły leży na podłodze, a dziecko masuje jego ciało, po chwili zmiana. Muzyka relaksacyjna.
8.Relaks-tańczące ciało. W rytmie muzyki tańczą poszczególne części ciała: ręce, głowa, ramiona, nogi., biodra i na koniec całe ciało.
9. ,,Zepsute roboty”- przy muzyce wszyscy poruszają się po sali chodząc na sztywnych nogach. Na przerwę w muzyce zatrzymują się w bezruchu.
10.Tunel-wszyscy dorośli tworzą tunel stojąc jeden za drugim z rozszerzonymi nogami. dzieci po kolei przechodzą przez tunel na czworakach. Następnie dorośli tworzą tunel w klęku podpartym, a dzieci czołgają się w na brzuchu.
11.Ciągnięcie za kostki. Dzieci leżą na plecach, a dorosły ciągnie po sali trzymając dziecko za kostki.
12.Ciagnięcie za przeguby rąk leżącego na plecach.
13.Turlanie.Dorosli turlają dzieci po swoich nogach.
14.,,Konik”.Dorosli klękają ( klęk podparty)i biorą na barana dziecko, poruszają się po sali w różnych kierunkach.
15.Odklejanie od podłogi. Najpierw dorośli naśladują smarowanie klejem stop i dłoni, a następnie kucają na podłogę. Dziecko stara się oderwać od podłogi najpierw ręce, a potem nogi. Zmiana ról.
16.Kołyska.Uczestnicy siedzą na podłodze .Dzieci znajdują się między nogami dorosłych. Nauczyciel naśladuje kołyskę obejmując dziecko. Buja z boku na bok, kołysze.
17. Zabawa z gazetami. Wszyscy biorą gazety i składają je na pól. Przy dźwiękach muzyki naśladują to co nauczycielka podpowiada: kładziemy gazetę na dłoni uniesionej wierzchnią częścią do góry-kelner niesie tacę z napojami. Gazetę kładziemy na głowie-Arabka niesie kosz z zakupami. Jesteśmy na wycieczce w gorących krajach-robimy z gazety wachlarz i się wachlujemy. Następnie zwijamy z gazety kulę i rzucamy w partnera, chwytamy, turlamy.
18.Rzuty kulami do celu. Wszyscy poruszają się w kole w rytmie muzyki, w środku koła stawiamy kosz i wrzucamy papierowe kule do kosza po usłyszeniu uderzenia w bębenek.
19.Podziękowanie wszystkim za wspólną zabawę i wręczenie każdemu uczestnikowi medalu ,, Super Sportowca”.


III.Scenariusz zajęć wg metody „DOBREGO STARTU” zaadaptowanej dla polskich nauczycieli przez Martę Bogdanowicz.

Temat: Jedzie pociąg

Cele-
-poprawa koordynacji wzrokowo - słuchowo - ruchowej
-przedłużenie czasu koncentracji uwagi
-wdrożenie do ćwiczeń grafomotorycznych

Pomoce dydaktyczne- odtwarzacz cd , płyta „Popularne piosenki dziecięce” nagranie tańca Zorby, tacki z kaszą manną, kartki papieru, kredki, woreczki z gorczycą do ćwiczeń.

Przebieg zajęć-

1. Powitanie -w celu zawiązania grupy, stworzenia przyjaznej atmosfery wszyscy witają się głośno ,po czym swobodnie przemieszczając się po sali w rytm dowolnej piosenki dziecięcej każdy z każdym wita się przez podanie dłoni, piękny ukłon, następnie przez rytmiczne uderzanie w dłonie w parach z każdą napotkaną osobą na sali.
2. Rozgrzewka -w celu przygotowania ciała i głosu do ćwiczeń prowadzący inicjuje tradycyjną zabawę w kole do piosenki „Stary niedźwiedź”, „Mam chusteczkę haftowaną” lub
inną dobrze znaną dzieciom.
3. Zapowiedź nowego tematu-prowadzący nawiązuje dialog z dziećmi np. pyta o samopoczucie, pogodę ,nastrój itp. Mówi n.p - Cieszę się ,że się dziś dobrze czujecie bo chcę was zabrać w podróż do pewnego pięknego kraju, gdzie zawsze jest dużo słonka a ludziom chce się śpiewać i tańczyć, Ten kraj nazywa się Grecja. Za chwilę zatańczymy narodowy taniec Greków - Zorbę, ale najpierw musimy pojechać do Grecji. Czym się tam dostaniemy? Dzieci podają propozycje , po czym ilustrują ruchem podróż statkiem, samolotem, samochodem.
4. Zabawa muzyczno- ruchowa „Pociąg”- dzieci ustawiają się w pociąg tworząc wężyk i w rytm odpowiedniej piosenki śpiewając bawią się przez chwilę w pociąg ,po czym siadają na dywanie lub specjalnych matach do ćwiczeń.
5. Ćwiczenia rytmiczne koordynacji słuchowo ruchowej- każdy uczestnik dostaje jeden woreczek z gorczycą do ćwiczeń(mały, pozwalający się utrzymać w dłoni) i kładzie go z przodu przed sobą, a następnie śpiewając po woli piosenkę „Jedzie pociąg” wystukuje jej rytm na woreczku poprzez różne warianty np. zewnętrznym brzegiem dłoni ,jednym ,lub wieloma palcami z przemieszczeniem z lewej strony woreczka na prawą(ważne ,gdyż jest to kierunek pisania)
6. Ćwiczenia grafomotoryczne -połączenie aktywności słuchowo - ruchowo - wzrokowej.
Kreślenie schematu szyn z jednoczesnym śpiewaniem tekstu piosenki „Jedzie pociąg” na tackach z kaszą manną lub w piasku, co daje możliwość częstych powtórzeń i nabierania biegłości. Następnie kreślenie schematu szyn w powietrzu palcem a później na arkuszu papieru, najpierw dużym , później mniejszym formacie, Ćwiczenie to pomaga w nauce pisania literki „H” „T” „I „oraz wyrabia sprawność grafomotoryczną.
Graficzne znaki literopodobne kreślimy w następującej kolejności :

Jedzie (stawiamy poprzeczną linię z góry w dół)

Pociąg (stawiamy drugą taką samą linię obok)

Z da..(Stawiamy poziomą linię nad dwoma poprzecznymi, u góry)

..le ka( Stawiamy poziomą linię na dole pod poprzecznymi)

resztę tekstu kreślimy podobnie cały czas śpiewając
7. Nauka kroków tańca Zorby- wolno, rytmicznie stawiamy jeden krok w bok w kole , prawą nogą w prawą stronę. Lewą nogą przed prawą przekładamy również w prawą stronę , po czym znów jeden zwykły krok w prawo od prawej nogi i lewą nogę przekładamy tym razem z tyłu za nogą w prawą stronę .Gdy tempo zmieni się na szybkie wykonujemy rytmiczne podskoki z zaakcentowaniem pracy kolan, najpierw w miejscu, później w obrocie w prawo i w lewo . Następnie dalej przy szybkim tempie podskokami (raz lewą raz prawą nogą na przemian ) poruszamy się do środka koła a gdy jesteśmy w środku unosimy jedno kolano, następnie w taki sam sposób poruszamy się z powrotem na obrzeże koła po czym znów unosimy kolano , ale tym razem drugie. Przy bardzo szybkim tempie jedynie maszerujemy w miejscu klaszcząc rytmicznie.
8. podsumowanie treści zajęć - zakończenie- dzieci odpowiadają na pytania prowadzącego dotyczące treści zajęć np. w jakim kraju byliśmy ?jak tam pojechaliśmy ? jak nazywa się popularny w tym kraju taniec. Prowadzący poleca aby stojąc w kole na wzajem nakreślili sobie schemat szyn kolejowych palcem na plecach, po czym tworząc pociąg ze śpiewem opuszczają salę.


IV.Scenariusz zajęć prowadzonych metodą CHOREOTERAPII , wzbogaconych o elementy PEDAGOGIKI ZABAWY i DRAMY.

Temat: W ogrodzie Pani Jesieni

Cele
-odreagowanie i bezpieczne wyrażenie lęków, złych emocji
-pobudzenie do działania i zróżnicowanej aktywności
-wielozmysłowa stymulacja

Pomoce dydaktyczne -odtwarzacz CD, płyty z muzyką marszową, spokojną, nieco tajemniczą ,oraz piosenka o tematyce jesiennej.

Przebieg zajęć-
1. Powitanie-
-odśpiewanie piosenki powitanki, ćwiczenia wstępne z zaangażowaniem głosu . Wdechy przez nos, wypuszczanie powietrza ustami,(do trzech razy, powyżej trzech hiperwentylacja) z jednoczesnym unoszeniem rąk coraz wyżej za każdym wdechem i syczeniem jak wąż lub śmiechem podczas wydechu.
2. Integracja grupy-stworzenie pozytywnych relacji. Każdy wybiera sobie jedną osobę w kole do której się uśmiechnie, powie szeptem „dzień dobry” , pomacha ręką . Nie zmieniając miejsca w kole witamy się z kolegą stojącym, lub siedzącym z prawej strony, później z następnym i próbujemy dotknąć osoby jak najdalej siedzącej , na ile nam pozwala długość ręki.
3. Spacer do ogrodu Pani Jesieni-
w rytm odpowiedniej muzyki idziemy po kole tupiąc nogami, wyklaskując rytm , angażujemy do ruchu po kolei poszczególne części ciała, tak że na koniec ćwiczenia rusza się jednocześnie całe ciało.
Pada deszcz i robimy ilustrujące ten stan pogody masażyki. Najpierw pada na głowę, potem na ramiona, ręce, nogi ,plecy kolegi/koleżanki obok. Otrząsamy się z zimna , strząsamy wodę po kolei z części ciała, z pleców sobie wzajemnie. Cały czas poruszając się zgodnie z rytmem i charakterem muzyki skaczemy przez kałuże, idziemy po kolana w wodzie, chochlik rozsypał cukierki, więc idziemy tak aby ich nie podeptać. Chochlik rozlał klej, więc z trudem odrywamy stopy od podłoża, idziemy po wąskiej kładce, wchodzimy do jaskini(schylamy się a potem idziemy w kucki), jest ciemno, dłonie odnajdują wąskie ściany...(w tym ćwiczeniu uruchamiamy wyobraźnię i w miarę możliwości angażujemy uczestników wykorzystując ich pomysły)
4. W jesiennym ogrodzie
Wchodzimy do ogrodu i przechodzimy na palcach, bardzo ostrożnie obok jaskini niedźwiedzia, który szykuje się do snu. Czujemy jak ogrzewa nas jesienne słonko(masażyk na policzkach kolistymi ruchami) Wdychamy świeże jesienne powietrze po deszczu. Tańczymy taniec spadających liści wirując schodzimy na coraz niższe poziomy aż powoli opadamy na ziemię i przez chwilę odpoczywamy. Powtarzamy to ćwiczenie kilkakrotnie. Obserwujemy odlatujące ptaki , po czym tańczymy taniec ptaków w/g własnej improwizacji lub stosujemy ćwiczenie „Stado ptaków” podane poniżej. Idziemy opierając się znacznej wichurze, głosem naśladujemy wietrzyk , tupaniem o podłogę burzę, ruchem pokazujemy uginające się drzewa. Uciekamy pod dach, aby ogrzać się przy kominku, Zasypiamy w miękkim fotelu.
5. Sen o ciepłych krajach
W tej części zajęć uczymy konkretnego tańca (najprostsze lub znacznie uproszczone, zmodyfikowane kroki, ruchy) Może to być taniec latynoamerykański , hawajski taniec Hula, grecka Zorba lub inny. Może to być swobodna improwizacja do orientalnej muzyki.
6. Zajęcia końcowe. Rozmowa na temat wyprawy i jesieni. Dzieci mogą podzielić się swoimi wrażeniami, wypowiedzieć się na temat -jak się czuły, co im się najbardziej podobało. Dla umocnienia więzi grupy , która razem przeżywała pewną przygodę w kole można przekazać sobie „iskierkę” poprzez uścisk dłoni, zrobić „falę” z rąk, zagrać w „głuchy telefon”. Na zakończenie wspólnie odśpiewujemy tzw. piosenkę na pożegnanie.


V.Zajęcia terapeutyczne w grupie, improwizacja taneczno-ruchowa, wprawki taneczne propozycje ćwiczeń:

-Taniec zapoznaniec- W kole każdy uczestnik po kolei wymyśla jeden nieskomplikowany ruch po czym prezentuje go grupie wypowiadając swoje imię, pozostali uczestnicy zabawy powtarzają jak najdokładniej ten ruch oraz imię (wtedy gdy grupa się nie zna)
Przykładem ruchu może być : kiwanie głową, dowolny ruch ręką, lub nogą, podskok, , , wzruszenie ramionami , obrót itp.
-Balon-ćwiczenie przeznaczone jest dla dwóch osób-jedna jest osobą prowadzącą balon za pomocą niewidzialnego sznurka, druga osoba jest prowadzona, koncentruje się na ruchach osoby ciągnącej sznurek. Każde ćwiczenie wykonane w parach musi być wykonane dwukrotnie, musi nastąpić zmiana ról. Istotną rolę w tym ćwiczeniu odgrywa współdziałanie dwóch osób i wzajemne dopasowanie do siebie ruchów.

-Rzeźbiarze- ćwiczenie do wykonania w parach . Jedna osoba jest rzeźbiarzem ,druga materiałem rzeźbiarskim -gliną. Najpierw rzeźbiarz ugniata glinę czyli masuje ugniatając po kolei całe ciało partnera .Gdy glina jest gotowa wówczas nadaje rozluźnionemu, nieco bezwładnemu ciału partnera dowolny, wymyślony przez siebie kształt. Rzeźbi w ten sposób całe ciało, poszczególne jego partie. Powstałe w ten sposób rzeźby stoją nieruchomo, natomiast rzeźbiarze spacerują po „Ogrodzie rzeźb” podziwiając wzajemnie swoje prace. Następnie zachodzi zmiana ról. Ćwiczenie to sprzyja doświadczeniu własnego ciała w ruchu i bezruchu, oraz daje możliwości twórczego działania.

-Taniec rzeźb- ćwiczenie to przeprowadzamy w parach. Jedna osoba staje nieruchomo w określonej pozycji, zadaniem drugiej osoby jest dopasowanie się do figury już istniejącej.
Następnie zachodzi zmiana , osoba pierwsza zmienia figurę i druga znów dopasowuje się do pierwszej. Ćwiczenie to wpływa na rozwój kreatywności, przełamanie barier dotykowych i zaufanie.

-Manekin- ćwiczenie w parach lub kilkuosobowych grupach. Jedna osoba jest tzw. manekinem, słucha poleceń za pomocą dotyku, porusza się w taki sposób, w jaki nakazuje druga osoba-osoba prowadząca. Przykład-uczestnik lekko dotyka uda manekina i jest to znak, że pod wpływem dotyku ciało w tym miejscu powinno się odkształcić w miarę możliwości ruchowych i anatomicznych. Za pomocą tego ćwiczenia wyrabiamy umiejętność współpracy, odpowiedzialności grupowej oraz koncentracji.

-Trzy piłki- ćwiczenie polega na trafnym podawaniu najpierw jednej piłki poszczególnym osobom siedzącym w kole, następnie dorzucamy drugą piłkę a po chwili trzecią. Ćwiczenie wpływa na poprawę koordynacji -wzrokowo-ruchowej.

-Lustrzane odbicia-w parach wybieramy osobę prowadzącą, druga ją naśladuje, ruch to nie tylko ręce-możemy wykorzystać większą część naszego ciała oraz różne jego ustawienia np. ruchy na najniższym poziomie-blisko ziemi, lub przeciwnie -wysoko, gdy ciało jest uniesione , stoimy na palcach z rękami wyciągniętymi ku górze. Na początku zaleca się wykonywanie ćwiczenia w bardzo wolnym tempie, do spokojnej muzyki, w skupieniu. Ćwiczenie sprzyja koncentracji, koordynacji wzrokowo-ruchowej, wyciszeniu.

-Budowa pomnika- po kolei wszyscy uczestnicy budują pomnik. Najpierw jedna osoba staje nieruchomo w określonej figurze, następnie dołączają do niej kolejne osoby.
Ćwiczenie to wpływa na integrację grupy.
-Zabawa w węża- najpierw wszyscy uczymy się wierszyka:

Idzie wąż wąską dróżką
Nie porusza żadną nóżką
Poruszałby gdyby mógł
Lecz on przecież nie ma nóg

Cała grupę dzielimy na cztery podgrupy. Pierwsza mówi cały wierszyk, druga powtarza: idzie wąż, idzie wąż, trzecia syczy, a czwarta naśladuje ruchy węża.

-Spadochron ( folia malarska)- ćwiczenie polega na różnego rodzaju podnoszeniach spadochronu przez uczestników zajęć. Po spadochronie uczestnicy mogą przechodzić w dowolny sposób Można przechodzić pod uniesionym spadochronem, wykonując przy tym różne figury. Do tego ćwiczenia stosujemy określoną muzykę. Ćwiczenie rozwija pomysłowość, daje możliwość pracy twórczej z rekwizytem, który sam podpowiada rozwiązania ruchowe.

-Taniec z małą chustą(rozwijanie)-każda osoba w grupie dostaje małą chustę, którą zamyka w dłoni, po czym „zasypia” zwijając ciało w kłębek blisko ziemi. Prowadzący puszcza
spokojną muzykę .Utwór powinien się składać z powtarzających się fraz (zdań muzycznych) w czasie których kolejno rozwijają się poszczególne części ciała a na samym końcu chusta w dłoni. Jest to częsty motyw tańca opowiadającego o rozwijaniu się , budzeniu, rozkwitaniu, odnosi się wyraźnie do świata przyrody, cyklicznego jej charakteru . Ćwiczenie szczególnie proponowane na zajęcia w okresie wiosennym.

-Stado ptaków (cienie)- większą grupę dzielimy na kilka mniejszych ok. 5 - 7 osób, które w rozsypce ustawiają się z twarzami zwróconymi w tę samą stronę np. do najbliższej ściany. Osoba najbardziej wysunięta ,z przodu pełni funkcję lidera i dyktuje ruch, który pozostali uczestnicy zabawy powtarzają do momentu gdy lider nie zmieni położenia względem ścian czyli nie wykona obrotu np. o 90% w prawo .Wówczas rolę lidera przejmuje osoba , która w danym ustawieniu znajduje się na czele. Taki taniec przypomina stado ptaków i doskonale nadaje się do zajęć w okresie jesieni.

-Stop klatka- uczestnicy zabawy poruszają się w rytm muzyki swobodnie po całej sali. Gdy prowadzący nagle wyłączy dźwięk stają nieruchomo zatrzymując aktualnie wykonywany ruch, po czym wykonują ostatni ruch w różnych wariantach np. w zwolnionym tempie, od tyłu itp. Ćwiczenie powtarza się wielokrotnie. Ćwiczenie to m.in. kształtuje pamięć ruchową.

-Malarze-uczestnicy zabawy stoją na obrzeżu koła twarzami zwróceni do jego środka. Prowadzący poleca by zamknęli oczy i wyobrazili sobie obraz, bądź konkretny przedmiot (literkę ,znak itp. w zależności od umiejętności grupy i przerabianego tematu) a następnie nakreślili go w powietrzu, najpierw mały stopniowo coraz większy obraz jedną ręką, obiema, później nosem, łokciem, kolanem, palcami stopy. W wersji w parach można kreślić kontury postaci partnera.

-Kot w worku-uczestnicy zabawy stoją w kole .Jest to zabawa bez rekwizytów, pobudza wyobraźnię ponieważ prowadzący podaje osobie stojącej najbliżej „kota w worku” czyli niewidzialny przedmiot, który w dłoniach każdego uczestnika po kolei przyjmuje inną postać .Może być np. kapeluszem ,bądź inną częścią garderoby, lusterkiem, przyborem do uprawiania sportu (wiosło, hula-hop, piłka) lub czymś zupełnie innym. Każdy uczestnik przez moment prezentuje walory wymyślonego przez siebie rekwizytu, po czym podaje go sąsiadowi .Zabawę najlepiej wykonać z delikatnym podkładem pogodnej muzyki.

-Zgadnij kto to- Prowadzący wybiera dwie osoby, z których jedna na chwilę opuszcza salę, druga natomiast pokazuje konkretny krok, ruch, dyktuje sposób tańca dla całej grupy, grupa powtarza każdy ruch lidera, uczestnicy w czasie ćwiczenia poruszają się po całej sali w dowolnym kierunku. Kiedy lider zmieni ruch natychmiast idą w jego ślady. Zadaniem osoby, która wejdzie jest rozpoznanie lidera dyktującego ruch. Gdy rozpozna , wtedy sama zostaje liderem.

Uwaga! niektóre z proponowanych ćwiczeń mogą okazać się zbyt trudne do wykonania w grupie dzieci z poważniejszymi zaburzeniami percepcji, zostały jednak podane jako propozycja do zastosowania w czasie spotkań integracyjnych lub w przypadku gdy w grupie na jednego uczestnika przypada jeden pełnosprawny partner (terapeuta, wolontariusz, kolega w zespole integracyjnym) Ćwiczenia mogą stanowić też pomysł do dalszej modyfikacji dla osób korzystających z programu.