X Używamy plików cookie i zbieramy dane m.in. w celach statystycznych i personalizacji reklam. Jeśli nie wyrażasz na to zgody, więcej informacji i instrukcje znajdziesz » tutaj «.

»» ZDALNE NAUCZANIE. U nas znajdziesz i opublikujesz scenariusze ««
Numer: 20279
Przesłano:

Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju nauczyciela kontraktowego

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 7
im. Jakuba Kani w Opolu

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI
PLANU ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO


Nauczyciel odbywający staż:
mgr Liliana Gorczyca
(nauczyciel j. niemieckiego)

Rozpoczęcie stażu: 01.09.2010r.
Zakończenie stażu: 31.05.2013r.
§7.2 pkt 1
Umiejętność organizacji i doskonalenia własnego warsztatu pracy, doskonalenia ewaluacji własnych działań, a także ocenianie ich skuteczności


Rozpoczynając staż zapoznałam się z procedurą awansu zawodowego. Poznałam przepisy określające zasady awansu i odbywania stażu. Dzięki analizie przepisów prawnych mogłam poprawnie skonstruować wniosek o rozpoczęcie staż i opracować plan rozwoju zawodowego. Tworząc plan rozwoju zawodowego opierałam się głównie na Rozporządzeniu MEN i uzyskanych wiadomościach od dyrektora oraz opiekuna na temat potrzeb szkoły, uczniów i rodziców.

1. Nawiązałam współpracę z opiekunem stażu panią Joanną Janeczek, która była oparta na bezpośrednich rozmowach, obserwacjach lekcji, pytaniach dotyczących stażu i pracy w placówce szkolnej, a także na ustaleniu priorytetowych zadań. Jasno sformułowane zasady współpracy nakreślone zostały we wspólnym kontrakcie. Wraz z opiekunem opracowałam plan rozwoju zawodowego, wniosek o podjęcie stażu oraz przez cały okres stażu korzystałam ze wskazówek i rad udzielanych przez opiekuna. Jednym z zadań mających na celu doskonalenie własnego warsztatu pracy dydaktyczno - wychowawczej było prowadzenie zajęć obserwowanych przez opiekuna stażu i dyrektora szkoły. Po przeprowadzeniu lekcji zawsze chętnie wysłuchiwałam opinii osób obserwujących zajęcia oraz korzystałam ze wskazówek dotyczących sposobu organizacji lekcji, opracowania konspektu itp. Uwagi osób obserwujących zajęcia okazały się dla mnie niezwykle cenne, gdyż wyznaczały te obszary mojego działania, w których powinnam dokonać korekty. Równie wartościowe okazały się dla mnie lekcje prowadzone przez opiekuna stażu. Obserwacja lekcji pozwoliła mi poznać warsztat pracy doświadczonego nauczyciela. Szczególną uwagę zwracałam na stosowane metody i formy pracy, na atmosferę panującą na lekcji, a także na stosunek nauczyciela do uczniów.

2. W czasie trwania stażu konsultowałam się z opiekunem w sprawie moich działań dydaktycznych i wychowawczych.

3. Przez cały okres stażu gromadziłam materiały z realizacji założeń planu rozwoju zawodowego, tworząc teczkę stażysty. Regularnie uczestniczyłam w wyborze programów nauczania, w udoskonaleniu systemu oceniania wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Zajęcia starałam się prowadzić w sposób ciekawy dla uczniów
i stosowałam metody aktywizujące na lekcjach języka niemieckiego. Wprowadziłam innowacyjne metody utrwalania wiedzy i umiejętności. Stworzyłam planszę tematyczną do utrwalania słownictwa, plansze obrazkowe do rozwijania wypowiedzi słownej. Systematycznie wykorzystywałam zabawy językowe do rozbudzania właściwej aktywności słownej dziecka w języku obcym.

4. Wykorzystywałam technologię komputerową do publikacji w Internecie planu rozwoju zawodowego nauczyciela kontraktowego ubiegającego się o stopień nauczyciela mianowanego oraz moje scenariusze lekcji.

http://www.publikacje.edux.pl/
http://www.publikacje.edu.pl/
http://www.profesor.pl/
http://www.45minut.pl/

5. Na bieżąco prowadziłam dokumentacje szkolną , tj. dzienniki lekcyjne, ścieżki edukacyjne oraz dzienniki zajęć pozalekcyjnych.

6. Poszerzałam swoją wiedzę i umiejętności poprzez uczestnictwo w różnych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli organizowanych przez MODN, WOM, wydawnictwa. Brałam udział w szkoleniach, konferencjach przedmiotowo-metodycznych, w kursach oraz w radach szkoleniowych w ramach Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli:


• „Wspomaganie dzieci w rozwiązywaniu umiejętności językowych”,
• „Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Konstruowanie dokumentów i realizacja programów wsparcia: IPET, KIP, PDW”,
• „ Ewaluacja”
• „Wyniki egzaminów zewnętrznych - analiza, interpretacja, doskonalenie jakości pracy placówki”,
• „Jak przeciwdziałać przemocy w szkole?”,
• „Jak przekonać partnera do swoich racji?”,
• „Jak indywidualizować pracę z uczniem?”,
• „Tworzenie dokumentacji o pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych”
• „Jak przeciwdziałać agresji w szkole?’
• „Metody aktywizujące na lekcji języka obcego”
• „Wykonanie prezentacji w programie Power Point”
• „Uczeń z dysleksją na lekcji j. niemieckiego”
• „Podstawowe umiejętności psychologiczne niezbędne w pracy nauczyciela”
• „Uczeń zdolny na lekcji języka niemieckiego”
• „Sposoby radzenia sobie z trudnymi zachowaniami u dzieci w szkole- konflikty klasowe i metody ich rozwiązywania”
• Realizujemy nową podstawę programową języka niemieckiego jako języka mniejszości w szkole podstawowej”
• „Ubiegamy się o stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego”
• „Sześciolatek na lekcji języka niemieckiego. Realizacja nowej podstawy programowej. Jak zorganizować proces edukacyjny dla małych dzieci w szkole?”
• „Sztuka motywowania uczniów- narzędzia i metody”
• „ Zastosowanie nowych materiałów „Hans Hase und Monika in der Grundschule” w szkole podstawowej na zajęciach językowych.”

§7.2 pkt 2

Umiejętność uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych



1. Aktywnie uczestniczyłam w życiu szkoły.
Organizowałam :
- Andrzejki,
- Zieloną Szkołę w Gliczarowie,
- Wycieczki do kina, Teatru Lalki i Aktora, Filharmonii Opolskiej, Teatru J. Kochanowskiego w Opolu
- Wycieczki do Biblioteki austriackiej w Opolu
- Wieczór Poezji i Kolęd w języku niemieckim,
- Akademię z okazji Święta Odzyskania Niepodległości, Dnia Edukacji Narodowej,
- Dzień Chłopca,
- Dzień Kobiet
- Mikołajki i Bal Karnawałowy dla klas IV-VI.

Kolejnym zadaniem wynikającym z mojego planu rozwoju było pełnienie roli opiekuna młodzieży. Zadanie to realizowałam opiekując się uczniami podczas szkolnych wycieczek do Turawy, Siołkowic Starych, Gliczarowa oraz w czasie wyżej wymienionych imprez szkolnych organizowanych na terenie szkoły. Potrzeby rozwojowe uczniów uwzględniałam również poprzez opiekę nad uczniami w czasie przerw śródlekcyjnych, dyskotek, imprez szkolnych oraz wyjść pozaszkolnych do kina, do filharmonii czy do Studenckiego Centrum Kultury.
Wszystkie zorganizowane wycieczki umocniły integrację klasy, a także wpłynęły na poprawę relacji między wychowankami. Były formą wzajemnego budowania zaufania i bycia razem ze sobą w przyjaznej atmosferze. Ponadto pozwoliły mi jako wychowawcy lepiej poznać swoich uczniów, ich poglądy i problemy. Uczeń w sytuacjach pozaszkolnych jest bardziej otwarty i szczery, łatwiej integruje się z grupą
i nauczycielami.

Współorganizowałam:
- Dzień Sportu,
- Dzień Rodziny,
- Dzień Wiosny,
- Wigilię szkolny
- Kiermasz wielkanocny oraz Kiermasz bożonarodzeniowy,

2. W ramach organizowania i doskonalenia własnego warsztatu pracy opiekowałam się także pracownią języka niemieckiego. Dbając o estetykę sali lekcyjnej samodzielnie wykonałam różne pomoce naukowe: plansze, tablice i plakaty, które niejednokrotnie wykorzystywałam w czasie zajęć. Wspólnie z uczniami wykonałam także gazetki ścienne dotyczące Niemiec, Austrii i Szwajcarii.

3. Byłam koordynatorem projektów europejskich E-twinning: „ Christmas Carols”
i „ Partageons l’Europe/ Sharing Europe”.
Ubiegałam się również o partnerstwo w ramach projektu Comenius.

4. Obejmując w roku szkolnym 2008-2011, wychowawstwo w klasie IV starałam się przede wszystkim poznać dokładnie swoich wychowanków, ich potrzeby, zainteresowania, środowisko rodzinne i panujące w nim zwyczaje. Mając tę wiedzę mogłam stworzyć plany pracy wychowawczej, które uwzględniają zarówno potrzeby rozwojowe uczniów, jak i współczesne problemy cywilizacyjne i społeczne. Jako wychowawca przeprowadziłam szereg lekcji na których zostały omówione zagadnienia poruszające najważniejsze problemy dzisiejszej cywilizacji tj. zanieczyszczenie środowiska, środki uzależniające, zdrowe odżywianie, stres czy wpływ telewizji na rozwój dziecka. Omawiając powyższe zagadnienia realizowałam tym samym również treści ścieżek edukacyjnych. W roku szkolnym 2011/2012 objęłam po raz drugi wychowawstwo w klasie czwartej , gdzie realizuję na bieżąco zamierzone cele pracy wychowawczej.

5. W celu rozbudzenia wśród uczniów zainteresowań językiem niemieckim
i Niemcami zorganizowałam następujące konkursy:

• Konkurs Recytatorski w Języku Niemieckim ( kwiecień 2011 r.)
• Klasowy Konkurs Pięknego Czytania w Języku Niemieckim ( marzec 2012)
• Konkurs na Najpiękniejszą Kartkę Świąteczną z Życzeniami w Języku Niemieckim ( grudzień 2011 r. i grudzień 2012 r.)
• Konkurs Wiedzy o Krajach Niemieckojęzycznych ( kwiecień 2012 r.)
• Przygotowanie uczniów do Konkursu Kultury Niemieckiej ( czerwiec 2013)
• Konkurs o twórczości Braci Grimm ( styczeń 2013)
• Konkurs Recytatorski „ Jugend tragt Gedichte vor” ( czerwiec 2013)
• Konkurs Kultury Krajów Niemieckojezycznych

Pełniąc funkcję opiekuna samorządu szkolnego w byłam również pomysłodawcą następujących konkursów:

- Konkurs na najładniejszą dekorację świąteczną sali szkolnej,
- konkurs na najzabawniejszą Marzannę,
- Konkurs na najstraszniejsze przebranie Halloween.

Wszystkie konkursy spotkały się z dużym zainteresowaniem ze strony uczniów.
Myślę, że konkursy odrywają uczniów od monotonii nauki, rozwijają aktywną postawę dzieci oraz uświadamiają im ,że można się uczyć poprzez zabawę. Poza tym przyczyniają się do wzrostu zainteresowania przedmiotem, wzbudzają chęć samodzielnej pracy i zdrowej rywalizacji wśród najlepszych.
Uwzględniając w swojej pracy potrzeby rozwojowe uczniów brałam wspólnie z moimi wychowankami aktywny udział w uroczystościach szkolnych.
Uczniowie pod moim kierunkiem włączyli się w przygotowanie imprez szkolnych z okazji świąt państwowych i okolicznościowych.
Podtrzymując tradycje patriotyczne zorganizowałam:

- uroczysty apel z okazji święta Konstytucji 3 Maja
- apel z okazji Odzyskania Niepodległości (11 listopada)
- obchody Dnia Edukacji Narodowej
- Uczniowie przygotowali również pod moją opieką Wigilijne Spotkanie Kolędowe, gdzie prezentowali najpiękniejsze kolędy w j. niemieckim jak i angielskim.


Przygotowanie tych imprez stało się ważnym czynnikiem integrującym zespół klasowy. Uczniowie nabyli umiejętność starannej recytacji, publicznego zaprezentowania się przed szerszym gronem odbiorców, odpowiedniego zachowania się w sytuacjach oficjalnych. Uczyli się odpowiedzialności i współdziałania, pracując nad wykonaniem określonego zadania. Przygotowując apele i okolicznościowe gazetki ścienne wykazali się sumiennością
i zaangażowaniem co przyczyniło się do integracji klasy.

Każdego roku wraz z członkami parlamentu szkolnego zaangażowałam się w akcję „ Góra Grosza” pod patronatem towarzystwa „ Nasz Dom”, w wyniku której przeprowadziliśmy na terenie szkoły zbiórkę monet na rzecz Rodzinnych Domów Dziecka. W grudniu 2012 r. włączyłam się w akcje charytatywną „ Pomóż zwierzętom przetrwać zimę”.
W czasie trwania stażu starałam się systematycznie współpracować z lokalnymi instytucjami
i organizacjami. Nawiązałam współpracę z Biblioteka austriacką w Opolu, gdzie uczniowie klas IV-VI mogli obejrzeć wystawę: Niemcy - sąsiedzi Polski (listopad 2011 r.) i wystawę kartek świątecznych z życzeniami w języku niemieckim ( grudzień 2011 r.).

6.W ramach zajęć 42.2 prowadziłam zajęcia dodatkowe z języka niemieckiego dla uczniów klas I-III „Język niemiecki na wesoło”, gdzie najmłodsi poznawali obcy język w formie zabaw oraz dla uczniów klas starszych w formie koła j. niemieckiego. Dodatkowo prowadziłam w szkole koło tańca towarzyskiego dla uczniów wszystkich klas.

7. Na bieżąco byłam kontakcie z pedagogiem szkolnym p. Anna Szurdak – Kędzior oraz panią psycholog- Karoliną Cwynar. Współpraca z psychologiem i pedagogiem pozwoliła mi na skuteczniejsze rozwiązywanie problemów wychowawczych, w tym przeciwdziałania agresji. Przyczyniła się do nawiązania dobrego kontaktu z rodzicami.

8. Organizowałam zebrania klasowe i konsultacje z rodzicami oraz spotkania, na których poruszałam problemy uczniów i starałam się je na bieżąco rozwiązywać. Wraz z zespołem opracowałam ankietę dotyczącą współpracy placówki szkolnej z rodzicami uczniów. Współpracowałam z nimi organizując wspólnie wycieczki i imprezy szkolne, tj. Dzień Dziecka, Mikołajki, Dzień Sportu oraz akcje zbiórki makulatury, nakrętek.

§ 7.2 pkt 3
Wykorzystanie w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej

1. Podjęłam samokształcenie w formie wideoszkoleń z obsługi programów komputerowych - Microsoft Word i Power Point. Wzięłam czynny udział w Radzie szkoleniowej na temat prezentacji w programie Power Point.

2. Systematycznie wykorzystuję technologię informatyczną i komunikacyjną do współpracy z rodzicami, nauczycielami i metodykami. Umieszczam artykuły dotyczące życia szkoły na stronie internetowej placówki szkolnej. Korzystam z porad
i wskazówek portali nauczycielskich.

3. Stosowałam technologię komputerową na zajęciach języka niemieckiego. Korzystałam z różnych portali edukacyjnych, programów multimedialnych i prezentacji. Wykorzystywałam możliwości jakie daje komputer tworząc ocenę opisową, narzędzia pomiaru dydaktycznego, scenariusze, karty pracy, dyplomy, zaproszenia itp. Korzystałam z internetowych publikacji innych nauczycieli, konsultowałam się z nimi poprzez fora internetowe. Ponadto za pomocą dostępu do sieci w szybki sposób zdobywałam informacje o interesujących mnie szkoleniach czy warsztatach. Dzięki tym zajęciom uczniowie mają możliwość zobaczyć najpiękniejsze zabytki krajów niemieckojęzycznych. Sądzę, że wykorzystanie technologii komputerowej znacznie uatrakcyjnia tok lekcyjny co powoduje większą aktywność
i zaangażowanie uczniów.

Podsumowując stwierdzam, że komputer stał się dla mnie nieodzownym narzędziem pomocnym nie tylko w pracy, ale i w życiu. Dał mi możliwość wymiany doświadczeń
z nauczycielami z całej Polski, wpłynął na wzbogacenie mojego warsztatu pracy oraz na poszerzenie wiedzy metodycznej i merytoryczne.

§ 7.2 pkt 4
Umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień w zakresie oświaty, pomocy społecznej realizowanych zadań przez nauczyciela.


Poprzez udział w kursach i warsztatach służących poszerzeniu wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki, logopedii oraz metodyki pracy rozwijałam własne umiejętności i kwalifikacje. Samodzielnie studiowałam ponadto liczne publikacje zawodowe. Zdobyta wiedza pozwoliła mi właściwie zaplanować pracę dydaktyczno – wychowawczą z moją klasą. Osiągnęłam zamierzone efekty oddziaływań wychowawczych i dydaktycznych poprzez właściwe dobieranie metod i form pracy. Prowadziłam obserwacje postępów uczniów w procesie nauczania i uczenia się. Wyciągałam wnioski z obserwacji i wykorzystywałam je w dalszej pracy.
Stosowałam zdobytą wiedzę w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, współpracowałam w tym zakresie z pedagogiem szkolnym, psychologiem oraz nauczycielem zajęć korekcyjno-kompensacyjnych. Indywidualizowałam pracę z uczniem zdolnym i mającym problemy w nauce. Dostosowałam wymagania wobec uczniów z opinią i orzeczeniem MPPP, realizowałam jej zalecenia.
Przygotowując się do pracy korzystałam z literatury i czasopism dotyczących wiedzy pedagogicznej, wychowawczej, psychologicznej, dydaktycznej oraz artykułów zamieszczonych w Internecie. Przestudiowałam następujące pozycje:

• „Uczymy się poprawnie mówić” – B. Wiśniewska
• „Metoda dobrego startu” - M. Bogdanowicz
• „Problemy dysleksji. Problemy i diagnozowanie”- M. Bogdanowicz
• „Gry i zabawy przeciwko agresji”- R. Portman
• „Pierwsza pomoc i resuscytacja krążeniowo-oddechowa” -Janusz Andres
• „Natychmiastowa pomoc w nagłych wypadkach dzieci” - Janko von Ribbeck


Pełniąc rolę wychowawcy klasy starałam się na bieżąco prowadzić ścisłą współpracę z rodzicami uczniów. W zależności od sytuacji spotykałam się z nimi na zebraniach klasowych lub indywidualnych konsultacjach. Biorąc pod uwagę dobro uczniów, które jest zarówno dla mnie, jak i dla rodziców wartością nadrzędną, staraliśmy się wspólnie rozwiązywać pojawiające się problemy dydaktyczne lub wychowawcze. W miarę możliwości angażowałam rodziców w pracę na rzecz klasy. Rodzice chętnie udzielali się przy organizowanych przeze mnie imprezach, wspierali mnie i zawsze aprobowali moje przedsięwzięcia na rzecz klasy. Wspólnie z radą klasową rodziców dwukrotnie przygotowałam paczki dla dzieci z okazji Św. Mikołaja. Kilkakrotnie rodzice oferowali swoją pomoc, piekąc ciasta z okazji różnych klasowych uroczystości.

Biorąc udział w posiedzeniach Rady Pedagogicznej dzieliłam się swoją wiedzą z innymi nauczycielami. W tym celu w roku szkolnym 2012/2013 przygotowałam i przeprowadziłam doskonalenie pt” Metody aktywizujące na lekcji języka obcego”, dzięki któremu członkowie Rady zostali zapoznani z metodami aktywizującymi , które pobudzają uczniów do szczególnie wymożonej pracy na lekcji języka obcego.

§ 7.2 pkt 5
Umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły.

Dążąc do umiejętności posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, przystąpiłam do ponownej lektury dokumentów Publicznej Szkoły Podstawowej nr 7 w Opolu, tj. Statut Szkoły, Wewnątrzszkolny System Oceniania, Program Wychowawczy i Profilaktyczny, Program Rozwoju Szkoły.
W codziennej pracy zawodowej staram się na bieżąco posługiwać zasadami nakreślonymi w tych dokumentach.

Oprócz tego dokonałam analizy najważniejszych aktów prawnych dotyczących systemu oświaty. Zapoznałam się z Kartą Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. i Ustawą o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. Przeanalizowałam dokładnie Rozporządzenie MENiS w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego z dnia 1 grudnia 2004 r.
Przez cały okres stażu zapoznawałam się również z bieżącymi rozporządzeniami MENiS co pozwoliło mi stosować się do aktualnie obowiązujących procedur.
Wiedzę z zakresu przepisów dotyczących systemu oświaty poszerzyłam także uczestnicząc
w kursie „Mianujemy się po nowemu”, organizowanemu przez OCDN w Opolu.

W okresie stażu uczestniczyłam również w tworzeniu dokumentów szkoły. Wzięłam udział
w pracach zespołu powołanego do tworzenia i modyfikowania Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania, oraz opracowania ankiet dotyczących pracy naszej placówki.

Od kilku lat jestem członkiem Szkolnej Komisji Egzaminacyjnej nadzorującej prawidłowy przebieg Sprawdzianu w klasach VI.

Byłam także opiekunem praktyk studenckich pani pani Katarzyny Pęcherczyk ( rok szkolny 2010/2011) oraz pani Emilii Pabisiak ( rok szkolny 2011/2012). Nasze praca była oparta na bezpośrednich rozmowach, obserwacjach lekcji, pytaniach dotyczących praktyk i pracy
w placówce szkolnej, a także na ustaleniu priorytetowych zadań. Obserwacja lekcji pozwoliły studentkom poznać warsztat pracy nauczyciela. Szczególną uwagę zwracałam na stosowane metody i formy pracy, na atmosferę panującą na lekcji, a także na stosunek pań praktykantek do uczniów edukacji wczesnoszkolnej oraz uczniów klas starszych.


Podsumowanie


Okres stażu to tylko niewielki odcinek mojej pracy pedagogicznej. Praca nad uzyskaniem statusu nauczyciela mianowanego stała się dla mnie wyzwaniem i okazją do zweryfikowania opinii, jakim jestem nauczycielem i wychowawcą. W niniejszym sprawozdaniu przedstawiłam działania, jakie podjęłam, aby uzyskać awans na stopień nauczyciela mianowanego. Realizacja planu rozwoju zawodowego dała mi dużo satysfakcji. To co zrobiłam z całą pewnością przyczyniło się do wzrostu jakości mojej pracy oraz lepszego funkcjonowania szkoły. Udało mi się zrealizować zadania, dzięki którym poszerzyłam zarówno swoją wiedzę, jak i umiejętności pedagogiczne. Zakończenie stażu wcale nie oznacza końca moich działań. Stoję dopiero na początku zawodowej drogi. Zamierzam nadal doskonalić swoje kwalifikacje, podnosić jakość swojej pracy, by lepiej realizować zadania szkoły. Mam nadzieję, że każdy następny rok będzie równie owocny jak minione i przyniesie równie wiele satysfakcji.

O nas | Reklama | Kontakt
Redakcja serwisu nie ponosi odpowiedzialności za treść publikacji, ogłoszeń oraz reklam.
Copyright © 2002-2024 Edux.pl
| Polityka prywatności | Wszystkie prawa zastrzeżone.
Prawa autorskie do publikacji posiadają autorzy tekstów.