Kim jestem? W poszukiwaniu tożsamości. Scenariusz lekcji wychowawczej

SCENARIUSZ LEKCJI: „KIM JESTEM? -
W POSZUKIWANIU TOŻSAMOŚCI”

Cele: Uświadomienie uczniom własnych zalet i możliwości; pokazanie prawa do odrębności i indywidualizmu; kształcenie postaw tolerancji wobec odmienności; ćwiczenie umiejętności aktywnego słuchania.

Forma zajęć: praca indywidualna, w grupach i całym zespole klasowym

Czas trwania zajęć: 45 minut

Materiały pomocnicze: brystol, kolorowe kartki, karty z zestawem zadań, kredki, flamastry.

Uczniowie: uczniowie niepełnosprawni (autyzm, dysfunkcja ruchu, dysfunkcja wzroku, deficyty słuchu, zaburzenia zachowania) i ich w pełni sprawni rówieśnicy, wiek – 16 lat. Nauczyciel informuje ucznia z autyzmem o tym, iż na lekcji będzie zmiana wystroju sali i sposób ustawienia ławek.


Przebieg zajęć:

- czynności organizacyjne

Ćwiczenie 1:
Nauczyciel dzieli klasę na zespoły (dobór jest przypadkowy – losowanie kartek), każdy zespół siada w wybranym przez siebie miejscu (wcześniej klasa została odpowiednio przygotowana do zajęć – zabrane ławki, pozostawione same krzesła ustawione w kręgach).
Uczniowie kolejno kończą zdanie „ja jako...” (stwarza to okazję do oceny własnego funkcjonowania w różnych rolach). Pozostali członkowie zespołu słuchają swoich wypowiedzi.
Po wykonaniu ćwiczenia nauczyciel omawia je z uczniami (np. czy łatwo jest dobrać rolę).

Informacje dodatkowe: w przypadku osób o specjalnych potrzebach edukacyjnych prowadzący umożliwia uczniowi z autyzmem zmianę grupy, jeżeli nie czuje się w niej bezpiecznie, uczeń z deficytem słuchu ma polecenie zapisane na kartce.

Ćwiczenie 2:
Uczniowie indywidualnie odpowiadają na 10 pytań związanych z zachowaniem w poszczególnych sytuacjach i sposobem postrzegania rzeczywistości – mają do wyboru zielone i czerwone kartki. Po wykonaniu zadania liczą, który kolor zdominował ich odpowiedzi. Nauczyciel informuje uczestników zajęć o tym, iż ich odpowiedzi ukazały, czy w trudnych sytuacjach przejawiają zachowania optymistyczne czy pesymistyczne (prowadzący podkreśla, iż nie był to test psychologiczny tylko zabawa). Uczniowie mają możliwość podjęcia dyskusji na temat tego, czy warto być w życiu optymistą i dlaczego. Wspólnie wykonują planszę, na której zapisują swoje pomysły.

Informacje dodatkowe: W związku z tym, iż uczniowie z autyzmem maja deficyt w sferze poznawczej – myślenie abstrakcyjne, zestaw pytań jest inny – wersja uproszczona. Uczeń z dysfunkcją ruchu wszelkie materiały otrzymuje w wersji z powiększoną czcionką.

Ćwiczenie 3:
Wszyscy siadają w kręgu i kolejno losują kartki, na których są różne zawody (dekorator wnętrz, nauczyciel, malarz, fotograf, kierowca ciężarówki, itd...). Ich zadaniem jest odnalezienie zalet umożliwiających dobre wykonywanie wylosowanego zawodu. Zadanie ma na celu pomoc wyeksponowaniu swoich zalet i nauczenie się mówienia o swoich dobrych stronach.

Informacje dodatkowe: Nauczyciel daje dodatkowe wskazówki. W związku z tym, iż pasją ucznia ze zdiagnozowanym autyzmem jest rysowanie, ma on możliwość wykorzystania swojego talentu – narysowania wylosowanego zawodu.

Podsumowanie zajęć – próba odpowiedzi na pytanie „Kim jestem?” – czy postrzegam siebie tylko jako ucznia, czy również jako dorastającego człowieka, indywidualistę, przyjaciela, dziecko, brata lub siostrę, przyszłego... - tzw. rundka, wypowiadają się osoby chętne.

Prezentowany scenariusz jest częścią bloku tematycznego dotyczącego własnej tożsamości, poszukiwania odpowiedzi i siebie w trudnym świecie ludzkich interakcji.