Dziecko - twórca oryginalny o dużym temperamencie

Oba zagadnienia łączą się i wzajemnie ze sobą przenikają . Oryginalność wynika często z temperamentu twórcy , a temperament z jego oryginalności. W licznych publikacjach na temat sztuki dziecka powtarzają się pytania: Czy wytwory plastyczne dziecka są sztuką , działalnością odtwórczą , czy przejawem postawy twórczej? . Na te pytania uzyskiwane są liczne odpowiedzi mówiące o oryginalności i świeżości sztuki dziecka , rozległym ,bogatym świecie przedstawień ,oraz bezpośredniości . Sztuka dziecka wyróżnia się cechami, które są mało dostrzegalne w innych rodzajach działalności artystycznej. Nigdzie nie znaleziono takiego nowatorstwa i śmiałości , oraz ducha odkrywcy . Swoboda i pomysłowość łączą się z otwartością względem traktowania rzemiosła . Dziecko nie widzi problemów technicznych związanych z brakiem umiejętności , jest otwarte na nowości , bezkrytyczne względem swojej pracy. Nowatorstwo blisko związane jest ze sposobem w którym dziecko organizuje rzeczywistość . To wydobywanie typowych cech w oparciu o wiedzę, a nie doświadczenia wzrokowe. Liczy się wiedza o danym przedmiocie, nie to co widzi. W ten sposób poprzez pamięć i wyobraźnię racjonalnie upraszcza dane przedstawienie
Odzwierciedlając charakterystyczne cechy przedmiotu młody artysta tworzy schemat . Modele w sztuce dziecka są rzeczą bardzo niestereotypową i nowatorską . Dziecko nie odtwarza wyuczonego wzoru. Jest to jego osobista synteza wiedzy i stosunku wobec świata i przedmiotów . Sporadycznie przecież ma do czynienia ze sztuką zawierającą w sobie schematy. W domach ma ścianach , albumach ,jeśli ogląda, to najczęściej przedstawienia realistyczne , a nie uproszczone wzory, na których by się mogło opierać . Działa , więc w swojej pracy oryginalnie i nieszablonowo. Przeobraża świat na swój jedyny niepowtarzalny sposób. Powstała praca to uzewnętrzniony zespół wyobrażeń , uczuć i przekonań . Jest niepowtarzalna , tak jak niepowtarzalne jest myślenie i postrzeganie rzeczywistości przez dziecko . Przykładem nieszablonowości jest stosowanie przez dzieci kilku perspektyw jednocześnie , tak aby pokazać najbardziej charakterystyczne cechy przedmiotów . Na jednym obrazie można zauważyć ujęcie z kilku różnych punktów . Podobnie , jak bardzo częste stosowanie perspektywy hieratycznej , pokazanie tego co jest ważne w rysunku , tak aby było najbardziej widoczne. W sztuce dziecka bardzo oryginalna staje się zastosowana symbolika , często nieprzewidywalna , skłaniająca do przemyśleń .

Oryginalność prac dziecięcych ściśle związana jest z temperamentem rysunkowym i osobowościowym artysty. Świat przedstawiony na obrazie to ,także wyraz myśli , marzeń i uczuć , często nacechowanych emocjonalnie . Wyraża chęć panowania nad rzeczywistością , potrzebę ekspresji , potrzebę utrwalenia rzeczywistości , to nośnik emocji . Silna zdecydowana kreska, czy plama wyraża chęć tworzenia , panowania nad otoczeniem . Dynamiczna powtarzalność kreski , jak również ekspresyjnego motywu ,ukazuje dużą pewność siebie młodego twórcy . Forma kształtowana jest bez oporów poprzez łączenie fikcji i rzeczywistości , pozwala wyzwolić emocje i uczucia .

Literatura :
P. Wallon, A. Cambier ,D. Engelhart , Rysunek dziecka. Warszawa 1993 ,WSiP
R. Gloton , C. Clero , Twórcza aktywność dziecka. Warszawa 1988 ,WSiP
H. Read , Wychowanie przez sztukę . Wrocław 1976, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk