Diagnoza umiejętności funkcjonalnych osoby głęboko upośledzonej

DIAGNOZA UMIEJĘTNOŚCI FUNKCJONALNYCH

1.Imię i nazwisko ucznia:
2. Rok szkolny: 2010/2011
3.Rozpoznanie: Mózgowe porażenie czterokończynowe, głęboka niepełnosprawność intelektualna.

I. Umiejętności samoobsługowe

1.Poruszanie się
- dziewczynka spastyczna
- samodzielnie nie zmienia pozycji ciała ( wymaga pomocy)
- dobrze czuje się w wózku
- pozwala ściągać się z wózka na sakwę, materac, platformę czy łóżko wodne
- komunikuje chęć zmiany pozycji wydając charakterystyczne nieartykułowane dźwięki
- U Asi występuje odruch Moro
- siedzi asekurowana
- głowa opada ku dołowi, ale potrafi ją podnieść
- podnosi głowę w pozycji leżącej na plecach i na brzuchu
- wykonuje celowe ruchy rąk na polecenie, nieprecyzyjnie
- leży na brzuchu z podpartymi rękoma
- ma trudności z wypuszczeniem przedmiotu z dłoni
- stosuje chwyt pensetkowy
- potrafi wykonać obroty głowy w sytuacji, gdy chce coś zobaczyć, również na polecenie nauczyciela
- wykonuje gwałtowne ruchy całym ciałem, pręży się pod wpływem emocji

2. Jedzenie i picie
- nie je samodzielnie – wymaga karmienia
- rozróżnia artykuły spożywcze
- sygnalizuje uczucie głodu wypowiadając „am”
- spożywa pokarmy stałe
- potrafi przeżuwać i połykać
- otwiera szeroko usta na przyjęcie pokarmu
- czasem się krztusi
- ma trudności ze ściąganiem jedzenia z łyżeczki
- pije ze szklanki, wymaga wówczas kontroli szczęki
- pije przez słomkę i z plastykowych butelek
- wyciera chusteczką okolice ust ( wówczas bardziej się ślini)
- chętnie zjada obiady szkolne

3. Toaleta
- zgłasza potrzeby fizjologiczne ( wypowiadając ee)
- pampersowana ze względu na silne napinanie całego ciała
- załatwia potrzeby do nocnika o ustalonych porach oraz na żądanie
- reaguje, gdy jest brudna lub mokra ( płaczem, mimiką)
- współpracuje podczas zabiegów higienicznych

4. Rozbieranie i ubieranie
- właściwie dobiera strój do pogody
- ubieranie Asi jest czynnością trudną ze względu na napięcie mięśniowe całego ciała

II. Umiejętności porozumiewania się
- wyraża własne emocje i pragnienia niewerbalnie poprzez mimikę, ruchy ciała i dźwięki: śmieje się, krzyczy, otwiera szeroko usta, pręży się, wykonuje gwałtowne ruchy całym ciałem
- wymawia cztery wyraźne słowa: mamo, tato, Ania, nie
- wypowiada „ka”, co oznacza tak
- wypowiada „ej” wołając daną osobę, która na nią nie patrzy
- utrzymuje kontakt wzrokowy z osobą mówiącą do niej
- śledzi wzrokiem poruszające się osoby
- krzyczy, pręży się i pokazuje język, gdy rówieśnicy w szkole zabierają Asie bez jej pozwolenia lub w sytuacji, gdy protestuje przeciwko czemuś
- głośno się śmieje, krzyczy i pręży okazując radość
- odpowiada uśmiechem na uśmiech
- kieruje wzrok w stronę dźwięku
- zaobserwowano u Asi momenty spoglądania w przestrzeń i wyłączanie spojrzenia, (podczas którego nie reaguje na to, co dzieje się przed jej oczyma, np. machanie ręką tuż przed twarzą)
- u Asi występuje nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych
- wpatruje się w swoje odbicie w lustrze
- podczas śledzenia twarzy lub przedmiotu występują ruchy oczu i głowy
- koncentruje się na twarzy osoby mówiącej do niej
- przygląda się czynnościom wykonywanym przez dorosłych i rówieśników
- przygląda się światłowodom w Sali Doświadczania Świata
- rozpoznaje niektóre utwory muzyczne i lubianych przez nią wykonawców
- płacze w sytuacjach dla niej trudnych
- rozumie treść krótkich opowiadań
- rozumie mowę potoczną i żart sytuacyjny
- odpowiada twierdząco lub przecząco na pytania alternatywne
- przesyła buźkę (cmoknięcie) do członków rodziny również do nauczyciela i pomocy nauczyciela dziękując za coś lub przepraszając
- ożywia się, gdy słyszy muzykę znanych i lubianych przez nią wykonawców np. Doda czy Michał Wiśniewski
- brodą naciska switcher, śledzi obraz na ekranie komputera
- naciska nieprecyzyjnie włączniki komunikatora
- uruchamia samodzielnie zabawkę interaktywną

Sposoby, dzięki którym Asia porozumiewa się:
- uśmiech na twarzy, radosne pokrzykiwanie – jest mi dobrze
- wyginanie się, krzyk, wytykanie języka – nie zgadzam się, nie podoba mi się to
- szeroko otwarte oczy, usta złożone w podkówkę – zaraz się rozpłaczę
- wysyłanie buźki (cmoknięcie) – dziękuję lub przepraszam
- wypowiadanie am- chcę jeść
- wypowiadanie ee – chcę na nocnik
- wypowiadanie ej – popatrz na mnie
- wypowiadanie nie – nie zgadzam się
- wypowiadanie mamo lub tato – chcę im coś powiedzieć

III. Uspołecznienie
- rozpoznaje osoby z bliższego i dalszego otoczenia ( rodzina, sąsiedzi,
nauczyciele)
- akceptuje obecność dorosłych i rówieśników
- rozróżnia uczucia innych osób
- rozpoznaje swoje rzeczy
- lubi spacery, wycieczki i imprezy szkolne
- akceptuje zmiany w otoczeniu
- wykazuje zaangażowanie na zajęciach
- współpracuje z nauczycielem
- obserwuje otoczenie
- emocjonalnie przeżywa dłuższe przerwy w nauce
- bez lęku jedzie windą
- obserwuje ruch uliczny w mieście
- zachowanie w miejscach publicznych adekwatne do sytuacji

IV. Zręczność i sprawność manualna
- ręce spastyczne
- ręce Asi zdolne do trzymania małych przedmiotów, czas trzymania uzależniony od napięcia mięśniowego dłoni
- stosuje chwyt pensetkowy
- sprawniejsza ręka prawa
- wskazuje, odsuwa i przysuwa przedmioty nieprecyzyjnie
- próbuje przewracać kartki książki (gniotąc je)
- chętnie rysuje i maluje – należy umieścić dziecku kredkę lub pędzelek
w prawej ręce i wspomóc ją metodą Affolter
- z pomocą nauczyciela maluje palcem
- pod wpływem emocji napina mięśnie całego ciała
- manipuluje materiałami o różnej fakturze nieprecyzyjnie
- samodzielnie zrzuca przedmioty położone na jej kolanach

V. Sposoby poznawania świata i umiejętności poznawcze
Asia najchętniej poznaje otoczenie obserwując i słuchając, co się wokół niej dzieje. Zmysłem wiodącym jest zmysł słuchu. Z pomocą drugiej osoby dotyka przedmioty, wącha z bliskiej odległości różnorodne zapachy. Odróżnia zapachy przyjemne i nieprzyjemne.
Umiejętności poznawcze:
- prawidłowo dobiera jednakowe obrazki
- rozumie układy zdań zawierające: na, pod, na górze, na dole
- rozpoznaje na obrazkach znane przedmioty i czynności
- segreguje przedmioty według ich przeznaczenia
- rozpoznaje odgłosy z najbliższego otoczenia
- rozpoznaje odgłosy zwierząt i prawidłowo dobiera do nich ilustrację
- wokalizuje, gdy chce wpłynąć na sytuację: ej-wołanie, ee-potrzeba
fizjologiczna, am-jedzenie, ka-wyraża zgodę, nie- nie zgadza się, mamo, tato, Ania– wołanie członków rodziny
- zna funkcje wielu przedmiotów i miejsc
- potrafi przewidywać zdarzenia, które powtarzają się w jej planie dnia: kiedy podczas zajęć siada na kocu i słyszy muzykę – wie, że rozpoczynają się zajęcia wg programu Knilla, po zdmuchnięciu świeczki (koniec Porannego Kręgu) następuje śniadanie.
- rozróżnia po głosie osoby bliskie i obce
- przygląda się obrazkom w książce, fotografiom, na których rozpoznaje siebie i znane sobie osoby
- wskazuje wzrokiem obrazki PSC na tablicy plexi (jeden z dwóch)umieszczone naprzeciw niej, czasem należy wspomóc ją wskazując palcem obrazek, w sytuacji, kiedy jej komunikat jest mało czytelny
- potrafi dokonać wyboru przedmiotów, aktywności i miejsca
VI. Zachowania nietypowe
Występujące zachowania nietypowe – zakłócające to: napady złości manifestujące się płaczem, krzykiem, prężeniem się, szarpaniem, gwałtownymi ruchami całego ciała. W ten właśnie sposób Asia wyraża swoje niezadowolenie i protest przeciwko czemuś. Emocjonalnie przeżywa to, co się wokół niej dzieje, często płacząc i prężąc się. Wówczas czerwienieje na twarzy, oddech staje się przyśpieszony i nadmiernie poci się. Wytłumaczenie jej danego nieporozumienia zazwyczaj uspokaja ją. W domu zachowuje się często agresywnie – zdarza się jej ugryźć mamę lub swoją dłoń, wygina się, krzyczy, płacze.
VI. Preferencje Asi

Asia jest dziewczynką pogodną, chętnie przebywającą wśród ludzi. Cieszy się na każdą zapowiedzianą wycieczkę czy spacer. Lubi jazdę samochodem, spacery, zajęcia szkolne. Chętnie słucha muzyki przez słuchawki. Lubi prawie wszystkie potrawy, wyjątkiem jest placek po węgiersku.
Asia jest osobą o zmiennych nastrojach. Jej humor zależy od tego, na ile bezpiecznie się czuje, czy jest wypoczęta, również od samopoczucia. Chętnie spędza czas z tatą, często wypowiada słowo: tato.
Kiedy jest sama w pokoju:
- ogląda telewizję ( ulubionym serialem jest „M jak miłość”)
- przewraca strony książki umieszczonej na blacie
- ugniata masę solną