Gdy oczy patrzą, a uszy słuchają, to przedszkolaki wyrazy czytają - wspomaganie naturalnej potrzeby poznawania pisma drukowanego metodą globalnego czytania Glenna Domana z elementami Odimiennej Metody Nauki Czytania dr I. Majchrzak

WSTĘP

Przedszkole to idealny czas na przygotowanie dziecka do nauki czytania. Nie tylko ze względu na „bum” intelektualny i radość uczenia się. Jest to też czas kształtowania nawyków i budowania skojarzeń, które często pozostają na całe życie. Obcowanie z książką, ze słowami, w ciekawy sposób, z zachowaniem formy zabawy przyczyni się do powstania pozytywnego skojarzenia czytania z przyjemnie spędzonym czasem. Tu czytanie nie podlega ocenie i nie jest zadaną pracą domową. Nie stanie się obowiązkiem.

CELE PROGRAMU:

CELE OGÓLNE
- stymulowanie rozwoju aktywności dzieci poprzez prowadzenie różnorodnych ćwiczeń i zabaw prowadzących do nabycia umiejętności czytelniczych;
- wyzwalanie pozytywnych emocji u dziecka;
- rozbudzenie wiary dziecka we własne możliwości;
- czytanie globalne wyrazów;
- utrwalanie zapisów swoich imion;
- kształtowanie wszystkich zmysłów;
- wzbogacanie słownika;
- rozwijanie mowy komunikatywnej;
- rozwijanie zainteresowania czytaniem i pisaniem.
CELE OPERACYJNE
Dziecko potrafi:
 odczytać całościowo poznane wyrazy;
 odczytać zapis swojego imienia;
 rozpoznać zapis imion kolegów;
 ułożyć swoje imię z rozsypanki literowej wg wzoru lub z pamięci;
 odszukać i zaznaczyć wskazane przez nauczycielkę litery w swoim imieniu.

OPIS PROGRAMU:

Założeniem niniejszego programu jest wprowadzenie dzieci w świat pisma drukowanego poprzez wykorzystanie dwóch metod ułatwiających naukę czytania: metodę globalnego czytania Glenna Domana oraz elementów Odimiennej Metody Nauki Czytania dr I. Majchrzak.
U podstaw pierwszej z metod leży globalna nauka czytania. Metoda przeznaczona jest dla dzieci w wieku przedszkolnym, zacząć ją stosować można już u noworodka. Doman twierdzi, iż „im więcej informacji wchłonie dziecko poniżej piątego roku życia, tym więcej ich zapamięta”. Autor w swej koncepcji proponuje specjalną ścieżkę czytania, która składa się z 5 etapów: - pojedyncze słowa - wyrażenia dwuwyrazowe - proste zdania - rozbudowane zdania - książki. Metoda polega na organizowaniu z dziećmi tzw. sesji, podczas których w szybkim tempie, głośno odczytuje się słowo z tzw. Karty migawkowej, napisanej czerwonym, a w późniejszej fazie czarnym drukiem. Doman podkreśla znaczenie systematyczności i atmosfery zabawy. „Im więcej zabawy, tym więcej nauki” – zaznacza. Ważny jest „układ sił” w zabawie w czytanie, najlepiej, by był to układ jeden na jeden, czyli matka i dziecko. Ogromną rolę w tej koncepcji, prócz doskonalenia kompetencji językowych, odgrywa oddziaływanie na analizatory wzroku i słuchu, a także rozwijanie spostrzegawczości , co staje się później niezbędne dla dziecka przy poznawaniu sylab, liter i ich różnicowaniu.
Przenosząc tę propozycję nauki czytania na warunki edukacji przedszkolnej i uwzględniając specyfikę czytania z całą grupą, ważne wydaje się, aby sesje czytania wplatać w różne formy działalności dzieci i wiązać je z realizowaną tematyką kompleksową. Z metody Domana wybrałyśmy do programu dwa pierwsze etapy proponowanej przez autora ścieżki czytania.
Z kolei Odimienna Metoda Nauki Czytania dotyczy dziecięcej inicjacji w tajemniczy świat pisma, przy wykorzystaniu imienia dziecka. Irena Majchrzak sugeruje, że dziecko, przez własne imię, z którym się utożsamia, rozbudzi swoje zainteresowanie pismem, pisaniem i czytaniem. Kartka z imieniem wprowadza je w świat znaczeń. Akt inicjacji to „skok” w pismo. Nauczyciel odsłania dziecku alfabetyczną istotę jego imienia. Każde dziecko otrzymuje inne słowo, które mu przynależy (Irena Majchrzak nazywa ten moment nie nauką, ale darem pisma, bo darem może być tylko to, co osobiste). Z metody Ireny Majchrzak do naszego programu włączone zostały wszystkie etapy nauki czytania tj.: inicjacja z imionami, ściana pełna liter i nazywanie świata.

Dzieci, (w czasie kilkusekundowych sesji) w ciągu (około) 78 dni poznają zapis 19 imion własnych,102 rzeczowniki, 31 czasowników i 72 wyrażenia dwuwyrazowe.

METODY PRACY:

Metodą w nauce czytania nazywamy zespół teoretycznie uzasadnionych działań, których celem jest opanowanie tej umiejętności. Istnieje wiele metod nauki czytania. W naszym programie wyróżniamy INNOWACYJNE METODY NAUKI CZYTANIA – zakładające, iż proces czytania winien być zabawą i spontaniczną działalnością dziecka:
• METODA GLENA DOMANA
• METODA IRENY MAJCHRZAK

POMOCE DYDAKTYCZNE:

• wizytówka dla każdego dziecka w formacie A4 i mniejsze
• zestaw „Naucz Swoje Dziecko Czytać w Zabawie” wyd. Wczesna Edukacja

HARMONOGRAM PRACY DYDAKTYCZNEJ

Zanim zaczniemy pracować z dziećmi w codziennych „sesjach” z wyrazami, przeprowadzamy z każdym dzieckiem akt inicjacji –piszemy dziecku na kartce jego imię.
Następnie przechodzimy wprowadzania słów wg harmonogramu:
ETAP I – pojedyncze słowa
Dzień 1
mama
tata
brat
siostra
babcia
Dzień 2
mama Małgosia
tata Borys
brat Dawid
siostra Misza
babcia Zuzia
Dzień 3-5
mama Małgosia dziadek
tata Borys miś
brat Dawid lala
siostra Misza oko
babcia Zuzia nos
Dzień 6
tata Borys miś
brat Dawid lala
siostra Misza oko
babcia Zuzia nos
ucho Filip buzia

Dzień 7
brat Dawid lala
siostra Misza oko
babcia Zuzia nos
ucho Filip buzia
noga Alex ręka
Dzień 8
siostra Misza oko
babcia Zuzia nos
ucho Filip buzia
noga Alex ręka
głowa Martyna kolano
Dzień 9
babcia Zuzia nos
ucho Filip buzia
noga Alex ręka
głowa Martyna kolano
palec Karol żyrafa
Dzień 10
ucho Filip buzia
noga Alex ręka
głowa Martyna kolano
palec Karol żyrafa
wilki Wiktor słoń
Dzień 11
noga Alex ręka
głowa Martyna kolano
palec Karol żyrafa
wilki Wiktor słoń
małpa Ola pingwin

Dzień 12
głowa Martyna kolano
palec Karol żyrafa
wilki Wiktor słoń
małpa Ola pingwin
papuga Miłosz lew
Dzień 13
palec Karol żyrafa
wilki Wiktor słoń
małpa Ola pingwin
papuga Miłosz lew
żółw Błażej banan
Dzień 14
wilki Wiktor słoń
małpa Ola pingwin
papuga Miłosz lew
żółw Błażej banan
jabłko Polina malina
Dzień 15
małpa Ola pingwin
papuga Miłosz lew
żółw Błażej banan
jabłko Polina malina
arbuz Michalina śliwki
Dzień 16
papuga Miłosz lew
żółw Błażej banan
jabłko Polina malina
arbuz Michalina śliwki
ananas Honorata stopa

Dzień 17
żółw Błażej banan
jabłko Polina malina
arbuz Michalina śliwki
ananas Honorata stopa
pępek zęby
Dzień 18
jabłko Polina malina
arbuz Michalina śliwki
ananas Honorata stopa
pępek zęby
włosy Ignacy pięta
Dzień 19
arbuz Michalina śliwki
ananas Honorata stopa
pępek zęby
włosy Ignacy pięta
skarpetki Amelia spodnie
Dzień 20
ananas Honorata stopa
pępek zęby
włosy Ignacy pięta
skarpetki Amelia spodnie
buty szalik klocek
Dzień 21
pępek zęby
włosy Ignacy pięta
skarpetki Amelia spodnie
buty szalik klocek
ołówek buty pociąg

Dzień 22
włosy Ignacy pięta
skarpetki Amelia spodnie
buty szalik klocek
ołówek buty pociąg
samolot książka piłka
Dzień 23
skarpetki Amelia spodnie
buty szalik klocek
ołówek buty pociąg
samolot książka piłka
dinozaur żaba krowa
Dzień 24
buty szalik klocek
ołówek buty pociąg
samolot książka piłka
dinozaur żaba krowa
smok pies zając
Dzień 25
ołówek buty pociąg
samolot książka piłka
dinozaur żaba krowa
smok pies zając
kot tygrys gęś
Dzień 26
samolot książka piłka
dinozaur żaba krowa
smok pies zając
kot tygrys gęś
kaczka bocian kogut

Dzień 27
dinozaur żaba krowa
smok pies zając
kot tygrys gęś
kaczka bocian kogut
sowa ryba wąż
Dzień 28
smok pies zając
kot tygrys gęś
kaczka bocian kogut
sowa ryba wąż
drzewo kwiat liść
Dzień 29
kot tygrys gęś
kaczka bocian kogut
sowa ryba wąż
drzewo kwiat liść
niebo chmury słońce
Dzień30
kaczka bocian kogut
sowa ryba wąż
drzewo kwiat liść
niebo chmury słońce
księżyc gwiazdy dom
Dzień31
sowa ryba wąż
drzewo kwiat liść
niebo chmury słońce
księżyc gwiazdy dom
łazienka wanna szczotka

Dzień32
drzewo kwiat liść
niebo chmury słońce
księżyc gwiazdy dom
łazienka wanna szczotka
woda łóżko kołdra
Dzień33
niebo chmury słońce
księżyc gwiazdy dom
łazienka wanna szczotka
woda łóżko kołdra
poduszka koc lampa
Dzień34
księżyc gwiazdy dom
łazienka wanna szczotka
woda łóżko kołdra
poduszka koc lampa
stół krzesło drzwi
Dzień35
łazienka wanna szczotka
woda łóżko kołdra
poduszka koc lampa
stół krzesło drzwi
ściana okno buty
Dzień36
woda łóżko kołdra
poduszka koc lampa
stół krzesło drzwi
ściana okno buty
łyżka widelec kubek

Dzień37
poduszka koc lampa
stół krzesło drzwi
ściana okno buty
łyżka widelec kubek
sok czapka chleb
Dzień38
stół krzesło drzwi
ściana okno buty
łyżka widelec kubek
sok czapka chleb
jajko papryka ziemniak
Dzień39
ściana okno buty
łyżka widelec kubek
sok czapka chleb
jajko papryka ziemniak
ogórek burak pomidor
Dzień40
łyżka widelec kubek
sok czapka chleb
jajko papryka ziemniak
ogórek burak pomidor
fasola gruszka talerz
Dzień41
sok czapka chleb
jajko papryka ziemniak
ogórek burak pomidor
fasola gruszka talerz
kuchnia siedzi leży

Dzień42
jajko papryka ziemniak
ogórek burak pomidor
fasola gruszka talerz
kuchnia siedzi leży
chodzi biega jedzie
Dzień43
ogórek burak pomidor
fasola gruszka talerz
kuchnia siedzi leży
chodzi biega jedzie
stoi lata pływa
Dzień44
fasola gruszka talerz
kuchnia siedzi leży
chodzi biega jedzie
stoi lata pływa
gra skacze jest
Dzień45
kuchnia siedzi leży
chodzi biega jedzie
stoi lata pływa
gra skacze jest
rysuje płacze śmieje się
Dzień46
chodzi biega jedzie
stoi lata pływa
gra skacze jest
rysuje płacze śmieje się
ma daje niesie

Dzień47
stoi lata pływa
gra skacze jest
rysuje płacze śmieje się
ma daje niesie
kładzie czesze myje
Dzień48
gra skacze jest
rysuje płacze śmieje się
ma daje niesie
kładzie czesze myje
śpi przytula całuje
Dzień49
rysuje płacze śmieje się
ma daje niesie
kładzie czesze myje
śpi przytula całuje
zdejmuje nakłada czyta
Dzień50
ma daje niesie
kładzie czesze myje
śpi przytula całuje
zdejmuje nakłada czyta
mówi pisze świeci

ETAP II – wyrażenia dwuwyrazowe
Dzień51
kładzie czesze myje
śpi przytula całuje
zdejmuje nakłada czyta
mówi pisze świeci
je pije ciepła czapka
Dzień52
śpi przytula całuje
zdejmuje nakłada czyta
mówi pisze świeci
je pije ciepła czapka
zimna łyżka gruby sweter chudy tygrys
Dzień53
zdejmuje nakłada czyta
mówi pisze świeci
je pije ciepła czapka
zimna łyżka gruby sweter chudy tygrys
ładna malina brzydki stół twarde łóżko
Dzień54
mówi pisze świeci
je pije ciepła czapka
zimna łyżka gruby sweter chudy tygrys
ładna malina brzydki stół twarde łóżko
miękki koc czysty kubek brudna ręka
Dzień55
je pije ciepła czapka
zimna łyżka gruby sweter chudy tygrys
ładna malina brzydki stół twarde łóżko
miękki koc czysty kubek brudna ręka
wesoła żaba smutna sowa długi ogórek
Dzień56
zimna łyżka gruby sweter chudy tygrys
ładna malina brzydki stół twarde łóżko
miękki koc czysty kubek brudna ręka
wesoła żaba smutna sowa długi ogórek
krótkie włosy suchy liść mokry smok

Dzień57
ładna malina brzydki stół twarde łóżko
miękki koc czysty kubek brudna ręka
wesoła żaba smutna sowa długi ogórek
krótkie włosy suchy liść mokry smok
prawe oko lewe kolano jasny księżyc
Dzień58
miękki koc czysty kubek brudna ręka
wesoła żaba smutna sowa długi ogórek
krótkie włosy suchy liść mokry smok
prawe oko lewe kolano jasny księżyc
ciemny kwiat wysoki dom niskie krzesło
Dzień59
wesoła żaba smutna sowa długi ogórek
krótkie włosy suchy liść mokry smok
prawe oko lewe kolano jasny księżyc
ciemny kwiat wysoki dom niskie krzesło
pies leży kot siedzi myję zęby
Dzień60
krótkie włosy suchy liść mokry smok
prawe oko lewe kolano jasny księżyc
ciemny kwiat wysoki dom niskie krzesło
pies leży kot siedzi myję zęby
tata czyta dinozaur je lala chodzi
Dzień61
prawe oko lewe kolano jasny księżyc
ciemny kwiat wysoki dom niskie krzesło
pies leży kot siedzi myję zęby
tata czyta dinozaur je lala chodzi
krowa pije mama stoi radio gra

Dzień62
ciemny kwiat wysoki dom niskie krzesło
pies leży kot siedzi myję zęby
tata czyta dinozaur je lala chodzi
krowa pije mama stoi radio gra
dziadek śpi siostra pisze lewe ucho
Dzień63
pies leży kot siedzi myję zęby
tata czyta dinozaur je lala chodzi
krowa pije mama stoi radio gra
dziadek śpi siostra pisze lewe ucho
miś płacze bocian lata ryba pływa
Dzień64
tata czyta dinozaur je lala chodzi
krowa pije mama stoi radio gra
dziadek śpi siostra pisze lewe ucho
miś płacze bocian lata ryba pływa
jem łyżką zegar stoi gotuję jajko
Dzień65
krowa pije mama stoi radio gra
dziadek śpi siostra pisze lewe ucho
miś płacze bocian lata ryba pływa
jem łyżką zegar stoi gotuję jajko
kładę widelec niesie wiadro samolot lata
Dzień66
dziadek śpi siostra pisze lewe ucho
miś płacze bocian lata ryba pływa
jem łyżką zegar stoi gotuję jajko
kładę widelec niesie wiadro samolot lata
prawa noga lampa świeci klocek spada

Dzień67
miś płacze bocian lata ryba pływa
jem łyżką zegar stoi gotuję jajko
kładę widelec niesie wiadro samolot lata
prawa noga lampa świeci klocek spada
żaba skacze pusty kubek babcia mówi
Dzień68
jem łyżką zegar stoi gotuję jajko
kładę widelec niesie wiadro samolot lata
prawa noga lampa świeci klocek spada
żaba skacze pusty kubek babcia mówi
słońce świeci kaczka biega słodka malina
Dzień69
kładę widelec niesie wiadro samolot lata
prawa noga lampa świeci klocek spada
żaba skacze pusty kubek babcia mówi
słońce świeci kaczka biega słodka malina
pociąg jedzie żółty banan mała poduszka
Dzień70
prawa noga lampa świeci klocek spada
żaba skacze pusty kubek babcia mówi
słońce świeci kaczka biega słodka malina
pociąg jedzie żółty banan mała poduszka
soczyste jabłko kolorowa piłka duża karuzela
Dzień71
żaba skacze pusty kubek babcia mówi
słońce świeci kaczka biega słodka malina
pociąg jedzie żółty banan mała poduszka
soczyste jabłko kolorowa piłka duża karuzela
wielki smok ciekawa książka smaczny chleb

Dzień72
słońce świeci kaczka biega słodka malina
pociąg jedzie żółty banan mała poduszka
soczyste jabłko kolorowa piłka duża karuzela
wielki smok ciekawa książka smaczny chleb
biała szczotka żółta cytryna różowe skarpetki
Dzień73
pociąg jedzie żółty banan mała poduszka
soczyste jabłko kolorowa piłka duża karuzela
wielki smok ciekawa książka smaczny chleb
biała szczotka żółta cytryna różowe skarpetki
czerwony ołówek zielone wiadro niebieski miś
Dzień74
soczyste jabłko kolorowa piłka duża karuzela
wielki smok ciekawa książka smaczny chleb
biała szczotka żółta cytryna różowe skarpetki
czerwony ołówek zielone wiadro niebieski miś
fioletowe koło granatowy słoń brązowa buty
Dzień75
wielki smok ciekawa książka smaczny chleb
biała szczotka żółta cytryna różowe skarpetki
czerwony ołówek zielone wiadro niebieski miś
fioletowe koło granatowy słoń brązowa buty
mały burak duży pomidor
Dzień76
biała szczotka żółta cytryna różowe skarpetki
czerwony ołówek zielone wiadro niebieski miś
fioletowe koło granatowy słoń brązowa buty
mały burak duży pomidor
Dzień77
czerwony ołówek zielone wiadro niebieski miś
fioletowe koło granatowy słoń brązowa buty
mały burak duży pomidor
Dzień78
fioletowe koło granatowy słoń brązowa buty
mały burak duży pomidor

Równocześnie z wprowadzaniem poszczególnych wyrazów wg harmonogramu, bawimy się wraz z dziećmi ich wizytówkami.
Przykładowe ćwiczenia:
• ćwiczenia z wizytówkami umieszczonymi na poręczach krzesełek;
• odnajdywanie swojej szufladki i „podpisanie” jej wizytówką;
• sprawdzania listy obecności ;
• czyje krzesełko;
• zgubione krzesełko;
• porównywanie długości imion np. Ola, Michalina.

EWALUACJA PROGRAMU

Aby przekonać się, czy program odnosi pożądany wpływ na odbiorców tej zabawy, konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji, działania zmierzającego do stwierdzenia, w jakim stopniu zamierzone cele są osiągane.
Ewaluacja jest zbieraniem, analizą, interpretacją i wartościowaniem danych o działalności, jej planach, wynikach i uwarunkowaniach.
Do przeprowadzenia ewaluacji może posłużyć nam przygotowana specjalna karta ewaluacji

KARTA EWALUACJI
Imię i nazwisko dziecka: ........................................

Odszukuje wizytówkę ze swoim imieniem:
• potrafi,
• nie potrafi.
Czyje to są wizytówki:
• rozpoznaje wszystkie,
• rozpoznaje większość,
• rozpoznaje nieliczne,
• nie rozpoznaje.
Układa podpisy pod obrazkami (globalne rozpoznawanie):
• potrafi,
• potrafi, ale nie wszystkie,
• nie potrafi.
Połącz rysunek z jego nazwą:
• potrafi,
• potrafi, ale nie wszystkie,
• nie potrafi.

KORZYŚCI Z NAUKI WCZESNEGO CZYTANIA:

• dziecko wcześnie czytające ma dostęp do informacji, do których jego nieczytający rówieśnik dotrze dopiero w wieku ośmiu lat, kiedy zacznie płynnie czytać;
• ma lepszą zdolność koncentracji oraz pamięć;
• jest ciekawe świata i samodzielne potrafi odnaleźć odpowiedzi na nurtujące je pytania;
• zdecydowanie łatwiej będzie mu odnaleźć się w świecie informacji;
• dziecko, które potrafi czytać, jest z siebie dumne, samo tego dokonało – wzrasta jego samoocena.
• czytając tak wcześnie, przez całe życie będzie czytało sprawniej niż ci, którzy nie mieli tego szczęścia.
• dzieci sprawnie czytające to w przyszłości dzieci dobrze uczące się i szybko pozyskujący cenne informacje dorośli.
• dzieci te nigdy nie będą bały się czytania i będą czytać swobodniej, gdyż nie kojarzą tego zajęcia z przedmiotem w szkole i oceną, lecz z zabawą z rodzicami.
• dziecko uczone czytania poznaje od razu całe słowa, szybciej rozumie to, co czyta, wzrasta więc również jego motywacja i chęć czytania.
• dziecko, bawiąc się w czytanie tak wcześnie, uczy się szybciej i o wiele łatwiej niż po skończeniu siedmiu lat.
• nigdy później nie będzie miało takiej łatwości przyswajania wiedzy, dlatego nie wolno zmarnować tego czasu.

Czytanie

Co dziecko zyskuje dzięki wczesnej nauce czytania?
Dziecko wcześnie czytające ma dostęp do informacji, do których jego nieczytający rówieśnik dotrze dopiero w wieku ośmiu lat, kiedy zacznie płynnie czytać.
Ma lepszą zdolność koncentracji oraz pamięć. Jest ciekawe świata i samodzielne potrafi odnaleźć odpowiedzi na nurtujące je pytania.
Zdecydowanie łatwiej będzie mu odnaleźć się w świecie informacji.
Dziecko, które potrafi czytać, jest z siebie dumne, samo tego dokonało – wzrasta jego samoocena.
Czytając tak wcześnie, przez całe życie będzie czytało sprawniej niż ci, którzy nie mieli tego szczęścia.
Dzieci sprawnie czytające to w przyszłości dzieci dobrze uczące się i szybko pozyskujący cenne informacje dorośli.
Dzieci te nigdy nie będą bały się czytania i będą czytać swobodniej, gdyż nie kojarzą tego zajęcia z przedmiotem w szkole i oceną, lecz z zabawą z rodzicami.
Dziecko uczone czytania poznaje od razu całe słowa, szybciej rozumie to, co czyta, wzrasta więc również jego motywacja i chęć czytania.
Dziecko, bawiąc się w czytanie tak wcześnie, uczy się szybciej i o wiele łatwiej niż po skończeniu siedmiu lat.
Nigdy później nie będzie miało takiej łatwości przyswajania wiedzy, dlatego nie wolno zmarnować tego czasu.