Określamy kierunki geograficzne - lekcja w terenie. Konspekt lekcji dla klasy IV

Elżbieta Mysiura
Chrzanów

Konspekt lekcji przyrody dla klasy IV
Dział programu: „Poznajemy warsztat przyrodnika”

Temat: „Określamy kierunki geograficzne - lekcja w terenie”

1. Cele lekcji szczegółowe:

a/ Wiadomości:
Uczeń:
- zna kierunki geograficzne główne i pośrednie
- zna praktyczne sposoby rozpoznawania kierunku północnego w terenie na podstawie obserwacji przyrody
-wie, że przyrządem stosowanym do określania kierunków w terenie jest kompas
-zna pojęcia: kompas, gnomon, widnokrąg, kierunki geograficzne główne i pośrednie

b/Umiejętności:
Uczeń:
- potrafi prawidłowo rozpoznać kierunki geograficzne w terenie używając kompasu
- potrafi określić kierunek północny na podstawie obserwacji przyrody
- potrafi wskazać kierunek północny w słoneczny dzień na podstawie obserwacji cienia rzucanego przez gnomon oraz używając własnej sylwetki

c/Postawy:
Uczeń:
- jest świadomy że określanie kierunków w terenie służyło żeglarzom już od czasów starożytnych w wyprawach odkrywczych
- jest zainteresowany poznaniem praktycznych sposobów określania kierunków geograficznych w terenie
- aktywnie uczy się wyciągania logicznych wniosków na podstawie obserwacji przyrody umożliwiających prawidłowe rozpoznanie kierunków geograficznych w terenie

2. Metody i formy pracy:

- pogadanka, obserwacja przyrody w kierunku określania północy geograficznej, praktyczne zajęcia z wyznaczaniem kierunków za pomocą kompasu, gnomonu, używając własnej sylwetki w słoneczny dzień o godz.12.00

3. Środki dydaktyczne:

-kompasy, prosty patyk, zeszyt przedmiotowy – kartka w kratkę, 2 plansze róży kierunków
do wypełnienia

4. Przebieg lekcji:

a/ Faza wprowadzająca:

- czynności organizacyjne – sprawdzenie obecności, podanie tematu i celu lekcji

b/ Faza realizacyjna:

- Nauczyciel w formie pogadanki wstępnej wprowadza pojęcie: widnokrąg, kompas, gnomon

- Uczniowie z nauczycielem udają się na zajęcia terenowe w słoneczny dzień np. w pobliże lasu lub parku

- Nauczyciel po dotarciu na wyznaczone miejsce zajęć rozdaje kompasy – uczniowie poznają zasadę działania przyrządu i określają kierunek północny oraz pozostałe

Nauczyciel dzieli uczniów na 2 grupy:

- Następnie nauczyciel przytacza instrukcję wyznaczania kierunku północnego za pomocą gnomonu – uczniowie używają prostego patyka jako gnomonu do wyznaczenia kierunku północnego o godz.12.00 – grupa nr 1

-Uczniowie wyznaczają kierunek północny i pozostałe stając tyłem do Słońca i wykorzystując własny cień – grupa nr 2

- W kolejnym etapie zajęć w terenie uczniowie obserwują przyrodę pobliskiego lasu, aby rozpoznać kierunek północny po następujących oznakach: krótsze gałęzie samotnego drzewa od strony północnej, mech na drzewach, węższe słoje na ściętym pniu drzewa

c/ Faza podsumowująca:

- Grupy zbierają się na wspólne podsumowanie zajęć – nauczyciel pyta wybranych uczniów jak praktycznie wyznaczyć w terenie kierunek północny i pozostałe, na róży kierunków grupa nr 1 zapisuje kierunki główne a grupa nr 2 – kierunki pośrednie

- Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i zadaje pracę domową:

Na kartce w kratkę narysuj punkt a następnie poruszając się o jedną kratkę narysuj strzałkami kolejnych 20 wybranych przez Ciebie kierunków i zapisz za pomocą skrótów angielskich w punktach 1-20