Scenariusz lekcji wychowawczej: Tolerancja wobec osób z niepełnosprawnością psychiczną i fizyczną

Poziom: klasa 2,3 gimnazjum.

Cele dydaktyczno – wychowawcze:
Po przeprowadzonej lekcji uczeń powinien:
-umieć wyjaśnić termin „tolerancja”,
-określić pojęcie „niepełnosprawność”,
-scharakteryzować własną postawę wobec niepełnosprawności,
-rozwijanie empatii,
-rozwijanie umiejętności otwartego wyrażania uczuć,
-uwrażliwianie na niesienie pomocy osobie potrzebującej,
-ukształtowanie tolerancji i zrozumienia dla szeroko pojętej odmienności.

Metody:
•„burza mózgów”,
•mini-wykład (metoda podająca),
•pogadanka,
•praca indywidualna, w parach, praca w kręgu,
•odgrywanie scenek, ról (drama).

Formy pracy: indywidualna, grupowa.

Pomoce dydaktyczne: arkusze papieru, ankiety, flamastry, karteczki samoprzylepne, „Słownik Języka Polskiego”.

Przebieg lekcji:

I. Część wstępna.
1. Czynności organizacyjno-porządkowe:
-przywitanie klasy,
-sprawdzenie listy obecności,
-zajęcie miejsc w kręgu.
2. Przedstawienie tematu:
- Dzisiejszy temat lekcji będzie poświęcony tolerancji wobec osób z niepełnosprawnością psychiczną i fizyczną. Proszę zastanowić się nad określeniem słowa tolerancja i przedstawić swoje propozycje definicji.
Uczniowie wypisują flamastrami własne pomysły, określenia kojarzące się im z tym terminem na karteczkach samoprzylepnych, które później przyklejają na duży arkusz szarego papieru („burza mózgów”). Następnie wspólnie układają „definicję” tolerancji.

II. Część właściwa.

Nauczyciel przedstawia słownikowe pojęcie tolerancji.

Tolerancja pozwala na uznawanie poglądów innych ludzi,
ich wierzeń, upodobań mimo, że są one odmienne od tego,
co się samemu uważa za słuszne lub prawdziwe.
Charakteryzuje się życzliwością dla innych osób,
których sposoby myślenia oraz życia
nie są zgodne z naszymi odczuciami.

-Mając już pewien obraz tolerancji zastanówcie się wobec kogo bywa ona nie zachowywana, czy są w waszym otoczeniu osoby, które doznają jej braku.
Uczniowie podają przykłady braku tolerancji np. wobec poszczególnych osób, grup społecznych, narodowości, płci, itd. Jedną z przywołanych grup społecznych doznających nietolerancji są osoby niepełnosprawne psychicznie i fizycznie.

-Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: „co to jest niepełnosprawność?”– pogadanka (odczytanie definicji ze Słownika Języka Polskiego).
-Rozróżnienie niepełnosprawności fizycznej od psychicznej – dyskusja.

Ćwiczenie: ankieta - rozmieszczenie na tablicy trzech dużych arkuszy papieru, na których wypisane są pytania wraz z odpowiedziami.
Każdy z uczniów otrzymuje tą samą ankietę i samodzielnie ją wypełnia w sposób anonimowy, zaznaczając pionową kreską jeden wariant z kilku zamieszczonych odpowiedzi.
Nauczyciel zbiera ankiety i nanosi uzyskane wyniki na arkusze umieszczone na tablicy.

Ankieta

I.Jaka jest twoja reakcja na ludzi niepełnosprawnych?
-wzbudzają we mnie litość.
-odczuwam strach, boję się takich ludzi.
-wzbudzają we mnie podziw, że mimo tylu utrudnień umieją się przystosować.
-staram się unikać takich ludzi, bo wzbudzają we mnie niechęć.
-unikam, bo nie wiem jak się zachować.
-są mi obojętni.

II.Czy pomogłeś człowiekowi niepełnosprawnemu?
-tak, często, prawie codziennie.
-tak, kilka razy w moim życiu, gdy zaistniała taka potrzeba.
-nie było takiej sytuacji, abym musiał pomagać.
-nie pomogłem nigdy, nawet była ku temu okazja.

III.Czy zaakceptowałbyś niepełnosprawnego kolegę do wspólnej nauki, pracy, spędzania wolnego czasu?
-tak
-nie
-nie mam zdania na ten temat.
Na zakończenie ćwiczenia następuje wspólne przeprowadzenie analizy zaprezentowanych wyników.

III. Zakończenie.
Drama.
1. Wprowadzenie dokonane przez nauczyciela poprzez przedstawienie sytuacji wyjściowej, omówienie zdarzenia.

„Jesteś osobą niepełnosprawną poruszającą się na wózku inwalidzkim. Na twojej drodze pojawiła się przeszkoda w postaci wysokiego progu, którego bez pomocy drugiej osoby nie jesteś w stanie pokonać. Próbujesz prosić o pomoc przechodniów, jednak nikt nie zwraca na ciebie uwagi ponieważ tak bardzo się spieszą...”

2.Wybór kilku chętnych osób do udziału w dramie.
3.Przygotowanie się uczestników do wejścia w role (rozmowy, dyskusje, własne przemyślenia).
4.Odgrywanie ról przez uczestników.
5.Omówienie przedstawionej sytuacji, jej aktorzy opisują uczucia, emocje, jakie im towarzyszyły (pytania, rozmowy i komentarze).