Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej w gminie wiejskiej. Perspektywa prawna, perspektywa rodzica, ucznia i nauczyciela

Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej w gminie wiejskiej. Perspektywa prawna, perspektywa rodzica, ucznia i nauczyciela.

Uczniowie z niepełnosprawnością oraz niepełnosprawnością intelektualną mogą korzystać z nauki we wszystkich typach szkół, w tym w szkołach ogólnodostępnych. Zalecenia dotyczące formy kształcenia wskazane w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego są propozycjami. Decyzję o wyborze placówki podejmują rodzice ucznia. Chciałabym przedstawić perspektywę prawną, perspektywę ucznia, nauczyciela i rodzica, dotycząca osób z niepełnosprawnością w szkole, w której pracuję. Zostaną one omówione po analizie przeprowadzonych ankiet.
W badaniu wzięli udział uczniowie nauczyciele i rodzice z naszej szkoły. Ich zadaniem było wypowiedzieć się na temat relacji, trudności, samopoczucia , problemów i postrzegania osób z niepełnosprawnością.
Perspektywa prawna
Uczeń, który posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego powinien mieć zorganizowane nauczanie według zasad określonych w rozporządzeniu MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym zgodnie z art. 5 powyższego rozporządzenia . Szkoła zapewnia:
1. realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego;
2. warunki do nauki, sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne, odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów;
3. realizację zajęć specjalistycznych, o których mowa w rozporządzeniu MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach)
4. realizację innych zajęć odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów, w szczególności zajęć rewalidacyjnych, resocjalizacyjnych i socjoterapeutycznych;
5. integrację uczniów ze środowiskiem rówieśniczym, w tym z uczniami pełnosprawnymi;
6. przygotowanie uczniów do samodzielności w życiu dorosłym.
Zg z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego oraz wielospecjalistyczną oceny poziomu funkcjonowania ucznia (WOPFU) zostaje opracowany przez zespół pracujący z uczniem indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, tzw. IPET zg z art. 6 ww. rozporządzenia . Rodzice mogą uczestniczyć w posiedzeniach zespołu, opracowywaniu tego dokumentu oraz zmianach w tych dokumentach. Rodzice są informowani pisemnie o terminie posiedzenia zespołu, otrzymują kopie w/w dokumentów. Okresowo dokonywana jest ocena efektywności programu IPET.
W zależności od powodów wydania orzeczenia o potrzebie kształcenia w niektórych sytuacjach dodatkowo zatrudniany jest nauczyciel współorganizujący proces kształcenia.
W szkołach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi i szkołach integracyjnych zatrudnia się dodatkowo nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego (art. 7 ust. 1 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r.).

W szkole ogólnodostępnej kształceniem specjalnym mogą być objęci uczniowie:
• posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ‒ które zostało wydane ze względu na autyzm, w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone ‒ zatrudnia się dodatkowo nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych lub specjalistów lub pomoc nauczyciela (tzw. nauczycieli współorganizujących proces kształcenia), z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego par 2 art. 7 w/w rozporządzenia ,
• posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ‒ wydane ze względu na inne niż ww. niepełnosprawności, niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym ‒ tzw. nauczyciela wspomagającego lub pomoc nauczyciela można zatrudnić za zgodą organu prowadzącego par 3 art. 7 ,
Rozporządzenie w art. 1 określa warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego :
1) niepełnosprawnych: niesłyszących, słabosłyszących, niewidomych, słabowidzących, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, i z niepełnosprawnościami sprzężonymi, zwanych dalej „uczniami niepełnosprawnymi”,
2) niedostosowanych społecznie, zwanych dalej „uczniami niedostosowanymi społecznie”,
3) zagrożonych niedostosowaniem społecznym, zwanych dalej „uczniami zagrożonymi niedostosowaniem społecznym” – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy.
Zadania nauczyciela współorganizującego proces kształcenia określa art. 7 ust. 7 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r
1) prowadzą wspólnie z innymi nauczycielami zajęcia edukacyjne oraz wspólnie z innymi nauczycielami, specjalistami i wychowawcami grup wychowawczych realizują zintegrowane działania i zajęcia określone w programie;
2) prowadzą wspólnie z innymi nauczycielami, specjalistami i wychowawcami grup wychowawczych pracę wychowawczą z uczniami niepełnosprawnymi, niedostosowanymi społecznie oraz zagrożonymi niedostosowaniem społecznym;
3) uczestniczą, w miarę potrzeb, w zajęciach edukacyjnych prowadzonych przez innych nauczycieli oraz w zintegrowanych działaniach i zajęciach, określonych w programie, realizowanych przez nauczycieli, specjalistów i wychowawców grup wychowawczych;
4) udzielają pomocy nauczycielom prowadzącym zajęcia edukacyjne oraz nauczycielom, specjalistom i wychowawcom grup wychowawczych realizującym zintegrowane działania i zajęcia, określone w programie, w doborze form i metod pracy z uczniami niepełnosprawnymi, niedostosowanymi społecznie oraz zagrożonymi niedostosowaniem społecznym;
5) prowadzą zajęcia, o których mowa w art.5 pkt 4.

Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym oraz znacznym realizuje odmienną podstawę programową określoną w załączniku nr 3 do rozporządzenia MEN z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.
Zgodnie z ww. podstawą programową celem edukacji ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym jest to by uczeń:

1) mógł porozumiewać się z otoczeniem w najpełniejszy sposób, werbalnie lub pozawerbalnie z wykorzystaniem znanych sposobów porozumiewania się (także wspomagających i alternatywnych metod komunikacji – AAC);
2) zdobył maksymalną samodzielność w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych;
3) był zaradny w życiu codziennym, adekwatnie do indywidualnego poziomu sprawności i umiejętności oraz miał poczucie godności własnej i decydowania o sobie;
4) mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami danej zbiorowości, znając i przestrzegając ogólnie przyjęte normy współżycia, zachowując prawo do swojej indywidualności;
5) rozumiał na miarę swoich możliwości otaczające go zjawiska społeczne i przyrodnicze;
6) mógł nabywać umiejętności i uczyć się czynności, przydatnych w przyszłym dorosłym życiu;
7) posiadał rzeczywisty obraz samego siebie w oparciu o pozytywne poczucie własnej wartości oraz umiejętność dostrzegania swoich mocnych i słabych stron.

Nauczyciel prowadzący zajęcia w klasie realizuje więc równolegle dwie podstawy programowe związane z dwoma ramowymi planami nauczania.
Obowiązki gmin w zakresie zapewnienia bezpłatnego transportu reguluje ustawa z dnia 14 grudnia 2016r.Prawo oświatowe .
Zgodnie z art. 39 tej ustawy:
1. Sieć publicznych szkół podstawowych powinna być zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnianie obowiązku szkolnego, z uwzględnieniem ust. 2.
2. Droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać:
1) 3 km - w przypadku uczniów klas I-IV szkół podstawowych;
2) 4 km - w przypadku uczniów klas V-VIII szkół podstawowych.
3. Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka:
1) przekracza odległości wymienione w ust. 2, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka albo zwrot kosztów przejazdu dziecka środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice, a do ukończenia przez dziecko 7 lat - także zwrot kosztów przejazdu opiekuna dziecka środkami komunikacji publicznej;
2) nie przekracza odległości wymienionych w ust. 2, gmina może zorganizować bezpłatny transport, zapewniając opiekę w czasie przewozu.
4. Obowiązkiem gminy jest:
1) zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 127, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej, a uczniom z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym - także do najbliższej szkoły ponadpodstawowej, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym,
w którym uczeń kończy 21. rok życia;
2) zapewnienie dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 36 ust. 17, a także dzieciom
i młodzieży z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym,
w którym kończą:
a) 24. rok życia - w przypadku uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną
z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna,
b) 25. rok życia - w przypadku uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych;
4a. Gmina może zorganizować dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 127, bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do szkoły ponadpodstawowej oraz ośrodka, o którym mowa w art. 2 pkt 7, również w przypadkach, w których nie ma takiego obowiązku.
Perspektywa nauczyciela
W badaniu wzięło udział 15 nauczycieli pracujących w szkole wiejskiej.
Ankietowani nauczyciele mieli odpowiedzieć na pytania ankietowe:
1. Czy uważa Pan/Pani, że uczęszczanie do placówki osób niepełnosprawnych, jest korzystne dla uczniów?
Tak 86,66% Nie 6.66% Nie wiem 6.66%

2. Czy według Pana/Pani system kształcenia uczniów niepełnosprawnym zapewnia tym
uczniom możliwości rozwoju i nauki?
Tak 93.33% Nie Nie wiem 6.66%

2. Które z form systemu kształcenia uczniów niepełnosprawnych są zapewnione na terenie naszej szkoły (można wybrać więcej niż jedną odpowiedź)?
Liczebność klasy do 20 uczniów
80% Pomoc nauczyciela współorganizującego proces kształcenia
93.33% Dodatkowe zajęcia specjalistyczne wspomagające ucznia
100% Pomoce wspomagające pracę ucznia
100% Opracowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno - Terapeutycznego dla ucznia
93,33%

4. Czy w szkole organizowane są akademie lub inne działania poświęcone osobom
niepełnosprawnym?
Tak 86.66% Nie 6.66% Nie wiem 6.66%

5. Czy w szkole prowadzone są specjalne, dodatkowe zajęcia dla osób niepełnosprawnych?
Tak 100% Nie Nie wiem

6. Czy w placówce istnieje możliwość dostosowania formy egzaminów do potrzeb ucznia
niepełnosprawnego?
Tak 100% Nie Nie wiem

7. Czy poruszają Państwo podczas godziny wychowawczej temat osób niepełnosprawnych uczęszczających do placówki oraz sposoby zachowania w ich obecności?
Tak 86,66% Nie 13.33% Nie widzę takiej potrzeby

8. Czy odczuwają Państwo potrzebę, poszerzenia wiedzy dotyczącej osób niepełnosprawnych, zaspokajania potrzeb oraz sposobów postępowania w ich obecności?
Tak 86.66% Nie 13.33% Nie wiem

9. Jaki jest stosunek uczniów do osób niepełnosprawnych w szkole?
są zainteresowani ich problemami, zawsze pomagają niepełnosprawnym i wspierają ich
26.66% starają się ich zrozumieć, postawić na ich miejscu
66.66% traktują niepełnosprawnych kolegów z dystansem
13.33% nie interesują się niepełnosprawnymi kolegami, starają się ich unikać

10. Jakie najczęściej reakcje w stosunku do niepełnosprawnych uczniów zaobserwował Pan/Pani podczas przerw śródlekcyjnych?
Życzliwość 80% politowanie, obojętność 20% wyśmiewanie

11. Czy rodzaj niepełnosprawności wpływa na to, jak postrzegani są poszczególni uczniowie?
tak, ma to duże znaczenie 6,66% myślę, że w jakimś stopniu ma to wpływ na postrzeganie uczniów niepełnosprawnych
46.66% każdy uczeń traktowany jest indywidualnie
40% nie, każdy niepełnosprawny postrzegany jest w taki sam sposób 6,66%

12. Jak obecność nauczyciela współorganizującego proces kształcenia podczas lekcji wpływa na pozostałych uczniów?
przeszkadza uczniom w skupieniu się podczas lekcji 13,33% nie przeszkadza wcale
80% deprymuje uczniów, ogranicza ich aktywność 6.66%

13. Jak według Pana/Pani uczeń niepełnosprawny czuje się w placówce?
doceniony i zadowolony
46,66% samotny i odizolowany od rówieśników 6,66% jak intruz, dziwak w pełni akceptowany, otoczony troską oraz profesjonalną opieką
66.6%

Nauczyciele czują potrzebę poszerzania wiedzy na temat uczniów niepełnosprawnych, traktują uczniów indywidulanie. Ich zdaniem w większości uczniowie traktowani są przez rówieśników i społeczność uczniowską z życzliwością. Nie stanowią problemów w prowadzeniu zajęć lekcyjnych.

Perspektywa ucznia
W badaniu wzięło udział 36 uczniów : klasy 4-5- 16 uczniów i 20 uczniów z klas 6-8. Mieli wypełnić ankietę badająca sytuację uczniów niepełnosprawnych wśród uczniów szkoły .

1. Czym jest niepełnosprawność?
brak pełnej sprawności ruchowej
Klasa 4-5(16) 87,5%
Klasa 6-8 (20)65%
zniekształcenia ciała
Klasa 4-5(16) 12,5%
Klasa 6-8 (20)30%
choroba umysłowa
Klasa 4-5(16)29,41%
Klasa 6-8 (20)65%
niezaradność życiowa
Klasa 4-5(16)
Klasa 6-8 (20)20%

2. Jak w Twojej ocenie wygląda angażowanie niepełnosprawnych uczniów w życie klasy/ szkoły?
są bierni, unikają aktywności w życiu klasy/szkoły
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)35%
starają się w miarę swoich możliwości robić coś dla dobra klasy/szkoły
Klasa 4-5(16)31,25%
Klasa 6-8 (20)30%
są pomijani, niedoceniani myślę, że by sobie nie poradzili
Klasa 4-5(16)37.5%
Klasa 6-8 (20)65%
angażują się w życie klasy/ szkoły bardziej niż pełnosprawni uczniowie
Klasa 4-5(16)12.5%
Klasa 6-8 (20)20%

3. Czy uczniowie niepełnosprawni korzystają z pomocy kolegów/koleżanek?
tak, często o to proszą
Klasa 4-5(16)43,75%
Klasa 6-8 (20)10%
nie, nigdy nie proszą o pomoc
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)35%
kiedy nie mogą sobie poradzić w lekcjach
Klasa 4-5(16)43,75%
Klasa 6-8 (20)40%

4. Jaki jest stosunek uczniów do osób niepełnosprawnych w szkole?
są zainteresowani ich problemami, zawsze pomagają niepełnosprawnym i wspierają ich
Klasa 4-5(16)31,25%
Klasa 6-8 (20)20%
starają się ich zrozumieć, postawić na ich miejscu
Klasa 4-5(16)50%
Klasa 6-8 (20)25%
traktują niepełnosprawnych kolegów z dystansem
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)50%
nie interesują się niepełnosprawnymi kolegami, starają się ich unikać
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)20%

5. Jak zachowujesz się wobec uczniów niepełnosprawnych?
staram się zawsze im pomagać, mogą na mnie liczyć
Klasa 4-5(16)100%
Klasa 6-8 (20)45%
nie bardzo wiem jak im pomóc więc ich unikam
Klasa 4-5(16)
Klasa 6-8 (20)25%
raczej jestem obojętny/a, średnio interesuje mnie co się z nimi dzieje
Klasa 4-5(16)6,25%
Klasa 6-8 (20)35%
denerwują mnie swoim zachowaniem
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)10%

6. Jak czujesz się w towarzystwie niepełnosprawnego rówieśnika?
czuję się swobodnie, traktuje ich tak samo jak innych kolegów/ koleżanki
Klasa 4-5(16)68,75%
Klasa 6-8 (20)50%
nie spędzam z nimi zbyt dużo czasu, nie czuję się swobodnie
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)30%
nie rozumiem ich problemów i zachowań, denerwuje mnie ich obecność
Klasa 4-5(16)6,25%
Klasa 6-8 (20)5%
odczuwam dyskomfort, są inni niż ja
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)10%

7. Czy zaprzyjaźniłbyś się z niepełnosprawnym uczniem swojej szkoły?
tak, ograniczenie nie ma dla mnie znaczenia
Klasa 4-5(16)68,75%
Klasa 6-8 (20)20%
raczej tak, ale lepiej czuję się w otoczeniu pełnosprawnych kolegów
Klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)15%
musiałbym/abym się nad tym zastanowić
Klasa 4-5(16)12,5%
Klasa 6-8 (20)55%
nie, to zupełnie nie dla mnie
Klasa 4-5(16)6,25%
Klasa 6-8 (20)15%

8. Jakie najczęściej reakcje na niepełnosprawnych uczniów obserwujesz podczas przerw śródlekcyjnych?
Życzliwość
Klasa 4-5(16)62,5%
Klasa 6-8 (20)10%
politowanie, obojętność
Klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)65%
Wyśmiewanie
Klasa 4-5(16)25%
Klasa 6-8 (20)20%

9. Jakie emocje wzbudza w Tobie uczeń niepełnosprawny?
strach, obawę
Klasa 4-5(16)
Klasa 6-8 (20)5%
smutek, współczucie
Klasa 4-5(16)75%
Klasa 6-8 (20)45%
zrozumienie, sympatię
Klasa 4-5(16)50%
Klasa 6-8 (20)30%
obojętność, pogardę
Klasa 4-5(16)6,25%
Klasa 6-8 (20)25%

10. Czy rodzaj niepełnosprawności wpływa na to, jak postrzegasz poszczególnych uczniów?
tak, ma to dla mnie duże znaczenie
Klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)15%
myślę, że w jakimś stopniu ma to wpływ
Klasa 4-5(16)25%
Klasa 6-8 (20)40%
każdego traktuję indywidualnie
klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)30%
nie, każdego niepełnosprawnego postrzegam w taki sam sposób
Klasa 4-5(16)43,75%
Klasa 6-8 (20)15%

11. Jak obecność drugiego nauczyciela podczas lekcji wpływa na Ciebie:
przeszkadza mi w skupieniu się podczas lekcji
Klasa 4-5(16)37,5%
Klasa 6-8 (20)25%
nie przeszkadza mi wcale
Klasa 4-5(16)68.75%
Klasa 6-8 (20)50%
krępuje mnie, ograniczam aktywność do minimum
Klasa 4-5(16)6,25%
Klasa 6-8 (20)25%

12. Jakimi cechami charakteryzuje się niepełnosprawny rówieśnik?
ma niska samoocenę
Klasa 4-5(16)25%
Klasa 6-8 (20)20%
ma wysoki poziom wrażliwości
Klasa 4-5(16)43,75%
Klasa 6-8 (20)10%
jest zamknięta w sobie
Klasa 4-5(16)37,5%
Klasa 6-8 (20)45%
jest egoistyczny, nastawiony na siebie, wykorzystuje swoją niepełnosprawność
Klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)35%

13. Jak uważasz, z czego wynika negatywne nastawienie wobec niepełnosprawnych uczniów?
z braku wiedzy jak zachować się w obecności osoby niepełnosprawnej
Klasa 4-5(16)50%
Klasa 6-8 (20)20%
ze strachu
Klasa 4-5(16)25%
Klasa 6-8 (20)30%
z braku obycia wśród osób niepełnosprawnych
Klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)30%
z poczucia wyższości i egoizmu
Klasa 4-5(16)31,25%
Klasa 6-8 (20)30%
z braku wrażliwości
Klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)30%

14. Jak według Ciebie uczeń niepełnosprawny czuje się w Twojej klasie/szkole?
doceniony i zadowolony
Klasa 4-5(16)50%
Klasa 6-8 (20)15%
samotny i izolowany od rówieśników
Klasa 4-5(16)6,25%
Klasa 6-8 (20)20%
jak intruz, dziwak
Klasa 4-5(16)18,75%
Klasa 6-8 (20)50%
w pełni akceptowany, otoczony troską
Klasa 4-5(16)50%
Klasa 6-8 (20)15%

Młodsi uczniowie maja mniejsza widzę na temat uczniów niepełnosprawnych , wykazują się jednak większa tolerancją. Starsza grupa bardziej izoluje się od uczniów niepełnosprawnych, połowa z nich uważa ich za innych , dziwnych. Dzieci młodsze są bardziej życzliwe i wrażliwe na innych.
Perspektywa rodzica
W badaniu wzięło udział 28 rodziców z klas 4-8. Mieli wypełnić ankietę badająca sytuację uczniów niepełnosprawnych .
1. Czy uważa Pan/Pani, że uczęszczanie do placówki osób niepełnosprawnych, jest korzystne dla uczniów?
Tak 85,71% Nie Nie wiem 14,28%

2. Czy według Pana/Pani system kształcenia uczniów niepełnosprawnym zapewnia tym
uczniom możliwości rozwoju i nauki?
Tak 78,57% Nie Nie wiem21,42%

3.Które z form systemu kształcenia uczniów niepełnosprawnych są zapewnione na terenie naszej szkoły (można wybrać więcej niż jedną odpowiedź)?
Liczebność klasy do 20 uczniów
57,14% Pomoc nauczyciela współorganizującego proces kształcenia
53,57% Dodatkowe zajęcia specjalistyczne wspomagające ucznia 32,14%
Pomoce wspomagające pracę ucznia14,28%
Opracowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno - Terapeutycznego dla ucznia 17,85%

4 Jaki kształcenie w klasie do której uczęszcza uczeń niepełnosprawny wpływa na funkcjonowanie Pani/Pana dziecka na terenie szkoły( można wybrać więcej niż jedna odpowiedź)
Przynosi korzyści dydaktyczne i wychowawcze dla obu stron 60,71% Nie przynosi korzyści dydaktycznych i wychowawczych dla obu stron 7,14% Dziecko jest bardziej odpowiedziane 50% Dziecko czuje się doceniane 7,14% Dziecko czuje się niedoceniane 0
5. Jak organizacja lekcji w klasie do której uczęszcza uczeń niepełnosprawny wpływa na Pani ? Pana dziecko?
Moje dziecko nie może się skoncentrować na lekcji 17,85% Tok lekcji nie przeszkadza mojemu dziecku w przyswajaniu wiedzy 71,42%
6. Czy w szkole organizowane są akademie lub inne działania poświęcone osobom
niepełnosprawnym?
Tak 3,57% Nie 32,14% Nie wiem57.14%

7. Czy w szkole prowadzone są specjalne, dodatkowe zajęcia dla osób niepełnosprawnych?
Tak17,85% Nie 7,14% Nie wiem 71,42%

8 Czy w placówce istnieje możliwość dostosowania formy egzaminów do potrzeb ucznia
niepełnosprawnego?
Tak25% Nie 3,57%67,85% Nie wiem 67.85%

9. Czy poruszają Państwo ze swoimi dziećmi temat osób niepełnosprawnych uczęszczających do placówki oraz sposoby zachowania w ich obecności?
Tak 78,57% Nie 10,71% Nie widzę takiej potrzeby 7,14%

10. Czy odczuwają Państwo potrzebę, poszerzenia wiedzy dotyczącej osób niepełnosprawnych, zaspokajania potrzeb oraz sposobów postępowania w ich obecności?
Tak 46,42% Nie 28.57% Nie wiem 21,42%

Rodzice ankietowani są otwarci na nową wiedze dotyczącą osób niepełnosprawnych w naszej szkole, nie maja informacji o tym jakie zajęcia dodatkowo, w jakich aktywnościach uczestniczą ci uczniowie. Pozytywnie oceniają kontakt swoich dzieci z uczniami z niepełnosprawnością. Poruszają ze swoimi dziećmi tematy niepełnosprawności, co może wpływać na zwiększenie tolerancji.

Podsumowanie
W pracy przedstawiłam podstawowe akty prawne warunkujące nauczanie w szkole masowej uczniów z niepełnosprawnością. W badaniu ankietowym przedstawiłam perspektywę nauczyciela rodzica i ucznia, w relacji z uczniem niepełnosprawnym. Ciekawa wydaje się być podejście rodziców, którzy akceptują dzieci z niepełnosprawnością wśród uczniów szkoły, nauczycieli, radzą sobie z prowadzeniem zajęć i praca z uczniami z niepełnosprawnością. W grupie młodzieży wydaje się, że wiedza jest duża, z wiekiem maleje tolerancja wobec osób z niepełnosprawnością, starsi uczniowie są mniej życzliwi i uprzejmi wobec kolegów z niepełnosprawnością. Podsumowując , należy wysnuć wniosek, o tym że w klasach wyższych należy zwrócić szczególną uwagę na pracę nad tolerancją , akceptacją i rozumieniem osób z niepełnosprawnością.

Bibliografia
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1309).
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1280) .
3. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082 oraz z 2022 r. poz. 655, 1079, 1116, 1383, 1700, 1730 i 2089).
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej Dz.U. 2017 poz. 356.
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356 ze zm.) - załącznik nr 3.