Białka

Temat lekcji: Białka.

1. Cele operacyjne
uczeń:
* wymienia składniki odżywcze zawarte w spożywanych pokarmach
* omawia budowę jaja kurzego
* zna skład procentowy związków chemicznych budujących ciało
człowieka
* wylicza ilość: białka w zależności od masy ciała człowieka
* zna liczbę aminokwasów wchodzących w skład budowy białek
* wie jak nazywają się wiązania łączące aminokwasy
* przedstawia w sposób graficzny budowę białek
* podaje skład pierwiastkowy białek
* omawia właściwości białek
* wyjaśnia pojęcia: koagulacja, denaturacja, peptyzacja, zol, żel
* wymienia czynniki wywołujące koagulację
* wie kiedy zol przechodzi w żel, a kiedy żel przechodzi w zol
* przewiduje co stanie się z białkiem w zależności od działającego
czynnika
* zna reakcje charakterystyczne białek
*prezentuje zdobyte wiadomości
2. Metody pracy:
- badawcza ( praca z tekstem )
- słowna ( pogadanka)
- objaśniająca
- obserwacji ( doświadczenie)
- integracji w działaniu ( praca w grupie )
- praktycznego działania (samodzielne prowadzenie ćwiczeń i eksperymentów )
3. Środki dydaktyczne:
- teksty i pytania do nich
- instrukcje do ćwiczeń
- testy podsumowujące
- plansza z fragmentem struktury białka
- jaja kurze ugotowane i surowe
- lupy
- fragment filmu
- tablica interaktywna
- sprzęt do ćwiczeń ( szkiełka zegarowe, podstawki do probówek, probówki,
lupa )
- odczynniki (r-r białka, stężony r-r NaOH, stężony r-r HNO3, r-r CuSO4,
r-r etanolu, r-r octanu ołowiu, r-r soli kuchennej, gorąca woda ).

4. Strategie: A, O, P.

5. Przebieg lekcji:
A) Sprawy organizacyjne
B) Tok lekcji

Faza wstępna - nawiązanie do poprzedniego tematu: nauczyciel, opierając się na
wiadomościach zdobytych wcześniej na lekcjach chemii i biologii
kieruje do uczniów pytania:
 Jak nazywa się dział chemii obejmujący budowę związków węgla, wodoru i tlenu?
 Z jakimi świętami związany jest wystrój pracowni?
 Co jest symbolem tych świąt?

- sformułowanie tematu lekcji ( tematem lekcji jest składnik odżywczy zawarty
właśnie w jajku – białko – Co to są białka?)

Faza realizacyjna

Uczniowie zostają podzieleni na trzy grupy (w ramach każdej grupy następuje przydział
obowiązków )

A. Omówienie budowy jaja kurzego –pogadanka, praca w grupach
Uczniowie w grupach I, II, III, otrzymują zerową instrukcję z konkretnym poleceniem:
- uczniowie rozbijają jajo kurze ( każda grupa )
- lider grupy I wymienia elementy budowy
- lider grupy II określa po czym rozpoznać jajo ugotowane od surowego
- lider grupy III zapoznaje uczniów z wyglądem skorupki i wyciąga wnioski
B. Nauczyciel rozdaje instrukcje poszczególnym grupom, w/g których uczniowie pracują i przygotowują się do odpowiedzi.
Przypomnienie uczniom zasad bezpieczeństwa podczas wykonywania doświadczeń chemicznych i pracy z niebezpiecznymi związkami chemicznymi.
Grupa I – omówienie składu procentowego związków chemicznych budujących ciało człowieka, przeliczenie na kilogramy ilości białka w ciele człowieka według podanego wzoru oraz określenie roli białek w organizmie człowieka – praca z tekstem; uczniowie zapisują odpowiedzi na polecenia do tekstu w laptopie, co zostaje wyświetlone na tablicy (rzutnik) i na planszy;
Grupa II – omówienie właściwości białek oraz przeprowadzanie i obserwacja doświadczeń
obrazujących denaturację białek i tworzenie r- ru koloidalnego. Uczniowie uważnie czytają tekst, odpowiadają na polecenia i przygotowują się do omówienia teorii i opisania zaobserwowanych reakcji. Uczniowie otrzymują instrukcję do przeprowadzenia doświadczeń; zapisują spostrzeżenia na planszy w sposób czytelny dla wszystkich uczniów; prezentują efekty doświadczeń;
Grupa III – omówienie budowy oraz reakcji charakterystycznych białek i ich obserwacja. Uczniowie uważnie czytają tekst, odpowiadają na polecenia i przygotowują się do omówienia teorii i opisania zaobserwowanych reakcji. Uczniowie otrzymują instrukcję do przeprowadzenia doświadczeń; na tablicy interaktywnej zapisane zostają reakcje ksantoproteinowai biuretowa;

Obejrzenie fragmentu filmu dotyczącego reakcji charakterystycznych dla białek.

C. Wszystkie grupy:
- podsumowanie wiadomości zdobytych na lekcji metodą mapy mentalnej. Na tablicy przygotowany jest napis BIAŁKA. Liderzy każdej grupy przyklejają wyniki pracy pod odpowiednią strzałką. Uczniowie II i III grupy pokazują efekty doświadczeń wszystkim uczniom.

BIAŁKA

Budowa i funkcje Właściwości Reakcje charakterystyczne
................................. .......................... .......................................

D. Sprawdzenie i ocena wiadomości zdobytych na lekcji w formie krótkiego testu (praca indywidualna; test zostaje wyświetlony na tablicy a uczniowie podają odpowiedzi na kartkach).

E. Zadanie pracy domowej – zastanów się dlaczego jajko pływa w słonej wodzie?

F. Życzenia świąteczne.