Innowacja pedagogiczna metodyczna "Myślenie wizualne na lekcjach języka polskiego"

Nazwa szkoły: Społeczna Szkoła Podstawowa nr 2 w Białymstoku
Autorzy: Dorota Anna Żuk, Magdalena Bajsicka
Temat: „Myślenie wizualne na lekcjach języka polskiego”
Rodzaj innowacji: metodyczna
Data wprowadzenia: 01.09.2021
Data zakończenia: 30.04.2022 (z możliwością kontynuowania na kolejne lata)

Zakres innowacji:
Adresatami innowacji są uczniowie klas V – VIII

Zajęcia innowacyjne będą odbywać się w ramach zajęć edukacyjnych w trakcie języka polskiego. Niniejsza metoda ma za zadanie popularyzowanie idei sketchnotingu (myślenia wizualnego) w edukacji. Jest to połączenie tradycyjnego zapisu wzbogaconego o dodatek z obrazków, ikon i rysunków. Staje się to sposobem na uniwersalną komunikację i prosty przekaz rozumiany przez większość. Ma ona celu motywować i zachęcać uczniów do samodzielnej i efektywnej nauki.

Motywacja wprowadzenia innowacji:

Od początku swojej ścieżki zawodowej w szkole, wykorzystywałyśmy niekonwencjonalne metody pracy. Podczas opracowywania lektur, zagadnień gramatycznych, poetyckich czy literaturoznawczych stosujemy mapy myśli. Dzięki temu uczniowie stosują w komunikatach liczne słowa klucza, a także środki niewerbalne.

Chciałybyśmy poszerzyć tę metodę o działania autorskie, korzystając jednocześnie z dostępnych źródeł autorstwa Sylwii Oszczyk i Moniki Iwanowskiej, które są autorkami wielu interesujących notatek graficznych dotyczących edukacji polonistycznej.

Opis innowacji:
I. Wstęp:
Poniższy program został stworzony w wyniku różnych doświadczeń, jakie zdobyłyśmy podczas poznawania nowoczesnych metod nauczania. Zauważyłyśmy, iż niektórzy uczniowie nie potrafią się efektywnie uczyć z samodzielnie sporządzonych notatek. Okazało się, że pomocne były przy tworzeniu notatki obrazki, kolory, a nawet znaki ikonograficzne. Dlatego chciałybyśmy pomóc uczniom w doskonaleniu ich technik myślenia wizualnego i sporządzania notatek wizualnych.

II. Założenia ogólne:

Innowacja skierowana jest do uczniów klas V – VIII.
Główne za założenia pracy na innowacyjnych zajęciach:
• zaznajomienie uczniów z elementami myślenie wizualnego oraz zasadami sporządzania notatek,
• wykorzystywanie myślenia wizualnego w tworzeniu plakatów, wytworów plastycznych i innych projektów,
• ćwiczenia w rysowaniu i estetycznym pisaniu,
• poznanie atrakcyjnych metod pracy na lekcji,
• poprawa koncentracji na lekcji,
• doskonalenie pamięci.

III. Cele innowacji:

Cel główny:
• zaznajomienie uczniów z nomenklaturą dotyczącą tworzenia notatki wizualnej,
• ćwiczenia praktyczne w doskonaleniu notatek graficznych,
• doskonalenie kompetencji lingwistycznych poprzez tworzenie wizualnych notatek graficznych na lekcjach języka polskiego,
• zachęcanie uczniów do kreatywnych działań oraz samodzielnego organizowania procesu uczenia się,
• motywowanie uczniów do poszukiwania innowacyjnych i nowatorskich rozwiązań.

Cele szczegółowe:
• rozbudzanie wyobraźni,
• wzrost koncentracji podczas zajęć dydaktycznych,
• usprawnienie stopnia zrozumienia i zapamiętywania treści dydaktycznych,
• nauka samodzielnego przygotowywania notatek,
• doskonalenie estetyki zeszytu przedmiotowego,
• rozwijanie kreatywności,
• uatrakcyjnienie procesu kształcenia,
• doskonalenie warsztatu pracy nauczyciela.

IV. Metody, formy i środki dydaktyczne:

Metody: pokazowa, burza mózgów, badawcza, praktycznego działania.

Formy: indywidualna, grupowa.

Środki dydaktyczne: tablica, tablica interaktywna, komputer/ laptop, mazaki, kredki, karki z białego bloku (format A3 i A4), brystol, publikacje książkowe Sylwia Oszczyk „Polski jak malowany”, Monika Iwanowska „Myślenie wizualne na lekcjach języka polskiego”.

V. Przewidywane osiągnięcia (korzyści wdrożenia innowacji):

Osiągnięciem ucznia będzie nauczenie się:
• zasad tworzenia notatek,
• rysowanie map myśli,
• tworzenie notatek z lektury,
• projektowanie plakatów tematycznych,
• uczniowie uzdolnieni: komiksy edukacyjne/ prezentacje multimedialne.

Nauczyciel:
• poznaje lepiej swoich uczniów i ich możliwości,
• wykorzystuje wiedzę na temat notatek wizualnych w praktyce,
• tworzy bank notatek, które mogą być przydatne na lekcjach,
• rozbudzi zainteresowanie tą metodą wśród uczniów,
• uatrakcyjni pracę podczas lekcji.

VI. Tematyka zajęć (związku z tym, że zakres poznawania ogranicza się do lekcji, uczniowie częściowo mogą utrwalić następujące zagadnienia związane zakresem materiału w poszczególnych klasach):

• Emocje,
• Bank ikon.
• Dymki,
• Chmurki,
• Plakaty,
• Memy,
• Mapy myśli.

VII. Ewaluacja:
W celu uzyskania informacji zwrotnej nauczyciele przeprowadzą:
• rozmowy indywidualne i grupowe z uczniami,
• rozmowy z nauczycielami uczących innych przedmiotów,
• dokumentację fotograficzną podczas zajęć i umieszczenie jej wraz z opisem na stronie internetowej szkoły oraz szkolnym FB,
• ankietę dotyczącą przydatności zajęć wśród uczniów,
• organizacja wystawy prac.
Wszystkie wyniki i uwagi zostaną opracowane w sprawozdaniu oraz udostępnione dyrektorowi szkoły.