Innowacja pedagogiczna "Pomigaj ze mną" - program nauki języka migowego

Program innowacji pedagogicznej- „Pomigaj ze mną”
Temat: Autorski program nauki języka migowego dla uczniów klasy drugiej szkoły podstawowej.
Autor innowacji: mgr Wrzesińska Elżbieta
Czas realizacji: 03.11.2016-30.04.2017
Miejsce innowacji:
1. Zespół Szkół nr.1 im Jana Brzechwy w Pile
Adresat innowacji: Uczniowie klasy II e szkoły podstawowej
Rodzaj innowacji: Organizacyjno-metodyczna
I Rozdział: Podstawa prawna innowacji
II Rozdział: Ogólna charakterystyka programu innowacji
III Rozdział: Zasady innowacji
IV Rozdział: Cele programu
V Rozdział: Treści programu
VI Rozdział: Metody, formy, środki dydaktyczne
VII Rozdział: Ewaluacja
VIII Rozdział: Przewidywane osiągnięcia

I Rozdział: Podstawa prawna:
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002 r. Nr 56, poz. 506, z późn. zm.)

II Rozdział: Ogólna charakterystyka innowacji
Język migowy to system znaków umownych, wykonywanych przy użyciu gestów i mimiki, służących głuchym i głuchoniemym do porozumiewania się między sobą. Dzięki programowi, który przygotowałam i zajęciom, które zamierzam prowadzić, chciałabym przybliżyć dzieciom słyszącym język ludzi głuchych, niedosłyszących. Zajęcia przeze mnie proponowane mają nauczyć dzieci także akceptacji, zrozumienia, szacunku i tolerancji wobec ludzi niepełnosprawnych. Chciałabym aby moi uczniowie dostrzegli w osobach niepełnosprawnych ludzi, którzy jak każdy człowiek mają prawo do godnego życia, realizacji swych potrzeb . Nauka języka migowego to nie tylko świetna zabawa dla ucznia, ale przede wszystkim wskazanie mu nowego, innego sposobu porozumiewania się pomiędzy ludźmi. Poprzez moją innowację w uczniach wspierany zostanie rozwój społeczny, system postrzegania, sprawności manualnych rąk i palców, zapamiętywania, logicznego myślenia oraz komunikacji interpersonalnej Zastosowałam różne formy i metody pracy po to, aby zajęcia były ciekawe. W programie ujęta jest też zasada indywidualizacji, każdy uczeń może liczyć na pomoc nauczyciela.

III Rozdział: Zasady innowacji
Innowacja przewiduje cykl 20 spotkań w klasie II e w Zespole Szkół nr 1 w Pile. Zajęcia te przeznaczone będą na pokazanie dzieciom sposobu porozumiewania się za pomocą gestów. Będzie to również nauka przez zabawę wybranych znaków języka migowego i alfabetu palcowego. Podczas zajęć uczniowie będą poznawali potrzebę integracji- dążenia do łamania barier pomiędzy osobami zdrowymi, pełnosprawnymi, z tymi, które poprzez swoje deficyty rozwojowe, zdrowotne, wszelkiego rodzaju niepełnosprawności, często bywają „odrzucane” przez społeczeństwo.
IV Rozdział: Cele programu
Cele programu:

1.Rozbudzenie wrażliwości i otwartości na osoby z upośledzeniami słuchu
2.Wskazanie dzieciom osób z uszkodzeniami słuchu, które nie mogą się swobodnie komunikować
z osobami zdrowymi.
2. Poznanie specyfiki komunikacji z osobą głuchoniemą
3. Propagowanie języka migowego, jako najstarszego i najbardziej naturalnego sposobu porozumiewania się osób niesłyszących
4. Pobudzenie i rozwijanie wyobraźni dzieci, poprzez konieczność zapamiętywania znaków języka migowego na zasadzie skojarzeń
5, Usprawnienie pracy rąk i ogólnej motoryki ciała, poprzez konieczność przekazywania znaków za pomocą gestów i zabawy ruchowe towarzyszące nauce języka migowego
6. Nauczenie wyrażania emocji poprzez mimikę twarzy, bez używania głosu, co jest niezbędne przy porozumiewaniu się z osobami z upośledzeniami słuchu.

V Rozdział: Treści programu

1. PODSTAWY TEORETYCZNE

Mają na celu rozbudzenie wrażliwości i otwartości dzieci na osoby z upośledzonym słuchem oraz wytworzenie w nich poczucia, że nauka języka migowego jest bardzo potrzebna, ponieważ stanowi pierwszy krok ku integracji.
Przedstawiane są najczęściej jako ciekawostki dotyczące:
- funkcjonowania osób z uszkodzonym słuchem w społeczeństwie,
- konieczności integrowania świata osób zdrowych z niepełnosprawnymi słuchowo,
- języka migowego wśród innych języków na świecie
- różnic między polskim językiem mówionym i pisanym, a polskim językiem migowym
- innych kwestii, w przypadku zainteresowania dzieci i pytań dotyczących tematyki zajęć.

2. DAKTYLOGRAFIA

a) alfabet palcowy- konieczność nauki podyktowana jest potrzebą literowania imion dzieci oraz nazywania przedmiotów i zjawisk, które nie mają swoich znaków w słowniku języka migowego
b) liczebniki główne i porządkowe od 1- 10- z możliwością uczenia liczebników do 100

3. IDEOGRAFIA- znaki języka migowego

Program obejmuje znaki z następujących działów tematycznych:
a) pierwszy kontakt
b) edukacja
c) zdrowie
d) dom i rodzina
e) sport i wypoczynek
f) rachuba czasu
g) inne- w miarę potrzeb dzieci i prowadzącego zajęcia.

4. ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE :
-sprawność wzroku
-sprawność manualną,
-koordynację wzrokowo-ruchową,
-wyrazistą artykulację, która ułatwia osobom niesłyszącym równoległe odczytywanie gestów i mowy z ust.
- pamięć wzrokową,

VI Rozdział: Metody, formy i środki dydaktyczne
W niniejszej innowacji zastosowane będą następujące metody:
– metoda pokazu – prezentująca
– metoda ćwiczeniowa – utrwalająca
– metoda programowa – z użyciem komputera (słownik języka migowego)
– pogadanka, rozmowa

Ćwiczenia będą polegały na wielokrotnym wykonywaniu pewnych czynności dla nabycia wprawy i uzyskania coraz wyższej sprawności.

W ramach każdej jednostki lekcyjnej wprowadza się różnorodność form
pracy np.:
– praca ogólna
– praca indywidualna
– praca w grupach
– praca w parach
Środki dydaktyczne:
¬ -tablica
– etykiety
– komputer i rzutnik
– ilustracje
– fotografie
– słownik języka migowego

VII Rozdział: Ewaluacja
Stworzenie słownika języka migowego, którego autorem będą uczniowie uczestniczący w innowacji. Słownik ten zostanie przekazany do szkolnej biblioteki.
VIII Rozdział: Przewidywanie osiągnięcia
Po realizacji programu dziecko:
-Wie, że są na świecie osoby, które „mówią rękoma” i mają swój język zwany migowym
- Jest świadome potrzeby integracji osób zdrowych z niepełnosprawnymi
- Rozumie, że osoby z upośledzeniami słuchu są takimi samymi ludźmi jak wszyscy inni pełnosprawni i jest wrażliwe, otwarte na takich ludzi
- Ma świadomość potrzeby uczenia się języka migowego w celu komunikacji z ludźmi z problemami słuchowymi
- Zna alfabet palcowy i liczebniki języka migowego
- Zna podstawowe znaki i zwroty języka migowego
- Potrafi tworzyć proste oraz złożone zdania twierdzące i pytające z poznanych znaków
-Wie, jak wygląda słownik języka migowego i czym różni się od innych słowników

BIBLIOGRAFIA:

1.D. Bouvet: Mowa dziecka wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszącego. WSiP, Warszawa 1996
2.W.Pietrzak :Język migany w szkole. WSiP, Warszawa 1992
3.B. Szczepankowski: Język migany w szkole. WSiP, Warszawa 1988
4.B. Szczepankowski: Pomoce techniczne dla osób z niesprawnym narządem słuchu. W: S. Jakubowski, R. Serafin, B. Szczepankowski: Pomoce techniczne dla osób niepełnosprawnych. CNBSI, Warszawa 1994
5.B. Szczepankowski: Oczy pomagają słyszeć. Podręcznik odczytywania mowy z ust. PZG, Warszawa 1973, s. 5-7
6.B. Szczepankowski, D. Koncewicz: Język migowy w terapii. Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi, Łódź 2012
7.B.Szczepankowski, E. Kapłon, J.Duszak : Komunikowanie się z osobami z uszkodzonym słuchem 1, Warszawa – Krapkowice 2008
8.B.Szczepankowski,Program innowacji pedagogicznej- „Pomigaj ze mną”
E. Kapłon, J.Duszak : Komunikowanie się z osobami z uszkodzonym słuchem 2, Warszawa – Krapkowice 2006
Opracowała:
mgr Elżbieta Wrzesińska