Blaski i cienie metody komunikacyjnej w nauczaniu języka angielskiego

Blaski i cienie metody komunikacyjnej w nauczaniu języków obcych
Za i przeciw CLT w polskim kontekście edukacyjnym
Metoda komunikacyjna jest najpowszechniej stosowaną metodą nauczania języków obcych. Nie jest ona zaliczana ani do metod konwencjonalnych, ani też do niekonwencjonalnych ponieważ łączy ona wiele cech tych obu metod i wykorzystuje w obrębie swojej koncepcji metodycznej liczne techniki wypracowane przez wcześniejsze metody.
Cechy charakterystyczne metody komunikacyjnej:
• większość jednostki lekcyjnej jest przeznaczona na rozwijanie sprawności mówienia,
• język jest używany w sposób spontaniczny, uczniowie są kreatywni, wyrażają swoje opinie,
• w klasie używa się przede wszystkim języka obcego (jest on używany do wyrażania poleceń, do objaśniania),
• jest koncentracja na wyrażaniu znaczenia, a nie na formie językowej,
• nauczanie gramatyki odbywa się „mimochodem”, nie ma tłumaczenia reguł gramatycznych,
• błędy gramatyczne nie są poprawiane, jeżeli odbiorca rozumie przekaz,
• w tej metodzie nauczyciel nie jest osobą centralną, jest pomocnikiem,
• zajęcia przeprowadzane są bardzo często w parach lub grupach.

Wady metody komunikacyjnej:
1. Błędy uczniów – jeżeli błędy nie są korygowane przez nauczyciela to uczeń przyjmuje formy za poprawne i je utrwala. Błędy powstają, ponieważ uczniowie korzystają ze strategii komunikacyjnych, które polegają na obejściu użycia wymaganej formy. Konsekwencje popełniania błędów i stosowania strategii komunikacyjnych mogą się okazać w przyszłości, kiedy dojdzie do kontaktu z żywym językiem bardzo nieprzyjemne.
2. Problemem dla nauczyciela w tej metodzie może być fakt, że musi on doskonale znać język którego naucza. Nauczyciel nie musi poprawiać błędów, ale sam musi dostarczać bezbłędnych informacji, by stanowić dobry model językowy. Nauczyciel musi być przygotowany do nieprzewidywanych pytań, które mogą być zadane w sytuacjach komunikacyjnych.
3. Metoda komunikacyjna nie jest odpowiednia dla wszystkich. Dla extrawertyków uwielbiających konwersacje, podejmujących ryzyko, nie bojących się popełnienia błędów, czy użycia niewłaściwej struktury gramatycznej jest odpowiednia, natomiast dla osób, które nie powiedzą nic zanim nie są pewni, że użyją prawidłowej struktury metoda ta nie jest odpowiednia.
4. Jeśli chodzi o wiek uczniów to metoda komunikacyjna jest dobra dla małych dzieci, które uwielbiają bawić się i grać na lekcji. Dla starszych uczniów gry mogą się okazać przerostem formy nad treścią, a zajęcia w parach mogą się okazać dla nich nieprzemęczaniem się nauczyciela.
5. Kolejną wadą metody komunikacyjnej jest to, iż większość ćwiczeń w tej metodzie nie może być praktykowana przez ucznia w domu, zatem w tej metodzie konieczna jest duża liczba godzin lekcyjnych w tygodniu.
6. Ponadto, metoda ta przynosi najlepsze rezultaty, gdy jest mała liczba uczniów w klasie.
7. Nauczanie metodą komunikacyjną nie jest odpowiednia dla uczniów, którzy muszą przystąpić do egzaminów, gdzie są wymagane struktury gramatyczne.
8. Wada metody komunikacyjnej mogą być trudności z wyborem odpowiednich ćwiczeń komunikacyjnych.

Zalety metody komunikacyjnej:
1. Metoda komunikacyjna ma przewagę nad metodami tradycyjnymi, ponieważ przy uczeniu się metodami tradycyjnymi występują pewne problemy, mianowicie jeżeli uczniowie uczą się struktur językowych, które są od siebie oderwane to potem jest im ciężko je składać jak mają być użyte w żywym języku, ponadto cały system językowy jest zbyt skomplikowany by się go nauczyć wyłącznie z opisu reguł gramatycznych.
2. Metoda komunikacyjna polega na regularnym, używaniu języka obcego, a język regularnie ćwiczony jest przygotowaniem do użycia tego języka, gdy zajdzie taka potrzeba.
3. Uczący się metodą komunikacyjną mają możliwość kontaktu z różnymi użytkownikami języka, słyszą swoich kolegów, słuchają taśm, audycji radiowych, telewizyjnych.
4. Metoda komunikacyjna wykorzystuje autentyczne materiały np. mapy, rozkłady jazdy, bilety z którymi uczniowie mogą się spotkać w autentycznych sytuacjach.
5. Uczniowie uczący się tą metodą nawiązują osobisty kontakt z językiem i po rocznym/dwuletnim uczeniu się tą metodą nie będą się bali zabrać głosu.
6. Kolejną zaletą metody komunikacyjnej jest to, iż zajęcia są atrakcyjne i ciekawe.
7. W tej metodzie uczeń może eksperymentować, użyć języka by wyrazić co myśli i czuje.
8. Zmiana ustawienia ławek w metodzie komunikacyjnej ułatwiająca komunikację zmienia klasę w społeczność, otwiera możliwości na interakcje, możliwa jest wymiana myśli między uczniami, wspieranie się, tłumaczenie sobie nawzajem.

Reasumując, stosowanie metody komunikacyjnej ma swoje dobre i złe strony. Nie ma bowiem metody całkowicie dobrej ani złej, ponieważ każda z metod nauczania języka obcego wnosi coś nowego i oryginalnego. Uważam iż, aby osiągnąć cel, jakim jest biegła znajomość języka obcego ważna jest nie tylko przyjęta metoda nauczania, ale przede wszystkim wytrwałość i systematyczność.