Lapbooki na lekcjach religii - innowacja pedagogiczna

Pragnę przedstawić innowację metodyczno - programową przygotowaną na lekcje religii w Szkole Podstawowej.

Zakres innowacji:
Adresatami innowacji są uczniowie klasy Va, Vd.
Czas realizacji innowacji obejmuje: 01.12.2019 r. - 30.04.2020 r. z możliwością jej kontynuowania w następnym roku szkolnym. Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach zajęć lekcyjnych z religii.

Motywacja wprowadzenia innowacji:
Innowacja „Lapbooki na lekcjach religii” jest moją odpowiedzią na dużą popularność programów i gier komputerowych, gdzie dzieci wykonują czynności jedynie odtwórcze, nie rozwijając właściwie swojej wyobraźni i kreatywności. Celem wprowadzanej innowacji jest rozwój kreatywności u dzieci, tak, aby nie tylko pogłębiły one swoją wiedzę i uniknęły spędzania czasu z laptopem, ale też, aby potrafiły myśleć przestrzennie, oraz by kreatywnie zaprojektowały i dobrały odpowiednie materiały do wykonania swojej pracy.

Opis innowacji:
I. Wstęp
Aby wyjaśnić, po co potrzebna jest w tej szkole innowacja, należy w pierwszej kolejności odnieść się do statutu placówki. Przewiduje on, że szkoła rozbudza i rozwija wrażliwość estetyczną i moralną dziecka oraz jego indywidualne zdolności twórcze. Zadaniem szkoły jest także stwarzanie warunków do rozwoju wyobraźni i ekspresji tak plastycznej, jak i werbalnej każdego ucznia.
Wychodząc z kolei naprzeciw potrzebom dzisiejszego pokolenia, pragnąc przeciwdziałać jednemu z głównych problemów uczniów, jakim jest uzależnienie od komputerów, laptopów i telefonów komórkowych, chcę stworzyć im możliwość wyzwolenia w nich kreatywności i twórczego myślenia. Częste bowiem korzystanie z programów komputerowych i siłą rzeczy wykonywanie czynności jedynie odtwórczych zubaża język i ogranicza wyobraźnię i myślenie twórcze.
Czym zatem jest Lapbook? Lapbook to w wolnym tłumaczeniu książka na kolanach. Uczeń może ją wykonać dowolnie dobierając elementy, komponując z części logiczną całość, wyróżniając najważniejsze treści i chowając w koperty lub papierowe skrytki to, co uzna za warte odkrycia lub głębszej refleksji. W tworzeniu lapbooków nie ma ściśle określonych zasad. Ważniejsza jest tu fantazja, twórcze wykorzystanie papierowych materiałów i przedstawienie za ich pomocą wybranego zagadnienia. Lapbooki są kolorowe, przyciągają uwagę i dzieci chętnie do nich wracają. Tematyka lapbooków będzie dotyczyła aktualnego roku liturgicznego w Kościele.

II. Założenia ogólne
Podstawowym założeniem programu jest zwiększenie kreatywności i zdolności manualnych uczniów oraz atrakcyjności zajęć z religii. Będzie on realizowany w ramach zajęć lekcyjnych. Program dostosowany jest do stopnia zaawansowania wiedzy i umiejętności uczniów oraz ich możliwości poznawczych. Innowacja „Lapbooki na lekcjach religii” adresowana jest również do uczniów, którzy nie posiadają wybitnych zdolności plastycznych.

III. Cele innowacji
Cel główny:
Pokazanie, że dzieci mogą być twórcze, a projektując i wykonując własne dzieło, z którego mogą później być dumne, mogą też miło spędzić czas oraz uświadomienie, że własna pomysłowość daje lepsze rezultaty, niż odtwórcze naśladowanie cudzych pomysłów.

Cele szczegółowe:
 Swobodne posługiwanie się różnymi technikami graficznymi i malarskimi (poprawa zdolności manualnych)
 Kształtowanie u uczniów pomysłowości oraz rozwijanie kreatywności
 Przygotowanie uczniów do samodzielnego tworzenia coraz bardziej skomplikowanych prac
 Zachęcanie do samodzielnego przeszukiwania źródeł
 Porządkowanie i pogłębianie wiedzy z religii
 Zachęcanie do powtórek i rozszerzania wiedzy (lapbooki można wciąż rozbudowywać – w miarę zdobywania przez dziecko nowej wiedzy i umiejętności)
 Stwarzanie sytuacji umożliwiających osiąganie sukcesu i zadowolenia z własnych osiągnięć
 Rozwijanie umiejętności twórczej współpracy i dzielenia się własną wiedzą z rówieśnikami
 Uczenie organizacji pracy, cierpliwości i systematyczności
 Poprawa atrakcyjności zajęć lekcyjnych
 Pokazanie uczniom, że istnieje świat poza laptopem czy telefonem i że jest on co najmniej równie ciekawy i inspirujący.

IV. Metody i formy
Metody pracy wykorzystywane na zajęciach:
- Puzzle logiczne
- Kolaże
- Krzyżówki
- Komiksy
- Prezentacja multimedialna
- Opowiadanie
- Burza mózgów
- Tekst z lukami
- Uzupełnianie obrazów
- Pogadanka
- Wykład nauczyciela
- Notatka utrwalająca wyniki pracy

Formą pracy jest praca indywidualna lub w parach.

V. Przewidywane osiągnięcia (korzyści wdrożenia innowacji)
Uczniowie:
- wykazują ciekawość i zainteresowanie
- z przyjemnością podejmują trudniejsze zadania
- wykazują twórczość i kreatywność w doborze materiałów i treści
- wykazują większą wiarę we własne siły

Nauczyciel:
- wykorzystuje ciekawe metody pracy z uczniami,
- jest kreatywny, poszukuje i samodzielnie tworzy materiały (prezentacje, zadania, krzyżówki, kolorowanki)

VI. Tematyka zajęć
Zagadnienia zostały opracowane w oparciu o podstawę programową dla klasy piątej i dotyczą roku liturgicznego:
- Adwent
- Boże Narodzenie
- Wielki Post/ Triduum Paschalne
- Zmartwychwstanie Jezusa

VII. Ewaluacja
W celu oceny stopnia realizacji celów i skuteczności zastosowanych metod i form pracy, konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji końcowej.

Sposoby ewaluacji:
- obserwacja uczniów w czasie zajęć
- dokumentacja fotograficzna
- rozmowy z uczniami
- wyniki sprawdzianów z tematyki roku liturgicznego

Szczegółowa analiza obserwacji uczniów w czasie zajęć, przeprowadzonych rozmów oraz wyników sprawdzianów pozwoli ocenić stopień realizacji zamierzonych celów. Działania te pomogą wyciągnąć wnioski, zaplanować pracę i ewentualnie zmodyfikować metody pracy.