Program edukacji europejskiej "Mój region, moja Europa"

Program edukacji europejskiej
„MÓJ REGION, MOJA EUROPA”

Czas realizacji:
• 10 miesięcy

Celem tego programu jest:

• upowszechnianie wiedzy o integracji europejskiej wśród uczniów województwa lubelskiego i jego mieszkańców,
• kształtowanie obywatela bez uprzedzeń, co do tożsamości narodowej,
• świadome i odpowiedzialne podejmowanie decyzji,
• kształtowanie zasad demokracji,
• budowa społeczeństwa obywatelskiego,
• współpraca i poczucie zgody,
• otwarcie na otaczający świat,
• zrozumienie i poznanie innych,
• akceptacja samego siebie i swojego kraju na tle całej Europy,
• powołanie Klubów Europejskich w szkołach województwa lubelskiego,
• powołanie Międzyszkolnych Centrów Informacji Europejskiej.

Współorganizatorzy realizacji programu:

• Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Lublinie,
• Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Zamościu,
• Biuro Integracji Europejskiej Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie,
• Kuratorium Oświaty w Lublinie,
• Wojewódzki Dom Kultury w Lublinie,
• Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Lublinie,
• Polska Fundacja imienia Roberta Schumana w Warszawie,
• Starostwa - województwa Lubelskiego,
• Samorządy Gmin – województwa lubelskiego,
• Gimnazja z województwa lubelskiego i ościennych,
• Szkoły ponadgimnazjalne województwa lubelskiego,
• Szkoły Podstawowe województwa lubelskiego,
• Instytucje kulturalne i społeczne.

Dokładny opis zadania:

Program dotyczy edukacji europejskiej w gimnazjach, szkołach podstawowych, szkołach ponadgimnazjalnych oraz społeczności województwa lubelskiego poprzez zaangażowanie szerokiego kręgu osób współpracujących i wykonywanie wybranych zadań zawartych w programie. Następować to będzie przez przekazywanie wiedzy o problematyce europejskiej w szkołach i instytucjach kultury na tym terenie. Program przewiduje pozyskiwanie sojuszników i współpracowników oraz budowanie sieci współpracujących ze sobą Klubów Europejskich w województwie lubelskim z przemieszczaniem się na ościenne województwa. Uczniowie wraz z nauczycielami przygotowują projekt i wykonują zadania wymienione poniżej a efektem ich pracy będą raporty (młodzież szkół ponadgimnazjalnych), albumy i raport z konkursu wiedzy o Unii Europejskiej (uczniowie gimnazjów)oraz wytwory uczniów szkół podstawowych (prace plastyczne). Punktem kulminacyjnym będzie spotkanie w Sali Błękitnej Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie uczestników programu. Nastąpi tam podsumowanie działań związanych z realizacją programu oraz wręczenie wyróżnień i nagród dla uczestników konkursu.

Zadania wykonywane w trakcie programu to:

• Kształcenie nauczycieli, uczniów i innych członków społeczności lokalnej,
• Organizowanie wojewódzkiego konkursu wiedzy o Europie,
• Konkurs na stronę internetową o krajach Europy,
• Konkurs na stronę internetową o swoim regionie,
• Konkurs plastyczny dla szkół podstawowych,
• Wydawanie własnych czasopism lub wkładki europejskiej w szkołach,
• Zorganizowanie Miedzyszkolnego Centrum Informacji Europejskiej,
• Zorganizowanie sesji informacyjnej dla młodzieży i rolników,
• Powołanie Klubów Europejskich w szkołach,
• Nawiązanie współpracy ze szkołami lub Klubami Europejskimi,
• Wywiady z przedstawicielami samorządu, kultury, oświaty i biznesy na temat integracji europejskiej,
• Spotkania w szkołach z „Europejczykiem”,
• Festyny w miastach powiatowych województwa lubelskiego,
• Spotkanie uczestników programu w Sali Błękitnej UW w Lublinie,
• Ewaluacja programu,
• Wydanie biuletynu podsumowującego cały program - wykona Gimnazjum w Łucce we współpracy z RCIE i Biurem Integracji Europejskiej Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie.

Opis sposobu pracy:

Projekt może być realizowany w ramach Klubu Europejskiego lub w trakcie zajęć pozalekcyjnych. Wspiera on wówczas cele realizowane podczas zajęć z różnych przedmiotów. Uczniowie wykonują samodzielnie zadania w określonym czasie pod okiem zespołu nauczycieli w każdej szkole.
Projekt będzie koordynowany przez międzyszkolny zespół nauczycieli zajmujących się problematyką europejską w swojej szkole. Wszyscy uczestnicy tego projektu zapoznają się z opisem i adaptują go do potrzeb i możliwości swoich szkół oraz środowiska lokalnego.
Następnie ustali zasady ewaluacji projektu. Opracowane zostaną kryteria sukcesu, które pozwolą określić czy założone cele zostały zrealizowane. Zostaną również skonstruowane narzędzia służące do rejestracji czynników (formularze, ankiety, arkusze obserwacji).
W trakcie realizacji projektu będzie następować monitorowanie jego przebiegu aby na bieżąco wyłapywać trudności w jego realizacji co przyczyni się do szybkiej interwencji w zagrożonym obszarze.
Upowszechnione zostaną doświadczenia związane z realizacją programu „MÓJ REGION, MOJA EUROPA” w celu przeniesieniem go do innych województw.

Miejsce realizacji programu:

Gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne, szkoły podstawowe, placówki oświatowe i kulturalne, władze samorządowe województwa lubelskiego.

Wskazówki metodyczne dla nauczycieli.

Metoda projektu

Terminu projektu używamy na określenie jednej z metod nauczania. Projekt realizowany w ramach programu „MÓJ REGION, MOJA EUROPA” jest terminowym zadaniem realizowanym samodzielnie przez uczniów według przygotowanego planu przez zespół szkolny. Ramy merytoryczne projektu są nakreślone przez autora a zespół szkolny z listy zadań wybiera te, nad którymi chce pracować i podejmuje samodzielnie wraz z uczniami sposób ich realizacji.
Nauczyciele pełnią w projekcie rolę koordynatorów posiadających fachową wiedzę z zakresu problematyki poruszanej w projekcie. Muszą znać technikę planowania przebiegu projektu, ustalić terminy realizacji poszczególnych zadań oraz pomóc uczniom w podejmowaniu decyzji dotyczących podziału tych zadań.
Nauczyciel koordynujący musi posiadać umiejętności organizacyjne i komunikacyjne oraz zdolności do motywowania uczniów i zespołu współpracującego a także umiejętności w pozyskiwaniu do współuczestnictwa jak największej liczby uczestników tj. rodziców, sponsorów, władze samorządowe, środowisko lokalne.
Przygotowując projekt musimy określić:
1. cele (Po co to robimy?),
2. sposoby realizacji (Jak to robimy? Przez jakie zadania?),
3. czas realizacji poszczególnych etapów i całości,
4. adresatów (Dla kogo to robimy?),
5. wykonawców,
6. sposoby ewaluacji (ocena tego, co zrobiliśmy).
Projekt opracowany w szkole, realizowany w ramach programu „MÓJ REGION, MOJA EUROPA” według sprawdzonego pomysłu autora będzie nosił w sobie cechy działań nowatorskich i będzie przedsięwzięciem , które jest niepowtarzalne w żadnej szkole występując w innej formie.
Wspólnym elementem będą konkursy oraz zakończenie na etapie powiatu oraz województwa. Wyniki pracy całego zespołu będą zaprezentowane na zewnątrz.
Po zakończeniu całości szkoły muszą ocenić całość swoich działań i doprowadzić do sformułowania wniosków na przyszłość:
• Co zrobiliśmy dobrze?
• Co sprawiało trudności?
• Co możemy zmienić, aby zrobić lepiej w przyszłości?

Członkowie zespołów pracujących tą metodą podkreślają, że wyzwala ona w uczniach dużą aktywność, samodzielność, kreatywność i przedsiębiorczość – młodzi ludzie dokonują wyborów, podejmują decyzje, sami szukają odpowiedzi na nurtujące ich pytania. Uczą się jak bardzo ważna i efektywna jest współpraca podczas wspólnego działania a także odpowiedzialności za realizację całości projektu.
W pracy metodą projektu ważna jest postawa nauczyciela, który decyduje się podjąć opieki nad jego realizacją. W metodzie tej nie można wszystkiego określić do końca i rezultat całości nie jest do końca przewidywalny.

Biorąc pod uwagę przebieg i rezultaty projektu można go nazwać projektem działania lub akcji.

Schemat instrukcji do projektu

Szkoła biorąca udział w projekcie dostosowuje projekt do swoich możliwości oraz do oczekiwań uczestników projektu.

Temat projektu: ...........................
Cele projektu: ..............................

Wszystkie działania dotyczące realizacji projektu, które są wykonywane w określonym czasie powinny mieć na etapie planowania zaplanowany monitoring, który służy sprawdzeniu stopnia realizacji zadania oraz ewaluację, dzięki której uzyskane dane posłużą podejmowaniu decyzji, niosących za sobą zmiany jakościowe.

Jakie cele możemy osiągnąć stosując metodę projektów?

Istotą metody projektów jest samodzielna praca uczniów w grupach, w trakcie której mają oni możliwość praktykowania całego szeregu umiejętności. Niektóre z tych umiejętności są bardziej typowe dla określonych etapów realizacji projektu, a także dla określonego typu projektu (działania lokalnego), inne przewijają się przez wszystkie etapy.
Ważną cechą projektu jest duża samodzielność uczniów, zarówno na etapie planowania, jak i realizacji i prezentacji efektów. Wielu nauczycieli może czuć się zaniepokojonych tym, iż uczniowie opracują jakieś ważne dla programu nauczania zagadnienie inaczej niż oni zrobili by to sami. Być może tak się zdarzy. Ale czas spędzony przez uczniów na samodzielnym wyszukiwaniu informacji w różnych źródłach może sprawić, iż wiedza, którą zdobędą poprzez osobiste doświadczenia zostanie lepiej zapamiętana. Samodzielność często pociąga za sobą zwiększenie zainteresowania uczniów jakąś pracą i prowadzi do większego zaangażowania. Realizacja projektu może okazać się dla uczniów jedną z niewielu okazji do tego, by kształtować w szkole poczucie odpowiedzialności za rezultaty swych działań.1

Na koniec należy jeszcze raz spojrzeć na opracowany projekt – dać go komuś do przeczytania – i upewnić się czy wszystkie jego elementy są spójne.

Literatura pomocnicza:

1. Nic o nas bez nas – mój udział w demokracji, Wydawca Polska Fundacja imienia Roberta Schumana, Warszawa 1999
2. Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Zakład wydawniczy SFS, Kielce 2000
3. Moja gmina w Europie – program edukacyjny, Jacek Królikowski, Wydawnictwo Samorządowe FRDL, Warszawa 2000
4. Pakiet „Szkolny Klub Europejski” – Poradnik, Wydawnictwo CODN, Warszawa 2002
5. Pakiet edukacyjny – Europa na co dzień, Wydawnictwo CODN, Warszawa 1997
6. Szkoła: edukacja europejska, część 2, praca zbiorowa pod redakcją Jana Kropiwnickiego,
7. Projekt edukacyjny. Materiały dla zespołów międzyprzedmiotowych, Wydawnictwa CODN, Warszawa 2000
8. Materiały robocze dla uczestników kursu – edukacja europejska w szkołach ponadgimnazjalnych, Wydawca WODN w Lublinie, Lublin listopad 2002

Adresy instytucji koordynujących i współpracujących przy realizacji programu MÓJ REGION, MOJA EUROPA :

• Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Lublinie,
20-078 Lublin
ul. 3-go Maja 18/3A
tel. (0-81) 534 93 88
http://www.rcie.lublin.pl
e-mail: nowystaw@lu.onet.pl

• Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Zamościu,
22-400 Zamość
ul. Akademicka 4
tel. (0-84) 638 26 16
http://www.wszia.edu.pl/rcie
e-mail: cbs@wszia.edu.pl

• Biuro Integracji Europejskiej Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie,
Dział Integracji Europejskiej
20-914 Lublin,
ul. Spokojna 4,
tel. (0-81) 532 07 32
e-mail: mszieba@uw.lublin.pl

• Kuratorium Oświaty w Lublinie,
20-950 Lublin
ul. 3-go Maja 6
tel. (0-81) 532 92 81
http://www.kuratorium.lublin.pl

• Wojewódzki Dom Kultury w Lublinie,
20-010 Lublin
ul. Dolna Panny Marii 3
tel. (0-81) 53 242 07
http://www.wdk.lublin.pl.
e-mail: wdk@ismedia.pl

• Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Lublinie,
20-111 Lublin
ul. Dominikańska 5
tel. (0-81) 53 292 41
http://www.wodn.lublin.pl.