Podróże z Groszkiem - innowacja o treściach krajoznawczych

INNOWACJA PEDAGOGICZNA

PODRÓŻE Z GROSZKIEM

PRZEDSZKOLE W TRĄBKACH WIELKICH

MGR CELINA KITOWSKA

TRĄBKI WIELKIE 2016 r

Podróże z Groszkiem-innowacja o treściach krajoznawczych
Opis innowacji pedagogicznej:
Autor innowacji : mgr Celina Kitowska
Rodzaj innowacji;
o programowa
o metodyczna
o organizacyjna
Zakres innowacji :
Innowacja obejmować będzie wszystkie grupy wiekowe dzieci przez kolejne lata edukacji w przedszkolu, aż do zakończenia innowacji, stosownie do wieku rozwojowego dziecka i umiejętności przyswajania wiedzy .
Miejsce realizacji : Przedszkole w Trąbkach Wielkich
Czas realizacji : od 1 września 2016r do 30 czerwca 2018r
Koszty i źródła realizacji: Innowacja nie wymaga przyznania przedszkolu dodatkowych środków budżetowych
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.• 2572 z późn. zm.) Rozporządzenie MENiS z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia• działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506 ze zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej• wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2012 poz. 977 ze zm.)

SPIS TREŚCI
I Wstęp
II Idea wiodąca innowacji
III Założenia innowacji
IV Cele ogólne
V Cele szczegółowe
VI Treści programowe
VII Opis innowacji i treść dydaktyczna
VIII Rodzaj zaproponowanych działań edukacyjnych
IX Ewaluacja
X Bibliografia
XI Załączniki

I Wstęp

Obserwując w codziennej pracy z dziećmi ich naturalną ciekawość poznania świata postanowiłam opracować program, który da im możliwość przybliżenia różnorodności swojego kraju zanim wyruszą w podróże swojego życia i dotkną rzeczywistości, która będzie je otaczać. Przedszkole jest miejscem gdzie dziecko uczy się chodzić, mówić, nawiązywać kontakty społeczne, poszerza wiedzę o świecie, kształtuje obraz własnej osoby. Tworzy się atmosferę zabawy, radosnego współdziałania rozwoju wrażliwości, zainteresowań i wyobraźni dzieci. Charakterystyką dziecka w wieku przedszkolnym jest jego spontaniczna ciekawość, ale też szukanie sposobów na zaspokojenie jej. Dziecko rozpoznaje obrazy, miejsca i pyta- co to jest? Jeśli zdawkowo rzucimy jakąś nazwę, dowie się niewiele, ale jeśli poświęcimy na to więcej czasu i przybliżymy mu cały kontekst zainteresowania poszerzy swoją wiedzę, kompetencje językowe, zainteresowania i zaspokoi ciekawość, która stanie się zalążkiem następnego pytania. W ten sposób przyczyniamy się do wszechstronnego rozwoju dziecka. Nawiązując do spontanicznego poznawania świata przeprowadziłam kilka zajęć, do których pomysły narodziły się podczas indywidualizacji pracy z dzieckiem. To ostatecznie przekonało mnie, że dzieci są zainteresowane podróżami po kraju, a w szczególności pomocne okażą się współczesne środki przekazu, które pozwolą na zilustrowanie wiedzy.

II Idea wiodąca innowacji

Program własny wyzwala zarówno działania twórcze jak i odtwórcze nauczyciela. Działaniom nauczyciela przyświeca jeden cel - wszechstronny rozwój dziecka. Efektem podejmowanych działań jest realizacja skutecznego procesu nauczania. Nauczanie jednak przebiega w dwóch kierunkach, albowiem z procesu takiego korzystają obydwie strony uczeń i nauczyciel. Poszukujący nauczyciel zawsze będzie dążył do właściwych form przekazu treści ponieważ jak mówił Heraklit - ,,Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki”- zmieniają się wychowankowie ich potrzeby, ale i z procesem dojrzewania zawodowego zmienia się nauczyciel. Przedszkole na drodze rozwojowej dziecka jest pierwszym ogniwem zaspakajającym jego potrzeby edukacyjne. Nauczyciel w przedszkolu jako pierwszy rozpoznaje zdolności i deficyty u dziecka i na tym etapie podejmuje działania mające na celu zrównoważenie harmonijnego rozwoju. Idea procesu wychowawczo – dydaktyczno -opiekuńczego stwarza właściwe warunki do zaspakajania przez dziecko swoich potrzeb poznawczych. Nauczyciel jest animatorem i współorganizatorem procesu kształcenia. Dziecko spontanicznie i aktywnie odkrywa nieznany mu świat. Pragnie dotknąć, pogłaskać, przytulić, potrzymać, powąchać, posmakować, zobaczyć, bo tak czyta otaczającą go rzeczywistość. Tak zdobyta wiedza ma dla niego większą wartość. Zaproponowana forma zabawy poznawczej powinna uwzględniać kontekst społeczny, gdyż nowa sytuacja wyzwala u dziecka inne emocje i przeżycia.

III Założenia innowacji

Innowacja pedagogiczna ,,Podróże z Groszkiem” jest skierowana do dzieci w wieku przedszkolnym. Trudny temat jakim jest orientacja na mapie i poznanie regionów swojej ojczyzny może odnieść pożądany sukces, jeśli zostanie przedstawiona dziecku w odpowiedniej formie do wieku rozwojowego. Poszukując właściwych metod pracy pragnę zmierzyć się z takim zadaniem w swojej działalności dydaktyczno - wychowawczo –opiekuńczej.

IV Cele ogólne

-popularyzacja wiedzy o ojczyźnie
-rozwój wiedzy na temat położenia geograficznego
-poszerzenie wiedzy o regionach kraju
-zapoznanie z tradycją, obyczajami i kulturą
-poszerzenie kompetencji językowych
-kształtowanie właściwych postaw społecznych
-współpraca w grupie
-nabywanie umiejętności aktywnego słuchania
-rozwijanie umiejętności konstrukcyjno - plastycznych
-wzbudzanie zainteresowań przyrodą, architekturą, różnorodnością krajobrazu
-rozwijanie poczucia estetyki i działań twórczych
-rozwijanie poczucia rytmu
-nabywanie umiejętności tanecznych

V Cele szczegółowe

-rozpoznaje różne regiony Polski
-zna nazwy miast kraju
-zna nazwy rzek
-poznaje tradycje i obyczaje regionalne
-zna symbole charakterystyczne dla regionu
-orientuje się na mapie
-poznaje muzykę
-poznaje tańce i potrafi go wykonać w miarę swoich możliwości
-poznaje architekturę, zabytki
-zna regionalne kulinarne przysmaki
-potrafi współpracować z rówieśnikami
-rozwija umiejętności konstrukcyjne, plastyczne, artystyczne
-zaspokaja potrzeby emocjonalne
-rozwija i wzbogaca słownictwo
-zaspakaja ciekawość poznawczą

VI Treści programowe

Nauczyciel w przedszkolu jest zobowiązany do realizacji podstawy programowej. Jest ona dla niego podstawą do planowania działań edukacyjnych. Dla przewidywanych osiągnięć dziecka są zawarte obowiązkowe materiały nauczania, które stanowią treść dla danego etapu kształcenia. W innowacji pedagogicznej Podróże z Groszkiem wyznacznikiem do formułowania treści kształcenia i wychowania są zadania wynikające z podstawy programowej: 1.1 obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; 1.4. wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych; 3.3. uważnie słucha, pyta o nie zrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach; 6.3 zna zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich; 7.2 odgrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami (np. maską). 8.1 śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu; 8.2 tworzy muzykę, korzystając z instrumentów perkusyjnych (oraz innych przedmiotów), a także improwizuje ją ruchem; 8.3 w skupieniu słucha muzyki, w tym także muzyki poważnej. 9. 1. przejawia, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami i dziełami sztuki oraz tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu; 9.3 wykazuje zainteresowanie malarstwem, rzeźbą i architekturą (także architekturą zieleni i architekturą wnętrz). 15.3.wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa; 15.4. nazywa godło i flagę państwową, zna polski hymn i wie, że Polska należy do Unii Europejskiej; 15.5. wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa.
Materiał poznawczy zawiera w sobie różne aktywności dziecka: oglądanie, zapamiętanie, rozumienie, wykonywanie, zastosowanie, motywację do różnych działań.

VII Opis innowacji i jej treści dydaktyczne

Program o treści krajoznawczej dla przedszkolaków wydaje się być trudnym tematem, biorąc pod uwagę jego możliwości rozwojowe, słabą orientację w terenie, na mapie, sporadyczne zainteresowanie tym co jest odległe. Nie mniej postanowiłam przybliżyć dzieciom temat piękna swojej ojczyzny jej różnorodność przyrodniczą, kulturową i architektoniczną, wzbudzić zainteresowanie podróżami oraz poczucia przynależności do tej kultury.
Do stworzenia ciekawej formy prowadzonych zajęć zaprojektowałam pacynkę o imieniu Groszek. Ziarenko ma kojarzyć się dzieciom z możliwością podróżowania, ponieważ wystarczy by w swój dziobek wziął go ptaszek, który przeniesie go w inne miejsce , a ten na
nowym podłożu zakiełkuje i dostosuje do nowych warunków. Nauczyciel i dzieci będą posiadać mapę Polski, a właściwie jej kontur, na którym będą umieszczone odnośniki typu rzeki: Wisła, Odra, Bug, góry, morze, Wraz z kolejnymi zajęciami mapa będzie zapełniana charakterystycznymi dla danego miejsca symbolami, oraz zilustrowanym Groszkiem. Innowacja posiada wiele walorów rozwijających intelekt dziecka, jego wiedzę wyobraźnię, pamięć, koncentrację. W starych legendach i podaniach jest wiele tajemniczości, walki dobra ze złem. Słuchając tych opowieści czytanych, opowiadanych lub zilustrowanych wyzwalamy w dziecku naturalną ciekawość, która towarzyszy im do ostatniego słowa. Później przychodzi czas na refleksję i ocenę postaci. Tu dziecko kształtuje i rozwija kompetencje językowe, nabywa pewności wypowiedzi, i uczy się słuchać innych. Różnorodność przyrodnicza, kulturowa i architektoniczna rozwinie u dziecka poznawczą otwartość na to co nowe i odległe. Dzięki przekazom medialnym mogę pokazać dzieciom ciekawe obrazy. Spotkanie z nowym środowiskiem stanie się źródłem pytań, które nie mogą pozostać bez odpowiedzi. Świadczyć będą o rozbudzonej inteligencji. Dziecko stawiając pytanie- dlaczego?, po co?, jak? prezentuje postawę myślącą. Stawianie pytań jest wartością samą w sobie, gdyż sprzyja jak najbardziej rozwojowi oraz kształtuje postawę badawczą. Praca z mapą, prace plastyczno - konstrukcyjne doskonale rozwiną orientację na płaszczyźnie, utrwalą pojęcia , góra, dół, obok, za i przed. Rozwiną wyobrażenie o stosunkach przestrzennych, zachowaniu proporcji, walorach estetycznych. Zabawy z muzyką, piosenką, tańcem, folklorem otworzą dziecięcą ekspresję i zaspokoją naturalną potrzebę ruchu. Nowe i stare piosenki, zabawy wyzwalają w dziecku to co ja najbardziej lubię w mojej pracy - radość dziecka, nawet jeśli któreś z uczestników nie ma ochoty na pląsy, niesiony śpiewem rówieśników po czasie włącza się do niej. Smaczki kulinarne, będą dopełnieniem wspomnień, które my dorośli zawsze kojarzymy z dzieciństwem.

VII Rodzaj zaproponowanych działań edukacyjnych

L.p
Temat zajęć
Podejmowane działania
Przewidywane osiągnięcia dziecka
(Tabela)

1 Gdzie rzeka ma źródło?
-czytanie legendy ,,O powstaniu Wisły” z wizualizacją
-oglądanie krajobrazów górskich
-słuchanie i interpretacja taneczna do muzyki góralskiej
Wie co to jest źródło i jak powstaje. jakie jest znaczenie wody, czym charakteryzują się góry, co można robić w górach, jakie są zabudowania, jaką muzykę grają i słuchają górale
2 Czy tu mieszka król?
-zamek króla
- czy w Polsce rządzi król
-oglądanie ilustracji w multimediach.
-praca przestrzenna
-wznoszenie zamku z piasku wiślanego.(Piasek z delty Wisły jest miły w dotyku i posiada wyjątkowo właściwości wiążące)
Poznaje historię swojego kraju, ważne miejsca. Porównuje czasy dawne ze współczesnymi. Wznosi budowlę przestrzenną, wykazuje się wyobraźnią, współpracuje w grupie, przewiduje efekty pracy.
3 Kogo spotkamy w stolicy?
-słuchowisko ,,Legenda o Syrenie”
-Kogo spotkam w Warszawie -(prezydent, premier, kto rządzi krajem)
-symbole narodowe
-praca plastyczna –Syrenka
Rozumie pojęcie stolica. Rozpoznaje miejsca ważne dla mieszkańca kraju. Zna symbole narodowe, nazywa je.
Wie kto rządzi krajem i wojskiem.
4 Co robił Mikołaj Kopernik?
-burza mózgów-Kto to jest naukowiec?
-opowiadanie o Mikołaju Koperniku
-doświadczenie z wodą i plasteliną
-stworzenie Układu Słonecznego przestrzennego
-Toruńskie pierniki-legenda czytana i zilustrowana przez nauczyciela
-przygotowanie pierników
Interesuje się nauką. Wie czym zajmuje się naukowiec. Podejmuje działania odkrywcze, wypowiada się na temat. Poznaje zależność między Słońcem a planetami. Przygotowuje pierniki.
5 Czy Bałtyk jest dużym morzem?
-,,Dlaczego Bałtyk jest słony ”-przybliżenie legendy
-Co kryje Morze Bałtyckie?
-zapoznanie z muzyką i kulturą Kaszub
Wie gdzie uchodzi rzeka do morza. Jakie zwierzęta, ryby, rośliny tworzą środowisko Bałtyku. Czym zajmują się Kaszubi? Co lubią robić? Poznaje kaszubski alfabet.
6 Dlaczego mówią inaczej?
-,,Jak powstały Mazury”-legenda
-mazurskie środowisko przyrodnicze
-jak smakuje sękacz
-,,Szanteczka dla dziecka”-nauka piosenki metodą słuchową z instrumentalizacją
Poznaje różnorodność ziemi mazurskiej. Jej ciekawe ukształtowanie, przyrodę, jej walory estetyczne, wie jak należy szanować przyrodę, gdzie można pojechać na wakacje.
Śpiewa piosenkę szanty akompaniuje na wybranych instrumentach
7 Czy daleko do Lublina?
-legenda ,,Jak Lublin stał się Lublinem”
-zamki, książęta i księżniczki
-rysujemy węglem pałac
-Wędrówki Pyzy
- ,,Jaworowi ludzie”
-zabawa ruchowo-muzyczna ,,Jawor, jawor”
Poznaje różnorodną architekturę zabytkowych budowli, porównuje, dostrzega różnice. Tańczy w parze do znanej ludowej piosenki.
8 Czy w górach jest bezpiecznie?
-Sudety
–tajemnice gór
-oglądanie środowiska przyrodniczego
- jakie są skutki zanieczyszczenia środowiska
-malowanie farbami na podkładach z gazy przyklejonej do kartki krajobrazów górskich
Wie jakie bogactwa mineralne kryją góry, czy są one potrzebne człowiekowi. Jak zróżnicowana jest przyroda i jakie są skutki zanieczyszczenia środowiska.
9 Co robią koziołki?
-przybliżenie legendy ,,Poznańskie koziołki”
- podgląd na Poznański Ratusz
-Dzień Świętego Marcina
-Marcińskie rogaliki na Dzień Mamy
Wie jak wygląda zabudowa starego miast z rynkiem. Jaka jest charakterystyka zabudowy. Co dzieje się dzisiaj w mieści. Przygotowuje regionalny przysmak.
10 Dlaczego morze jest takie ważne? -,,O mądrym rybaku i głupim diable”
-Gdzie wybierzemy się na wakacje?
-zabawa tematyczna
,, Poszukiwacze skarbu”- dzieci wyposażone w lupy, lornetki, mapy poszukują na terenie przedszkola skarbu z wraku statku
-malowanie farbami na podkładach z gazy przyklejonej do kartki krajobrazów morskich
Wie jaką rolę gospodarczą dla kraju pełni morze. Co można znaleźć na dnie, jakie skarby kryje morze. Potrafi czytać mapę i się nią posługiwać. Wykonuje powierzone zadania, współdziała w grupie, bawi się z rówieśnikami, odkrywa smak zwycięstwa.
Estetycznie i z wyobraźnią wykonuje pracę plastyczną.
Przedstawione działania są przykładowe i mogą być zastąpione innymi tematami. Można je dostosować np. po wakacjach i do wspólnej zabawy można zaangażować rodziców, w celu udostępnienia przywiezionych ,,skarbów” itp. Należy też do grupy wiekowej dostosować odpowiednią skalę trudności. W grupach starszych w kolejnym roku można podjąć zadania o tematyce europejskiej.

VIII Procedura osiągania celów – metody i formy realizacji programu.

Metody pracy będą dostosowane do potrzeb i możliwości grupy, oparte na aktywnym działaniu umożliwiającym zaspokojenie ciekawości i osiąganie sukcesów rozwojowych w atrakcyjny i twórczy sposób.
Program będzie realizowany poprzez różne formy pracy.
o indywidualną
o grupową
o zbiorową

IX Organizacja zajęć

Zajęcia będą się odbywać raz w miesiącu, ale przy pracach konstrukcyjno-technicznych, kulinarnych należy przewidzieć następne zajęcia. Starałam się też wpleść zajęcia pasujące tematycznie do tematów w danym miesiącu, jak prezent dla mamy-rogaliki w maju, w grudniu – pierniki, a budowle z piasku i zajęcia na podwórku w miesiącach wiosenno-letnich.

X Sposoby ewaluacji innowacji

Przystąpienie do nowego programu wiąże się z kontrolą oczekiwanych efektów. Musimy się upewnić, że podejmowane działania są właściwe, a przyjęte założenia spełniają nasze oczekiwania. W związku z tym zostanie przeprowadzona ewaluacja innowacji, której celem będzie sprawdzenie umiejętności dziecka, atrakcyjność zajęć, stosowane formy i metody oraz zgodność innowacji z przyjętym założeniami.
Dane dotyczące realizacji innowacji oraz efekty wprowadzonych zmian uzyskam poprzez
o dostrzegalną wiedzę i umiejętności dziecka,
o ankietę rodzica z dzieckiem,
o dokumentację przedszkolną,
o wywiad z nauczycielami i rodzicami
W celu zebrania informacji wykorzystam metody i techniki badawcze:
o obserwacje,
o ankiety,
o karty pracy z teczki dziecka
Ewaluacja innowacji pozwoli na poznanie osiągnięć i umiejętności dziecka oraz wyeliminowanie niewłaściwych działań. Poprzez ukazanie mocnych i słabych stron innowacji staje się punktem wyjścia do modyfikacji i uzyskania pożądanych efektów. Ewaluacja cząstkowa zostanie wykonana po pierwszym roku prowadzonych zajęć, natomiast końcowa po upływie terminu założonej ewaluacji. Wyniki zostaną przedstawione Radzie Pedagogiczne, rodzicom, organowi prowadzącemu oraz organowi nadzoru pedagogicznego.

Bibliografia:

1.Harwas-Napierała B.,Trempała J (Warszawa 2005), Psychologia rozwoju człowieka: Wydawnictwo Naukowe PWN
2.Birch A. Malin T. (Warszawa 2204) Psychologia rozwojowa w zarysie Od niemowlęctwa do dorosłości : Wydawnictwo Naukowe PWN
3.Bogdanowicz M. (Warszawa 1985) Metoda dobrego startu w pracy z dzieckiem od 5 do 10 lat : Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne
4.Bogdanowicz M. Okrzesik D. ( 2012) Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherbone: Harmonia
5. Program wychowanie przedszkolnego wydawnictwa MAC Edukacja pt.„Nasze przedszkole” autorstwa Małgorzaty Kwaśniewskiej i Wiesławy Żaby-Żabińskiej,
6.Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego
7.//www.bajkowyzakatek.eu/p/spis-tresci.html
8. Gruszczyk Kolczyńska E, ZielińskaE. ( Warszawa 2005) Wspomaganie dzieci w rozwoju zdolności do skupiania uwagi i zapamiętywania :uwarunkowania psychologiczne i pedagogiczne, programy i metodyka: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
9 Kowalik-Olubińska M. (Warszawa 2008) Mali naukowcy czyli o wspieraniu aktywności badawczej dzieci w przedszkolu , Aktywność dzieci i młodzieży red. Sabina Guz, Teresa Sokołowska-Dzioba, Andrzej Pielecki . Wydaw: WSP TWP
10. Stańczak I. ( Kielce 2009) Rozwój poznawczy dzieci w wieku przedszkolnym , Wybrane zagadnienia z pedagogiki przedszkolnej pod red. Elżbiety Zyzik : Wydaw. Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego
11.Dorance S. (Warszawa 1999) Zajęcia twórcze w przedszkolu Przedmioty i obrazy:Wyd. Cyklady
12.Kamińska D.(Kraków 2012) Jak bawić się i uczyć z pasją?: Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola
13.Klus-Stańska D. (Kraków 2003) W nauczaniu początkowym inaczej: Oficyna Wydawnicza ,,Impuls”