Mechanizmy powstawania głosu - konspekt lekcji dykcji dla pierwszej klasy wokalnej

Hanna Błachuta
nauczyciel dykcji i interpretacji

Mechanizmy powstawania głosu

Konspekt zajęć dla pierwszej klasy wokalnej

Cele:
zaznajomienie z mechanizmami powstawania głosu
zapoznanie z zasadami prawidłowej emisji głosu
zwrócenie uwagi na prawidłowy tor oddechowy
poznanie podstawowych ćwiczeń oddechowych i głosowych

Przebieg;

1. Zaznajomienie z podstawowymi informacjami i terminologią dotyczącą mechanizmów powstawania głosu
Tory oddychania, fonacja, wykorzystanie rezonatorów, artykulacja


2. Obserwacja i omówienie sposobów oddychania uczniów.

3.Ćwiczenia oddechowe
Na siedząco/leżąco, oczy zamknięte, obserwujemy swój oddech, po chwili kontrolujemy go- staramy się nie unosić piersi, oddychać powoli.
Liczymy na wydechu w myśli coraz dalej.
Wyobrażamy sobie pełny cykl oddechowy- powietrze wypełnia najpierw brzuch, potem rozszerza żebra, wypełnia płuca.
Obserwujemy oddech podczas ziewania.
Wdech nosem, gwizdanie na zmianę płynnie (legato) i przerywając (staccato).
W pozycji leżącej, nogi podnosimy do góry z wdechem, na wydechu opuszczamy i jednocześnie głośno odliczamy.
W pozycji stojącej podnosić ręce proste w łokciach nad głowę, z wydechem opuszczać wypowiadając długie fff...

4. Szukanie rezonatorów głowy- fala głosowa wprawia w drgania kości czaszki oraz powietrze w zatokach; najłatwiej osiągnąć to w średnicy głosu, należy położyć dłoń na głowie, wypowiedzieć spółgłoski mmm i nnn
Mmmma mmmme mmmmo mmmu mmmmy nnnna nne nnno nnnnu nnny

5. Ćwiczenia emisyjne
Chuchanie- kierowanie ciepłego powietrza na dłoń, następnie wydechu wypowiadaj długie aaa...
Szukanie „głosu pierwotnego”
Swobodnie wypowiadaj mniam, mniam (jednocześnie wyobrażaj sobie, że naprawdę jesz coś pysznego), używaj różnych wysokości głosu.
Otwieranie samogłosek- głęboki wdech i legato mówimy na przemian mmm (usta zamknięte) i samogłoski (usta szeroko otwarte).
mmmAmmmOmmmEmmmUmmmY
Na jednym tonie wypowiadamy przedłużając mmm i samogłoski mmmaaammmaaa
Mama mija, nie mów do mnie monotonnie, mamałyga, marmolada
Śpiewne mówienie- maksymalne rozciąganie samogłosek
Głosem „dotykamy” przedmiotów najpierw blisko, potem coraz dalej. Mówimy więc początkowo „Dotknij” cicho, następnie coraz głośniej, jednocześnie patrzymy na przedmioty, o których mówimy.

W opracowania posłużyłam się następującymi publikacjami:
B.Toczyska, Sarabanda w chaszczach, Gdańsk 2006.
M.Walczak-Deleżyńska, Aby język giętki..., Wrocław 2001.