Kim jest uczeń zdolny?

Zdolności to różnice indywidualne, które sprawiają, że przy jednakowej motywacji
i uprzednim przygotowaniu poszczególni ludzie osiągają w porównywalnych warunkach zewnętrznych niejednakowe rezultaty w uczeniu i działaniu.
W celu wyłonienia grupy badawczej przyjęto kryteria charakteryzujące ucznia zdolnego zgodne z literaturą przedmiotu.
Uczeń zdolny posiada co najmniej jedną z trzech wymienionych cech:
1. wysokie osiągnięcia lub możliwości takich osiągnięć w dziedzinach nauki, twórczości lub działalności charytatywnej,
2.wysoki poziom jednego z uzdolnień specjalnych (np. artystycznych, sportowych, organizacyjnych, poznawczych – zwykle przedmiotowych, społecznych),
3.wysoki poziom zdolności ogólnych (wysokie IQ -120 i więcej)
Uczniowie różnią się od siebie nie tylko rodzajem posiadanych zdolności, lecz także ich poziomem: zdolni, szczególnie uzdolnieni (wybitnie zdolni) oraz geniusze.

Hierarchiczny układ relacji zdolności - Magdalena Barabas „Diagnoza i praca z uczniem zdolnym” w „kompetencje diagnostyczne i terapeutyczne nauczyciela” pod redakcją Danuty Wosik-Kawali i Teresy Zubrzyckiej-Maciąg, Impuls, Kraków 2011


4.Geniusz

3.Talent
(np.muzyczny, konstruktorski, cechy: twórczość, oryginalność)

2.Uzdolnienia
(np .plastyczne, matematyczne, językowe, konstrukcyjne)

1.Zdolności
(przejawem jest biegłość i sprawność w określanych działaniach intelektualnych lub wykonawczych)


Przy definiowaniu ucznia zdolnego należy uwzględnić również dodatkowe wyznaczniki:
­ Wysokie oceny nie mogą być jedynym wyznacznikiem zdolności ucznia.
­ Wysokie uzdolnienia nie są również gwarancją uzyskiwania wysokich wyników
w nauce.
­ U ucznia zdolnego może występować syndrom nieadekwatnych osiągnięć, czyli rozbieżność między potencjalnymi możliwościami a faktycznymi osiągnięciami.