Scenariusz lekcji biologii w klasie I: "Nasze komórki nerwowe szybko przekazują impulsy elektryczne"

Cel ogólny: Poznanie odruchów warunkowych i bezwarunkowych oraz sposobów połączeń nerwowych.

Osiągnięcia uczniów: Po zajęciach uczeń powinien:
• Umieć analizować oraz pokazywać na schemacie drogę impulsu nerwowego od receptora do efektora
• Rozumieć, że sposób przekazywania impulsów nerwowych pozwala na szybkie reakcje organizmu na bodźce
• Porównać istotę odruchów warunkowych i bezwarunkowych
• Wiedzieć jaką rolę odgrywają odruchy w życiu człowieka

Środki dydaktyczne: foliogramy, rzutnik pisma, podręcznik Biologia I wyd. Operon, zeszyt ćwiczeń, zeszyt ucznia, książka „Ozdabianie potraw” Rudolfa Billera

Metody:
podające: pogadanka, wyjaśnienie, analiza
praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe
aktywizujące: metoda sytuacyjna – doświadczenie


Tok zajęć

I. Faza wprowadzająca

Zagadnienia
1.Co to jest odruch?
Nauczyciel zaprasza 3 uczniów do udziału w doświadczeniu. Prosi pozostałych o obserwację i przygotowanie wyjaśnienia terminu odruch. Przeprowadza doświadczenia:
a) Pokazuje uczniowi zdjęcia smacznych i estetycznie podanych potraw, prosi by uczeń opisał swoje odczucia.
b) Zbliża szpilkę do dłoni ucznia, obserwuje jego zachowanie, pyta ucznia co robi gdy dotyka żelazka a ono jest gorące?
c) Nakreśla sytuację -zadaje pytanie: Jak zachowuje się kulturalny uczeń gdy widzi nauczyciela idącego ulicą?
Kontroluje wypowiedzi uczniów dotyczące wyjaśnienia terminu odruch.

II. Faza realizacyjna

Zagadnienia
2. Połączenia komórek nerwowych.
3. Łuk odruchowy np. odruchu kolanowego
4. Rodzaje odruchów
Nauczyciel prezentuje foliogram, stawia pytanie: Jakie właściwości neuronów umożliwiają szybką odpowiedź organizmu na bodźce? Omawia odruch kolanowy oraz elementy tworzące łuk odruchowy na foliogramie. Uczniowie analizują foliogram, wymieniają właściwości połączeń neuronów.
Prosi o wykonanie ćwiczenia w zeszycie ćwiczeń polegającego na prawidłowym opisie elementów schematu łuku odruchowego. Następnie sprawdza sposób wykonania ćwiczenia.
Wykorzystuje informacje przygotowane przez jednego z uczniów. Uczeń prezentuje przygotowane informacje o rodzajach odruchów, eksperymencie I. Pawłowa i akcentuje różnice między odruchami warunkowymi i bezwarunkowymi.

III.Faza podsumowująca

4. Odruchy i ich znaczenie w życiu człowieka.
Prowadzący rozdaje przygotowane ćwiczenie polegające na oznaczeniu przykładów odruchów warunkowych i bezwarunkowych i omówieniu ich znaczenia. Ocenia uczniów aktywnych, poleca wykonanie pracy domowej. Uczniowie wykonują ćwiczenie, wypowiadają się na temat znaczenia odruchów a następnie zapisują polecenie pracy domowej – Ćw. 5. Uzupełnij tekst wpisując w miejsce kropek właściwe terminy.
Bibliografia:
• Biologia I wyd.Operon
• Rudolf Biller „ Ozdabianie potraw”