Zabawa z przysłówkiem i przyimkiem

Cel ogólny:
utrwalenie wiadomości o przysłówku. i przyimku

Cele szczegółowe:
Uczeń wie:
- co to jest przyimek, przysłówek, na jakie odpowiada pytania,
- co to są antonimy , synonimy, związki frazeologiczne
- zna zasady pisowni przyimków z różnymi częściami mowy.
Uczeń rozumie:
- że nie każdy przysłówek ulega stopniowaniu,
- że przysłówek jest określeniem czasownika,
- że przysłówki określają sposób wykonania, miejsce przebiegu i czas trwania czynności lub stanu
Uczeń potrafi:
- wskazać w tekście przysłówki,
- przekształcić przysłówek na przymiotnik,
- uzupełnić tekst odpowiednimi przysłówkami i przyimkami
- uzupełnić krzyżówkę przysłówkami o podobnym znaczeniu
- odnaleźć w grupie wyrazów i odróżnić przysłówki od przyimków
- wyjaśnić znaczenie związku frazeologicznego,
- do podanych wyrazów dobrać odpowiednie antonimy i synonimy,
- posługiwać się słownikami (antonimów, synonimów, frazeologicznym),

Metoda
praca z tekstem, praca ze słownikami, heureza,

Forma
indywidualna, grupowa

Środki dydaktyczne
słownik frazeologiczny, słownik antonimów, słownik synonimów, krzyżówka, karty pracy, rebusy

1. Podkreśl przysłówki w poniższym tekście:

Rano znów mama zaprowadziła mnie pospiesznie do przedszkola, które znajduje się daleko od domu. Czy ci dorośli zupełnie nie rozumieją, że człowiek czasami pragnie odpocząć od tego wrzasku? Wczoraj robiliśmy błoto na podwórku, przez co dzisiaj czuję się zupełnie wykończony. No, ale dosyć tych narzekań. Okazało się, że nie było tak źle, bo wymyśliliśmy świetną zabawę. Rzucaliśmy klockami w dziewczyny. Ten, kto trafił najbliżej warkocza, dostawał od razu premię. Stałem jednak nieopodal pani, która za karę postawiła mnie natychmiast do kąta. Nudziłem się okropnie.
Wtem zawołano nas na obiad. Całe szczęście, bo pewnie przestałbym tutaj do wieczora.

Wpisz wyszukane wyrazy do odpowiedniej rubryki w tabeli:

PRZYSŁÓWKI:
Pytanie Znaczenie Przykład
jak? Przysłówki określające sposób wykonywania (czynności lub stanu) miło, ........................, ...........................
gdzie? Przysłówki określające miejsce przebiegu (czynności lub stanu) wokół, ...................., ...........................
kiedy? Przysłówki określające czas trwania (czynności lub stanu) dziś, .................., .........................


2. Uzupełnij podany tekst odpowiednimi przysłówkami:

A) Nasz dom był położony....................drogi.
B) Ptaki leciały..........................nad ziemią.
C) Stefan zawsze pracował..........................
D) Wyjadę stąd.......................z samego rana.
E) To...................spotykany okaz tego gatunku ptaków.

3. Uzupełnij zdania odpowiednimi przyimkami spośród niżej podanych.
przed ,sprzed ,spoza, znad, zza

A) Nareszcie ..................ciężkich chmur wyjrzało słońce
B) ...............rzeki dochodziły okrzyki i nawoływania pasterzy
C) Uniósł głowę.................książki
D) Wygodnie zasiadł ..................ekranem telewizora
E) Prawdopodobnie znalezisko to pochodzi.............czterech tysięcy lat.


*4.Uzupełnij podane niżej związki frazeologiczne (w razie wątpliwości skorzystaj ze słownika frazeologicznego) i określ jakimi częściami mowy są dopisane wyrazy.

- ( ) patrzeć na kogoś
- patrzeć ( ) łba
- owijać ( ) małego palca
- móc spać ( )
- mieć ( ) w głowie

*5. Do podanych wyrazów dopisz antonimy (w razie wątpliwości skorzystaj ze słownika antonimów) i określ jakimi częściami mowy są dopisane wyrazy.


- powoli - ..................................
- głucho - ..................................
- widno - ..................................
- rzadko - .................................


*6.Do podanych wyrazów dopisz przysłówki bliskoznaczne. W razie wątpliwości skorzystaj ze słownika synonimów.
synonimy

1. dokładnie - ......................................
2. rozsądnie - ......................................
3. smacznie - .......................................
4. regularnie - ..................................
5. wyjątkowo - ..................................


7. Rozszyfruj rebusy i ułóż zdania z odczytanymi wyrazami.
a)
odnie ajka = nie

Odpowiedź:
b)
ieszak=tem

Odpowiedź:

c)
s k=b k

Odpowiedź:

d)
da ka

Odpowiedź:


8. Posegreguj wyrazy na dwie grupy: przysłówki i przyimki.

Pomóż zgubionym wyrazom znaleźć drogę do domu.

przysłówek przyimek

nad, przedtem, zaskakująco, przez, zza, potem,

przed, obok, bardzo, głośno, spoza, znad,

niezwykle, spod, wczoraj, spomiędzy,

9. Rozwiąż krzyżówkę – do diagramu wpisz przysłówki o podobnym znaczeniu do wyróżnionych wyrazów.

1. Lato minęło jak z bicza trzasł.
2. Tu jest jak w ulu.
3. Walczył jak lew.
4. Obchodzić się z kimś jak w rękawiczkach.
5. Płakać jak bóbr.
6. Szło mi jak po grudzie.

1
2
3
4
5
6

10. Od podanych przysłówków utwórz przymiotniki, następnie dokonaj ich stopniowania. Czy wszystkie wyrazy udało ci się przekształcić?

1. daleko - ........................................
2. pięknie - ........................................
3. lekko - ........................................
4. bardzo - ........................................
5. wspaniale - .....................................

11. Podsumowanie wiadomości o przysłówku.

Przysłówek
Przysłówek jest nieodmienną i samodzielną częścią mowy, wyrażającą właściwości czynności, stanów czy cech (szybko, dobrze, bardzo). W zdaniu przysłówek na ogół jest okolicznikiem; może także pełnić funkcję orzecznika. Przysłówki, podobnie jak przymiotniki, stopniują się.
Stopniowanie przysłówków
Stopniowanie przysłówków umożliwia wyrażanie zmiany natężenia właściwości czynności, stanów i cech w sposób regularny; może ona ulegać wzmocnieniu (dobrze - lepiej - najlepiej) lub osłabieniu (uczciwie - mniej uczciwie - najmniej uczciwie). Stopniowanie nie jest kategorią fleksyjną (przysłówek nie odmienia się przez stopień); w stopniowaniu prostym wykorzystuje się środki słowotwórcze (przyrostek -ej i przedrostek naj-:miło - mil-ej - naj-milej).
stopniowanie opisowe
uczciwie - bardziej uczciwie - najbardziej uczciwie
uczciwie - mniej uczciwie - najmniej uczciwie
- stopniowanie nieregularne
dobrze - lepiej - najlepiej
źle - gorzej - najgorzej
mało - mniej - najmniej
dużo - więcej - najwięcej.