Owady - scenariusz lekcji przyrody

CELE LEKCJI

Wiadomości: - uczeń

- nazwie części ciała owada,
- omówi poszczególne części ciała owada,
- rozróżni typy odnóży i aparatów gębowych owadów,
- wymieni formy rozwojowe występujące u owadów,
- poda przykłady negatywnego i pozytywnego znaczenia owadów dla człowieka i przyrody,
- wyjaśni pojęcia: przeobrażenie zupełne i przeobrażenie niezupełne.

Umiejętności: - uczeń:

- opisze budowę zewnętrzną owada,
- omówi różnorodność owadów w przyrodzie,
- scharakteryzuje rozmnażanie się owadów,
- oceni rolę owadów w przyrodzie,
- wytłumaczy związek między sposobem odżywiania się owadów a typem ich narządów gębowych,
- odróżni owady od pajęczaków,
- wykona schematyczny rysunek zewnętrznej budowy owada i podpisze jego elementy,
- wykorzysta różne źródła informacji,
- rozwiąże krzyżówkę.

Postawy: - uczeń:

- aktywnie uczestniczy w lekcji
- jest odpowiedzialny za pracę grupy
- rozwija zainteresowania przyrodnicze i postawę badawczą
- dostrzega negatywny wpływ niektórych owadów na zdrowie człowieka.

Metody nauczania:

- słowne: pogadanka, dyskusja, praca z tekstem,
- obserwacyjna: obserwacje ilustracji i okazów.

Formy pracy:

- grupowa,
- indywidualna.

Środki dydaktyczne i materiały pomocnicze:

- podręcznik,
- zeszyt ćwiczeń (cz.II)
- kolorowe plansze owadów,
- krzyżówka,
- tekst źródłowy,
- karty pracy dla poszczególnych grup,
- dostępne atlasy, słowniki i klucze,
- lupy,
- szkolne hodowle owadów,
- tekst z luką,
- materiały dla nauczyciela.


PRZEBIEG ZAJĘĆ

I) Faza wprowadzająca:

1. Przywitaj się z klasą, sprawdź listę obecności, zanotuj nieobecności uczniów w dzienniku lekcyjnym.
2. Nawiąż do tematu z ostatniej lekcji poprzez zadanie następujących pytań:
a) O jakiej grupie organizmów mówiliśmy na poprzedniej lekcji?
(oczekiwana odpowiedź: - o pajęczakach)
b) Wymieńcie części ciała pajęczaków na przykładzie pająka?
(oczekiwana odpowiedź: - głowotułów i odwłok)
3. Rozdaj i poleć uczniom, aby rozwiązali krzyżówkę, a dowiedzą się, jaka grupa zwierząt lądowych będzie tematem dzisiejszej lekcji. Uwaga: czas wykonania 3min.
4. Do odczytania hasła krzyżówki zaproś zgłaszającego się ucznia, a następnie zapisz temat na tablicy i zleć uczniom wpisanie go do zeszytu przedmiotowego.
5. Wyjaśnij zasady pracy na lekcji oraz kryteria oceniania.
Uwaga: Uczniowie będą pracować w 3 grupach. Najaktywniejsza z nich otrzyma „+” .

II) Faza realizacyjna:

1. Podziel klasę na 3 grupy. Grupy wybierają liderów. Liderzy grup losują kartę pracy z dwoma zadaniami do wykonania.
2. Rozdaj każdemu uczniowi kartę pracy odpowiednią dla jego grupy.
3. Określ uczniom czas na wykonanie zadań z karty pracy (15min.).
4. Poleć, aby uczniowie opracowywali zadania korzystając z podręcznika, tekstu źródłowego i innych dostępnych źródeł informacji.
5. Nadzoruj i wspomagaj w razie konieczności pracę grup.

III) Faza podsumowująca:

1. Po upływie określonego wcześniej czasu poproś o prezentację wykonanych zadań przez liderów grup.
2. Koryguj na bieżąco poprawność wykonania zadań.
3. Poproś o uzupełnienie przez wszystkich uczniów ewentualnych braków w ich kartach pracy.
4. W celu utrwalenia poznanych wiadomości zleć uczniom wykonanie zadania z luką.
5. Oceń pracę i aktywność uczniów.


PRACA DOMOWA

I) Praca domowa dla wszystkich uczniów:

1. Poproś o wklejenie do zeszytu przedmiotowego kartę pracy i zadania z luką.
2. Zleć wykonanie zadania 46 str. 31 i 32 w zeszycie ćwiczeń.

II) Praca domowa dla chętnych:

1. Poproś o udzielenie pisemnej odpowiedzi w zeszycie na następujące pytania:
- Który ze znanych nam owadów widzi niewidzialne dla nas promieniowanie ultrafioletowe?
- Jakie znasz owady tworzące społeczeństwa?


LITERATURA DLA NAUCZYCIELA

1. Jędrasik Helena, Kwiecień Alicja, Biologia V, zeszyt do ćwiczeń, wyd. Żak, Warszawa 1987.
2. Kłyś Małgorzata, Sulejczak Ewa, Program bloku „Przyroda” wyd. Nowa Era, Warszawa 2006
3. Palka Ludwina, Piotrowicz Maria, Skawiński Wiesław, Ćwiczenia z biologii, WSiP, Warszawa 1987
4. Praca pod redakcją Wandy Chrzanowskiej-Szwarc, Scenariusze lekcji – „Przyroda w klasie V”, wyd. Nowa Era, Warszawa 2005.
5. Praca zbiorowa, Encyklopedia biologiczna, wyd. Opres,
Kraków 1999.
6. Wernerowa Jadwiga, 500 zagadek zoologicznych, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1984.


LITERATURA DLA UCZNIA

1. Czerny Andrzej,Mnich Krystyna, Lach Henryk, „Przyroda dla klasy VI” wyd. Nowa Era, Warszawa 2006.
2. Moździerz Urszula, Golanko Jolanta, Skiba Jadwiga, „Przyroda dla klasy VI” – zeszyt ćwiczeń, wyd. Nowa Era, Warszawa 2006.
3. Wernerowa Jadwiga, 500 zagadek zoologicznych, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1984.