Na drodze życia... O uniwersalnym przesłaniu przypowieści "Miłosierny Samarytanin"

Scenariusz lekcji języka polskiego w II klasie gimnazjum.

Temat: Na drodze życia... O uniwersalnym przesłaniu przypowieści "Miłosierny Samarytanin".

Czas realizacji: 45 minut.

Cele lekcji. Uczeń:
- poznaje przypowieść "Miłosierny Samarytanin";
- charakteryzuje postawy kapłana, lewity i Samarytanina;
- rozumie alegoryczne znaczenie przypowieści;
- formułuje ponadczasowe przesłanie wynikające z tekstu;
- doskonali sprawność językową w zakresie uzasadniania własnego zdania, wyrażania swoich opinii, myśli, stanów emocjonalnych.

Metody pracy: heurystyczna, poszukująca.

Formy pracy: indywidualna, w grupach.

Pomoce dydaktyczne:
- tekst "Mogę wstać z wózka i chodzić, jeśli zechcesz mi pomóc...", Siepomaga.pl
- karta pracy (graficzne przedstawienie sylwetki bohatera literackiego).

Przebieg lekcji.
1. Wprowadzenie do tematu zajęć. Nauczyciel czyta tekst zamieszczony na stronie portalu Siepomaga.pl

"Mam na imię Wiktoria, skończyłam 19 lat. Żeby opowiedzieć Ci moją historię,muszę cofnąć się do czasu narodzin.Przyszłam na świat jako wcześniak. Od początku było pod górkę - bezdechy, wylew krwi do mózgu...Gdy skończyłam pół roku, zdiagnozowano u mnie dziecięce porażenie mózgowe. Od tego momentu zaczęła się moja walka o sprawność.
Niepełnosprawność jest jak bariera, która odgradza mnie od innych. Ludzie się jej boją. Unikają mnie, nie wiedząc, jak się zachować albo od razu uważają mnie za inną, gorszą. Ja się taka nie czuję, choć jest mi trudniej, bo nie poruszam się samodzielnie, korzystam z wózka inwalidzkiego[...]
Pragnę, aby moje życie choć w odrobince przypominało takie, jakie prowadzi zdrowa osoba. Tak właśnie też chcę być postrzegana - nie tylko jako ktoś pokrzywdzony przez los, ale ktoś, kto nie poddaje się i walczy. Niedawno usłyszała sława: >>Musisz wyznaczyć sobie drobny cel i starać się do niego dążyć!<< Wzięłam sobie to przykazanie do serca, bo istnieje taki cel... Po prostu chciałabym stanąć na nogi, o własnych siłach i móc iść samodzielnie. Wiem, że jestem w stanie tego dokonać, tylko potrzebuję do tego pionizatora. To specjalny sprzęt, który pozwala utrzymać pozycję stojącą, bez możliwości upadku.
Kilkanaście tysięcy złotych to cena za to, żebym mogła wstać z wózka inwalidzkiego i chodzić. Dlatego proszę o pomoc. Jeden Twój mały gest, a dla mnie ogromna zmiana, która uczyni moje życie łatwiejszym i bardziej kolorowym... To ona pozwoli mi zrobić wymarzony krok w lepszą przyszłość.
Proszę - czy mogę na Ciebie liczyć?

Wiktoria"

2. Rozmowa o prośbie Wiktorii. Uczniowie przedstawiają swoje przemyślenia i uczucia, jakie wzbudziła w nich treść listu dziewczyny.
Zapisują swoje refleksje, uzupełniając zdanie:

Jestem poruszony/a apelem o pomoc Wiktorii, ponieważ........................................ i dlatego zamierzam ........................................

3. Lektura przypowieści "Miłosierny Samarytanin".

4. Rozmowa z uczniami o tym, co łączy przypowieść z listem Wiktorii.

5. Zapis tematu lekcji.

6. Praca z tekstem biblijnym:
- streszczenie historii pobitego człowieka, któremu pomógł Samarytanin;
- charakteryzowanie postaw i zachowań bohaterów biblijnych.
Uczniowie, pracując w grupach, tworzą portret osobowościowy kapłana,lewity i Samarytanina, wpisując ich cechy w graficznie przygotowaną sylwetkę bohatera. Przykładowy zapis:

Kapłan, lewita: brak zdolności współodczuwania, empatii; obojętność na człowieka pokrzywdzonego przez los; bezduszność; bierność wobec krzywdy dziejącej się bliźniemu; egoizm, małostkowość; brak serca, itp.

Samarytanin: czuły na krzywdę ludzką: bezinteresownie wyciąga pomocną dłoń; troskliwość; wielkoduszność; otwarte serce na pomoc pokrzywdzonemu, dobroć, okazanie miłosierdzia, wspaniałomyślność; gotowość do poświęcenia dla dobra bliźniego, itp.

7. Rozmowa o znaczeniu słów: "miłosierdzie" i "bliźni".

8. Uczniowie odkrywają znaczenie alegoryczne tekstu:
- droga z Jerozolimy do Jerycha - droga człowieka przez życie;
- Samarytanin - Chrystus;
"samarytanin" w znaczenie przenośnym to człowiek okazujący współczucie, zdolny do bezinteresownej pomocy.

9. Uczniowie zastanawiają się, na czym polega ponadczasowość przypowieści. Umieją go powiązać z aktualnym problemem - apelem Wiktorii.
Sformułowanie i zapis przesłania w zeszycie.

10. Podsumowanie. Uczniowie odpowiadają, czego nauczyli się na dzisiejszej lekcji.

11. Zadanie pracy domowej.
"Zło dobrem zwyciężaj!" Rozwiń tę myśl, podając przykłady właściwego postępowania w życiu.